Na osnovu člana 79. Zakona o prevozu opasnih materija ("Službeni list SFRJ", br. 27/90), u sporazumu sa saveznim sekretarom za saobraćaj i veze i saveznim sekretarom za rad, zdravstvo, boračka pitanja i socijalnu politiku, savezni sekretar za unutrašnje poslove propisuje

PRAVILNIK

O STRUČNOM OSPOSOBLjAVANjU VOZAČA MOTORNIH VOZILA KOJIMA SE PREVOZE OPASNE MATERIJE I DRUGIH LICA KOJA UČESTVUJU U PREVOZU TIH MATERIJA

(Objavljen u "Sl. listu SFRJ", br. 17/91)

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuje se program stručnog osposobljavanja vozača motornih vozila kojima se prevoze opasne materije i drugih lica koja učestvuju u pripremi za prevoz i u utovaru, pretovaru i istovaru opasnih materija (u daljem tekstu: lica koja učestvuju u prevozu opasnih materija), način polaganja ispita i evidencija o polaganju ispita.

Član 2.

Stručno osposobljavanje lica koja učestvuju u prevozu opasnih materija vrši se po Programu za stručno osposobljavanje lica koja učestvuju u prevozu opasnih materija (u daljem tekstu: Program), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Član 3.

Po osnovnom programu, zajedničkom za sve opasne materije, stručno se osposobljavaju sva lica koja učestvuju u prevozu opasnih materija za rukovanje opasnim materijama i za prevoz opasnih materija klase 1, 4.1, 4.2, 4.3, 5.2, 6.2, 7 i 9.

Član 4.

Po specijalističkom programu stručno se osposobljavaju vozači motornih vozila za prevoz opasnih materija klase, 2, 3, 5.1, 6.1 i 8.

Član 5.

Lice koje je osposobljeno za prevoz opasnih materija ili rukovanje opasnim materijama po programima propisanim ovim pravilnikom polaže stručni ispit pred ispitnom komisijom koju obrazuje nadležni organ u republici, odnosno autonomnoj pokrajini.

Član 6.

Ispitna komisija iz člana 5. ovog pravilnika sastoji se od predsednika i dva člana.
Za jednog člana ispitne komisije mora biti imenovan radnik nadležnog organa u republici, odnosno autonomnoj pokrajini za vršenje nadzora nad prevozom opasnih materija.

Član 7.

Za člana ispitne komisije može se imenovati samo lice koje ispunjava uslove propisane za lica koja vrše poslove stručnog osposobljavanja lica koja učestvuju u prevozu opasnih materija.

Član 8.

Prijava za polaganje stručnog ispita sadrži: prezime i ime kandidata, datum, godinu i mesto rođenja, mesto i adresu prebivališta, oznaku kategorije motornog vozila za koju kandidat ima vozačku dozvolu, broj dozvole i od koga je izdata, odnosno potvrdu o poslovima koje obavlja u prevozu opasnih materija i naznaku programa po kome polaže stručni ispit.

Član 9.

Pre početka polaganja stručnog ispita, predsednik ispitne komisije utvrđuje identitet kandidata i proverava da li su u prijavi za polaganje stručnog ispita navedeni svi podaci iz člana 8. ovog pravilnika.

Član 10.

Stručni ispit se sastoji od teorijskog i praktičnog dela.
Teorijski deo ispita polaže se usmeno.
Praktični deo ispita sastoji se u praktičnom primenjivanju stečenog znanja iz oblasti koje su obuhvaćene programom propisanim ovim pravilnikom.

Član 11.

Ispitna komisija ocenjuje celokupan uspeh kandidata na ispitu ocenom "položio" ili "nije položio".

Član 12.

O toku polaganja stručnog ispita vodi se zapisnik. Zapisnik vodi član ispitne komisije koga odredi predsednik.
U zapisnik se unosi: sastav ispitne komisije, prezime i ime kandidata, godina i mesto rođenja, mesto i adresa prebivališta, datum i vreme polaganja ispita, vrsta programa po kome kandidat polaže ispit, pitanja postavljena kandidatu i konstatacija o uspehu koji je pokazao na ispitu (položio ili nije položio).
Zapisnik potpisuju predsednik i svi članovi ispitne komisije.

Član 13.

Kandidat koji ne položi stručni ispit može ga ponovo polagati po isteku 30 dana od dana prethodnog polaganja.

Član 14.

Kandidatu koji je položio stručni ispit izdaje se potvrda, koja sadrži: ime i prezime kandidata, godinu i mesto rođenja, datum polaganja stručnog ispita, vrstu programa po kome je položio stručni ispit, broj i datum potvrde, potpis predsednika ispitne komisije i otisak službenog pečata.

Član 15.

Na zahtev lica koje je stručno osposobljeno za rukovanje i prevoz opasnih materija, nadležni organ u republici, odnosno autonomnoj pokrajini izdaje uverenje (certifikat).

Član 16.

Uverenje (certifikat) izdaje se na posebnom obrascu, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Uverenje (certifikat) izdaje se sa rokom važenja od pet godina.

Član 17.

Uverenje (certifikat) o položenom stručnom ispitu mora da bude napisano na jednom od jezika naroda Jugoslavije i na engleskom, francuskom, ruskom ili nemačkom jeziku.

Član 18.

Važenje uverenja (certifikata) produžava se na osnovu potvrde da je imalac uverenja (certifikata) položio naknadni stručni ispit pred komisijom iz člana 5. ovog pravilnika.

Član 19.

Nadležni organ u republici, odnosno autonomnoj pokrajini može lice koje je podnelo zahtev za produženje važenja uverenja (certifikata) osloboditi obaveze polaganja naknadnog stručnog ispita ako to lice dokaže da je od momenta izdavanja uverenja (certifikata), odnosno poslednjeg produženja važenja neprekidno radilo više od polovine punog radnog vremena na poslovima prevoza opasnih materija.
Potvrdu o ispunjavanju uslova iz stava 1. ovog člana izdaje preduzeće ili drugo pravno lice u kome je lice koje je podnelo zahtev za produženje važenja uverenja (certifikata) bilo u radnom odnosu za poslednjih pet godina.

Član 20.

O položenim stručnim ispitima, izdavanju i produžavanju važenja uverenja (certifikata) vodi se evidencija.
Evidenciju iz stava 1. ovog člana vodi nadležni organ u republici, odnosno autonomnoj pokrajini.

Član 21.

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".
PROGRAM STRUČNOG OSPOSOBLjAVANjA VOZAČA MOTORNIH VOZILA KOJIMA SE PREVOZE OPASNE MATERIJE I DRUGIH LICA KOJA UČESTVUJU U PREVOZU TIH MATERIJA
Vozači motornih vozila kojima se prevoze opasne materije i druga lica koja učestvuju u prevozu tih materija moraju biti stručno osposobljeni za manipulaciju pojedinim klasama opasnih materija koje se, prema Zakonu o prevozu opasnih materija ("Službeni list SFRJ", br. 27/90), odnosno Evropskom sporazumu o međunarodnom prevozu opasne robe u drumskom saobraćaju, klasifikuju na sledeći način:

Klasa 1 a Eksplozivne materije;

Klasa 1 b Predmeti punjeni eksplozivnim materijama;
Klasa 1 c Sredstva za paljenje, vatrometni predmeti i drugi predmeti;
Klasa 2 Zbijeni gasovi, gasovi pretvoreni u tečnost i gasovi rastvoreni pod pritiskom;

Klasa 3 Zapaljive tečnosti;

Klasa 4.1 Zapaljive čvrste materije;

Klasa 4.2 Materije sklone samopaljenju;

Klasa 4.3 Materije koje u dodiru s vodom razvijaju zapaljive gasove;

Klasa 5.1 Oksidirajuće materije;

Klasa 5.2 Organski peroksidi;

Klasa 6.1 Otrovi;

Klasa 6.2 Gadne i zarazne materije;

Klasa 7 Radioaktivne materije;

Klasa 8 Korozivne (nagrizajuće) materije;

Klasa 9 Ostale opasne materije.

1. Stručno osposobljavanje lica koja učestvuju u prevozu opasnih materija obuhvata sledeće oblasti:
1) opšti propisi o prevozu opasnih materija;
2) osnovne opasnosti od opasnih materija;
3) mere zaštite od različitih opasnih materija;
4) postupak posle saobraćajne nezgode (prva pomoć, upotreba zaštitnih sredstava,obezbeđenje mesta saobraćajne nezgode, mere koje se preduzimaju odmah posle nezgode i u toku otklanjanja njenih posledica);
5) označavanje motornih vozila kojima se prevoze opasne materije, kao i mesta na kojima je u toku prevoza bilo prosipanja;
6) obaveze i dužnosti vozača prilikom prevoza opasnih materija;
7) namena tehničkih sredstava i rad s tehničkim sredstvima na vozilu kojim se prevozi opasna materija;
8) ponašanje motornih vozila natovarenih opasnim materijama (naročito materija u tečnom stanju).
2. Lica koja učestvuju u prevozu opasnih materija stručno se osposobljavaju po:
1) osnovnom programu (zajedničkom za sve opasne materije);

2) specijalističkom programu, i to:

- specijalističkom programu za prevoz opasnih materija klase 2;
- specijalističkom