ZAKON
O MERAMA ZA UNAPREĐENjE STOČARSTVA
(Objavljen u ("Sl. glasniku RS", br. 61/91, 53/93, 67/93, 48/94 i 101/2005)
I. OPŠTE ODREDBE
Član 1.
Proizvodnja stoke, kvalitetne priplodne stoke i stočne hrane, semena za osemenjivanje stoke, oplođene jajne ćelije, proizvodnja i uvođenje u proizvodnju novoživine u inkubatorima, gajenje pčela, kao i sprovođenje mera za unapređenje proizvodnje stoke, vrši se u skladu sa ovim zakonom. Mere unapređenja proizvodnje stoke utvrđene ovim zakonom odnose se na: goveda, konje, svinje, ovce, koze, bivole, živinu, kuniće, krznašice i pčele.
Član 2.
Pojedini pojmovi, u smislu ovog zakona, imaju sledeće značenje:
1. Priplodnom stokom smatraju se zdrava grla namenjena za dalju reprodukciju;
2. Kvalitetnom priplodnom stokom smatraju se grla koja ispunjavaju propisane uslove u pogledu porekla, rasnih osobina i proizvodnosti, i to:
- ženska priplodna grla koja imaju poznato poreklo za oba roditelja, a koja su pod stalnom kontrolom proizvodnih svojstava i upisana u matičnu evidenciju stoke;
- muška priplodna grla koja imaju poznato poreklo za oba roditelja, koja su ispitivanjem proizvodnih sposobnosti dala pozitivne rezultate, kao i muška priplodna grla koja potiču od ispitanih roditelja sa poznatim rezultatima ispitivanja, a nalaze se u postupku ispitivanja i upisana su u matičnu evidenciju stoke.
3. Kontrolisanim razmnožavanjem stoke smatra se: prirodno parenje kvalitetnim, odnosno odabranim muškim priplodnim grlima, osemenjavanje semenom kvalitetnih muških priplodnih grla i presađivanje oplođene jajne ćelije.
Član 3.
Sprovođenje selekcije i kontrolisanog razmnožavanja stoke, proizvodnja novostvorenih rasa i hibrida stoke i druge mere unapređenja stočarstva su od interesa za Republiku.
Sredstva za izvršenje poslova iz stava 1. ovog člana obezbeđuju se u budžetu Republike.
II. ODGAJIVAČKI CILjEVI ISPROVOĐENjE MERA UNAPREĐENjA STOČARSTVA
Član 4.
Odgajivački ciljevi u stočarstvu se utvrđuju programom razvoja i unapređenja stočarstva.
Osnovni odgajivački ciljevi su: povećanje produktivnosti stoke, brža izmena i poboljšanje rasnog sastava stoke i zaustavljanje opadanja brojnog stanja stoke aktivne populacije.
Član 5.
Mere unapređenja stočarstva su:
1. kontrola produktivnosti priplodne i kvalitetne priplodne stoke; 2. odgajivanje i proizvodnja priplodne, kvalitetne priplodne stoke, i proizvodnja kvalitetne stočne hrane;
3. odabiranje i korišćenje kvalitetnih muških i ženskih priplodnih grla za proizvodnju;
4. ispitivanje prenošenja osobina na potomstvo kvalitetne priplodne stoke;
5. kontrolisano razmnožavanje stoke;
6. vođenje matične evidencije stoke;
7. proizvodnja i uvođenje u proizvodnju drugih i novonastalih rasa i hibrida stoke;
8. i druge odgajivačke i zootehničke mere.
Član 6.
Mere iz člana 5. ovog zakona utvrđuju se Programom razvoja i unapređenja stočarstva koji donosi Vlada Republike Srbije za period od pet godina. Program iz stava 1. ovog člana sadrži mere: odabiranja i korišćenja kvalitetnih priplodnih grla, uvođenja u proizvodnju i širenja drugih novostvorenih rasa i hibrida stoke i pčela, ispitivanja prenošenja osobina na potomstvo, kontrole produktivnosti priplodne i kvalitetne priplodne stoke i kontrolisanog razmnožavanja stoke po vrstama stoke i područjima u Republici, u visinu i izvore sredstava za realizaciju programa.
Član 7.
Radi definisanja sprovođenja i ostvarivanja razvoja i unapređenja stočarstva, proizvodnje stočnih proizvoda i stočne hrane i stručnih opredeljenja na izradi Programa iz stava 1. ovog člana Ministarstvo nadležno za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo) obrazuje Naučno-stručni savet za stočarstvo (u daljem tekstu: Savet). Aktom o obrazovanju Saveta određuje se sastav i delokrug rada Saveta.
Član 8.
Za ostvarivanje i sprovođenje programa iz člana 6. ovog zakona donosi se godišnji program koji sadrži: obim i vrste mera za pojedinu vrstu stoke, obim sredstava za sprovođenje ovih mera, kao i način raspodele sredstava.
Član 9.
Preduzeća, zemljoradničke zadruge i druga pravna lica - korisnici koji sprovode Program iz člana 6. ovog zakona mogu koristiti sredstva Republike ako:
1. imaju program mera unapređenja stočarstva koji je u skladu sa programom Republike;
2. ispunjavaju kadrovske i tehničke uslove propisane članom 13. ovog zakona.
Raspodela sredstava korisnicima vrši se putem konkursa koji sprovodi Ministarstvo.
Član 10.
Radi zaštite stočnog fonda Vlada Republike Srbije može privremeno ograničiti ili zabraniti klanje kod svih vrsta i rasa stoke.
Član 11.
Zabranjeno je klanje bremenitih grla svih vrsta stoke.
Pre klanja, bremenitost utvrđuje ovlašćena veterinarska služba, a nalaz se dostavlja uz uverenje o zdravstvenom stanju životinja.
Kontrola bremenitosti ne može biti starija od 10 dana pre klanja.
Izuzetno se može odobriti klanje obolelog bremenitog grla.
Odobrenje iz stava 4. ovog člana daje odgovarajući organ uprave nadležan za poslove veterinarstva.
Član 12.
Kvalitetna priplodna stoka, priplodna stoka i pčele iz uvoza mogu se koristiti u daljoj reprodukciji samo ako u zemlji ne postoji jednako vredna stoka, odnosno pčele u pogledu priplodne, proizvodne i ekonomske vrednosti u dovoljnom broju.
Sem iz uvoza za osemenjavanje stoke i oplođenja jajna ćelija mogu se koristiti samo od pozitivno ispitanih muških priplodnih grla, čija su proizvodna i druga svojstva bolja od domaćih.
Saglasnost za korišćenje u reprodukciji kvalitetne priplodne stoke, priplodne stoke, pčela, semena za osemenjavanje stoke i oplođene jajne ćelije iz uvoza, daje Ministarstvo, na osnovu mišljenja saveta.
Bez pozitivnog mišljenja saveta ne može se dati saglasnost za introdukciju stoke, pčela i semena iz uvoza.
III. ORGANIZOVANjE RADA NA SELEKCIJI I KONTROLISANOM RAZMNOŽAVANjU STOKE
Član 13.
Preduzeće, zemljoradničke zadruge i druga pravna lica koja se bave proizvodnjom priplodne i tovne stoke, stočnih proizvoda i kvalitetne stočne hrane dužna su da:
1. vrše odabiranje, kontrolu produktivnosti i obeležavanje stoke; 2. vode osnovnu matičnu evidenciju i podatke dostavljaju preduzeću iz člana 14. ovog zakona,
3. imaju u radnom odnosu na poslovima selekcije najmanje jednog diplomiranog inženjera poljoprivrede ili inženjera, odnosno tehničara stočarskog smera,
4. imaju potrebnu opremu za kontrolu produktivnosti i obeležavanje stoke.
Član 14.
Poslove odabiranja, organizovanja kontrole produktivnosti stoke, ispitivanja proizvodnih svojstava kvalitetne priplodne stoke i prenošenja osobina roditelja na potomstvo, organizovanja proizvodnje kvalitetne priplodne stoke, kvalitetne stočne hrane i primene plana korišćenja semena za veštačko osemenjavanje stoke i kvalitetnih muških priplodnjaka za prirodno