Na osnovu člana 123. stav 2. tačka 3) Zakona o radnim odnosima ("Službeni glasnik RS", broj 55/96),
Republički odbor Sindikata delatnosti viših škola i Vlada Republike Srbije zaključuju

POSEBAN

KOLEKTIVNI UGOVOR ZA VIŠE ŠKOLE

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 19/2000; 27/03)

I. OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Posebnim kolektivnim ugovorom (u daljem tekstu: Ugovor) bliže se uređuju prava, obaveze i odgovornosti zaposlenih u višim školama, čiji je osnivač Vlada Republike Srbije (u daljem tekstu: poslodavac), iz oblasti rada i radnih odnosa, kao i međusobni odnosi učesnika Ugovora.
Na pitanja i odnose koji nisu uređeni Ugovorom primenjivaće se odredbe zakona i Opšteg kolektivnog ugovora.

Član 2.

Ugovor se neposredno primenjuje u svim višim školama u Republici Srbiji.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom mogu se utvrditi veća prava od prava utvrđenih Ugovorom.

II. RADNI ODNOSI

1. Zasnivanje radnog odnosa

Član 3.

Postupak i način zasnivanja radnog odnosa vrši se u skladu sa zakonom.
Radni odnos zasniva se rešenjem o prijemu u radni odnos u skladu sa zakonom.

2. Stručno osposobljavanje i usavršavanje zaposlenih

Član 4.

Pravo i obaveza je zaposlenog da se stručno osposobljava i usavršava u toku trajanja radnog odnosa.
Poslodavac može da obezbedi zaposlenom stručno osposobljavanje i usavršavanje u skladu sa planom i programom.

3. Odmori i odsustva

Član 5.

Nastavnici i stručni saradnici koriste godišnji odmor po pravilu za vreme letnjeg školskog raspusta.

Član 6.

Dužina godišnjeg odmora utvrđuje se tako što se zakonski minimum od 18 radnih dana uvećava:
1) po osnovu doprinosa u radu, odnosno složenosti poslova radnog mesta;
- odIdoIIgrupe poslova - jedan radni dan,
- odIIIdoIVgrupe poslova - dva radna dana,
- odVdoVIgrupe poslova - četiri radna dana,
- odVIIdoVIIIgrupe poslova - pet radnih dana;
2) po osnovu uslova rada:
- odIdoIIgrupe poslova - četiri radna dana,
- odIIIdoIVgrupe poslova - tri radna dana,
- odVdoVIgrupe poslova - dva radna dana,
- odVIIdoVIIIgrupe poslova - jedan radni dan;
3) po osnovu radnog iskustva:
- do 10 godina - jedan radni dan,
- do 20 godina - dva radna dana,
- preko 20 godina - tri radna dana;
4) invalidu rada i vojnom invalidu - tri radna dana;
5) samohranom roditelju sa detetom do 14 godina života - dva radna dana;
6) roditelju koji ima više od troje dece do 14 godina života - dva radna dana.
Godišnji odmor utvrđen u stavu 1. ovog člana ne može biti duži od Zakonom utvrđenog maksimuma.

Član 7.

Zaposleni sa navršenih 30 godina penzijskog staža ili navršenih 55 godina života i zaposlena - žena sa navršenih 25 godina penzijskog staža ili sa navršenih 50 godina života, kao i zaposleni mlađi od 18 godina života, ima pravo na godišnji odmor u trajanju od 30 radnih dana.

Član 8.

Pored slučajeva utvrđenih Zakonom i Opštim kolektivnim ugovorom zaposleni ima pravo na plaćeno odsustvo do 7 radnih dana u kalendarskoj godini u sledećim slučajevima:
- stupanje u brak - 5 radnih dana,
- stupanje u brak člana uže porodice - 2 radna dana,
- rođenje deteta - 5 radnih dana,
- smrt roditelja, usvojioca, brata ili sestre zaposlenog, kao i smrt lica koje živi u zajedničkom porodičnom domaćinstvu zaposlenog - 5 radnih dana,
- zaštita i otklanjanje štetnih posledica u domaćinstvu prouzrokovanih elementarnim nepogodama - 3 radna dana,
- selidba sopstvenog domaćinstva - 3 radna dana,
- polaganje stručnog ili drugog ispita - 1 radni dan, a najviše 6 radnih dana u toku kalendarske godine,
- učestvovanje na radnim takmičenjima koja se organizuju od strane sindikata - najmanje po jedan radni dan, u zavisnosti od udaljenosti mesta održavanja takmičenja,
- korišćenje organizovanog rekreativnog odmora u cilju prevencije radne invalidnosti - 7 radnih dana.
Odsustvo u slučajevima iz stava 1. alineje 3. i 4. ovog člana ne uračunava se u maksimalan broj radnih dana plaćenog odsustva u toku jedne kalendarske godine.
Članom uže porodice u smislu Ugovora smatra se bračni i vanbračni drug, dete rođeno u braku i van braka, pastorak, usvojenik i drugo lice prema kome zaposleni ima zakonsku obavezu izdržavanja.

Član 9.

Zaposleni ima pravo na plaćeno odsustvo za obavljanje stručno-naučnog rada i usavršavanje zaposlenih u sledećim slučajevima:
- izrada specijalističkog rada zaposlenog za koji škola ima interes - do tri meseca,
- izrada magistarskog rada zaposlenog za koji škola ima interes - do šest meseci,
- izrada doktorske disertacije zaposlenog za koji škola ima interes - do jedne godine,
- za učešće u studijskim ili ekspertskim grupama od interesa za školu - do tri meseca.
Ukoliko zaposleni u roku od dve godine ne odbrani magistarski odnosno specijalistički rad ili u roku od tri godine ne odbrani doktorsku disertaciju, dužan je da školi nadoknadi sredstva primljena na ime naknade zarade za vreme trajanja odsustva na način i u roku koji odredi direktor škole.

Član 10.

Pored slučajeva utvrđenih Opštim kolektivnim ugovorom zaposleni ima pravo na neplaćeno odsustvo u kalendarskoj godini u sledećim slučajevima:
- učestvovanje zaposlenog u okviru međunarodne tehničke ili prosvetno-kulturne saradnje u inostranstvu - do 30 dana,
- u slučaju smrti srodnika koji nisu navedeni u članu 8. Ugovora - 2 radna dana.

4. Zaštita zaposlenih na radu

Član 11.

Poslodavac je dužan da zaposlenom obezbedi sve potrebne uslove za zaštitu na radu u skladu sa zakonom, drugim propisima kojima se uređuje zaštita na radu i kolektivnim ugovorom.

III. CENA RADA, ZARADA I OSTALA LIČNA PRIMANjA

1. Cena rada za najjednostavniji rad

Član 12.

Učesnici Ugovora saglasni su da pri utvrđivanju cene rada i zarada za zaposlene polaze od:
- egzistencijalnih potreba zaposlenih i njihovih porodica,
- ostvarenog i projektovanog učešća sredstava za univerzitetsko obrazovanje u društvenom proizvodu,
- ostvarenog, procenjenog i projektovanog učešća neto zarada u društvenom proizvodu Republike,
- visine prosečnih zarada u Republici,
- visine potrošačke korpe za četvoročlanu porodicu,
- rasta troškova života,
- kvalifikacione strukture zaposlenih.

Član 13.

Učesnici Ugovora u postupku pregovaranja formiraju predlog o visini cene rada za najjednostavniji rad.
Formirani predlog učesnici podnose Vladi Republike Srbije na razmatranje.
Vlada Republike Srbije donosi konačnu odluku o visini cene rada za najjednostavniji rad.

2. Cena rada za tipična radna mesta

Član 14.

Cena rada za tipična radna