Za pristup kompletnom i ažurnom tekstu ovog dokumeta, molimo vas:


Na osnovu čl. 106, 110, 112. stav 3, člana 114. stav 2. i člana 118. Zakona o tržištu hartija od vrednosti i drugih finansijskih instrumenata ("Službeni list SRJ", broj 65/2002 i "Službeni glasnik RS", broj 57/2003),
Komisija za hartije od vrednosti donosi

PRAVILNIK

O ADEKVATNOSTI KAPITALA, IZLOŽENOSTI RIZIKU, POSEBNIM REZERVAMA I LIKVIDNOSTI BROKERSKO-DILERSKOG DRUŠTVA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 102 od 21. oktobra 2003)

Član 1.

Ovim pravilnikom uređuju se:
1) način izračunavanja kapitala potrebnog za obavljanje delatnosti brokersko-dilerskog društva i metodologija za merenje rizika i izračunavanje potrebnog kapitala (adekvatnost kapitala);
2) način vrednovanja i uključenja pojedinih stavki kod izračunavanja izloženosti riziku brokersko-dilerskog društva i bliži kriterijumi za povezana preduzeća;
3) način izračunavanja i najmanji obim posebnih rezervi brokersko-dilerskog društva;
4) način izračunavanja koeficijenta likvidnosti sredstava i najmanji obim likvidnosti koji mora obezbediti brokersko-dilersko društvo.

Član 2.

Brokersko-dilersko društvo dužno je da posluje na način kojim se obezbeđuje:
1) da to društvo uvek raspolaže odgovarajućim kapitalom s obzirom na obim i vrstu poslova koje obavlja i rizik kome je izloženo u obavljanju tih poslova;
2) da rizici kojima je izloženo kod pojedinih, odnosno svih poslova koje obavlja ne prelaze ograničenja utvrđena u skladu sa Zakonom o tržištu hartija od vrednosti i drugih finansijskih instrumenata - "Službeni list SRJ", broj 65/2002 - (u daljem tekstu: Zakon) i ovim pravilnikom;
3) sposobnost tog društva da u svakom trenutku izvršava dospele obaveze (likvidnost), kao i da trajno izvršava sve svoje obaveze (solventnost).

ADEKVATNOST KAPITALA

Izračunavanje odgovarajuće visine kapitala

Član 3.

Kod izračunavanja visine kapitala brokersko-dilerskog društva (u daljem tekstu: kapital), uzimaju se u obzir sledeće stavke:
1) uplaćen osnovni kapital i emisiona premija, bez uplaćenog novčanog dela osnovnog kapitala i emisione premije po osnovu izdavanja kumulativnih prioritetnih akcija;
2) rezerve (zakonske i statutarne);
3) akumulirani dobitak iz ranijih godina;
4) neto dobitak iz tekuće poslovne godine, ako je visinu dobitka potvrdio ovlašćeni revizor i ako je skupština društva odlučila da bude raspoređen u okviru osnovnog kapitala;
5) rezervisanja za opšte rizike iz člana 111. stav 1. Zakona;
6) revalorizacione rezerve za stavke iz tač. 1. do 4. ovog stava;
7) uplaćen osnovni kapital i emisiona premija po osnovu izdavanja kumulativnih prioritetnih akcija;
8) hartije od vrednosti i drugi finansijski instrumenti iz kojih imalac u slučaju stečaja, odnosno likvidacije izdavaoca tih instrumenata ima pravo naplate tek pošto se naplate drugi poverioci izdavaoca, a koji su u pogledu roka njihovog dospeća i drugih bitnih svojstava podobni za pokrivanje eventualnih gubitaka zbog rizika kojima je u poslovanju izloženo brokersko-dilersko društvo (u daljem tekstu: subordinirani dužnički instrumenti);
9) deo revalorizacione rezerve za stavke iz tač. 7. i 8. ovog stava.
Kod izračunavanja kapitala kao odbitne uzimaju se u obzir sledeće stavke:
1) sopstvene akcije;
2) nematerijalna ulaganja;
3) gubici iz ranijih godina, gubici iz tekuće godine i sva revalorizaciona usklađivanja koja mogu da utiču na gubitak u toku poslovne godine;
4) sredstva koja se ne mogu naplatiti u roku potrebnom za blagovremeno izvršenje dospelih novčanih obaveza, kao što su ulozi u neprenosive finansijske instrumente i u druga sredstva koja se ne mogu brzo unovčiti kao što su akcije berze, Centralnog registra, potraživanja po osnovu uplata u garantni fond, potraživanja po osnovu uplata u druge fondove namenjene uzajamnom jemstvu za izvršenje obaveza više lica i dr. (u daljem tekstu: nelikvidna sredstva);
5) druge stavke koje su po svojstvima identične stavkama iz tač. 1. do 4. ovog stava;
6) akcije, odnosno udeli na osnovu kojih brokersko-dilersko društvo učestvuje u kapitalu banke, odnosno drugog brokersko-dilerskog društva i druga ulaganja u tim licima koja se uzimaju u obzir kod izračunavanja njihovog kapitala, ako to nisu finansijski instrumenti namenjeni redovnom poslovanju brokersko-dilerskog društva.

Član 4.

Izračunavanje visine kapitala vrši se sabiranjem stavki iz člana 3. stav 1. ovog pravilnika i oduzimanjem od tog zbira stavki iz člana 3. stav 2. ovog pravilnika.
Vrednost zbira stavki koje se odnose na kapital, subordinirane dužničke instrumente i kumulativne prioritetne akcije iz člana 3. stav 1. tač. 7, 8. i 9. ovog pravilnika ne može preći vrednost zbira stavki iz člana 3. stav 1. tač. 1. do 6. ovog pravilnika umanjen za vrednost odbitnih stavki iz člana 3. stav 2. tač. 1. do 6. ovog pravilnika.
Vrednost subordiniranih dužničkih instrumenata iz člana 3. stav 1. tačka 8. ovog pravilnika ne može biti veća od polovine vrednosti zbira stavki iz člana 3. stav 1. tač. 1. do 6. ovog pravilnika.
Vrednost subordiniranih dužničkih instrumenata iz člana 3. stav 1. tačka 8. ovog pravilnika mora biti uključena u kapital brokersko-dilerskog društva u periodu od prethodnih pet godina pre dana dospeća tih instrumenata tako što se njihova vrednost množi sledećim ponderima:


------------------------------

Vreme do dana dospeća	Ponder

------------------------------

manje od jedne godine	0%

od 1 do 2 godine	20%

od 2 do 3 godine	40%

od 3 do 4 godine	60%

od 4 do 5 godine	80%

------------------------------

Član 5.

Kapital brokersko-dilerskog društva mora uvek biti najmanje jednak iznosu zahteva kapitala potrebnog za pokriće eventualnih gubitaka zbog:
1) rizika kojima je to društvo izloženo u trgovini hartijama od vrednosti za svoj račun i u obavljanju poslova po osnovu ugovora o organizovanju distribucije hartija od vrednosti sa obavezom njihovog otkupa od izdavaoca (u daljem tekstu: potreban kapital za trgovanje);
2) valutnih rizika kojima je to društvo izloženo u svom poslovanju (u daljem tekstu: potreban kapital za valutne rizike);
3) rizika kojima je to društvo izloženo u vršenju usluga u vezi sa hartijama od vrednosti i obavljanju drugih poslova, osim poslova iz tačke 1. ovog stava (u daljem tekstu: potreban kapital za usluge).
Potreban kapital za trgovanje izračunava se tako što se izloženost riziku koja predstavlja vrednost hartija od vrednosti čiji je imalac brokersko-dilersko društvo, kao i vrednost potraživanja i obaveza brokersko-dilerskog društva iz poslova sa hartijama od vrednosti koje je to društvo zaključilo za svoj račun, množe odgovarajućim ponderima:
1) opštih i posebnih rizika promene cena hartija od vrednosti;
2) rizika docnje;
3) rizika odlaganja između isplate i isporuke
4) rizika ispunjenja obaveza druge ugovorne strane
5) rizika velike izloženosti prema pojedinom licu i sa njim povezanim licima.
Potreban kapital za valutne rizike izračunava se tako što se izloženost valutnom riziku, koja se definiše kao vrednost sredstava brokersko-dilerskog društva koja zavisi od kursa odgovarajuće strane valute množi odgovarajućim ponderima rizika promene kursa te strane valute, na način utvrđen ovim pravilnikom.
Potreban kapital