Na osnovu člana 85. stav 4. Zakona o tržištu kapitala ("Službeni glasnik RS", broj 31/2011),
Komisija za hartije od vrednosti donosi

PRAVILNIK

O POSTUPCIMA KOJI SE MOGU SMATRATI ZLOUPOTREBOM TRŽIŠTA I OBAVEZE U CILjU SPREČAVANjA I OTKRIVANjA ZLOUPOTREBE TRŽIŠTA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 89 od 25. novembra 2011)

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se postupci koji se mogu smatrati zloupotrebom tržišta, kao i obaveze učesnika na tržištu u cilju sprečavanja i otkrivanja istih.

Lažni ili obmanjujući signali i formiranje cena

Član 2.

(1) Prilikom procene koje aktivnosti mogu da predstavljaju zloupotrebu tržišta iz člana 85. stav 1. tačka 1), Zakona o tržištu kapitala ("Službeni glasnik RS", broj 31/2011, u daljem tekstu: Zakon), razmatraće se sledeći indikatori, koji sami po sebi ne znače da se u konkretnom slučaju radi o zloupotrebi tržišta, niti se podrazumeva suprotno ako neka činjenica ili događaj nije naveden ovde, već se prilikom procene trebaju uzeti u obzir specifične okolnosti svakog pojedinačnog slučaja:
a) u kojoj meri dati nalozi za trgovanje ili izvršene transakcije predstavljaju značajan deo dnevnog obima transakcija relevantnim finansijskim instrumentom regulisanom, odnosno MTP tržištu, posebno kada te aktivnosti vode do značajne promene cene finansijskog instrumenta;
b) u kojoj meri nalozi za trgovanje koje su izdala lice sa značajnom kupovnom ili prodajnom pozicijom u finansijskom instrumentu ili transakcije koje su ta lica izvršila vode do značajnih promena cene finansijskog instrumenta ili izvedenih finansijskih instrumenata ili odnosne varijabile, uključene na regulisano, odnosno MTP tržište;
v) da li izvršene transakcije dovode do stvarne promene vlasništva nad finansijskim instrumentom uključenim na uređenom tržištu;
g) u kojoj meri dati nalozi ili izvršene transakcije obuhvataju izmenu pozicija u kratkom periodu i predstavljaju značajan deo dnevnog obima trgovanja relevantnim finansijskim instrumentom na uređenom tržištu te da li bi mogli biti povezani sa značajnim promenama cene finansijskog instrumenta uključenog na uređeno tržište;
d) u kojoj su meri dati nalozi ili izvršene transakcije koncentrisani u okviru kratkog vremenskog razdoblja tokom dnevnog trgovanja doveli do promene cene koja je sledom toga promenila smer kretanja;
đ) u kojoj meri dati nalozi menjaju prikaz najboljih cena ponude ili potražnje finansijskog instrumenta uključenog na regulisano, odnosno MTP tržište, ili prikaz dubine tržišta koja je vidljiva učesnicima na tržištu, a uklonjeni su pre nego što su izvršeni;
e) u kojoj su meri nalozi dati ili transakcije izvršene u specifično vreme (na kraju trgovanja) ili oko specifičnog vremena u kojem se izračunavaju referentne cene (cene zatvaranja) i rade druga izračunavanja, a iste vode do promene cena koje imaju uticaj na referentne cene i izračunavanja.

Fiktivni postupci ili svaki drugi oblici obmane ili prevare

Član 3.

(1) U svrhu primene člana 85. stav 1. tačka 2) Zakona, prilikom procene koje aktivnosti bi mogle da predstavljaju zloupotrebu tržišta razmotriće se sledeći indikatori, koji sami po sebi ne znače da se u konkretnom slučaju radi o zloupotrebi tržišta, niti se podrazumeva suprotno ako neka činjenica ili događaj nije naveden ovde, već se prilikom procene trebaju uzeti u obzir specifične okolnosti svakog pojedinačnog slučaja:
a) Prethodi li datim nalozima ili izvršenim transakcijama ili sledi nakon njih, širenje neistinitih, lažnih ili obmanjujućih informacija od strane lica koja su naloge dali ili transakcije izvršili ili lica koja su s njima povezana;
b) Da li naloge daju ili transakcije izvršavaju lica koja, pre ili nakon što daju nalog ili izvrše transakciju, distribuiraju, neposredno ili posredstvom lica koja su sa njima povezana, istraživanja ili preporuke za ulaganje koje su netačne, pristrasne ili očigledno pod uticajem materijalnih interesa.

Obaveštavanje o sumnjivim transakcijama

Član 4.

(1) Ovlašćeni učesnici na tržištu su organizator tržišta, odnosno regulisano tržište, investiciono društvo i operater Multilateralne