Za pristup kompletnom i ažurnom tekstu ovog dokumeta, molimo vas:
Na osnovu člana 57. stav 3. Zakona o platnom prometu ("Službeni list SRJ", br. 3/2002 i 5/2003 i "Službeni glasnik RS", broj 43/2004),
Guverner Narodne banke Srbije donosi

ODLUKU

O NAČINU SPROVOĐENjA PRINUDNE NAPLATE S RAČUNA KLIJENTA

(Objavljena u "Sl. glasniku RS", br. 58 od 28. maja 2004, 116/04, 122/04, 109/2005, 8/2006, 42/2006 i 67/2006, 69/06, 71/07, 27/09, 101/09, 48/10)

1.
Ovom odlukom utvrđuje se način sprovođenja prinudne naplate s računa klijenta koji se vodi kod banke u skladu s čl. od 47. do 49. Zakona o platnom prometu (u daljem tekstu: Zakon).
Pod klijentom, u smislu ove odluke, podrazumeva se dužnik - pravno lice koji ima račun kod banke, uključujući i banku koja ima račun kod Narodne banke Srbije, kao i fizičko lice koje obavlja delatnost a s čijeg se računa vrši prinudna naplata.
1a
Za izvršenje osnova i naloga za prinudnu naplatu koriste se sva dinarska sredstva klijenta koja se kao depozit po viđenju vode na dinarskim računima kod banke, kao i dinarska protivvrednost deviznih sredstava kod banke, osim sredstava čije je izvršenje izuzeto zakonom, sudskom odlukom ili odlukom drugog nadležnog organa - sredstva koja se vode na posebnom računu (donacije i humanitarna pomoć, životno osiguranje, prihodi od privatizacije, sredstva za formiranje robnih rezervi, sredstva samodoprinosa, sudski depoziti i sredstva budžeta za isplatu premija, subvencija i regresa), oročenih sredstava, kao i sredstava izdvojene devizne obavezne rezerve obračunate na iznos obaveza po osnovu devizne štednje položene kod banaka posle 30. juna 2001. godine.
2.
Osnovi za prinudnu naplatu iz člana 47. stav 1. tač. 1. i 2. Zakona (izvršna rešenja poreskih, carinskih i drugih nadležnih organa, izvršna sudska rešenja, drugi izvršni naslovi i zakonska ovlašćenja) dostavljaju se Narodnoj banci Srbije - Prinudnoj naplati - Odseku za prijem osnova i naloga prinudne naplate u Kragujevcu (u daljem tekstu: Prinudna naplata u Kragujevcu).
Posle prijema osnova za prinudnu naplatu iz stava 1. ove tačke, Prinudna naplata u Kragujevcu je obavezna da bez odlaganja sprovede postupak provere podataka za nesmetano sprovođenje prinudne naplate, odnosno proveri:
1) da je u pitanju osnov za naplatu iz člana 47. stav 1. tač. 1. i 2. Zakona za čije je izvršenje propisana njena nadležnost (nalog Narodnoj banci Srbije);
2) da osnov za prinudnu naplatu sadrži utvrđene podatke za izvršenje.
Pod utvrđenim podacima za izvršenje u smislu stava 2. odredba pod 2 ove tačke podrazumevaju se:
- naziv donosioca rešenja, broj i datum rešenja; naziv, brojevi tekućih računa, poreski i matični broj dužnika; naziv, adresa i tekući račun poverioca; iznos obaveze (glavni dug, kamata i troškovi); iznos na koji se i period za koji se obračunava kamata (od kog i do kog datuma teče rok za obračun kamate), po kojoj se kamatnoj stopi i kojom metodom vrši obračun kamate; potpis i pečat organa koji je doneo rešenje; ako je poverilac fizičko lice koje ne obavlja delatnost - naziv banke, broj njegovog tekućeg računa;
- propisan model i poziv na broj odobrenja za osnove po kojima su nalaže naplata u korist računa propisanih planom računa za uplatu javnih prihoda, kao i oznaka da žalba ne odlaže prinudnu naplatu; prinudna naplata carine i ostalih carinskih dažbina sprovodi se i na osnovu deklaracije po kojoj je izvršeno carinjenje (koja sadrži klauzulu izvršnosti ako se u postupku carinjenja ne donosi rešenje), kao i na osnovu obračuna carinskih dažbina u putničkom prometu;
- klauzula izvršnosti za rešenja o izvršenju doneta na osnovu izvršne isprave, kao i za rešenja doneta na osnovu menice i čeka s protestom i povratnim računom (kad je to potrebno za zasnivanje potraživanja), u kojim se slučajevima rešenje izvršava pre pravnosnažnosti, odnosno da je rešenje pravnosnažno kad je sudsko rešenje o izvršenju doneto na osnovu verodostojne isprave - fakture (uključujući i obračun kamate), javne isprave, izvoda iz overenih poslovnih knjiga, privatne isprave overene u skladu sa zakonom i isprave koja ima značaj javne isprave prema posebnim propisima;
- rešenje nadležnog organa o zabrani raspolaganja sredstvima dužnika, kao i rešenje suda o određivanju privremene, odnosno prethodne mere: naziv, matični i poreski broj dužnika, kao i nalog da Narodna banka Srbije sprovede rešenje.
Ako osnov za prinudnu naplatu sadrži podatke za nesmetano sprovođenje te naplate, Prinudna naplata u Kragujevcu sprovodi prinudnu naplatu.
Ako osnov za prinudnu naplatu nije iz stava 1. ove tačke ili ne sadrži sve podatke iz stava 2. te tačke - istog dana se vraća izdavaocu, uz propratno pismo u kome se navode razlozi vraćanja.
3.
Prinudna naplata u Kragujevcu vodi evidenciju o primljenim i vraćenim osnovima za prinudnu naplatu prema redosledu iz člana 47. stav 1. tač. 1. i 2. Zakona i datumu njihovog prijema, koja sadrži sledeće podatke:
- redni broj,
- datum prijema osnova,
- naziv, matični i poreski broj dužnika,
- broj računa za izvršenje,
- naziv donosioca, naziv i broj osnova,
- naziv poverioca-primaoca i broj njegovog računa,
- iznos na koji glasi osnov,
- datum konačnog izvršenja osnova,
- napomenu uz vraćeni osnov, razlog za to i datum,
- datum zabrane.
Pored evidencije iz stava 1. ove tačke, Prinudna naplata u Kragujevcu vodi i evidenciju o primljenim nalozima iz člana 47. stav 1. tačka 3. Zakona.
4.
Posle unosa osnova za prinudnu naplatu iz tačke 2. ove odluke za dužnike koji kod Prinudne naplate u Kragujevcu nemaju evidentirane obaveze do stupanja na snagu te odluke, Narodna banka Srbije - Prinudna naplata u Beogradu (u daljem tekstu: Prinudna naplata u Beogradu) istog dana, elektronskom porukom SMT 719, nalaže banci koja je označena kao prva u tom osnovu da odmah izvrši nalog za prinudnu naplatu sa svih dinarskih računa dužnika kod te banke.
Banka je obavezna da elektronsku poruku SMT 719 izvrši u celosti, a ne delimično i da o tome obavesti Prinudnu naplatu u Beogradu elektronskom porukom SMT 720. Ako na računu, odnosno računima dužnika nema sredstava za izvršenje naloga iz stava 1. ove tačke ili ih nema dovoljno, banka je dužna da po svim elektronskim porukama SMT 719 koje nije izvršila o tome odmah obavesti Prinudnu naplatu u Beogradu elektronskom porukom SMT 720 sa iznosom 0,00. Kad primi ispravnu/neispravnu elektronsku poruku SMT 720 sa iznosom 0,00, Prinudna naplata u Beogradu stornira nalog iz stava 1. ove tačke i svim bankama šalje elektronsku poruku SMT 711, odnosno SMT 713 - da blokiraju sve dinarske i devizne račune tog dužnika i da, dok traje blokada matičnog broja, ne mogu otvarati nove račune tom dužniku.
Ako banka izvrši nalog iz stava 1. ove tačke i pošalje neispravnu elektronsku poruku SMT 720, Prinudna naplata u Beogradu šalje banci elektronsku poruku SMT 796 s kodom greške. Ako banka ne otkloni grešku i ne dostavi ispravnu elektronsku poruku SMT 720, Prinudna naplata u Beogradu stornira nalog iz tog stava u 9.15 časova narednog radnog dana i svim bankama šalje elektronsku poruku SMT 711, odnosno SMT 713 - da blokiraju sve dinarske i devizne račune tog dužnika i da, dok traje blokada matičnog broja, ne mogu otvarati nove račune tom dužniku.
Ako se osnov za prinudnu naplatu ne izvrši s računa koji je naveden u tom osnovu a odnosi se na matični broj koji je isti za veći broj dužnika (sindikati, skupštine stanara, udruženja građana, verske organizacije i dr.) - prinudna naplata se dalje sprovodi dostavljanjem banci dužnika naloga, na Obrascu 8, koji je odštampan uz ovu odluku i njen je sastavni deo.
5.
Nakon blokiranja računa dužnika, banke su obavezne da elektronskom porukom SMT 718 odmah dostave informaciju o stanju sredstava na računima klijenta (dinarskim, depozitnim i deviznim), kao i o svim narednim promenama stanja sredstava.
Elektronska poruka SMT 718, u polju 71830 ima oznaku DDV (dinarski depozit po viđenju) i podatak o ukupnom iznosu dinara na depozitnom avista računu.
Elektronska poruka SMT 718, u polju 71830, ima oznaku DPD (dinarska protivvrednost deviza) i podatak o ukupnom iznosu dinarske protivvrednosti deviza, i to po kupovnom kursu banke za devize iz važeće kursne liste u trenutku slanja poruke. Elektronske poruke SMT 718 koje sadrže dinarsku protivvrednost deviznih sredstava Narodna banka Srbije prima od banaka svakog radnog dana od 9.30 do 16.00 časova.
Banka u postupku prinudne naplate, i to za dužnika koji nema otvoren dinarski račun kod te banke, u elektronskoj poruci SMT 718, u polje 71820 upisuje dinarski račun koji je otvoren za prenos dinarske protivvrednosti deviza s deviznih računa klijenta, odnosno za prenos dinara s depozitnih avista računa. Ovaj račun se ne prijavljuje u jedinstveni registar računa banaka (RIR), koji vodi Narodna banka Srbije, i na kraju dana saldo na tom računu mora biti nula.
Zahtev za prenos sredstava s blokiranog računa Prinudna naplata u Beogradu (porukom SMT 719) daje svim bankama u kojima dužnik ima sredstva na dinarskim računima, i to srazmerno stanju na tim računima. Ako na dinarskim računima nema sredstava za izvršenje naloga za prinudnu naplatu ili ih nema dovoljno, izvršenje se nalaže svim bankama kod kojih dužnik ima otvorene devizne račune, i to srazmerno stanju sredstava na tim računima.
Banke su dužne da, na osnovu primljene elektronske poruke SMT 719, odmah prenesu sredstva s računa dužnika na račun naveden u toj poruci i o tome elektronskom porukom SMT 720 odmah obaveste Prinudnu naplatu u Beogradu.
Ako banka ne izvrši nalog iz stava 4. ove tačke ili ne pošalje ispravnu elektronsku poruku SMT 720 najkasnije narednog radnog dana do 9,15 časova, Prinudna naplata u Beogradu stornira ranije poslatu elektronsku poruku SMT 719 i šalje novu elektronsku poruku SMT 719, prema informaciji o stanju sredstava iz nove elektronske poruke SMT 718.
6.
Nalog poverioca za naplatu na osnovu dospelih hartija od vrednosti, menica ili ovlašćenja koje je dužnik dao svojoj banci i svom poveriocu (nalozi iz čla-
na 47. stav 1. tačka 3. Zakona) dostavlja se banci navedenoj u tom nalogu, koja je dužna da, pre izvršenja ovog naloga, proveri da li menica sadrži sve elemente propisane zakonom kojim se uređuje menica i da li je podneta u roku dospeća, odnosno da li ovlašćenje sadrži sve elemente neophodne za naplatu, kao i da izvrši kontrolu ispravnosti tog naloga.
Uz nalog iz stava 1. ove tačke poverilac daje banci:
1) pismenu izjavu kojom potvrđuje da ne postoje menice, odnosno ovlašćenja po osnovu jemstva;
2) pismenu izjavu kojom potvrđuje da je u pitanju nalog na osnovu menica, odnosno ovlašćenja glavnog dužnika uz koje postoje menice, odnosno ovlašćenja jemca;
3) pismenu izjavu kojom potvrđuje da su u pitanju menice, odnosno ovlašćenja jemca.
Banka koja primi menicu, odnosno ovlašćenje iz stava 2, odredba pod 1, ove tačke dužna je da, kod dostavljanja elektronske poruke SMT 710 za tip dokumenta, u polje 71051 unese oznaku 10 (ne postoji jemstvo).
Banka koja primi menicu, odnosno ovlašćenje iz stava 2, odredba pod 2, ove tačke dužna je da, kod dostavljanja elektronske poruke SMT 710 za tip dokumenta, u polje 71051 unese oznaku 20 (postoji jemstvo na teret glavnog dužnika).
Banka koja primi menicu, odnosno ovlašćenje iz stava 2, odredba pod 3, ove tačke dužna je da, kod dostavljanja elektronske poruke SMT 710 za tip dokumenta, u polje 71051 unese oznaku 30 (postoji jemstvo na teret jemca).
Kad na računu dužnika (glavnog dužnika, odnosno jemca) ima sredstava, banka nalog iz stava 1. ove tačke odmah izvršava u celosti, a ako tih sredstava nema ili ih nema dovoljno - banka ne izvršava nalog delimično, već elektronskom porukom SMT 710 odmah dostavlja Odeljenju podatke s tog naloga, s potvrdom da su oni verodostojni i tačni i da za to odgovoraju ovlašćeni zaposleni u banci i banka.
Posle prijema elektronske poruke SMT 710, Prinudna naplata u Beogradu proverava da li ova poruka sadrži potvrdu banke iz stava 6. ove tačke, pa ako utvrdi da sadrži tu potvrdu - sprovodi prinudnu naplatu u skladu s tačkom 5. ove odluke. U suprotnom, Prinudna naplata u Beogradu automatski odbija elektronsku poruku SMT 710 i banci dostavlja elektronsku poruku SMT 796 s kodom 39, a banka je dužna da odmah nakon toga dostavi elektronsku poruku SMT 710 s potvrdom. Sve elektronske poruke primljene posle 15,30 časova tog radnog dana Prinudna naplata u Beogradu vraća bankama istog dana, i to elektronskom porukom SMT 796 s kodom 39.
Posle izvršenja naloga iz stava 1. ove tačke, Prinudna naplata u Beogradu šalje bankama elektronsku poruku SMT 796 s kodom 37 - nalog u celosti izvršen.
Poverioci su dužni da vode posebnu evidenciju o naplati potraživanja u smislu ove tačke i da, momentom naplate glavnog duga u celosti, povuku naloge iz te tačke koji nisu izvršeni ili su delimično izvršeni.
6a Ako je banka dužnika menicu s meničnim jemstvom - avalom banke i nalog za naplatu primila od meničnog poverioca (imalac menice) - pravnog lica ili fizičkog lica koje obavlja delatnost, dužna je da, pre izvršenja tog naloga, proveri da li menica sadrži sve elemente propisane zakonom kojim se uređuje menica i da li je podneta u roku dospeća, kao i da proveri ispravnost podnetog naloga za naplatu. Uz menicu i nalog za naplatu s računa meničnog dužnika, imalac menice podnosi nalog za naplatu s računa banke avaliste i pismenu izjavu da se, ako na računima meničnog dužnika nema sredstava za isplatu menice ili ih nema dovoljno, prinudna naplata sprovede s računa meničnog dužnika ili s računa banke avaliste.
Ako banka, posle izvršene provere iz stava 1. ove tačke, utvrdi neispravnost menice ili naloga za naplatu, vraća ih podnosiocu, uz pismeno obrazloženje razloga zbog kojih se menica ne može isplatiti.
6b Kad se proverom iz tačke 6a ove odluke utvrdi ispravnost menice i naloga za naplatu - banka nalog za naplatu, ako na računu dužnika ima sredstava, odmah izvršava u celosti. Ako na računu meničnog dužnika nema sredstava za isplatu menice ili ih nema dovoljno - banka nalog za naplatu ne izvršava delimično, već postupa na način iz tačke 6. st. 6. i 7. ove odluke (izvršenje sa svih računa dužnika), a menicu i nalog za naplatu s računa banke avaliste odmah dostavlja Narodnoj banci Srbije - Sektoru za platni sistem - Prinudnoj naplati u Kragujevcu