Na osnovu člana 246. stav 1. Zakona o radu ("Službeni glasnik RS", br. 24/05 i 61/05) reprezentativni sindikat: Sindikat obrazovanja Srbije - Odbor delatnosti univerziteta i viših škola Srbije i Vlada, zaključuju
POSEBAN KOLEKTIVNI UGOVOR
ZA VISOKO I VIŠE OBRAZOVANjE
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 86 od 7. oktobra 2005)
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Posebnim kolektivnim ugovorom (u daljem tekstu: Ugovor) uređuju se prava, obaveze i odgovornosti iz rada i po osnovu rada zaposlenih na univerzitetima, fakultetima, višim školama, akademijama umetnosti, univerzitetskim bibliotekama, čiji je osnivač Republika, odnosno autonomna pokrajina (u daljem tekstu: Osnivač), a kojima se sredstva za plate obezbeđuju u budžetu Republike, postupak zaključivanja kolektivnog ugovora, kao i međusobni odnosi učesnika ovog ugovora.
Član 2.
Ovaj ugovor se neposredno primenjuje na univerzitetima, fakultetima, višim školama, akademijama umetnosti, univerzitetskim bibliotekama (u daljem tekstu: ustanova), iz člana 1. ovog ugovora.
Kolektivnim ugovorom kod poslodavca mogu se utvrditi i veća prava zaposlenih, od prava utvrđenih ovim ugovorom, kao i druga prava koja nisu utvrđena ovim ugovorom, u skladu sa zakonom.
II. ZASNIVANjE RADNOG ODNOSA
Član 3.
Radni odnos zasniva se ugovorom o radu, odnosno rešenjem sa licem koje ispunjava uslove utvrđene zakonom i pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji poslova.
Član 4.
Poslodavac je dužan da pri prijemu novozaposlenog o tome informiše sindikat ustanove.
III. OBRAZOVANjE, STRUČNO OSPOSOBLjAVANjE I USAVRŠAVANjE
Član 5.
Pravo i obaveza zaposlenog je da se u toku rada obrazuje, stručno osposobljava i usavršava za rad.
Troškovi obrazovanja, stručnog osposobljavanja i usavršavanja obezbeđuju se iz sredstava ustanove i drugih izvora, a na osnovu plana obrazovanja, stručnog osposobljavanja i usavršavanja zaposlenih u ustanovi.
IV. RADNO VREME
1. Puno radno vreme
Član 6.
Puno radno vreme zaposlenog iznosi, po pravilu, 40 časova, a ne kraće od 36 časova nedeljno.
V. ODMORI I ODSUSTVA
1. Godišnji odmor
Član 7.
Zaposleni u ustanovi koriste godišnji odmor za vreme semestralnog raspusta.
Za vreme semestralnog raspusta nastavno-naučno osoblje može biti angažovano u obavljanju isključivo nastavno-naučnih poslova.
Član 8.
Dužina godišnjeg odmora utvrđuje se tako što se zakonski minimum od 20 dana uvećava za:
1. po osnovu doprinosa na radu - 2 ili 3 radna dana;
2. uslova rada - od 1 do 4 radna dana;
3. radno iskustvo - za svake navršene tri godine radnog iskustva - 1 radni dan;
4. stručna sprema
- po osnovu obavljanja poslova za koje se traži odIdoIII stepena stručne spreme - 1 radni dan,
- po osnovu obavljanja poslova za koje se traži odIVdoVI stepena stručne spreme - 2 radna dana,
- po osnovu obavljanja poslova za koje se traži odVIIdoVIII stepena stručne spreme - 3 radna dana;
5. po osnovu drugih kriterijuma
- radniku invalidu, samohranom roditelju sa detetom do 18 godina života, roditelju sa dvoje ili više dece do 18 godina života, radniku koji u svom domaćinstvu izdržava dete koje ima smetnje u psihofizičkom radu, i
- radniku mlađem od 18 godina, radniku sa preko 30 godina penzijskog staža ili sa preko 55 godina života i radnici sa preko 25 godina penzijskog staža ili sa preko 50 godina života - 4 radna dana.
2. Plaćeno odsustvo
Član 9.
Zaposleni ima pravo u toku kalendarske godine na odsustvo sa rada uz naknadu zarade (plaćeno odsustvo) u ukupnom trajanju do 7 radnih dana u sledećim slučajevima:
1. sklapanja braka - 7 radnih dana;
2. porođaj supruge - 5 radnih dana;
3. teže bolesti člana uže porodice - 5 radnih dana;
4. zaštite od otklanjanja štetnih posledica u domaćinstvu prouzrokovanih elementarnom nepogodom - 5 radnih dana;
5. selidba sopstvenog domaćinstva na području istog mesta rada - 2 radna dana;
6. selidba sopstvenog domaćinstva iz jednog u drugo naseljeno mesto - 3 radna dana;
7. polaganje stručnog ili drugog ispita u zavisnosti koliko traje - od 1 do 5 radnih dana;
8. učestvovanje na sindikalnim susretima, seminarima, obrazovanju za sindikalne aktivnosti i sl. - 7 radnih dana.
Pored prava na odsustvo iz stava 1. ovog člana zaposleni ima pravo na plaćeno odsustvo i u sledećim slučajevima:
1. smrti člana uže porodice - 5 radnih dana;
2. dobrovoljnog davanja krvi, izuzimajući dan davanja krvi - 2 radna dana;
3. korišćenje organizovanog rekreativnog odmora u cilju prevencije radne invalidnosti - 7 radnih dana.
3. Neplaćeno odsustvo
Član 10.
Na predlog naučno-nastavnog, odnosno nastavnog veća, poslodavac je dužan da zaposlenom omogući pravo na neplaćeno odsustvo u slučajevima:
1. doškolovavanja - od 30 dana do tri godine;
2. izrade magistarskog rada - do 6 meseci;
3. učešća u naučnoistraživačkom projektu - do okončanja projekta;
4. izrade doktorske disertacije - do godinu dana.
Zaposleni može, na lični zahtev, koristiti neplaćeno odsustvo za lečenje člana uže porodice van mesta boravka ili u inostranstvu.
Zaposlenom koji koristi neplaćeno odsustvo miruju prava i obaveze iz radnog odnosa.
VI. ZARADE, ODNOSNO PLATE, NAKNADE ZARADA, ODNOSNO PLATA I OSTALA PRIMANjA
1. Visina osnovice
Član 11.
Ugovorne strane u postupku pregovaranja dogovaraju visinu osnovice za obračun i isplatu zarada, odnosno plata koja se dogovara na određeno vreme, s tim što dogovoreni period ne može biti duži od dvanaest meseci, odnosno od budžetske godine.
Ugovorne strane u postupku pregovaranja iz stava 1. ovog člana razmatraju mogućnost i potrebu korekcije koeficijenata.
Osnovica za obračun zarada, odnosno plata iz stava 1. ovog člana dogovara se polovinom meseca novembra tekuće godine za narednu godinu i to pre usvajanja budžeta Republike Srbije.
Član 12.
Ukoliko se u toku kalendarske godine bitno promene okolnosti i pretpostavke na osnovu kojih je utvrđena osnovica za obračun zarada, odnosno plata, ugovorne strane se mogu sporazumeti o promeni osnovice.
Inicijativu za pregovore pokreće sindikat.
Učesnici ovog ugovora se obavezuju da pregovore započnu u roku od deset dana od dana pokretanja inicijative, te da pregovori budu završeni u roku od narednih 30 dana.
Član 13.
Zarade, odnosno plate se utvrđuju na osnovu osnovice za obračun plata, koeficijenata sa kojim se množi osnovica, dodatak na zaradu, odnosno platu i obaveza koje zaposleni plaća po osnovu poreza i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje iz plata, u skladu sa zakonom.
Zarada, odnosno plata se isplaćuje za obavlje