WebPropisi
-------------------
NAPOMENA REDAKCIJE:
Ovaj tekst sadrži sledeđe propise:
1. ZAKON O IZDAVANjU TAPIJA NA PODRUČJU APELACIONIH SUDOVA U BEOGRADU I SKOPLjU I VELIKOG SUDA U PODGORICI ("Sl. novine Kraljevine Jugoslavije", br. 29 od 7. februara 1930. godine)
2. PRAVILNIK ZA IZVRŠENjE ZAKONA O IZDAVANjU TAPIJA ("Sl. novine Kraljevine Jugoslavije", br. 29/30 od 7. februara 1930. godine)
-------------------
ZAKON
O IZDAVANjU TAPIJA NA PODRUČJU APELACIONIH SUDOVA U BEOGRADU I SKOPLjU I VELIKOG SUDA U PODGORICI
(Objavljen u "Sl. novinama Kraljevine Jugoslavije", br. 29 od 7. februara 1930. godine)
I Ubaštinjenje
Član 1.
Lice, koje želi da se ubaštini na kakvo nepokretno dobro, podneće opštinskom sudu pismenu ili zapisničku molbu za ubaštinjenje.
Uz molbu će priložiti, u originalu ili u overenom prepisu:
1) dokaz o pribavljanju sopstvenosti (sudsku presudu, poravnanje, ugovor, rešenje o nasleđu itd.), i
2) u krajevima, u kojima je izvršen katastarski premer zemljišta, kopiju katastarskog plana izrađenog po odredbama Zakona o katastru zemljišta od 19 decembra 1928 godine, a u krajevima, u kojima premer još nije izvršen, prepis posedovnog lista, sastavljenog po propisima Uredbe o delokrugu i načinu rada komisije za utvrđivanje prihoda od zemljišta od 9 maja 1928 godine D.K. br. 6381.
Član 2.
Ako molilac nema punovažnih pismenih dokaza o svom pravu sopstvenosti, on će se pozvati na svedoke ili navesti druge dokaze, kojima može molbu potkrepiti.
Član 3.
Opštinski sud uvodiće odmah primljene molbe, redom kako ih je primio, u delovodni protokol za tapije i upisati: redni broj, dan primanja, porodično i rođeno ime molioca, rođeno ime moliočevog oca, zanimanje molioca i mesto njegovog stanovanja, zatim porodično i rođeno ime pređašnjeg sopstvenika, osnov pribavljanja, dokaze, naziv nepokretnog dobra sa podacima o veličini i kulturi i imena svih suseda.
Član 4.
Po zavođenju molbe, opštinski sud će je odmah uzeti u postupak, ispitati podnete dokaze i učiniti potrebne izviđaje, pa će, ako nađe da nema nikakve smetnje, sastaviti tapiju.
Član 5.
Pri sastavljanju tapije opštinski sud će u tapiju upisati broj, pod kojim je molba zavedena u delovodni protokol za tapije, zatim prema katastarskom posedovnom listu: broj parcele ili parcela ako ih je više, naziv parcele i potesa u kome leži, vrstu kulture i površinu, imena svih suseda sa oznakom položaja i naziv njihovih graničnih parcela. Kad je molbi priložen katastarski plan, dovoljno je da se sud u tapiji pozove na plan. U tom slučaju plan sačinjava sastavni deo tapije.
Član 6.
Kad je tapija napisana, opštinski sud će javnim proglasom, koji će se prilepiti na dom suda i istoga dana oglasiti po mesnom običaju, objaviti da se tapija izlaže u opštini svakome na uviđaj i pozvati sva lica, koja misle da su izdavanjem tapije povređena u svojim pravima, da u roku od deset dana, računajući od dana objave, saopšte sudu svoje prigovore. U tapiji imenovanim susedima oglas će se i posebice dostaviti.
Član 7.
Ako u određenom roku ne bude podnet nikakav prigovor, opštinski sud će potvrditi tapiju.
U potvrdi opštinski sud mora:
1) navesti da je dotično nepokretno dobro prava i isključiva svojina u njoj navedenog lica odnosno porodične (kućne) zadruge ili smesničara; u poslednjem slučaju mora se označiti i udeo svakog smesničara;
2) označiti pravni odnos, po kom je sopstvenost stečena;
3) navesti da je tapija bila izložena na uviđaj određeno vreme od deset dana, od kog do kog dana, koga je dana bilo izdavanje tapije oglašeno i da niko u označenom roku nije uložio prigovore;
4) potvrditi da nepokretno dobro ne stoji ni s kim u sporu i da na njega ne polažu nikakvo pravo ni opština ni država;
5) potvrditi da na njemu nema ničije zakonske stvarne službenosti niti udovičkog uživanja, ni devojačkog izdržavanja i udomljenja ili ako ima, utvrditi da postoji i u koliko postoji.
Član 8.
Ovako sastavljenu i od opštinskog suda potpisanu tapiju, zajedno s molbom i svima prilozima, poslaće opštinski sud službenim aktom nadležnoj policijskoj vlasti, koja će na tapiji potvrditi istinitost pečata i potpisa opštinskog suda.
Policijska vlast, po overi, poslaće tapiju sa svima dokumentima službenim aktom nadležnom prvostepenom (okružnom) sudu na potvrdu.
Član 9.
Prvostepeni (okružni) sud, kad primi tapiju, zavešće je odmah u Knjigu tapija, u koju će upisati: redni broj, datum primanja, naziv opštine, koja je tapiju izdala, porodično i rođeno ime molioca i rođeno ime njegovog oca, zanimanje i mesto stanovanja molioca, porodično i rođeno ime pređašnjeg sopstvenika, osnov pribavljanja, dokaze o pribavljanju saglasnosti, oznaku broja parcele ili parcela, ako ih je više, naziv parcele i potesa, veličinu, vrstu kulture parcele i imena graničara.
Član 10.
U Knjizi tapija postojaće osim stubaca (rubrika) potrebnih za upisivanje napred navedenih podataka, još i stupci za upise predviđene u čl. 18 do 20 ovog zakona.
Knjiga tapija mora biti uvezana, prošivena jemstvenikom i utvrđena sudskim pečatom.
Uz Knjigu tapija prvostepeni (okružni) sudovi će voditi azbučni imenik (registar), u koji će se, pored porodičnog i rođenog imena sopstvenika, upisati broj pod kojim je tapija zavedena u Knjigu tapija.
Član 11.
Svakog desetog, dvadesetog i poslednjeg dana u mesecu prvostepeni (okružni) sud će objaviti oglasom na sudskoj tabli imena lica, koja su po propisima člana 9 zavedena u Knjigu tapija za vreme prošlih deset dana. U oglasu će se navesti porodično i rođeno ime, očevo rođeno ime i mesto stanovanja svakog uvedenog lica.
Svakome je slobodno da kod suda razgleda Knjigu tapija i da sačini ili zahteva da mu se, uz naplatu takse, izda izvod iz nje.
Član 12.
Svako ko nalazi da su mu izdavanjem tapije povređena prava, može za vreme desetodnevnog roka, računajući od dana kad je objavljen oglas po * 11, podneti sudu svoje prigovore. To treba u oglasu naročito navesti.
Prigovori se mogu podneti pismeno ili na zapisnik, a treba im priložiti dokaze za njihovo opravdanje.
Po isteku gornjeg roka, ako ne budu podneti prigovori, i ako sud nađe da su ispunjeni svi zakonski uslovi, prvostepeni (okružni) sud će potvrditi tapiju i vratiti je službenim aktom opštinskom sudu radi predaje moliocu.
U svojoj potvrdi prvostepeni (okružni) sud će navesti da je tapija zavedena kod tog suda u Knjizi tapija, i pod kojim brojem, a u Knjigu tapija upisaće dan i broj sudskog rešenja kojim je tapija potvrđena.
Ako u određenom roku budu podneti osnovani prigovori, sud će uputiti molioca na parnicu, a zadržaće rešenje o potvrdi tapije do pravnosnažnog rešenja spora o sopstvenosti.
Ako sud nađe da su prigovori očigledno neosnovani i da su podneti samo radi odugovlačenja, on ih neće uzimati u obzir, već će potvrditi tapiju.
Član 13.
Ako sud pri pregledu akta nađe da je istom moliocu za istu nepokretnost već jednom izdata tapija, on će mu novu tapiju izdati samo ako je molilac podneo dokaz, da je stara tapija redovnim sudskim putem poništena.
Ako utvrdi da je za istu nepokretnost, ili jedan njen deo, već ranije izdata tapija drugom licu, on će kasnijeg molioca odbiti od traženja i uputiti na parnicu.
Ako tapija za istu nepokretnost nije još nikome izdata, ali se kod suda već nalazi molba drugog lica, koje traži izdavanje tapije, sud će raniju molbu uzeti u postupak, a kasnijeg molioca uputiti rešenjem na prigovore (član 12) odnosno na parnicu, ako je rok za prigovore već protekao.
Član 14.
Ako opštinski sud prilikom ocenjivanja molbe za izdavanje tapije, pošto ispita podnete dokaze, navode i prigovore i učini potreban izviđaj, nađe da navodi molioca nisu utvrđeni i da mu ne može tapiju izdati, on će ceo predmet poslati nadležnom prvostepenom (okružnom) sudu sa svojim izveštajem i razlozima na dalji postupak, a neće sam odbijati molioca od ubaštinjenja.
Član 15.
Kad prvostepeni (okružni) sud dobije sva akta sa izveštajem opštinskog suda, on će oceniti sav materijal i po potrebi narediti da se dokazi dopune, pa ako nađe da je odluka opštinskog suda pogrešna, vratiće sva akta opštinskog suda sa svojim razlozima i narediti mu da tapiju izda i potvrdi. Opštinski sud će u tom slučaju biti dužan da izvrši naredbu i da postupi dalje po odredbama ovoga zakona.
Član 16.
Kad prvostepeni (okružni) sud dobije tapiju potvrđenu od opštinskog suda i policijske vlasti, a nađe da podneti dokazi nisu dovoljni za njenu potvrdu, pozvaće molioca da u ostavljenom roku dopuni dokaze, a narediće po potrebi i druge izviđaje, pa će tek onda, po isteku roka za podnošenje prigovora, doneti svoje rešenje.
Ako prvostepeni (okružni) sud, na osnovu izveštaja opštinskog suda ili na osnovu sopstvenih izviđaja, odbije molioca od potvrđivanja tapije, molilac se može žaliti u roku od petnaest dana, po prijemu rešenja, Kasacionom sudu.
U svakom slučaju, kad sud molbu odbije, on će u Knjizi tapija, u stupcu za primedbe to primetiti, pa ako rešenje o odbijanju postane pravnosnažnim, to zabeležiti.
II Prenos tapije
Član 17.
Za prenos nepokretnih dobara važiće nadalje dosadašnji propisi, ukoliko nije u ovom zakonu što drugo naređeno.
Pri prenosu nepokretnog dobra moraju i prenosilac i primalac izjaviti pred sudom svoju volju da se dotično nepokretno dobro prenosi i prima.
Član 18.
Kad se cela nepokrenost, koja je zavedena u Knjizi tapija, na drugog prenosi, označiće prvostepeni (okružni) sud u Knjizi tapija kod dotičnog upisa, u stupcu za ime sopstvenika, dan kada je prenos izvršen, ime lica na koje se nepokretnost prenosi i osnov pribavljanja, a ime dosadanjeg sopstvenika će precrtati.
Prenos će sud upisati i na samu tapiju, a novog sopstvenika upisati u imenik.
Član 19.
Kad se na drugog prenosi samo deo nepokretnosti, koja je upisana u Knjizi tapija, uneće se kod dosadašnjeg sopstvenika, u stupcu za delimične prenose, dan izvršenoga prenosa, ime novog sopstvenika, broj parcele koja se cela ili delimično prenosi, i broj tapije koja se za preneti deo izdaje novom sopstveniku. Prenete parcele precrtaće se na mestu njihovog prvobitnog upisa.
U tapiju dosadanjeg sopstvenika upisaće sud, koja parcela ili koji deo parcele i na koga je prenet, dan prenosa i broj tapije koja je izdata novom sopstveniku.
Za preneti deo izdaje se novom sopstveniku tapija i upisuje se u Knjigu tapija po propisima člana 9, a u stupcu za primedbe upisuje se broj tapije iz koje je ova nova tapija izdvojena.
Kad sopstvenik prenese poslednji deo nepokretnosti koji pod jednim brojem još stoji na njegovom imenu, ovaj se prenos ne smatra više kao delimični već kao prenos cele nepokretnosti i tako se sprovodi u Knjizi tapija (član 18).
Član 20.
U slučaju prinudne javne prodaje nepokretnog dobra, za koje je tapija zavedena kod suda u Knjizi tapija, prvostepeni (okružni) sud će, kad primi od policijske vlasti izveštaj o izvršenom popisu, zabeležiti u stupcu za primedbe, da je izvršen popis celog dobra, odnosno označiti parcele na koje je izvršen.
Kad prodaja bude pravnosnažna, sud će kupcu izdati tapiju. Ako je prodato celo imanje i ako je sudu bila predata tapija, sud će ga preneti na novog sopstvenika postupajući u svemu po odredbama člana 18; ako sudu tapija nije bila predata, on će je službenim proglasom oglasiti za nevažeću i precrtati je u Knjizi tapija, a kupcu izdati tapiju na isto nepokretno dobro pod novim brojem.
Ako je prodat samo jedan deo i tapija je bila predata sudu, sud će postupati po odredbama člana 19. Ako nije predata, sud će staru tapiju oglasiti za nevažeću u pogledu prodatih parcela, precrtati te parcele u Knjizi tapija i označiti, u stupcu za delimične prodaje, podatke o novoj tapiji, a u stupcu za primedbe dati potrebno objašnjenje. Kupcu će sud izdati tapiju pod novim brojem.
III Opšta naređenja
Član 21.
Nove tapije po propisima čl. 19 i 20 izdaje prvostepeni (okružni) sud, bez učestvovanja opštinskog suda.
Član 22.
Prvostepeni (okružni) sudovi izveštavaće o svim upisima u Knjizi tapija nadležne katastarske, odnosno poreske vlasti, koje će na posedovnim listovima sopstvenika voditi potrebne pribeleške o promenama sopstvenosti.
Označavanje parcela u Knjizi tapija ima se vršiti tako, da bude u skladu sa postojećim propisima o održavanju katastra.
Član 23.
Od dana kad ovaj zakon stupa na snagu, niko neće moći intabulisati ugovorenu hipoteku (intabulaciju) odnosno pribelešku (prenotaciju), ako sudu ne podnese tapiju za nepokretnost na koju se ima intabulisati.
Prvostepeni (okružni) sudovi kad budu upisivali hipoteke u intabulacione knjige, upisivaće svaki put i broj tapije, u kojoj je opisano založeno imanje.
IV Prelazna naređenja
Član 24.
Tapije, izdate po dosadanjim propisima građanskog zakona, zadržavaju svoju punu dokaznu snagu, no prenosi i sve druge nove promene imaju se saobraziti propisima ovog zakona.
Član 25.
U roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovoga zakona, koji će rok moći Ministar pravde, u sporazumu sa Ministrom finansija, produžiti najviše na godinu dana, sva lica koja zatraže izdavanje tapija po ovome zakonu, moći će to učiniti bez naplate bilo kakve takse. Molbe za izdavanje katastarskih planova i posedovnih listova, razna uverenja, molbe za tapije, overavanje potpisa i izdavanje tapija, oslobođavaju se u tom slučaju svih taksa i pristojba.
V Završna naređenja
Član 26.
Ovaj zakon stupa u život kad se obnaroduje u "Službenim novinama", a obaveznu snagu dobija po isteku mesec dana od dana obnarodovanja.
Ovlašćuje se Ministar pravde da u sporazumu sa Ministrom finansija propiše pravilnik za izvršenje ovoga zakona.
Danom kad ovaj zakon dobije obaveznu snagu, prestaju važiti svi dosadašnji propisi njemu protivni.
Broj 103.870
14 decembra 1929 godine
u Beogradu.
ALEKSANDAR s. r.
Ministar pravde
D-r M. Srškić s. r.
Video i stavio Državni pečat,
Čuvar Državnog pečata,
Ministar pravde,
D-r M. Srškić s. r.
Pretsednik Ministarskog saveta,
Ministar unutrašnjih poslova,
Počasni ađutant Nj. V. Kralja,
Divizijski đeneral,
Pet. Živković s. r.
***
Na osnovu člana 26 Zakona o izdavanju tapija na području apelacionih sudova u Beogradu i Skoplju i Velikog suda u Podgorici, a u sporazumu sa Ministrom finansija, propisujem
PRAVILNIK
ZA IZVRŠENjE ZAKONA O IZDAVANjU TAPIJA
(Objavljen u "Sl. novinama Kraljevine Jugoslavije", br. 29/30 od 7. februara 1930. godine)
Član 1
Pismena molba, koja se podnosi opštinskom sudu za ubaštinjenje, mora biti od strane podnosioca pred opštinskim sudom priznata i od suda overena ili potpis na njoj overen od vlasti nadležne za overavanje u mestu iz koga se molba šalje.
Ako molba nije overena u smislu gornje odredbe, opštinski sud će molioca pozvati da u određenom roku pretstane radi priznanja potpisa, a ako molilac po tom pozivu ne pretstane, molba se neće uzimati u postupak.
Član 2
Molba mora sadržati izrečno traženje da se izda tapija i u njoj se moraju nabrojati sva dokumenta, koja se prilažu, a pored toga u njoj se imaju navesti imena svih graničara kao i naziv i položaj njihovih parcela, ukoliko molbi nije priložen od katastarske uprave izrađen ili potvrđen plan, u kome su ovi podaci sadržani. Gdegod se u Zakonu o izdavanju tapija ili u ovom pravilniku govori o položaju graničnih parcela, ima se podrazumevati položaj po stranama sveta (istok, zapad, sever, jug).
Član 3
U krajevima, za koje je izvršen katastarski premer zemljišta, katastarske uprave će po traženju stranaka za izdavanje kopija katastarskih planova radi pribavljanja tapija ucrtati te planove na samim obrascima za tapije ili izdati zasebne overene kopije plana.
Stranka, koja traži kopiju plana, može zahtevati da se sve parcele, koje se vode na njeno ime, ucrtaju u jedan obrazac za tapiju, odnosno u jednu kopiju plana ili u više obrazaca, odnosno kopija, a u delovima kako stranka traži.
Isto pravo ima stranka pri vađenju prepisa katastarskih posedovnih listova, pa molilac može tražiti da mu se izda jedan posedovni list za sve parcele, ili posebni listovi za pojedine parcele.
Ako se, prema traženju stranke, imaju prilikom podele nepokretnosti na više planova ili više posedovnih listova pojedine parcele cepati, katastarske vlasti pri izdavanju kopija planova, odnosno poreske vlasti pri izdavanju prepisa posedovnih listova, postupiće u pogledu numerisanja cepanih parcela po odredbama koje za njih važe.
Član 4
Na području Apelacionog suda u Skoplju i u srezu Andrijevičkom područja Velikog suda u Podgorici, opštinski sudovi moraju tražiti da molilac podnese uverenje nadležne agrarne vlasti kojim se utvrđuje da nepokretnost za koju se traži tapija ne potpada pod udar agrarne reforme, ni kao državno ili kao opštinsko ni kao trajno napušteno zemljište, i da ne podleži ograničenjima koja važe za čivčijska zemljišta.
Član 5
Turske tapije i isprave o svojini zemlje izdate od strane bugarskih vlasti, ne mogu se smatrati punovažnim dokumentima za pravo svojine, već potpadaju pod "druge dokaze", kojima se može molba potkrepiti, pa će opštinski i prvostepeni sudovi ocenjivati njihovu dokaznu snagu po opštim propisima.
Član 6
Delovodni protokol za tapije kod opštinskih sudova vodiće se po obrascu koji se dodaje ovom pravilniku pod /1.
Stubac br. 3 popunjava se prema navodima overene pismene molbe, odnosno prema usmenim navodima moliočevima, pošto opštinski sud utvrdi njegovu istovetnost u slučaju ličnog prestanka. Podaci za popunjavanje stub. br. 4, 5 i 6 uzimaće se iz isprava koje su priložene molbi ili će se popuniti prema navodima moliočevim, ako isprave nisu priložene ili ako u njima nisu ovi podaci sadržani. Stubac br. 7 popunjava se iz kopije katastarskog plana i upisanih objašnjenja, odnosno iz prepisa katastarskog posedovnog lista, a podaci za stubac br. 8 moraju biti navedeni u molbi, ako molbi nije priložen katastarski plan ili ako se iz plana ne vide.
U stubcu br. 7 valja navesti podatke za svaku parcelu ponaosob, a imena graničara u stubcu br. 8 upisuju se posebno kod svake parcele koja je okružena parcelama drugih sopstvenika.
Stubac br. 9 popuniće se, kad opštinski sud primi potvrđenu tapiju od prvostepenog suda radi predaje moliocu.
U stubac br. 10 upisuju se primedbe koje su od važnosti za predmet.
Član 7
Opštinski sud popunjavaće tapije u tri jednaka primerka. Molilac ima prema tome priložiti svojoj molbi po tri obrasca za svaku tapiju. Ako je dotično zemljište katastarski premereno, kopija katastarskog plana mora biti ucrtana u sva tri primerka ili moraju biti priložene tri kopije plana. Ako kopija plana nije ucrtana na samom obrascu za tapiju nego posebno priložena, opštinski sud će je jemstvenikom prišiti uz tapiju i zapečatiti svojim pečatom.
Opštinski sudovi mogu tapije izdavati samo po priloženom obrascu br. 2.
Član 8
Opštinski sud će u isto vreme kad bude oglasio da se tapija izlaže u opštini na uviđaj, dostaviti prepis tog oglasa i nadležnoj sreskoj šumskoj vlasti.
Član 9
Oglas opštinskog suda po čl. 6 Zakona o tapijama glasiće ovako:
OGLAS
Sud opštine ............ ovim objavljuje, da je po molbi .............. sastavio tapiju o njegovim nepokretnostima koje leže u potesu .............
Sastavljena tapija izlaže se u opštinskoj sudnici svakome na uviđaj i pozivaju se sva zainteresovana lica, da u roku od deset dana, računajući od danas, saopšte sudu svoje prigovore. U protivnom slučaju sud će tapiju potvrditi.
Član 10
Tekst potvrde opštinskog suda, koja se stavlja na tapiju, štampan je na obrascu za tapije (prilog broj 2).
Pod zakonskim stvarnim službenostima pomenutim u Zakonu o izdavanju tapija podrazumevaju se službenosti iz člana 341 Građanskog zakonika za Srbiju odnosno pomeđaške ugodbe iz člana 851 Opšteg imovinskog zakonika za Crnu Goru.
Član 11
Propisani obrazac Knjige tapija, koju će voditi prvostepeni sudovi, prilaže se ovom pravilniku pod br. 3.
Stupce br. 3 do 9 popunjavaće prvostepeni sudovi iz same tapije, pošto te podatke provere na osnovu podnetih isprava i na osnovu podataka sadržanih u molbi.
Uputstva za upise u stupce br. 10, 11 i 12 nalaze se na odgovarajućim mestima u ovom pravilniku (čl. 15, 16, 17, 20, 22 i 24).
Član 12
Dokazi za opravdanje prigovora, ako su pismeni, imaju se priložiti u originalu ili u prepisu overenom od nadležne vlasti.
Ako stranka u svojim prigovorima navede kao dokaz isprave koje se nalaze u rukama molioca ili drugih lica ili javnih vlasti, dužna je da navede gde se isprave nalaze, i da označi šta se njima ima dokazati.
Ako se podnosilac prigovora, za dokaz njihove opravdanosti, želi poslužiti svedocima, treba da im navede porodično i rođeno ime, zanimanje i mesto stanovanja, i da označi šta se ima njihovim svedočanstvom utvrditi.
Član 13
Potvrda, koju će prvostepeni sudovi stavljati na tapiju, izdatu po odredbama prvog dela Zakona o izdavanju tapija, glasiće ovako:
"Prvostepeni (okružni) sud ................, pošto je ocenio podnete dokaze, tvrdi da je nepokretno imanje opisano u ovoj tapiji, prava i isključiva svojina .........., stečena na osnovu ................ od ............ a po ...................
Ova je tapija zavedena u Knjizi tapija pod br. ................"
Uz oznaku datuma i delovodnog broja, sud će potvrdu snabdeti svojim pečatom i potpisom.
U ovoj potvrdi iza reči "a po" sud će tačno navesti ispravu kojom je utvrđeno sticanje svojine.
Član 14
Prvostepeni sud će original potvrđene tapije, poslati nadležnom opštinskom sudu, da ga preda moliocu. Jedan prepis zadržaće za svoju arhivu, a jedan će poslati nadležnoj katastarskoj vlasti ili, gde ove nema, poreskoj upravi.
Član 15
Ako prvostepeni sud potvrdi tapiju, popuniće u knjizi tapija stubac br. 10, a ako molioca, usled podnetih prigovora, uputi na parnicu, pribeležiće to u stupcu br. 12.
Nađe li sud da su podneti prigovori neosnovani, on će ih u svom rešenju o potvrđivanju tapije odbiti i navesti za to razloge, a odbijanje prigovora zabeležiti u stupcu br. 12.
Član 16
Ako bude zatražen sudski poništaj tapije, koja je zavedena u Knjizi tapija kod istog suda, sud će o tome staviti pribelešku u stupcu br. 12. Bude li sudski poništaj zatražen kod kojeg drugog suda, ovaj će biti dužan da izvesti sud u čijem se području nalazi nepokretnost, radi upisa zabeleške u Knjigu tapija.
Član 17
Ako molilac želi da mu se izda nova tapija samo za pojedine delove nepokretnosti, za koju mu je već ranije bila izdata tapija po novom zakonu, sud može po toj molbi postupiti samo ako molilac odnese raniju tapiju iz koje se dotične parcele imaju izdvojiti, ili ako dokaže da je ranija tapija redovnim sudskim putem poništena.
Nova tapija za celo imanje koju prvostepeni sud izda po odredbi člana 13 stav 1 Zakona o izdavanju tapija, ima se označiti kao "duplikat izdat na osnovu rešenja .......... prvostepenog suda br. ............. od ................ o poništenju tapije izdate dana ............ pod br. ...............".
U stupcu za primedbe označuje se poništenje ranije tapije i izdavanje duplikata.
Pri izdavanju nove tapije samo za deo imanja, a na osnovu podnete ranije tapije, postupak suda je isti kao pri izdvajanju pojedinih delova radi prenosa na drugo lice. (Čl. 21 do 23 pravilnika). Ako se izdaje tapija samo za deo imanja, a na osnovu rešenja o poništenju dosadašnje tapije, zabeležiće sud u Knjizi tapija, u stupcu za primedbe, da je dosadašnja tapija poništena. Kod poništene tapije, sud će u stupcu za delimične prenose označiti prenos parcela na novu tapiju, a kod nove tapije, u stupcu za primedbe, pozvati se na broj tapije iz koje su ove parcele izdvojene.
Član 18
Prilikom prenosa nepokretnosti, prenosilac i primalac su dužni da izjave pred nadležnim sudom svoju volju o prenosu i primanju dotične nepokretnosti, lično ili preko punomoćnika; to i u slujčaju ako postoji pismeno zaključeni ugovor o prenosu.
Član 19
Potvrda o prenosu celog imanja na novog sopstvenika, koju će prvostepeni sud napisati na tapiji, glasiće:
"Prvostepeni sud .............. po saslušanju interesovanih stranaka koje su sudu poznate ..........., tvrdi da je nepokretno imanje opisano u ovoj tapiji prešlo u pravu i isključivu svojinu ..............., na osnovu .................
Kupovn cena - Prometna vrednost - ovog nepokretnog imanja iznosi - Dinara............."
Član 20
Upise u 4 stupcu Knjige tapija, prilikom prenosa cele upisane nepokretnosti na drugo lice, vršiće sud tako da ispod imena dotadanjeg sopstvenika upiše dan prenosa i osnov pribavljanja, a ispod toga ime i ostale lične podatke novog sopstvenika. Takav će upis glasiti:
"Dana ............, na osnovu .............. upisan je kao sopstvenik ............." (a zatim se upisuje porodično, rođeno i očevo ime, zanimanje i mesto stanovanja u za to određeno potstupce).
Dan i broj sudskog rešenja unosi se u stubac broj 10.
Član 21
U slučaju delimičnog prenosa nepokretnosti koja je zavedena u Knjizi tapija, stranke su dužne da podnesu prvostepenom sudu, u krajevima, koji su katastarski premereni, kopiju katastarskog plana za one parcele, koje se imaju preneti na novog sopstvenika. Plan mora biti ucrtan na tri obrasca za tapiju ili priložen u tri primerka.
Isto to važi i za slučaj ako nepokretnost još nije katastarski premerena, ali se prenos vrši na osnovu privatnog premera pregledanog i overenog od katastarske vlasti. U takvom slučaju plan mora sadržati sve podatke iz katastarskog operata.
Ako nepokretnost još nije premerena i prenos se ima izvršiti bez podnošenja planova, stranke su dužne da podnesu prepis posedovnog lista u kome su upisane parcele za koje se traži izdavanje nove tapije.
Ako se pri tom imaju pojedine parcele cepati i označiti novim brojevima, sud će brojeve u novoj tapiji označiti tačno onako, kako ih je označila katastarska vlast u novom planu, odnosno u posedovnom listu.
Član 22
Potvrda o prenosu pojedinih parcela, koju će prvostepeni sud upisati u dosadašnju tapiju, glasiće:
"Prvostepeni sud .............., po saslušanju stranaka koje su mu poznate ........... tvrdi da je u ovoj tapiji opisano nepokretno imanje smanjeno i to za parcele:
br. .............. u površini ...................
br. .............. u površini ................... itd. koje su danas prenete na ime ......... po tapiji zavedenoj kod ovog suda u Knjizi tapija ............. pod br. ...............
Ova tapija ostaje prema tome na snazi samo za parcele:
br. .............. u površini ...................
br. .............. u površini ................... itd. ............... "
U Knjizi tapija izvršiće se u vezi s tim upisi prema odredbama člana 19 stav 1 Zakona o izdavanju tapija.
Član 23
Tapija za izdvojene parcele koje će prvostepeni sud izdati prilikom delimičnog prenosa novom sopstveniku, imaće ovaj oblik:
" ..................... koji je sudu poznat ............... svojom molbom od .............. zatraženo je od ovog suda, da iz tapije izdate dana ................, a zavedene u Knjizi tapija ............... pod br. ............. izdvoji parcele i to:
parcelu br. .............. u površini ..................., a ograničenu sa ..............
parcelu br. .............. u površini ..................., a ograničenu sa .............. itd.
koje je na osnovu .................. preneo u svojinu ...............
Za cenu - a čija je vrednost - Dinara: ................ i molio je sud da na ove parcele izda novu tapiju pošto ih izdvoji iz dosadašnje.
Na osnovu § 19 Zakona o izdavanju tapija prvostepeni sud ............. izdajući ovu tapiju .............. proglašava ga za pravog i neograničenog sopstvenika pribavljenog nepokretnog imanja, s tim da je tapija, izdata od ovog suda dana ......... a zavedena u Knjizi tapija ............. pod br. ............., za iste parcele smanjena.
Ova je tapija danas zavedena u Knjizi tapija ................ pod br. ..............".
Član 24
Ako prilikom prinudne javne prodaje nije izvršnoj vlasti bila predata tapija za prodato nepokretno imanje, pa se kupcu imanja mora izdati nova, prvostepeni sud će raniju tapiju oglasiti svojim rešenjem za nevažeću, izuzetno od propisa Građ. sud. post. o poništavanju isprava, a kupcu izdati pod novim brojem novu tapiju, koja će imati ovaj oblik:
"........... aktom svojim br. ............ od ............... izvestio-la je ovaj sud da je za naplatu duga ..........., a na dan ............ izložio-la javnoj prodaji nepokretno imanje ............. koje se sastoji iz: parcele br. .............. u površini ............ a ograničeno sa .............. itd. i istu ustupio-la u svojinu ............. kao najboljem ponuđaču za cenu od din. ..............
Na osnovu člana 489 Građ. sud. post. i člana 20 Zakona o izdavanju tapija, prvostepeni sud ............ izdajući ovu tapiju kupcu ............ proglašava ga za pravog i neograničenog sopstvenika kupljenog nepokretnog imanja.
Ova je tapija danas zavedena u Knjigu tapija ............. pod br. .............".
U tapijama koje budu izdavali okružni sudovi na području Velikog suda u Podgorici, oni će se u drugom stavu ove potvrde pozivati na čl. 284 Zakonika o sudskom postupku u građanskim parnicama za Crnu Goru.
Ako je tapija, koju je sud oglasio za nevažeću, već bila izdata po novom zakonu, sud će u Knjizi tapija u stupcu za primedbe zabeležiti da je oglašena za nevažeću, i precrtati je.
Ako je prilikom izvršenja popisa i javne prodaje cele nepokretnosti izvršna vlast primila i sudu poslala originalnu, po novom zakonu izdatu tapiju, sud će na ovoj tapiji napisati prenosnu potvrdu po obrascu propisanom u čl. 19. ovog pravilnika. Iza reči "na osnovu .........." dodaće su: "prinudne javne prodaje, izvršene dana ........... od ............... prema izveštaju od dana .............. br. ..............".
Ako je ranija tapija bila izdata po dosadašnjim propisima, onda će se i u ovom slučaju primenjivati naređenja čl. 28 ovog pravilnika.
Član 25
Ako je izvršen popis i prodaja samo jednog dela nepokretnog imanja, a tapija je poslata sudu, sud će na tapiji upisati potvrdu i kupcu izdati novu tapiju po obrascima predviđenim u čl. 22 i 23 ovog pravilnika. Umesto uvoda koji je predviđen u čl. 23 prvostepeni sud upisaće ovaj tekst: "............ aktom svojim br. .......... od ........... izvestio-la je ovaj sud da je za naplatu duga, a na dan ......... izložio-la javnoj prodaji od nepokretnog imanja ............... parcele:
br. .............. u površini ..................., a ograničenu sa ...............
br. .............. u površini ..................., a ograničenu sa ............... itd. i iste parcele ustupio-la u svojinu .............. kao najboljem ponuđaču za cenu od din. ..........
Na osnovu § 489 Građ. sud. post. i žlana 20 Zakona o izdavanju tapija prvostepeni sud ................. izdajući itd. ..............".
Naređenje drugog stava čl. 24 ovog pravilnika vredi i ovde.
Ako tapija za prodato imanje nije bila izvršnoj vlasti i sudu podneta, sud će je oglasiti svojim rešenjem za nevažeću u pogledu prodatih parcela i izdati kupcu novu tapiju po gornjem obrascu.
Ako je izvršna vlast poslala prvostepenom sudu tapiju od prodatog imanja izdatu po dosadašnjim propisima, sud će izvršiti prenos po odredbama čl. 22 i 23 ovog pravilnika, a kupcu će izdati tapiju po novom zakonu.
Član 26
Kad prvostepeni sud izdaje tapiju bez učestvovanja opštinskog suda, a za celo nepokretno imanje za koje je već bila izdata tapija po novom zakonu, on će u tapiju upisati podatke koji su potrebni prema propisima člana 5 zakona, odnosno podacima iz svoje Knjige tapija. Kad se vrši prenos samo jednog dela takve nepokretnosti i plan nije priložen, a iz tapije se ne može nesumnjivo utvrditi odnos graničara prema novim parcelama ili delovima parcela koje se imaju izdvojiti iz dosadašnjeg sastava, molilac, a u slučaju prinudne javne prodaje kupac ima da preko nadležnog opštinskog suda, o svom trošku utvrdi taj odnos. Prema dobivenom izveštaju opštinskog suda, prvostepeni sud će u novu tapiju upisati imena suseda kao i položaj i naziv njihovih graničnih parcela.
Član 27
Ako se tapija radi intabulisanja ugovorne hipoteke ne može prvostepenom sudu podneti zbog toga što se ista nalazi u rukama sopstvenikovog poverioca, sud će od njega iziskati tapiju, s tim, da mu po izvršenoj intabulaciji opet vrati. Ako se poverilac tom pozivu ne odazove, sud neće dalje ništa raditi, a sopstveniku nepokretnosti ostaje slobodno da izdavanje tapije od poverioca zatraži redovnim parničnim putem.
Član 28
Ako se prenos nepokretnosti, cele ili jednog dela, ma po kom osnovu, ima izvršiti na osnovu tapije izdate po dosadašnjim zakonskim propisima, prenos će se izvršiti po odredbama čl. 21 i 22 ovog pravilnika, ali je molilac koji od suda traži prenos, a u slučaju prinudne javne prodaje kupac, dužan da o svom trošku nabavi planove odnosno posedovne listove, na osnovu kojih će se katastarski podaci upisati u knjigu tapija i da preko nadležnog opštinskog suda utvrdi odnos graničara, ako nema plana iz koga je taj odnos vidljiv. Za vreme dok je na snazi oslobođenje od taksa po članu 25 Zakona o izdavanju tapija, takse za ova dokumenta se ne plaćaju.
Ranija tapija izdata po dosadašnjim propisima mora se, sa dopunskim podacima u smislu prethodnoga stava zavesti u Knjigu tapija; to i u slučaju ako se prenese samo jedan deo nepokretnosti na koju glasi ranija tapija.
Član 29
Takse kojima će podležati molbe za izdanje tapija i samo tapije, kad prestane zakonom predviđeno oslobođenje, priložiće molilac svojoj molbi prilikom predavanja molbe kod opštinskog suda. Opštinski sudovi, otpremajući molbu sa prilozima po policijskoj vlasti, poslaće joj i položene takse, a isto tako će policijske vlasti postupati prema prvostepenim sudovima, pošto iz primljene sume prethodno naplate svoje takse.
Član 30
Kad se u Zakonu o tapijama ili u ovom pravilniku upotrebljava reč "smesničar" označava se time "suvlasnik" u smislu opšteg imovinskog zakonika za Crnu Goru. Reč "sopstvenost" označava pojam "vlastina" ili "svojina", reč "tapija" ima isto značenje što i "potvrda o vlaštini", "hipoteka" znači isto što i "zastava", a "intabulacione knjige" isto što "zastavne knjige" u smislu propisa Opšteg imovinskog zakonika za Crnu Goru. Gde se u Zakonu o izdavanju tapija ili ovom pravilniku i propisanim obrascima navodi "prvostepeni sud", razumevaju se pod tim na području Velikog suda u Podgorici okružni sudovi.
Član 31
Precrtavanje upisa u Knjizi tapija, kad se vrši na osnovu sudske odluke, radi izmenjenog pravnog stanja, vrši se crvenim mastilom. Ispravke pisarskih grešaka, precrtavanjem i novim upisom, pišu se crnim mastilom na uobičajeni način. U svakom slučaju imaju se upisi precrtavati tako da ostanu i posle toga čitki.
Član 32
Molbe za izdavanje tapija, kao i svi predmeti koji su s tim u vezi, imaju se kod katastarskih, poreskih, opštinskih i ostalih vlasti i kod sudova smatrati hitnima i tako uzimati u rad.
Član 33
Ovaj pravilnik stupa na snagu na dan kad Zakon o izdavanju tapija od 14 decembra 1929 godine dobije obaveznu snagu. Njegovi će se propisi, po potrebi, naknadno izmeniti ili dopuniti.
MINISTARSTVO PRAVDE
Broj 9359
1. februara 1930. god.
u Beogradu
Ministar pravde,
D-r M. Srškić s. r.