ZAKON

O MODELIMA I UZORCIMA

(Objavljen u "Sl. listu SRJ", br. 15/95, 28/96)

I. OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se način ostvarivanja i zaštita prava na spoljni oblik proizvoda, kao i na slike i crteže koji mogu da se prenesu na proizvod (u daljem tekstu: oblik tela, slika ili crtež).
Model je pravo kojim se štiti novi spoljni oblik određenog industrijskog ili zanatskog proizvoda, odnosno njegovog dela.
Uzorak je pravo kojim se štiti nova slika ili crtež koji može da se prenese na određeni industrijski ili zanatski proizvod, odnosno na njegov deo.

Član 2.

Modelom se ne može zaštititi spoljni oblik proizvoda, odnosno njegovog dela koji je isključivo određen tehničkom funkcijom tog proizvoda, odnosno njegovog dela.
Uzorkom se ne štite fotografska i kartografska dela i tehnički planovi i skice.

II. PREDMET I USLOVI ZAŠTITE

Član 3.

Oblik tela, slika ili crtež su novi, u smislu ovog zakona, ako se bitno razlikuju od onih koji su ranije prijavljeni i od onih koji su pre podnošenja prijave bilo gde u svetu i na bilo koji način učinjeni dostupnim javnosti, osim od onih za koje je prijava povučena pre objavljivanja rešenja kojim se priznaje model, odnosno uzorak.
Na ocenu da li su prijavljeni oblik tela, slika i crtež novi ne utiče činjenica da su oni, u periodu od najviše šest meseci pre dana podnošenja prijave, postali dostupni javnosti.

Član 4.

Modelom, odnosno uzorkom ne mogu se zaštititi oblik tela, slika i crtež:
1) čije je objavljivanje ili upotreba protivna zakonu ili moralu;
2) koji povređuje autorska prava ili prava industrijske svojine;
3) koji sadrže državni ili drugi javni grb, zastavu ili amblem, naziv ili skraćenicu naziva neke zemlje ili međunarodne organizacije, kao i njihovo podražavanje, osim po odobrenju nadležnog organa odnosne zemlje ili organizacije;
4) koji predstavljaju lik nekog lica, osim po pristanku tog lica.
Lik umrlog lica može da se zaštiti samo po pristanku njegovih roditelja, bračnog druga i dece.
Lik istorijske ili druge umrle znamenite ličnosti može se zaštititi uz dozvolu nadležnog organa i srodnika do trećeg stepena srodstva.

Član 5.

Pravo na zaštitu predmeta modela, odnosno uzorka ima autor ili njegov pravni sledbenik, odnosno poslodavac u slučajevima predviđenim ovim zakonom.
Strana fizička i pravna lica u pogledu zaštite modela, odnosno uzoraka u Saveznoj Republici Jugoslaviji (u daljem tekstu: Jugoslavija) uživaju ista prava kao i domaća fizička i pravna lica, ako to proizilazi iz međunarodnih ugovora ili iz načela uzajamnosti.
Postojanje uzajamnosti dokazuje lice koje se na uzajamnost poziva.

III. POSTUPAK ZAŠTITE

Zajedničke odredbe

Član 6.

Pravna zaštita oblika tela, slike ili crteža ostvaruje se u upravnom postupku koji vodi savezni organ, odnosno organizacija koja obavlja poslove intelektualne svojine (u daljem tekstu: nadležni savezni organ).
Odluke iz stava 1. ovog člana su konačne i protiv njih se može voditi upravni spor.

Član 7.

Nadležni savezni organ vodi Registar prijava za priznanje modela i Registar prijava za priznanje uzoraka (u daljem tekstu: registri prijava), Registar modela i Registar uzoraka.
Registri iz stava 1. ovog člana su javni i zainteresovana lica ih mogu razgledati bez plaćanja posebnih taksa.
Spise registrovanih modela i uzoraka zainteresovana lica mogu razgledati na usmeni zahtev, samo u prisustvu službenog lica.
Na pismeni zahtev zainteresovanih lica i posle plaćanja odgovarajuće takse, nadležni savezni organ, izdaje kopije dokumenata i odgovarajuće potvrde i uverenja o činjenicama o kojima vodi službenu evidenciju.

Član 8.

Nadležni savezni organ je dužan da zainteresovanim fizičkim i pravnim licima učini dostupnim svoju dokumentaciju i informacije o modelima, odnosno uzorcima.

Član 9.

Nosilac modela, odnosno uzorka, odnosno podnosilac prijave za priznanje modela, odnosno uzorka može podneti zahtev za međunarodno registrovanje modela, odnosno uzorka u skladu sa važećim međunarodnim sporazumima.
Zahtev za međunarodno registrovanje iz stava 1. ovog člana podnosi se preko nadležnog saveznog organa.

Član 10.

Strana fizička i pravna lica ostvaruju prava iz ovog zakona u postupku pred domaćim sudovima i organima uprave samo preko punomoćnika koji se u vidu zanimanja bavi zastupanjem i koji je jugoslovenski državljanin ili jugoslovensko pravno lice.

Član 11.

U registar zastupnika, koji vodi nadležni savezni organ, upisuju se fizička i pravna lica koja ispunjavaju uslove predviđene saveznim zakonom kojim se uređuju patenti.

Pokretanje postupka za priznanje modela, odnosno uzorka

Član 12.

Postupak za priznanje modela, odnosno uzorka pokreće se prijavom za priznanje modela, odnosno uzorka (u daljem tekstu: prijava).
Bitni delovi prijave su:
1) zahtev za priznanje modela, odnosno uzorka;
2) opis predmeta zaštite;
3) dvodimenzionalni prikaz predmeta zaštite (u daljem tekstu: prikaz).

Sadržina bitnih delova prijave

Član 13.

Zahtev za priznanje modela, odnosno uzorka sadrži:
1) podatke o podnosiocu prijave;
2) podatke o autoru ili izjavi autora da ne želi da bude naveden u prijavi;
3) naznačenje da li se prijava odnosi na jedan ili više spoljnih oblika predmeta zaštite;
4) stvaran i kratak naziv modela, odnosno uzorka;
5) pravni osnov za podnošenje prijave, ako autor nije podnosilac prijave;
6) potpis podnosioca prijave.
Jedna prijava može da sadrži zahtev za priznanje modela, odnosno uzorka za jedan ili više (do 100) spoljnih oblika predmeta zaštite koji se primenjuju na proizvodima svrstanim u istu klasu međunarodne klasifikacije modela, odnosno uzorka.
Opis predmeta zaštite treba da bude kratak, da se odnosi samo na spoljni oblik predmeta zaštite, koji se vidi stalno ili pri njegovoj redovnoj upotrebi, i da ispunjava druge propisane uslove.
Prikaz spoljnjeg oblika treba da bude takav da se svi detalji predmeta zaštite mogu jasno videti i da, u pogledu kvaliteta i drugih tehničkih zahteva, ispunjava propisane uslove.

Član 14.

U postupku pred nadležnim saveznim organom plaćaju se takse saglasno zakonu kojim se uređuju savezne administrativne takse i naknade posebnih troškova postupka i troškova za pružanje informacionih usluga.

Član 15.

Podnosilac prijave može uz prijavu podneti zahtev da se u odgovarajući registar prijava upiše ugovor sa autorom navedenim u prijavi, kojim se autor ovlašćuje da, u ugovorom određenim slučajevima, može nastaviti postupak po prijavi.

Registri prijava

Član 16.

U registre prijava upisuju se podaci o bitnim delovima prijave iz čl. 12. i 13. ovog zakona i drugi propisani podaci.

Datum podnošenja prijave

Član 17.

Prijava se zavodi u odgovarajući registar prijava samo ako sadrži bitne delove prijave iz čl. 12. i 13. ovog zakona.
Na prijavi koja sadrži delove iz stava 1. ovog člana zabeležiće se broj prijave i dan i čas njenog prijema u nadležnom saveznom organu i o tome će se podnosiocu prijave izdati potvrda.
Ako prijava ne sadrži delove iz stava 1. ovog člana nadležni savezni organ će pozvati podnosioca prijave da u roku od 30 dana od dana prijema obaveštenja otkloni nedostatke zbog kojih prijava nije mogla biti upisana u odgovarajući registar prijava. Ako podnosilac prijave u određenom roku otkloni nedostatke, takvoj prijavi priznaće se kao datum podnošenja prijave datum prijema u nadležnom saveznom organu podneska kojim se nedostaci otklanjaju, o čemu će se doneti poseban zaključak i prijava upisati u odgovarajući registar prijava.

Pravo prvenstva

Član 18.

Podnosilac prijave uživa od datuma podnošenja prijave pravo prvenstva u odnosu na sva druga lica koja su za isti spoljni oblik predmeta zaštite kasnije podnela prijavu.

Član 19.

Pripadniku zemlje Pariske unije koji je u nekoj zemlji članici podneo urednu prijavu priznaće se u Jugoslaviji pravo prvenstva od datuma podnošenja te prijave ako u Jugoslaviji za isti model, odnosno uzorak podnese prijavu u roku od šest meseci od podnošenja prijave u odnosnoj zemlji, a u zahtevu za priznanje modela, odnosno uzorka naznači datum podnošenja, broj prijave i zemlju u kojoj je prijava podnesena.
Pripadnik zemlje Pariske unije iz stava 1. ovog člana dužan je da u roku tri meseca od podnošenja prijave u Jugoslaviji dostavi nadležnom saveznom organu uverenje o datumu podnošenja prijave (prioritetno uverenje) iz zemlje u kojoj je prijava podnesena i overeni prevod tog uverenja.

Član 20.

Podnosilac prijave koji je u roku od tri meseca pre podnošenja prijave izlagao spoljni oblik predmeta zaštite na izložbi ili sajmu međunarodnog karaktera u Jugoslaviji ili nekoj drugoj zemlji članici Pariske unije, može u prijavi tražiti priznanje prava prvenstva od dana prvog izlaganja spoljnjeg oblika predmeta zaštite.
Podnosilac prijave iz stava 1. ovog