Na osnovu člana 10. stav 4. i člana 11. stav 4. Zakona o organskoj proizvodnji i organskim proizvodima ("Službeni glasnik RS", broj 62/06),
Ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede donosi

PRAVILNIK

O METODAMA ORGANSKE BILjNE PROIZVODNjE I O SAKUPLjANjU DIVLjIH BILjNIH I ŽIVOTINjSKIH VRSTA IZ PRIRODNIH STANIŠTA METODOM ORGANSKE PROIZVODNjE

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 47 od 26. juna 2009)

I. UVODNE ODREDBE

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se metode organske biljne proizvodnje (u daljem tekstu: metode organske proizvodnje) kojima se utvrđuju: izbor vrsta i sorti bilja, plodored, obrada zemljišta, sredstva i način đubrenja, sistem održavanja plodnosti zemljišta i način suzbijanja biljnih bolesti, štetočina i korova, kao i sakupljanje divljih biljnih i životinjskih vrsta iz prirodnih staništa metodom organske proizvodnje.

Član 2.

Proizvodna jedinica na kojoj se primenjuju metode organske proizvodnje mora biti udaljena od mogućih izvora zagađenja i sa sadržajem štetnih materija ispod propisanih maksimalno dozvoljenih količina.
Proizvodna jedinica, u smislu ovog pravilnika, obuhvata katastarske parcele na kojima se primenjuju metode organske proizvodnje.
Voda koja se koristi u organskoj proizvodnji mora odgovarati prvoj i drugoj kategoriji u skladu sa propisima o kategorizaciji voda.
Ako pravno lice koje izdaje sertifikat, odnosno resertifikat za organske proizvode (u daljem tekstu: ovlašćena organizacija) posumnja da je u toku proizvodnje došlo do zagađenja, izvršiće uzorkovanje i analizu zemljišta, vode, odnosno biljnog materijala u laboratoriji koja je akreditovana prema standardu SRPS/ISO 17025:2006.

Član 3.

Pre zasnivanja organske proizvodnje, proizvođač ovlašćenoj organizaciji daje sledeće podatke: osnov korišćenja poljoprivrednog zemljišta (vlasnički list, list nepokretnosti, ugovor o zakupu i drugo), skicu gazdinstva, broj katastarske parcele, plan proizvodnje, potvrdu o izvršenoj analizi zemljišta i vode, kao i planirane mere za sprečavanje kontaminacije vode i zemljišta.

Član 4.

Ako proizvođač istovremeno primenjuje konvencionalnu proizvodnju i metode organske proizvodnje, mora obezbediti:
1) prostorno razgraničenje između zemljišnih parcela sa konvencionalnom proizvodnjom i zemljišnih parcela sa organskom proizvodnjom, odnosno živi pojas ili drugu fizičku prepreku kojom se obezbeđuje razgraničenje, uz saglasnost ovlašćene organizacije;
2) odvojeno vođenje evidencija za obe vrste proizvodnje.

II. METODE ORGANSKE PROIZVODNjE

1. Izbor vrsta i sorti

Član 5.

U organskoj proizvodnji koriste se vrste i sorte bilja koje su prilagođene lokalnim agroekološkim uslovima.
Prednost prilikom izbora sorti bilja imaju domaće autohtone sorte bilja i sorte tolerantne na prouzrokovače bolesti i štetočine.

Član 6.

Ako proizvođač istovremeno primenjuje konvencionalnu proizvodnju i metode organske proizvodnje, može:
1) gajiti sorte bilja koje se jasno razlikuju od sorti koje se gaje na zemljišnim parcelama sa konvencionalnom proizvodnjom;
2) ubirati, odnosno vršiti žetvu biljnih vrsta, odnosno sorti (u daljem tekstu: ubiranje, odnosno žetva), u terminima različitim od termina ubiranja i žetve na zemljišnim parcelama konvencionalne proizvodnje, o čemu obaveštava ovlašćenu organizaciju najmanje 48 sati pre početka ubiranja, odnosno žetve.
Izuzetno od stava 1. tačka 1) ovog člana mogu se gajiti iste sorte višegodišnjih biljaka, po pribavljenoj saglasnosti ovlašćene organizacije, ako je planom proizvodnje predviđeno uključivanje zemljišnih parcela sa konvencionalnom proizvodnjom u organsku proizvodnju, pri čemu period konverzije na poslednjoj parceli mora početi najkasnije za pet godina od utvrđivanja plana proizvodnje.

Član 7.

Seme, rasad i sadni materijal koji se upotrebljava za organsku proizvodnju mora da ima sertifikat, odnosno resertifikat.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, ako sertifikovano seme, rasad i sadni materijal nije dostupan proizvođaču, ministarstvo nadležno za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo) odobrava upotrebu sortnog semena, rasada i sadnog materijala iz konvencionalne proizvodnje, ako nije hemijski tretirano.
Proizvodnja semena, rasada i sadnog materijala metodama organske proizvodnje prijavljuje se Ministarstvu i ovlašćenoj organizaciji.

Član 8.

Seme, rasad i sadni materijal ne sme biti tretiran materijama hemijsko-sintetičkog porekla i ne sme voditi poreklo od genetski modifikovanih biljaka.

Član 9.

Za svaku proizvodnu jedinicu proizvođač, po uputstvu ovlašćene organizacije, evidentira podatke o setvi i semenu, odnosno sadnji, rasadu i sadnom materijalu, i to: biljnoj vrsti, poreklu semena, odnosno sadnica, rasada i količini semena, broju sadnica, rasada i kategoriji semena, odnosno podloge.

2. Plodored

Član 10.

Odgovarajući plodored i plodosmena su obavezne mere organske proizvodnje, kojima se obezbeđuje: održavanje plodnosti zemljišta, smanjenje zakorovljenosti i brojnog stanja štetočina i uzročnika bolesti biljaka, smanjenje ispiranja đubriva, održavanje populacija korisnih životinjskih vrsta i mikrobiološke aktivnosti zemljišta.

Član 11.

Za višegodišnje zasade raznolikost se može obezbediti zatravljivanjem zemljišta između redova voćki, gajenjem međuuseva i održavanjem grmlja kao prirodnog ekosistema.
Smeše za zatravljivanje treba da budu što sličnije prirodnim travnjacima u okolini i obogaćene leguminozama.

Član 12.

Za svaku proizvodnu jedinicu proizvođač, po uputstvu ovlašćene organizacije, evidentira podatke o primenjenom plodoredu i obradi zemljišta.

3. Obrada zemljišta

Član 13.

Obrada zemljišta u organskoj proizvodnji mora da omogući održavanje i poboljšanje plodnosti zemljišta.

Član 14.

Obrada zemljišta vrši se na način kojim se:
1) minimiziraju gubici gornjih slojeva zemljišta;
2) sprečava erozija, zbijanje i drugi vidovi degradacije zemljišta.

Član 15.

Poljoprivredna mehanizacija i oprema (mašine za obradu zemljišta, setvu, đubrenje i sl.) koja se koristi u konvencionalnoj proizvodnji i u organskoj proizvodnji, mora biti pre upotrebe očišćena i dezinfikovana.

4. Sredstva i način đubrenja

Član 16.

U organskoj proizvodnji koriste se đubriva organskog porekla, prirodna mineralna i mikrobiološka đubriva, oplemenjivači zemljišta i biljni preparati (u daljem tekstu: sredstva za ishranu bilja i oplemeljivači zemljišta).
U organskoj proizvodnji dozvoljena je primena sredstava za ishranu bilja i oplemenjivača zemljišta datih u Prilogu broj 1 - Spisak dozvoljenih sredstava za ishranu bilja i oplemenjivača zemljišta u organskoj proizvodnji (u daljem tekstu: Prilog 1), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Pored sredstava datih u Prilogu 1. u organskoj proizvodnji mogu se koristiti i sredstva za ishranu bilja i oplemenjivači zemljišta, u skladu sa posebnim propisom.

Član 17.

Ukupna količina dozvoljenog stajskog đubriva koja se koristi u organskoj proizvodnji ne sme preći količinu od 170 kilograma azota po hektaru površine godišnje.

Član 18.

U organskoj proizvodnji ne mogu se koristiti:
1) sredstava za ishranu bilja i oplemenjivači zemljišta koji