Na osnovu člana 49. Zakona o hemikalijama ("Službeni glasnik RS", br. 36/09, 88/10, 92/11 i 93/12),
Ministar energetike, razvoja i zaštite životne sredine donosi
PRAVILNIK
O OGRANIČENjIMA I ZABRANAMA PROIZVODNjE, STAVLjANjA U PROMET I KORIŠĆENjA HEMIKALIJA
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 90 od 14. oktobra 2013)
1. Uvodna odredba
Član 1.
Ovim pravilnikom propisuju se ograničenja i zabrane proizvodnje, stavljanja u promet i korišćenja hemikalija (u daljem tekstu: ograničenja i zabrane), zabranjeni odnosno dozvoljeni načini korišćenja, kao i drugi uslovi za proizvodnju, stavljanje u promet i korišćenje supstanci, smeša ili proizvoda koji predstavljaju neprihvatljiv rizik po zdravlje ljudi i životnu sredinu.
Ograničenja i zabrane iz stava 1. ovog člana odnose se na: određene opasne supstance, smeše ili proizvode; dugotrajne organske zagađujuće supstance; ukupan sadržaj isparljivih organskih jedinjenja u određenim premazima (boje i lakovi) koji se nanose na zgrade, njihovu opremu i ugradne delove kao i u određenim sredstvima i premazima za reparaciju drumskih vozila ili njihovih delova pri popravljanju, konzervaciji ili dekoraciji van proizvodnih pogona.
2. Značenje pojmova
Član 2.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) intermedijer jeste supstanca koja se proizvodi da bi se u hemijskom procesu sinteze (u daljem tekstu: sinteza) upotrebila za dobijanje druge supstance, a intermedijer može biti:
(1) neizolovani intermedijer je intermedijer koji se tokom sinteze ne uklanja iz opreme u kojoj se odvija sinteza (osim u slučaju uzorkovanja). Ova oprema uključuje reakcionu posudu i pripadajuću opremu kao i svu opremu kroz koju supstanca prolazi tokom kontinualnog ili šaržnog postupka, uključujući cevovod koji se koristi za prebacivanje iz jedne posude u drugu radi sprovođenja naredne faze sinteze, osim posuda za skladištenje i drugih posuda u kojima se supstanca čuva nakon proizvodnje;
(2) interno izolovani intermedijer je intermedijer koji ne ispunjava kriterijume neizolovanog intermedijera, a čija se proizvodnja kao i sinteza druge supstance iz tog intermedijera odvija na istoj lokaciji koju koristi jedno ili više pravnih lica;
(3) izolovani intermedijer koji se transportuje je intermedijer koji ne ispunjava kriterijume neizolovanog intermedijera i koji se prevozi između lokacija ili isporučuje na druge lokacije;
2) isparljivo organsko jedinjenje (Volatile organic compound, u daljem testu:VOC) jeste bilo koje organsko jedinjenje koje ima početnu tačku ključanja jednaku ili manju od 250oCna standardnom pritisku od 101,3kPa;
3)VOCsadržaj jeste masa isparljivih organskih jedinjenja prikazana u gram/litru (g/l), koja ulazi u sastav smeše koja je pripremljena za korišćenje, osim mase isparljivih organskih jedinjenja u smeši koja hemijski reaguju u toku sušenja tako da učestvuju u formiranju filma premaza;
4) organsko jedinjenje jeste bilo koje jedinjenje koje se sastoji od ugljenika i jednog ili više drugih elemenata kao što su: vodonik, kiseonik, sumpor, fosfor, silicijum, azot ili halogeni elementi, osim oksida ugljenika, neorganskih karbonata i bikarbonata;
5) organski rastvarač jeste bilo koje isparljivo organsko jedinjenje, koje se koristi samostalno ili u kombinaciji sa drugim sredstvima za rastvaranje ili razređivanje sirovina, smeša, ili otpadnog materijala, a koristi se i kao sredstvo za čišćenje pri rastvaranju zagađujućih supstanci, kao disperziono sredstvo, kao sredstvo za regulaciju viskoznosti, kao surfaktant, kao omekšivač ili kao konzervans;
6) premaz jeste bilo koja smeša koja uključuje sve organske rastvarače ili smeše koje sadrže organske rastvarače, potrebne za njegovu primenu pri formiranju filma za dekorativne, zaštitne ili druge funkcionalne površinske efekte;
7) premaz na bazi vode (Water-borne coatings, u daljem tekstu:WB) jeste premaz čiji se viskozitet reguliše upotrebom vode;
8) premaz na bazi rastvarača (Solvent-borne coatings, u daljem tekstu:SB) jeste premaz čiji se viskozitet reguliše upotrebom organskih rastvarača;
9) film jeste neprekidan sloj premaza nastao kao rezultat jednog ili više slojeva premaza na podlozi;
10) ekstender ulja jesu procesna ulja ili ulja za omekšavanje koja se dodaju pri proizvodnji automobilskih guma ili drugih gumenih proizvoda;
11)Bay protonsjesu određeni vodonikovi atomi (Bay Region Hydrogens) aromatskih jedinjenja, koji su pokazatelji aromatičnosti ekstender ulja;
12) reparacija označava popravku filma premaza sa zaštitnom i dekorativnom funkcijom koja se obavlja van industrijskih postrojenja;
13) masterbač (masterbatch) jeste koncentrat smeše pigmenata i aditiva koji se zagrevanjem inkapsulira u polimerni materijal, čijim se hlađenjem i sečenjem dobija granulat koji se koristi u proizvodnji plastike;
14) reaktivni rastvarač jeste organsko jedinjenje koje tokom procesa sušenja odnosno očvršćavanja reaguje sa drugim komponentama smeša i ulazi u sastav filma odnosno mase sredstava za reparaciju vozila;
15) lemljenje jeste proces spajanja korišćenjem legura i zagrevanjem na temperaturi iznad 450oC;
16) prvo stavljanje u promet jeste prvo dostavljanje hemikalije za distribuciju i korišćenje na tržištu Republike Srbije, sa ili bez naknade.
3. Ograničenja i zabrane proizvodnje, stavljanja u promet i korišćenja određenih opasnih supstanci, smeša ili proizvoda
Član 3.
Ograničenja i zabrane za određene opasne supstance, smeše ili proizvode dati su u Listi ograničenja i zabrana proizvodnje, stavljanja u promet i korišćenja određenih opasnih supstanci, smeša i proizvoda (u daljem tekstu: Lista ograničenja i zabrana).
Lista ograničenja i zabrana iz stava 1. ovog člana sadrži: redni broj ograničenja i zabrane; naziv supstance, grupe supstanci ili smeša,CASbroj iECbroj supstance; ograničenja ili zabrane (i to: opis ograničenja ili zabrane, izuzetke od propisanih odredbi, uslove za proizvodnju, stavljanje u promet i korišćenje hemikalija i proizvoda, kao i rokove od kada ograničenja i zabrane koje se iz tehničkih, socijalnih i ekonomskih razloga ne mogu odmah primeniti postaju obavezne za primenu).
Član 4.
Ako se ograničenja i zabrane iz člana 3. ovog pravilnika odnose na grupu supstanci koje su klasifikovane u određenu klasu opasnosti ili pripadaju istoj grupi jedinjenja, umesto naziva supstance, u Listi ograničenja i zabrana navedena je klasa opasnosti ili naziv grupe jedinjenja kojoj supstance pripadaju.
Pojedine supstance iz stava 1. ovog člana date su u Spisku supstanci koje su klasifikovane u određene klase opasnosti ili pripadaju istoj grupi jedinjenja (u daljem tekstu: Spisak supstanci).
Član 5.
Spisak supstanci sastoji se iz tabela koje se odnose na određenu klasu i kategoriju opasnosti i određeni redni broj ograničenja i zabrana (Tabele 1-7) ili na određenu grupu jedinjenja i određeni redni broj ograničenja i zabrana (Tabele 8. i 9) i Listu metoda za testiranje azoboja (Tabela 10).
Tabele iz stava 1. ovog člana koje se odnose na