Na osnovu člana 16. stav 2. Zakona o platnom prometu ("Službeni list SRJ", br. 3/02 i 5/03 i "Službeni glasnik RS", br. 43/04, 62/06 i 31/11) i člana 18. stav 1. tačka 3. Zakona o Narodnoj banci Srbije ("Službeni glasnik RS", br. 72/03, 55/04, 85/05 - dr. zakon, 44/10, 76/12 i 106/12),

Guverner Narodne banke Srbije donosi

ODLUKU

O UTVRĐIVANjU POSLOVA PLATNOG PROMETA U VEZI S GOTOVINOM KOJE MOŽE DA OBAVLjA AGENT I O USLOVIMA ZA OBAVLjANjE TIH POSLOVA

(Objavljena u "Sl. glasniku RS", br. 115 od 26. decembra 2013)

1. Ovom odlukom utvrđuju se poslovi platnog prometa iz člana 40. tačka 8. Zakona o platnom prometu koje može da obavlja agent u ime banke i propisuju uslovi koje agent mora da ispunjava za obavljanje tih poslova.
Agent iz tačke 1. ove odluke je banka ili privredno društvo koji ispunjavaju uslove utvrđene tom odlukom i s kojima je druga banka zaključila ugovor o obavljanju poslova agenta (u daljem tekstu: ugovor).
2. Agent može obavljati sledeće poslove platnog prometa u vezi s gotovinom (u daljem tekstu: poslovi s gotovinom):
1) obradu novčanica i kovanog novca (u daljem tekstu: gotov novac) preuzetih od banke - provera autentičnosti, utvrđivanje brojne tačnosti i sortiranje;
2) pakovanje gotovog novca;
3) smeštaj i odlaganje gotovog novca, i to najduže pet radnih dana od dana preuzimanja gotovog novca od banke.
Agent koji je banka, pored poslova iz stava 1. ove tačke, može obavljati i poslove čuvanja gotovog novca.
3. Banka koja ispunjava propisane uslove o tehničkoj, odnosno tehnološkoj i kadrovskoj osposobljenosti može kao agent obavljati poslove s gotovinom pod uslovom da s drugom bankom zaključi ugovor.
Privredno društvo može kao agent obavljati poslove s gotovinom ako banka proceni da ovo društvo ispunjava propisane uslove o tehničkoj, odnosno tehnološkoj, organizacionoj i kadrovskoj osposobljenosti, kao i ako proceni da ona može adekvatno upravljati rizicima kojima bi bila izložena usled poveravanja tom društvu obavljanja poslova s gotovinom.
Banka može zaključiti ugovor s privrednim društvom iz stava 2. ove tačke tek nakon što ovo društvo na račun te banke položi depozit u iznosu od 150.000 evra u dinarskoj protivvrednosti prema srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan uplate.
Depozit iz stava 3. ove tačke predstavlja obezbeđenje za izvršenje ugovora i privredno društvo je dužno da obezbedi da ovaj depozit sve vreme trajanja ugovora bude u visini koja nije manja od iznosa iz te tačke.
4. Za obavljanje poslova s gotovinom, banka ili privredno društvo koji nameravaju da obavljaju poslove agenta podnose banci pismeni zahtev, u kome navode poslove s gotovinom koje nameravaju da obavljaju i ponudu za zaključenje ugovora.
Privredno društvo koje namerava da obavlja poslove agenta, uz zahtev i ponudu iz stava 1. ove tačke prilaže sledeću dokumentaciju:
1) rešenje o upisu u registar privrednih subjekata;
2) dokaze da raspolaže tehničkom i tehnološkom infrastrukturom koja mu omogućava obavljanje poslova s gotovinom, i to:
- izveštaj Narodne banke Srbije o proveri rada mašine za rukovanje novčanicama i/ili mašine za obradu kovanog novca (u daljem tekstu: mašina), koji sadrži pozitivno mišljenje o radu mašine, odnosno obaveštenje o tome da se mašina koju namerava da koristi nalazi na listi tipova mašina koja je utvrđena odlukom Narodne banke Srbije kojom se uređuje upravljanje tokovima gotovine (u daljem tekstu: Odluka),
- izjavu odgovornog lica privrednog društva da prostorije u kojima će se obavljati poslovi s gotovinom ispunjavaju uslove iz tačke 7. ove odluke, sa odgovarajućim dokazima (atest, projektna dokumentacija i sl.);
3) dokaz o osnovu korišćenja poslovnog prostora za obavljanje poslova s gotovinom (dokaz o svojini nad poslovnim prostorom, odnosno ugovor o zakupu ili drugi odgovarajući dokaz da će poslovni prostor najmanje narednih godinu dana koristiti za obavljanje poslova s gotovinom);
4) dokaz, ne stariji od šest meseci, da direktor privrednog društva i zaposleni koji će neposredno obavljati poslove s gotovinom nisu pravnosnažno osuđivani za krivično delo na bezuslovnu kaznu zatvora u trajanju dužem od šest meseci ili za krivično delo koje ih čini nepodobnim za obavljanje poslova s gotovinom;
5) dokaz o kadrovskoj osposobljenosti, tj. izveštaj Narodne banke Srbije o sprovedenoj obuci za obavljanje poslova obrade gotovog novca za zaposlene koji će neposredno obavljati poslove s gotovinom;
6) izvod iz akta o unutrašnjoj organizaciji koji se odnosi na obavljanje poslova s gotovinom;
7) interne akte koji se odnose na procedure rada u vezi s poslovima s gotovinom i na bezbednost.
Banka koja namerava da obavlja poslove s gotovinom, uz zahtev i ponudu iz stava 1. ove tačke prilaže dokumentaciju iz stava 2. odredbe pod 2), 3), 5) i 7) te tačke.
5. Ugovorom se naročito uređuju poslovi s gotovinom koje agent obavlja za banku, način obavljanja poslova s gotovinom, naknada za obavljanje ovih poslova i druga prava, obaveze i odgovornosti agenta i banke, kao i rok na koji se ugovor zaključuje.
Banka je dužna da, nakon zaključenja ugovora, a najkasnije narednog radnog dana, Narodnoj banci Srbije dostavi kopiju ugovora, kao i obaveštenje u elektronskoj formi, odnosno u pismenoj formi u slučaju prekida rada elektronskog sistema. Sadržina obaveštenja u elektronskoj formi utvrđena je uputstvom kojim se uređuje elektronska razmena podataka između banaka i Narodne banke Srbije u vezi s trezorskim poslovima, a obaveštenje u pismenoj formi naročito sadrži poslovno ime i sedište agenta, vrstu poslova koji se poveravaju agentu i spisak organizacionih jedinica agenta u kojima se obavljaju poslovi koji su predmet ugovora. Obaveštenje u pismenoj formi mora biti overeno pečatom i mora ga potpisati odgovorno lice agenta.
Uz ugovor i obaveštenje iz stava 2. ove tačke banka je dužna da Narodnoj banci Srbije dostavi i dokaz da je agent uspostavio komunikacionu liniju, te da je osposobljen da evidenciju o primljenom, obrađenom i predatom gotovom novcu vodi u skladu s tačkom 13. ove odluke.
U slučaju izmene odredaba ugovora, banka je dužna da Narodnoj banci Srbije dostavi kopiju aneksa ugovora, a, u slučaju prestanka važenja ugovora, dužna je da je obavesti o ovom prestanku - najkasnije narednog radnog dana od dana izmene, odnosno prestanka važenja.
6. Agent je dužan da, odmah nakon zaključenja ugovora, a pre nego što počne da obavlja poslove s gotovinom - zaključi ugovor o osiguranju vinkuliran u korist banke, čije trajanje i period pokrića nisu kraći od roka na koji je ugovor zaključen i koji obuhvata rizike od svih vrsta štete koje za banku mogu nastati u vezi sa obavljanjem poslova s gotovinom.
7. Agent je dužan da obradu gotovog novca vrši u posebnoj prostoriji - brojačnici, koja od ostalog poslovnog prostora mora biti odvojena pregradama od čvrstog i punog materijala, s vratima koja se zaključavaju.
Agent je dužan da gotov novac smešta i odlaže, odnosno čuva u specijalnoj prostoriji - trezoru, odnosno u kasi.
Pod trezorom iz stava 2. ove tačke podrazumeva se specijalna prostorija izgrađena od čelika, betona ili drugog čvrstog materijala, s trezorskim vratima s najmanje dve brave s dva različita ključa, a svaki ključ mora imati najmanje jedan rezervni ključ.
Pod kasom iz stava 2. ove tačke podrazumeva se prostor zaštićen od provale, čiji najmanje jedan unutrašnji zid ima dužinu od jednog metra ili manju, izrađenu od čelika ili drugog čvrstog