ZAKON
O RADNOM OSPOSOBLjAVANjU I ZAPOŠLjAVANjU INVALIDA
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 25/96 i 101/2005)
Član 1.
Ovim zakonom uređuje se radno osposobljavanje i zapošljavanje invalida i lica ometenih u razvoju (u daljem tekstu: invalidi).
Član 2.
Radno osposobljavanje i zapošljavanje invalida, u smislu ovog zakona, obuhvata:
1) decu i omladinu ometenu u razvoju koja ne mogu da steknu obrazovanje i vaspitanje po planovima i programima obrazovanja i vaspitanja za učenike ometene u razvoju;
2) decu i omladinu ometenu u razvoju koja stiču obrazovanje i vaspitanje po planovima i programima obrazovanja i vaspitanja za učenike ometene u razvoju;
3) invalide rada, po propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju, koji ne mogu da se prekvalifikuju ili dokvalifikuju, odnosno zaposle pod opštim uslovima;
4) invalide s preostalom radnom sposobnošću, koji ne mogu da se obrazuju, odnosno zaposle pod opštim uslovima.
Utvrđivanje invalidnosti u smislu stava 1. ovog člana vrši se po postupku utvrđenom zakonom.
Član 3.
Preduzeće za radno osposobljavanje i zapošljavanje invalida (u daljem tekstu: preduzeće) može se osnovati i obavljati delatnost pod uslovom da ima;
1) najmanje 40% invalida od ukupnog broja zaposlenih;
2) odgovarajući prostor;
3) odgovarajuću tehničku i dugu opremu za radno osposobljavanje i rad invalida;
4) zaposlena stručna lica za radno osposobljavanje invalida u zavisnosti od broja invalida i vrste njihove invalidnosti, i to najmanje: (1) jednog zaposlenog koji prema propisima iz oblasti obrazovanja ispunjava uslove za nastavnika praktične nastave za struke i zanimanja za koje se radno osposobljavaju invalidi; (2) jednog zaposlenog koji ima jedno od sledećih stručnih zvanja: diplomirani sociolog, diplomirani psiholog, diplomirani pedagog ili diplomirani defektolog.
Bliži uslovi iz stava 1. ovog člana utvrđuju se opštim aktom preduzeća, zavisno od obima i vrste delatnosti koju obavlja, odnosno zavisno od broja invalida i vrste njihove invalidnosti.
Na opšti akt iz stava 2. ovog člana saglasnost daje ministarstvo nadležno za poslove rada, uz prethodno pribavljeno mišljenje ministarstva nadležnog za poslove obrazovanja i ministarstva nadležnog za poslove zdravlja.
Član 4.
Preduzeće može u okviru svoje delatnosti da obavlja poslove praktične nastave za invalide - učenike srednjih škola koji stiču vaspitanje i obrazovanje po planovima i programima obrazovanja i vaspitanja za učenike ometene u razvoju.
Član 5.
Preduzeće donosi program radnog osposobljavanja invalida koji, naročito, sadrži:
1) opis posla i pojedinih operacija;
2) način praktičnog i teorijskog radnog osposobljavanja;
3) uslove za praktično radno osposobljavanje;
4) trajanje radnog osposobljavanja.
Na program iz stava 1. ovog člana saglasnost daje ministarstvo nadležno za poslove obrazovanja.
Član 6.
Za vreme radnog osposobljavanja invalid ne zasniva radni odnos.
Član 7.
Međusobna prava i obaveze između preduzeća i drugog pravnog, odnosno fizičkog lica koje upućuje invalida na radno osposobljavanje i zapošljavanje i bliži uslovi i način ostvarivanja programa radnog osposobljavanja iz člana 5. ovog zakona, uređuje se ugovorom.
Ugovor iz stava 1. ovog člana može se zaključiti i između preduzeća i invalida.
Član 8.
Preduzeće izdaje invalidu uverenje o završenom radnom osposobljavanju i određuje poslove koje može da obavlja u zavisnosti od psihofizičkih sposobnosti.
Član 9.
Preduzeće vodi evidenciju o invalidima koji se radno osposobljavaju, odnosno koji su zaposleni.
Evidencija sadrži podatke o:
1) invalidima na radnom osposobljavanju i pravnim i fizičkim licima koja upućuju invalide na radno osposobljavanje;
2)