ZAKON
O VRAĆANjU UTRINA I PAŠNjAKA SELIMA NA KORIŠĆENjE
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 16/92)
Član 1.
Seoske utrine i pašnjaci koji su postali društvena svojina po osnovu Zakona o proglašenju opštenarodnom imovinom seoskih utrina, pašnjaka i šuma, imovine zemljišnih, urbarijalnih i njima sličnih zajednica, kao i krajiških (graničarskih) imovnih opština ("Službeni glasnik NR Srbije", br. 1/48 i 98/55) vraćaju se na korišćenje selima pod uslovima i na način utvrđen ovim zakonom.
Predmet vraćanja na korišćenje u smislu stava 1. ovog člana jesu utrine i pašnjaci koji na dan stupanja na snagu ovog zakona imaju svojstvo neobradivog poljoprivrednog zemljišta, nezavisno od toga da li su od momenta oduzimanja do momenta stupanja na snagu ovog zakona menjali kulturu, odnosno namenu.
Pašnjacima, u smislu ovog zakona, smatraju se i šumska zemljišta koja su u momentu stupanja na snagu ovog zakona po kulturi pašnjaci.
Član 2.
Odredbe ovog zakona ne odnose se na utrine i pašnjake koje je fizičko lice steklo u svojinu po nekom pravnom osnovu, kao i na utrine i pašnjake podložne eroziji, odnošenju obale vodotokom, degradirane pašnjake u planinskim predelima i sl.
Član 3.
Organu uprave nadležnom za imovinsko-pravne poslove u opštini poveravaju se stručni i administrativni poslovi u vezi sa sprovođenjem ovog zakona.
Postupak za vraćanje utrina i pašnjaka na korišćenje selima pokreće se na zahtev građana sela. Postupak može pokrenuti i organ po službenoj dužnosti.
Akt o vraćanju utrina i pašnjaka selima na korišćenje donosi skupština opštine.
Pre donošenja akta iz stava 3. ovog člana pribaviće se mišljenje ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede.
Član 4.
Sadašnji korisnici utrina i pašnjaka dužni su da predaju utrine i pašnjake selima na korišćenje u roku od 15 dana od dana pravosnažnosti akta iz člana 3. stav 3. ovog zakona.
Član 5.
Na osnovu akta o vraćanju utrina i pašnjaka selima na korišćenje iz člana 3. stav 3. ovog zakona izvršiće se upis prava na korišćenje u korist sela u javne knjige u koje se upisuju prava na nepokretnostima.
Član 6.
Uslove i način korišćenja utrina i pašnjaka koji su vraćeni selima na korišćenje utvrđuju građani tih mesta dogovorom (napasanje stoke, ubiranje šumskih plodova i drugo), a iskorišćavanje ovog zemljišta mora se vršiti u skladu sa propisima o poljoprivrednom zemljištu.
U slučaju da izostane dogovor iz stava 1. ovog člana, uslove i način zajedničkog korišćenja utrina i pašnjaka utvrdiće nadležni organ u opštini.
Član 7.
Na zemljištu iz člana 1. ovog zakona ne mogu se sticati druga prava osim prava utvrđenih ovim zakonom.
Član 8.
Za korišćenje utrina i pašnjaka, u smislu odredaba ovog zakona, ne plaća se naknada.
Član 9.
Zabranjuje se promena namene i drugi oblici raspolaganja na zemljištu koje je preneto selima na korišćenje, izuzev izgradnje ribnjaka.
Ugovor, odnosno pravni posao zaključen posle stupanja na snagu ovog zakona suprotno stavu 1. ovog člana ništav je.
Član 10.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".