Na osnovu člana 33. stav 2. Zakona o odbrani ("Službeni list SRJ", br. 67/93 i 24/94), Savezna vlada donosi
UREDBU
O VRŠENjU USLUGA U OBLASTI SAOBRAĆAJA I VEZA ZA VREME RATNOG STANjA, STANjA NEPOSREDNE RATNE OPASNOSTI I VANREDNOG STANjA
(Objavljena u "Sl. listu SRJ", br. 39/94)
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Ovom uredbom uređuju se usluge koje su, po naređenju Saveznog ministarstva za odbranu, dužna da vrše preduzeća u oblasti drumskog, železničkog, vazdušnog i pomorskog saobraćaja, saobraćaja na unutrašnjim plovnim putevima i poštansko-telegrafsko-telefonskog saobraćaja i drugi nosioci sistema veza, za vreme ratnog stanja, stanja neposredne ratne opasnosti i vanrednog stanja, i pri mobilizaciji Vojske Jugoslavije, kao i način utvrđivanja visine naknade stvarnih troškova za te usluge i njihovog plaćanja.
Član 2.
Uslugama iz člana 1. ove uredbe smatraju se:
1) prevoz ljudi,
2) prevoz materijalnih sredstava,
3) prevoz opasnih materija,
4) prevoz životinja,
5) druge usluge u vezi s prevozom,
6) usluge u poštansko-telegrafsko-telefonskom saobraćaju (u daljem tekstu: PTT) i drugim nosiocima sistema veza.
Član 3.
Usluge prevoza iz tačke 1. člana 2. ove uredbe obuhvataju prevoz ljudi za potrebe Vojske Jugoslavije, prevoz pojedinih kategorija stanovništva (deca, stari, bolesni, ranjeni i sl.) u slučaju njihove evakuacije s određenog dela teritorije i prevoz zaposlenih u državnim organima u slučaju dislokacije tih organa.
Član 4.
Uslugama prevoza iz tač. 2, 3. i 4. člana 2. ove uredbe smatraju se prevoz borbenih i drugih materijalnih sredstava kojima raspolaže Vojska Jugoslavije, prevoz materijalnih sredstava i stoke koji se po propisu o materijalnoj obavezi daju za potrebe odbrane, saveznih robnih rezervi radi dislokacije, odnosno distribucije korisnicima, prevoz stvari i druge pokretne imovine državnih organa koja im je neophodna za rad i funkcionisanje i prevoz opasnih materija.
Član 5.
Druge usluge u vezi s prevozom iz tačke 5. člana 2. ove uredbe obuhvataju pretovarne i prateće usluge u lukama, pristaništima, vazduhoplovnim pristaništima, železničkim stanicama i drugim mestima, aerodromske usluge (služba kontrole letenja, meteorološka služba, vatrogasna služba, služba prihvata i opreme vazduhoplova gorivom i mazivom, služba hitne pomoći i dr.) neophodne za bezbedno poletanje i sletanje vazduhoplova, usluge u pomorskom saobraćaju, uključujući spasavanje i tegljenje brodova, usluge pristaništa, brodskih prevodnica, spasavanja i vađenja plovila u rečnom i jezerskom saobraćaju i usluge popravki prevoznih sredstava u toku prevoza u svim vrstama saobraćaja.
Član 6.
Uslugama iz tačke 6. člana 2. ove uredbe smatraju se transport pisama, dopisnica i paketa, ustupanje telegrafskih i telefonskih priključaka (teleks, telefon, telefaks) i priključaka za prenos podataka, ustupanje frekventnog opsega (primarnih, sekundarnih i drugih grupa) u međumesnom prenosnom sistemu za koje terminale obezbeđuje korisnik usluga, ustupanje kapaciteta u telegrafsko-telefonskoj mreži (delova kablovske kanalizacije, kablova, vodova stalnih vazdušnih žičnih linija), obezbeđenje prihvata veza na telegrafsko-telefonske i druge PTT objekte (kablovski i antenski uvodi, smeštaj uređaja i posluga, napajanje uređaja i dr.), ustupanje uređaja, opreme i pribora za uspostavljanje veza, ustupanje dela objekata PTT, održavanje i popravka telegarfsko-telefonskih uređaja, održavanje i popravka nadzemnih i podzemnih telegrafsko-telefonskih žičnih linija i dr.
Član 7.
Usluge iz tač. 1. do 5. člana 2. ove uredbe vrše se na način kojim se ne ugrožava bezbednost prevoza u grani saobraćaja kojim se te usluge vrše.
Prilikom prevoza opasnih materija, preduzeća iz člana 1. ove uredbe postupaju u skladu sa saveznim propisima o prevozu opasnih materija u miru.
Član 8.
Usluge iz člana 2. ove uredbe vrše se za potrebe Saveznog ministarstva za odbranu i jedinica i ustanova Vojske Jugoslavije, civilne odbrane i zaštite državnih organa i organizacija i preduzeća i drugih pravnih lica koja proizvode predmete, odnosno vrše usluge od posebnog značaja za odbranu zemlje (u daljem tekstu: korisnici usluga).
Član 9.
Usluge iz člana 2. ove uredbe vrše se na osnovu pismenog zahteva korisnika usluge, koji sadrži naziv i sedište korisnika usluge, naređenje područnog organa Saveznog ministarstva za odbranu, vrstu usluge, broj i vrstu potrebnih prevoznih sredstava, vreme, mesto i relaciju na kojoj se vrši usluga, potpis ovlašćenog lica i pečat korisnika usluge.
II. USLUGE U POJEDINIM GRANAMA SAOBRAĆAJA
1. Usluge u drumskom saobraćaju
Član 10.
Preduzeće u oblasti drumskog saobraćaja (u daljem tekstu: prevoznik) dužno je da uslugu prevoza izvrši u skladu sa zahtevom iz člana 9. ove uredbe. Usluga prevoza mora biti izvršena vozilima koja ispunjavaju uslove utvrđene propisima o bezbednosti saobraćaja.
Član 11.
Ako se izdaje tovarni list za prevoz u drumskom saobraćaju, u njega se ne mogu unositi podaci od značaja za odbranu zemlje.
Tovarni list neće se izdati prevozniku, i ako on to zahteva, ako izvršeni prevoz treba čuvati kao državnu tajnu.
U slučaju iz stava 2. ovog člana, naručilac prevoza je dužan da prevozniku izda odgovarajuću ispravu koja će mu, u postupku naplate troškova prevoza, služiti kao dokaz o izvršenom prevozu.
Član 12.
Utovar, pretovar i istovar stvari i materijala, koji se prevoze za potrebe korisnika iz člana 8. Uredbe, može se, po potrebi, vršiti i na mestima koja u redovnim prilikama nisu predviđena za tu namenu.
Za izbor mesta iz stava 1. ovog člana, njegovo uređenje, obezbeđenje i organizaciju rada na njemu odgovoran je korisnik usluge.
Član 13.
Ako prevoznik nije u mogućnosti da stvari primljene na prevoz preda primaocu, dužan je da o tome obavesti korisnika usluge.
Ako prevoznik nije u mogućnosti da obavesti korisnika usluge da stvari koje prevozi ne može predati primaocu, stvari će, uz pismenu potvrdu, predati najbližoj komandi Vojske Jugoslavije ili područnom organu Saveznog ministarstva za odbranu.
2. Usluge u železničkom saobraćaju
Član 14.
Usluge prevoza u železničkom saobraćaju za potrebe korisnika iz člana 8. ove uredbe vrše se u skladu sa saveznim propisima koji se odnose na železnički saobraćaj i odredbama ove uredbe.
Usluge prevoza u železničkom saobraćaju za potrebe Vojske Jugoslavije su vojna prevoženja.
Vojna prevoženja se, po pravilu, planiraju i organizuju preko vojnih delegacija i železničkih transportnih organizacija, na osnovu zahteva iz člana 9. ove uredbe.
Član 15.
Ugovor o prevozu u železničkom saobraćaju smatraće se zaključenim kada prevoznik primi na prevoz pošiljku s tovarnim listom, u smislu važećih tarifnih propisa na železnici.
Član 16.
Prevoznik je dužan da u toku prevoza postupi po zahtevu korisnika usluge za izmenu ugovora o prevozu kad korisnik usluge to zatraži zbog promenjenih okolnosti (izmena uputne stanice, izmena planiranog vremena prevoženja, izmena naziva primaoca i sl.), osim ako zahtev nije moguće ispuniti u stanici od koje se traži da izvrši te izmene.
Ako prevoznik nije u mogućnosti da postupi po zahtevu za izmenu ugovora o prevozu, dužan je da o tome odmah obavesti korisnika usluge i da mu saopšti u kojoj je stanici, prema okolnostima, moguće postupiti po zahtevu.
Član 17.
Odredbe člana 13. ove uredbe odnose se i na prevoz u železničkom saobraćaju.
3. Usluge u vazdušnom saobraćaju
Član 18.
Preduzeće koje vrši javni prevoz u vazdušnom saobraćaju dužno je da usluge iz člana 2. ove uredbe vrši na osnovu zahteva korisnika, koji sadrži naređenje Saveznog ministarstva za odbranu, vrstu usluge, za koga se vrše usluge, relaciju, odnosno aerodrom poletanja i aerodrom sletanja, broj i vrstu vazduhoplova, vremenski interval u kome se vrši prevoz, odnosno vreme otvorenosti vazduhoplovnog pristaništa, adresu na koju se isplaćuje naknada za izvršene usluge, potpis ovlašćenog lica i pečat organa, organizacije, odnosno jedinice komande ili ustanove koja podnosi zahtev.
Član 19.
Preduzeće koje pruža aerodromske usluge dužno je da u vreme otvorenosti vazduhoplovnog pristaništa za potrebe korisnika prevoza iz člana 8. ove uredbe obezbedi sve aerodromske službe (služba kontrole letenja, meteorološka služba, vatrogasna služba, služba prihvata i opreme vazduhoplova gorivom i mazivom, služba hitne pomoći i dr.) neophodne za bezbedno poletanje i sletanje vazduhoplova kojim se vrši prevoz.
Član 20.
Prilikom prevoza jedinica Vojske Jugoslavije i pri izvršenju mobilizacije, oružje i municija se na vazduhoplovno pristanište unose na način posebno utvrđen za svako vazduhoplovno pristanište od strane predstavnika preduzeća za aerodromske usluge, nadležnog organa za unutrašnje poslove i vojnog starešine, odnosno ovlašćenog lica koje je zaduženo za organizaciju prevoza.
4. Usluge u pomorskom saobraćaju i saobraćaju na unutrašnjim plovnim putevima
Član 21.
Pri vršenju usluga u pomorskom saobraćaju i saobraćaju na unutrašnjim plovnim putevima za potrebe korisnika iz člana 8. ove uredbe primenjuju se savezni propisi o vršenju usluga u ovoj grani saobraćaja u miru i odredbe čl. 11, 13. i 20. ove uredbe.
Pri vršenju usluga iz stava 1. ovog člana, luke i pristaništa, lučne kapetanije i kapetanije pristaništa i njihove ispostave, kao i druga preduzeća u pomorskom saobraćaju i saobraćaju na unutrašnjim plovnim putevima, dužni su da ostvare potpunu saradnju sa korisnicima usluga iz člana 8. ove uredbe i da postupaju u skladu s posebnim uslovima propisanim za pojedine vrste prevoza.
5. Usluge u PTT saobraćaju
Član 22.
Usluge u PTT saobraćaju za potrebe korisnika iz člana 8. ove uredbe imaju prvenstvo u odnosu na sve druge korisnike tih usluga.
Redosled vršenja usluga u sistemu javnog poštansko-telegrafsko-telefonskog preduzeća (u daljem tekstu: JPTT) utvrđuje Savezno ministarstvo za saobraćaj i veze, na osnovu postavljenih zahteva korisnika usluga.
Član 23.
U uslovima smanjenog kapaciteta telegrafsko-telefonskih veza s automatskim posredovanjem vršenje usluga obezbeđuje se smanjenjem broja ostalih korisnika ili tehničkim ograničenjem obavljanja međumesnog telegrafsko-telefonskog saobraćaja za te korisnike.
Ograničenja i zabrane vršenja usluga u sistemu JPTT, u unutrašnjem i međunarodnom saobraćaju, uvode se na način koji utvrdi Savezno ministarstvo za saobraćaj i veze.
Član 24.
U slučaju većeg narušavanja sistema veza ili nedovoljnih kapaciteta veza na određenom delu teritorije, vršenje usluga u sistemu JPTT obezbeđuje Savezno ministarstvo za saobraćaj i veze, premeštanjem i upotrebom ljudskih i materijalno-tehničkih kapaciteta s drugih delova teritorije Savezne Republike Jugoslavije.
Član 25.
Pri vršenju usluga u sistemu JPTT, u okviru tehničkih mogućnosti, mora se obezbediti nepovredivost tajnosti poruka i pouzdano i brzo sporazumevanje, upotrebom jedinstvenih izraza, pojmova, znakova i skraćenica.
Član 26.
Ostali imaoci sistema veza vrše usluge koje im naredi Savezno ministarstvo za odbranu pod uslovima utvrđenim ovom uredbom za sistem JPTT.
III. UTVRĐIVANjE VISINE NAKNADE STVARNIH TROŠKOVA ZA PRUŽENE USLUGE I NAČIN NjIHOVOG PLAĆANjA
Član 27.
Preduzećima iz člana 1. ove uredbe pripada naknada stvarnih troškova za izvršene usluge.
Član 28.
Stvarnim troškovima smatraju se troškovi nastali vršenjem usluga prevoza, koji obuhvataju:
1) neophodne troškove angažovanja radnika preduzeća koje vrši uslugu prevoza i troškove smeštaja i ishrane radnika za vreme vršenja usluge;
2) troškova za utrošeno pogonsko gorivo, mazivo i električnu energiju u toku prevoza;
3) neophodne troškove popravke prevoznog sredstva u toku vršenja usluge prevoza.
Član 29.
Visina naknade stvarnih troškova može se odrediti ugovorom.
Ako visina naknade stvarnih troškova nije određena ugovorom, određuje se na osnovu kriterijuma iz člana 28. ove uredbe.
Član 30.
U slučajevima znatnog oštećenja, uništenja ili nestanka prevoznog sredstva za vreme izvršenja usluga prevoza, preduzeće koje je vršilo uslugu ima pravo na naknadu štete za oštećeno, uništeno ili nestalo prevozno sredstvo, ako za tu štetu nije odgovorno.
U slučajevima iz stava 1. ovog člana, korisnik uluge će, pre donošenja odluke o visini naknade štete, obrazovati komisiju koja utvrđuje okolnosti pod kojima je došlo do oštećenja, uništenja ili nestanka prevoznog sredstva i predlaže visinu naknade štete.
Član 31.
Naknadu stvarnih troškova i naknadu štete za oštećeno, uništeno ili nestalo prevozno sredstvo plaća korisnik usluge, u roku od 15 dana od dana izvršene usluge.
Protiv odluke o isplaćenoj naknadi iz stava 1. ovog člana može se izjaviti prigovor Saveznom ministarstvu za odbranu, u roku od osam dana od dana izvršene isplate.
Odluka saveznog ministra za odbranu po prigovoru iz stava 2. ovog člana je konačna.
IV. ZAVRŠNE ODREDBE
Član 32.
Danom stupanja na snagu ove uredbe prestaje da važi Uredba o prevozu za određene potrebe opštenarodne odbrane ("Službeni list SFRJ", br. 61/84).
Član 33.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ".