ZAKON

O OSNOVNIM PRAVIMA BORACA ŠPANSKOG NACIONALNOOSLOBODILAČKOG I REVOLUCIONARNOG RATA OD 1936. DO 1939. GODINE

(Objavljen u "Sl. listu SFRJ", br. 53/82, 25/85, 75/85, 44/89, 87/89, 20/90, 42/90 i 24/98)

-------------------
NAPOMENA REDAKCIJE:
Na osnovu Zakona o osnovnim pravima boraca, ... ("Sl. list SRJ", broj 42/98), ovaj zakon je prestao da važi osim odredaba članova 2a, 3, 4, 6, 7a, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17, 19, 19a, 20, 20, 21, 23, 24a i 24b.
Navedeni članovi se odnose na numeraciju u tekstu Zakona o osnovnim pravima boraca špankog nacionalnooslobodilačkog i revolucionarnog rata od 1936. do 1939. godine, važećem pre donošenja prečišćenog teksta objavljenog u "Sl. listu SFRJ", br. 53/82.
Pošto je naš tekst urađen na osnovu prečišćenog teksta ("Sl. list SFRJ", broj 53/82) i svih naknadnih izmena i dopuna, došlo je do nesaglasnosti u nuneraciji članova, što nas je onemugućilo da napravimo korektan važeći prečišćeni tekst.
Zbog toga smo važeće stanje (prema našem tumačenju) označili u tekstu na sledeći način:
* - članovi koji su važeći
** - članovi koji su ukinuti
------------------
I. UVODNA ODREDBA
Član 1.**
Ovim zakonom uređuju se osnovna prava boraca španskog nacionalnooslobodilačkog i revolucionarnog rata od 1936. do 1939. godine i članova njihovih porodica.
Borac jugoslovenski državljanin, u smislu ovog zakona, je lice koje je učestvovalo u formacijama španske republikanske vojske u antifašističkom, nacionalnooslobodilačkom i revolucionarnom ratu od 1936. do 1939. godine, i koje je ostvarilo kontinuitet revolucionarnog rada u vremenu od 6. aprila 1941. do 15. maja 1945. godine (u daljem tekstu: španski borac).
Svojstvo španskog borca iz stava 1. ovog člana utvrđuje savezni organ uprave nadležan za pitanja boraca i vojnih invalida na osnovu mišljenja Udruženja jugoslovenskih dobrovoljaca španske republikanske vojske od 1936. do 1939. godine.
II. OSNOVNA PRAVA
Član 2.*
Španski borac ima sledeća osnovna prava:
1) pravo na zdravstvenu zaštitu i novčane naknade u vezi sa ostvarivanjem zdravstvene zaštite;
2) pravo na banjsko i klimatsko lečenje;
3) pravo na dodatak uz penziju;
4) pravo na stalno mesečno novčano primanje;
5) pravo na godišnje novčano primanje za oporavak;
6) pravo na besplatnu i povlašćenu vožnju;
7) pravo na godišnji odmor.
Član 3.*
Članovi porodice španskog borca imaju pravo na zdravstvenu zaštitu.
Posle smrti španskog borca, članovi njegove porodice imaju sledeća osnovna prava:
1) pravo na zdravstvenu zaštitu;
2) pravo na dodatak uz penziju;
3) pravo na stalno mesečno novčano primanje;
4) pravo na naknadu troškova sahrane.
Članovi porodice španskog borca, u smislu ovog zakona, jesu:
1) bračni drug, deca rođena u braku ili van braka i usvojena deca, kao i pastorčad i unuci bez roditelja koje je španski borac izdržavao - do navršene 15. godine života, odnosno ako su na školovanju - do navršene 26. godine, a ako su nesposobni za privređivanje, dok nesposobnost traje, pod uslovom da je nastala pre 15, odnosno 26. godine;
2) roditelji, kao i očuh, maćeha i usvojilac.
Nesposobnost dece za privređivanje utvrđuje se pod uslovima i po postupku koji su propisani za utvrđivanje nesposobnosti za privređivanje članova porodice vojnih invalida po propisima kojima se uređuju prava vojnih invalida i porodica palih boraca.
1. Zdravstvena zaštita i novčane naknade u vezi sa ostvarivanjem zdravstvene zaštite
Član 4.*
Španski borac ima pravo na zdravstvenu zaštitu u obimu propisanom za vojne invalide.
Članovi porodice španskog borca i članovi porodice umrlog španskog borca koji su korisnici stalnog mesečnog novčanog primanja po ovom zakonu imaju pravo na zdravstvenu zaštitu u obimu propisanom za korisnike porodične invalidnine po odredbama saveznog zakona kojim se uređuju osnovna prava vojnih invalida i porodica palih boraca.
Član 5.**
Španski borac koji je u radnom odnosu, za vreme privremene sprečenosti za rad, u smislu propisa o zdravstvenom osiguranju, ima pravo na naknadu ličnog dohotka u visini njegovog prosečnog mesečnog ličnog dohotka za poslednjih 12 meseci pre meseca u kome je nastala privremena sprečenost za rad, odnosno u visini osnova za određivanje naknade ličnog dohotka za vreme privremene sprečenosti za rad po propisima o zdravstvenom osiguranju ako je to za njega povoljnije.
Španski borac ima pravo na naknadu ličnog dohotka u visini utvrđenoj u stavu 1. ovog člana i za vreme lečenja u zdravstvenoj organizaciji udruženog rada u kojoj ima smeštaj i ishranu, kao i za vreme korišćenja banjskog i klimatskog lečenja.
Španskom borcu koji je korisnik penzije, dodatka uz penziju, novčanih naknada po propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju ili stalnog mesečnog novčanog primanja po ovom zakonu, za vreme lečenja u zdravstvenoj organizaciji udruženog rada u kojoj ima smeštaj i ishranu isplaćuje se penzija, dodatak uz penziju, novčana naknada ili stalno mesečno novčano primanje u nesmanjenom iznosu.
Član 6.*
Španski borac može zdravstvenu zaštitu ostvarivati kod vojnih sanitetskih organa i ustanova na način i po postupku koji su propisani za vojna lica.
Španski borac koji je zdravstveno osiguran kao vojni osiguranik može zdravstvenu zaštitu ostvarivati kod zdravstvenih organizacija udruženog rada, na način i po postupku koji su propisani za osiguranike - radnike.
Član 7.**
Odredbe saveznog zakona kojim se uređuju osnovna prava vojnih invalida i porodica palih boraca, koje se odnose na zdravstvenu zaštitu vojnih invalida i korisnika porodične invalidnine, primenjuju se i na španske borce i članove njihovih porodica.
2. Banjsko i klimatsko lečenje
Član 8.*
Španski borac ima pravo na banjsko i klimatsko lečenje u obimu koji je propisan za vojne invalide.
Pravo iz stava 1. ovog člana španski borac ostvaruje pod uslovima, na način i po postupku koji su propisani za ostvarivanje prava vojnih invalida na banjsko i klimatsko lečenje.
Ako španski borac ostvari pravo na banjsko i klimatsko lečenje kao vojni invalid ili narodni heroj, ne može ostvariti to pravo u istoj kalendarskoj godini i po ovom zakonu.
3. Dodatak uz penziju
Član 9.*
Španski borac koji je korisnik penzije po propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju ima pravo na dodatak uz penziju u visini razlike između penzije i iznosa njegovog prosečnog ličnog dohotka ostvarenog za poslednjih 12 meseci pre dana penzionisanja ili, ako je to za njega povoljnije, u visini razlike između penzije i iznosa penzijskog osnova od koga mu je određena penzija.
Španskom borcu koji je korisnik penzije po propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju vojnih osiguranika, dodatak uz penziju iz stava 1. ovog člana određuje se u visini razlike između penzije i iznosa plate i drugih primanja koji su uzeti kao osnov za određivanje njegove penzije.
Član 10.*
Španski borac kome penzija, određena, odnosno usklađena po propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju, sa dodatkom uz penziju određenim u smislu člana 9. ovog zakona, iznosi manje od prosečnog mesečnog ličnog dohotka u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji iz prethodne godine, uvećanog za 30% ima pravo na dodatak uz penziju u visini razlike između