Započeti postupci po osnovu tehnološkog viška
Zakon o zaradama državnih službenika i namještenika (RCG)Državni službenik, odnosno namještenik ima pravo na otpremninu u slučaju proglašenja tehnološkim viškom .
Granski kolektivni ugovor za zdravstvenu djelatnost (RCG)Utvrđivanje prestanka potrebe za radom zaposlenih (u daljem tekstu: višak zaposlenih), pokreće se ukoliko poslodavac utvrdi da će zbog uvođenja tehnoloških , ekonomskih i restrukturalnih promjena doći do prestanka potrebe za radom zaposlenih na neodređeno vrijeme.
Granski kolektivni ugovor za stambeno-komunalnu djelatnost (RCG)Ukoliko je zaposleni proglašen tehnološkim viškom poslodavac je dužan da mu isplati otpremninu u visini od dvije prosječne neto zarade na nivou države, odnosno kod poslodavca ako je to povoljnije za zaposlenog, za svaku godinu radnog staža.
Zakon o radu (RCG)2) ustupanja zaposlenog za obavljanje poslova za koje je korisnik u prethodnom periodu od 12 mjeseci otkazao ugovore o radu zbog tehnološkog viška ;
(3) Zaposlenom licu sa invaliditetom koji je proglašen tehnološkim viškom , a nije mu obezbijeđeno ni jedno od prava predviđenih programom iz člana 93 stav 2 tačka 5 ovog zakona, poslodavac je dužan da isplati otpremninu:
Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju (RCG)1) ulaganja koja su direktno u interesu Fonda, a koja imaju za cilj da poboljšaju efikasno funkcionisanje Fonda. Ovo obuhvata, ali i ne ograničava se, na informacionu tehnologiju , obuku zaposlenih, naknade za tehnološki višak radnika, pokrivanje deficita Fonda i tranzicione troškove do kojih će doći usljed uvođenja obaveznog penzijskog i invalidskog osiguranja na osnovu individualne kapitalizovane štednje;
Uredba o bližim kriterijumima, uslovima i načinu dodjele državne pomoći (RCG)Upražnjenim radnim mjestima smatraju se radna mjesta nastala dobrovoljnim odlaskom, zbog invalidnosti, penzionisanja po osnovu starosti, dobrovoljnim skraćenjem radnog vremena ili otkazom zbog teže povrede radnih obaveza, a ne iz razloga tehnoloških viškova .
Državna pomoć za zatvaranje privrednih društava koja se bave proizvodnjom čelika (u daljem tekstu: čeličana) može se dodijeliti za pokriće troškova zaostalih zarada zaposlenih koji su postali tehnološki višak i otpremnina zaposlenih, u visini do 50% iznosa troškova.
- zaostale zarade i otpremnine zaposlenima koji su proglašeni tehnološkim viškom ili stekli pravo na penziju;
- troškove savjetodavnih usluga zaposlenima koji su proglašeni tehnološkim viškovima za osnivanje malih privrednih društava čija djelatnost nije brodogradnja;
Zakon o energetici (RCG)(1) U slučaju poremećaja na tržištu prouzrokovanog neočekivanim nedostatkom energije, neposredne ugroženosti, nezavisnosti i cjelovitosti države, prirodnih nepogoda i tehnoloških katastrofa (krizne situacije) Vlada može propisati:
Odluka o kriterijumima i načinu isplate potraživanja kod Fonda rada (RCG)- dokaz o prestanku radnog odnosa zbog uvođenja stečaja kod poslodavca ili dokaz o prestanku radnog odnosa zbog proglašenja tehnološkim viškom ,
Pravilnik o bližem sadržaju farmaceutskog ispitivanja lijekova (RCG)- supstance koje se odstrane tokom tehnološkog postupka i koje u gotovom lijeku nijesu više prisutne kao i svi viškovi koji moraju biti obrazloženi;
Pravilnik o sadržini elaborata o procjeni uticaja na životnu sredinu (RCG)Podaci o mogućim teškoćama na koje je naišao nosilac projekta u prikupljanju podataka i dokumentacije sadrže detaljan osvrt na nepostojanje odgovarajućih rješenja za zaštitu životne sredine ( nedostatak naučnih, tehnoloških , zakonodavnih i drugih rješenja) ili nemogućnosti da se pribave određeni podaci, informacije i slično.
Pravilnik o uslovima davanja u zakup prostora, opreme i drugih sredstava neophodnih za obavljanje stomatološke djelatnosti (RCG)Doktor stomatologije koji zaključi ugovor o zakupu prostora je dužan da zaposli najmanje jednog zdravstvenog radnika, sa višom ili srednjom stručnom spremom, koji je proglašen tehnološkim viškom .
Ukoliko meru zaposlenim koji su proglašeni tehnološkim viškom nema zainteresovanih za zakup prostora, odbor direktora zdravstvene ustanove, odnosno organ upravljanja obrazovno - vaspitne ustanove, donosi odluku o raspisivanju javnog poziva za davanje prostora u zakup, u skladu sa zakonom.
Granski kolektivni ugovor za zdravstvenu i socijalnu djelatnost (RCG)Utvrđivanje prestanka potrebe za radom zaposlenih (u daljem tekstu: višak zaposlenih), pokreće se kada se zbog uvođenja tehnoloških , ekonomskih i restrukturalnih promjena utvrđenih posebnim programom, za obavljanje pojedinih poslova, odnosno grupe poslova, smanjuje broj zaposlenih.
Granski kolektivni ugovor za banke, druge finansijske organizacije i osiguranje (RCG)Zaposlenom sa preko 30 godina radnog staža, odnosno zaposlenoj sa preko 25 godina radnog staža koji su proglašeni tehnološkim viškom , prema vrednovanim kriterijumima iz kolektivnog ugovora kod poslodavca, a nijesu stekli pravo na penziju po bilo kom osnovu, pripada otpremnina u visini najmanje 36 njegove neto zarade ukoliko se sa poslodavcem drugačije ne sporazumije.
Uredba o određivanju iznosa prihoda na koje se ne plaća porez na dohodak fizičkih lica (RCG)14. otpremnine zbog prekida radnog odnosa usljed tehnološkog viška do najnižeg iznosa utvrđenog zakonom kojim se uređuje radni odnos,
Radniku se ne može nuditi drugi posao niti mu može prestati radni odnos kao " tehnološkom višku " pre no što odluka o prestanku potrebe za njegovim radom postane konačna
...U sporu o zakonitosti odluke o prestanku radnog odnosa radniku u statusu " tehnološkog viška " isključena je mogućnost ocjene zakonitosti postupka u kome je donesena pravosnažna odluka kojom je utvrđeno da je prestala potreba za radom tog radnika
...Po članu 117. Zakona o radu garantovani iznos otpremnine se ima isplatiti tužiocu kome je prestao radni odnos po osnovu tehnološkog viška . Time se ne dira u prava tuženog da svojini aktima reguliše umanjenje iznosa na ime toga što je tužilac dobio stan na korišćenje
...Ako je radniku prestao radni odnos po osnovu tehnološkog viška iako je imao preko 30 godina radnog iskustva, a što je suprotno pojedinačnom kolektivnom ugovorom tuženika, isti ima pravo na otpremninu jer se tog prava nije odrekao
...Donosilac akta potpuno samostalno određuje organ preduzeća koji će radnike proglašavati tehnološkim viškom
...Radniku u statusu " tehnološkog viška " pripada naknada zarade u visini koja je određena pravnosnažnim rešenjem o prestanku potrebe za njegovim radom, pa ne može tražiti da mu se isplati razlika do punog iznosa zarade, bez obzira na to da li je ona kasnijim propisima uvećana
...Razrešeni direktor se ne može automatski biti proglasiti za tehnološki višak već mora biti raspoređen na drugo, odgovarajuće radno mesto, makar ono bilo i otvoreno radi toga
...Preduzeće nije obavezno da radniku kome je radni odnos prestao kao tehnološkom višku i koji je primio otpremninu dalje uplaćuje doprinos za socijalno osiguranje za period za koji je primio otpremninu
...Sindikalni poverenik koji u obavljanju svojih sindikalnih aktivnosti postupa u skladu sa propisima, ne može se rasporediti na drugo radno mesto, proglasi tehnološkim viškom ili na koji drugi način stavi u nepovoljniji položaj
...Radniku kome je kao tehnološkom višku prestao radni odnos period za koji je primio iznosa od 24 lična dohodka, ne ulazi u staž osiguranja
...Prema radniku koji kao tehnološki višak primi otpremninu u visini od 24 prosečna lična dohodka, preduzeće nije u obavezi da uplati doprinose za socijalno osiguranje za period za koji je radnik primio otpremninu
...Funkcioner državnog organa kada odlučuje o radniku koji ostaje neraspoređen i dobija status tehnološkog viška , mora imati u vidu kriterijume određene opštim kolektivnim ugovorom, a naročito kriterijume iz čl. 8. i 9. posebnog Kolektivnog ugovora za državne organe.
...Radnik u statusu " tehnološkog viška " nema prednosti u zapošljavanju putem javnog oglašavanja
...Kolektivnim ugovorom propisuju se kriterijumi za obezbeđivanje jednog od zakonskih prava radnika u slučaju proglašenja tehnološkim viškom
...Radnica u statusu " tehnološkog viška ! ima pravo na porodiljsko odsustvo i naknadu zarade za vreme njenog trajanja kao i radnica za čijim radom nije prestala potreba
...Radnik ne može pobijati odluku o obezbeđivanju prava koje mu pripada, kao " tehnološkom višku " ako predhodno ili istovremeno nije pobijao odluku kojom je utvrđeno da je prestala potreba za njegovim radom
...Osiguranik ima pravo na dokup staža, ako je prestala potreba za njegovim radom u skladu sa programom tehnoloških , ekonomski ili organizacionih promena i ako mu nedostaje do 5 godina staža, bez obzira da li je napunio godine života za priznavanje prava na starosnu penziju
...Povoljnije vrednovanje radnog staža ostvarenog u organizaciji u kojoj je radnik zaposlen, pri utvrđivanju tzv. tehnološkog viška radnika, nije saglasno sa ustavom
...Odluka o ukidanju dela preduzeća ili druge organizacije ne dovodi automatski radnike tog dela u položaj " tehnološkog viška "
...Radnik u statusu " tehnološkog viška " ne može se uputiti na rad u drugo preduzeće aktom preduzeća sa kojim je u radnom odnosu, već sporazumom o preduzimanju koji zaključuju poslovodni organi oba preduzeća
Poslodavac koji zbog tehnoloških , ekonomskih ili organizacionih promena namerava da otkaže ugovor o radu za malje od 10% od ukupnog broja zaposlenih nije dužan da donese program rešavanja viška zaposlenih
...Zaposleni koji je proglašen tehnološkim viškom i kome iz tog razloga prestaje radni odnos, ima pravo na otpremninu
...Utvrđivanje visine otpremnine koja se isplaćuje zaposlenom koji je proglašen tehnološkim viškom
...Invalid rada 2. ili .03. kategorije invalidnosti ne može da prima pravo na privremenu novčanu naknadu, penziju po osnovu preostale radne sposobnosti nakon prestanka radnog odnosa po osnovu tehnološkog viška po Socijalnom programu Vlade Republike Srbije, ukoliko od Nacionalne službe za zapošljavanje prima naknadu
...Zaposlena koja se nalazi na bolovanju, može da bude " tehnološki višak