Za pristup kompletnom i ažurnom tekstu ovog dokumeta, molimo vas:


Na osnovu čl. 9. i 11. Zakona o standardizaciji ("Službeni list SRJ". br. 30/96, 59/98, 70/2001 i 8/2003) i člana 2. stav 3. Uredbe o načinu izrade i donošenja tehničkih propisa i vođenja registra tih propisa ("Službeni list SRJ", br. 4/97), ministar za unutrašnje ekonomske odnose donosi

PRAVILNIK

O KVALITETU I DRUGIM ZAHTEVIMA ZA PRIRODNU MINERALNU VODU, PRIRODNU IZVORSKU VODU I STONU VODU

(Objavljen u "Sl. listu SCG", br. 53 od 23. decembra 2005)

I. OPŠTE ODREDBE

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se kvalitet i drugi zahtevi za prirodnu mineralnu vodu, prirodnu izvorsku vodu i stonu vodu koji moraju biti ispunjeni u proizvodnji i prometu.
Odredbe ovog pravilnika ne primenjuju se na prirodnu mineralnu vodu koja se na izvoru koristi u lekovite svrhe, u prirodnim lečilištima i banjama sa termalnom vodom.

Član 2.

Prirodna mineralna voda, prirodna izvorska voda i stona voda, u smislu ovog pravilnika, su vode koje potiču iz podzemnih slojeva (ležišta izdanskih voda) i dolaze na površinu prirodnim isticanjem - izvorima, ili preko bušenih bunara.

Član 3.

Proizvođač je dužan da pre početka proizvodnje pribavi izveštaje o izvršenom ispitivanju zahteva kvaliteta (zdravstvena ispravnost, senzorne, fizičke, hemijske i mikrobiološke karakteristike gasni i radiološki sastav).

Član 4.

Prirodna mineralna voda, prirodna izvorska voda i stona voda mogu se stavljati u promet samo u originalnom pakovanju, u hermetički zatvorenim sudovima, kojima se sprečava mogućnost kontaminacnje i obezbeđuje očuvanje kvaliteta do momenta otvaranja u roku upotrebe i moraju na omotu, pakovanju, sudu ili nalepnici imati deklaraciju koja je u skladu sa Pravilnikom o deklarisanju i označavanju upakovanih namirnica.
Reč "prirodna" u nazivu mogu imati mineralna i izvorska voda koja nije podvrgnuta bilo kakvom postupku, osim postupaka navedenih u čl. 12. i 13. ovog pravilnika.

Član 5.

Ako je sadržaj pojedinačnog pakovanja proizvoda (neto zapremina) deklarisan u jedinicama zapremine, dozvoljena odstupanja od deklarisane zapremine za pojedinačna pakovanja data su u sledećoj tabeli:


-------------------------------------------------------------------------

Red. 	Deklarisana zapremina		Dozvoljeno odstupanje

broj

-------------------------------------------------------------------------

1	do 200ml+/- 6ml

2	preko 200 do 400ml+/- 8ml

3	preko 400 do 1000ml+/- 2% od deklarisane zapremine

4	preko 1000 do 2000ml+/- 1.5% od deklarisane zapremine

5	preko 2000ml+/- 1% od deklarisane zapremine

-------------------------------------------------------------------------

Prosečna neto zapremina slučajno izabranih deset pojedinačnih originalnih.pakovanja mora odgovarati deklarisanoj zapremini proizvoda, uz navedena dozvoljena odstupanja.

II. POSEBNE ODREDBE

1. Prirodna mineralna voda

Član 6.

Prirodna mineralna voda je podzemna voda namenjena za ljudsku upotrebu u svom prirodnom stanju koja može da se flašira samo ako je hemijski i mikrobiološki ispravna za piće, ako joj je kvalitet stabilan i formiran u prirodnim uslovima i ako ispunjava sledeće zahteve:
1) da ima svoj izvor iz ležišta izdanskih voda, zaštićen od bilo kakve mogućnosti kontaminacije i da dolazi na površinu prirodnim isticanjem na jednom ili više izvora, ili preko bušenih bunara;
2) da ima karakteristike zbog kojih se razlikuje od vode za piće, kao što su sadržaj mineralnih materija, hemijskih elemenata u tragovima, odnosno drugih sastojaka, i može imati određeno fiziološko dejstvo;
3) da ima isti kvalitet kao na izvoru, pri čemu karakteristike iz tač. 1. i 2. ovog stava moraju ostati očuvane.
Sastav, temperatura i druge osnovne karakteristike prirodne mineralne vode moraju ostati stabilni u granicama prirodnih promena i ne smeju biti ugroženi mogućim varijacijama protoka, odnosno ne smeju biti izmenjeni u toku eksploatacije.
Odstupanje od srednjih godišnje izmerenih vrednosti utvrđenih na početku eksploatacije za glavne sastojke karakteristične za pojedinu prirodnu mineralnu vodu, može iznositi najviše +/-15%.

Član 7.

Karakteristike koje prirodnoj mineralnoj vodi mogu dati osobine povoljne po ljudsko zdravlje moraju se proceniti sa sledećih aspekata:
1) geološkog i hidrogeološkog;
2) fizičkog, hemijskog i fizičko-hemijskog;
3) mikrobiološkog;
4) u slučajevima kada je to neophodno farmakološkog, fiziološkog i kliničkog.

Član 8.

Prirodna mineralna voda na izvoru i u prometu ne sme da sadrži: parazite i patogene mikroorganizme, bakterije vrsteEscherichia coli, druge koliformne bakterije, fekalne streptokoke, bakterije vrstePseudomonas aeruginosau bilo kom ispitivanom uzorku od 250ml, sporogene sulfitoredukujuće anaerobne bakterije u bilo kom ispitivanom uzorku od 50ml.
U prirodnoj mineralnoj vodi na izvoru ukupni broj ćelija koje čine kolonije mikroorganizama sposobnih za razmnožavanje (u daljem tekstu: broj mikroorganizama) ne može da bude veći od:
1) 5 u 1mlna temperaturi od 37oCi 24-časovnoj inkubaciji na čvrstoj hranljivoj podlozi;
2) 20 u 1mlna temperaturi od 20 do 22oCi 72-časovnoj inkubaciji na čvrstoj hranljivoj podlozi.
U prirodnoj mineralnoj vodi na izvoru broj mikroorganizama koji potiču iz prirodne okoline mora da odgovara uobičajenom broju mikroorganizama u skladu sa stavom 2. ovog člana.
Uobičajeni broj mikroorganizama predstavlja približno konstantan broj mikroorganizama na izvoru, pre bilo kakvog dozvoljenog postupka obrade. Vrsta i broj tih mikroorganizama koji se uzimaju u obzir u postupku priznavanja prirodne mineralne vode, moraju se proveravati najmanje četiri puta godišnje - kvartalno, u skladu sa tačkom 2. Priloga 1, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
U prirodnoj mineralnoj vodi, broj mikroorganizama mora se određivati najdocnije u roku od 12 časova od punjenja prirodne mineralne vode, pri čemu voda u tom periodu mora da se čuva na temperaturi od 4oC, +/-1oC, i ne može da bude veći od:
1) 20 u 1mlna temperaturi od 37oCi 24-časovnoj inkubaciji na čvrstoj hranljivoj podlozi;
2) 100 u 1mlna temperaturi od 20 do 22oCi 72-časovnoj inkubaciji na čvrstoj hranljivoj podlozi.
Prirodna mineralna voda koja je u prometu može da sadrži i veći broj mikroorganizama ako je to posledica uobičajenog povećanja broja mikroorganizama, koje je prirodna mineralna voda sadržavala na izvoru i pod uslovom da je voda organoleptički ispravna.

Član 9.

Prirodna mineralna voda prema ukupnom sadržaju rastvorenih mineralnih materija, stavlja se u promet pod sledećim nazivom:
1) prirodna mineralna voda sa veoma niskim sadržajem rastvorenih mineralnih materija, koja sadrži do 50mg/lmineralnih soli, računato kao suvi ostatak na 180oC;
2) prirodna mineralna voda sa niskim sadržajem rastvorivih mineralnih materija, koja sadrži preko 50 do 500mg/lmineralnih soli, računato kao suvi ostatak na 180oC;
3) prirodna mineralna voda, koja sadrži preko 500mg/ldo 1500mg/lmineralnih soli, računato kao suvi ostatak na 180oC;
4) prirodna mineralna voda bogata mineralnim solima, koja sadrži preko 1500mg/lmineralnih soli, računato kao suvi ostatak na 180oC.

Član 10.

Prirodna mineralna voda prema sadržaju karakterističnih sastojaka, kategorizuje se i stavlja u promet kao:
1) bikarbonatna - koja sadrži više od 600mg/lbikarbonata;
2) sulfatna - koja sadrži više od 200mg/lsulfata;
3) hloridna - koja sadrži više od 200mg/lhlorida;
4) kalcijumova - koja sadrži više od 150mg/lkalcijuma izraženog kaoCa2+;
5) magnezijumova - koja sadrži više od 50mg/lmagnezijuma izraženog kaoMg2+;
6) fluoridna - koja sadrži više od 1,0mg/lfluorida;
7) gvožđevita - koja sadrži više. od 1,0mg/lgvožđa izraženog kaoFe2+;
8) natrijumova - koja sadrži više od 200mg/lnatrijuma izraženog kaoNa+;
9) ugljeno kisela - koja sadrži više od 250mg/lslobodnogCO2;
10) sa niskim sadržajem natrijuma - koja sadrži do 20mg/lnatrijuma izraženog kaoNa+.

Član 11.

Prirodna mineralna