Na osnovu člana 46. stav 1. tačka 1) podtačka (5) i stav 2. tačka 3) istog člana, člana 67. stav 2, a u vezi sa članom 37. stav 1. Zakona o energetici ("Službeni glasnik RS", br. 57/11 i 80/11 - ispravka),
Savet Agencije za energetiku Republike Srbije, na 193. sednici od 26. septembra 2012. godine, doneo je

ODLUKU

O UTVRĐIVANjU METODOLOGIJE ZA ODREĐIVANjE CENE PRISTUPA SISTEMU ZA TRANSPORT PRIRODNOG GASA

(Objavljena u "Sl. glasniku RS", br. 93 od 28. septembra 2012, 123/12)

1.
Donosi se Metodologija za određivanje cene pristupa sistemu za transport prirodnog gasa (u daljem tekstu: Metodologija), koja je odštampana uz ovu odluku i čini njen sastavni deo.
2.
Danom stupanja na snagu ove odluke prestaje da važi Odluka o utvrđivanju Metodologije za određivanje tarifnih elemenata za izračunavanje cena pristupa i korišćenja sistema za transport gasa i Metodologija za određivanje tarifnih elemenata za izračunavanje cena pristupa i korišćenja sistema za transport gasa ("Službeni glasnik RS", br. 68/06,1/07, 100/08,116/08, 64/10 i 45/11).
3.
Ovu odluku objaviti u "Službenom glasniku Republike Srbije" i ona stupa na snagu 1. oktobra 2012. godine.
Broj 539/2012-D-I/11
U Beogradu, 26. septembra 2012. godine
Savet Agencije za energetiku Republike Srbije
Predsednik Saveta, Ljubo Maćić, s.r.

METODOLOGIJA

ZA ODREĐIVANjE CENE PRISTUPA SISTEMU ZA TRANSPORT PRIRODNOG GASA

I. PREDMET METODOLOGIJE

Ovom metodologijom se određuju uslovi i način utvrđivanja maksimalne visine prihoda energetskog subjekata koji obavlja delatnost transporta i upravljanja transportnim sistemom za prirodni gas (u daljem tekstu: operator transportnog sistema), kriterijumi i pravila za raspodelu tog prihoda, elementi za obračun (u daljem tekstu: tarifni elementi) i način obračuna usluge transporta prirodnog gasa, tarife za obračun cene pristupa sistemu za transport prirodnog gasa i način njihovog izračunavanja, kao i način, postupak i rokovi za dostavljanje dokumentacije i vrsta dokumentacije koju operator transportnog sistema dostavlja Agenciji za energetiku Republike Srbije (u daljem tekstu: Agencija).

II. METODOLOŠKI PRISTUP

Metodologija se bazira na mehanizmu kontrole cene pristupa sistemu za transport prirodnog gasa primenom metode regulacije "troškovi plus", kojom se operatoru transportnog sistema određuje maksimalna visina prihoda za regulatorni period, odnosno cena pristupa sistemu za transport prirodnog gasa kojom se obezbeđuje:
1) pokrivanje opravdanih troškova poslovanja, kao i odgovarajući prinos na angažovana sredstva i investicije u obavljanju delatnosti transporta i upravljanja transportnim sistemom za prirodni gas kojima se obezbeđuje kratkoročna i dugoročna sigurnost snabdevanja, odnosno održivi razvoj sistema;
2) podsticanje ekonomske i energetske efikasnosti;
3) nediskriminacija, odnosno jednaki položaj za snabdevače i druge korisnike sistema i
4) sprečavanje međusobnog subvencionisanja između pojedinih delatnosti koje obavlja operator transportnog sistema i između pojedinih korisnika sistema.

III. POJMOVI I DEFINICIJE

Pojmovi upotrebljeni u ovoj metodologiji imaju sledeće značenje:
1) Gasna godina - vremenski period koji počinje 1. jula tekuće godine, a završava se 30. juna naredne godine;
2) Gasni dan - vremenski period koji traje 24 sata i čiji početak određuje operator transportnog sistema;
3) Gasni mesec - vremenski period koji odgovara kalendarskom mesecu čiji je početak prvi gasni dan u tom mesecu;
4) Izlazna tačka iz transportnog sistema - mesto na izlazu iz transportnog sistema za prirodni gas u kojem operator transportnog sistema isporučuje prirodni gas iz transportnog sistema za prirodni gas u distributivni sistem, drugi transportni sistem, skladište prirodnog gasa, krajnjem kupcu priključenom na transportni sistem ili proizvođaču prirodnog gasa;
5) Info-pravila - skup energetskih i ekonomskih podataka sistematizovanih u tabelama koji se dostavljaju Agenciji u cilju njenog redovnog izveštavanja i prilikom podnošenja odluke o ceni pristupa sistemu za transport prirodnog gasa na saglasnost;
6) Kapacitet - maksimalna dnevna količina prirodnog gasa u m3/dan koju korisnik sistema ima pravo da preda u sistem ili preuzme iz sistema u skladu sa odredbama ugovora o transportu;
7) m3 - količina prirodnog gasa koja pri pritisku od 101325 Pa (1,01325 bar), temperaturi od 288,15 K (15 °C) i donjoj toplotnoj vrednosti od 33.338,35 kJ zauzima zapreminu od jednog kubnog metra;
8) Maksimalno odobreni prihod - maksimalan iznos prihoda operatora transportnog sistema u regulatornom periodu kojim se nadoknađuju svi opravdani troškovi koji nastaju obavljanjem delatnosti transporta i upravljanja transportnim sistemom za prirodni gas i odgovarajući prinos na angažovana sredstva i investicije;
9) Povratni kapacitet - prekidni kapacitet koji se ugovara za transport prirodnog gasa u suprotnom smeru u odnosu na fizički tok prirodnog gasa na ulazu u transportni sistem iz drugog transportnog sistema ili iz skladišta, odnosno na izlazu iz transportnog sistema u drugi transportni sistem ili u skladište;
10) Regulatorni period - vremenski period u trajanju od jedne kalendarske godine - u daljem tekstu u formulama i objašnjenjima formula označen sa t;
11) Tarifni elementi - obračunske veličine na koje se raspoređuje maksimalno odobreni prihod operatora transportnog sistema koji je određen za regulatorni period u skladu sa ovom metodologijom;
12) Ugovoreni kapacitet - kapacitet koji je operator transportnog sistema, u propisanom postupku raspodele, dodelio korisniku sistema ugovorom o transportu, a koji se smatra najvećim dnevnim kapacitetom izraženim u m3/dan i
13) Ulazna tačka u transportni sistem - mesto na ulazu u transportni sistem za prirodni gas u kojem operator transportnog sistema preuzima prirodni gas u transportni sistem iz drugog transportnog sistema za prirodni gas, od proizvođača prirodnog gasa ili iz skladišta gasa.
Ostali pojmovi upotrebljeni u ovoj metodologiji imaju isto značenje kao u Zakonu o energetici ("Službeni glasnik RS", br. 57/11 i 80 /11 - ispravka).
Pri izračunavanju prema formulama u ovoj metodologiji, sve vrednosti koje se izražavaju u procentima se dele sa 100.

IV. ODREĐIVANjE MAKSIMALNO ODOBRENOG PRIHODA

Maksimalno odobreni prihod operatora transportnog sistema se obračunava na osnovu opravdanih troškova poslovanja i odgovarajućeg prinosa na angažovana sredstva i investicije u obavljanju delatnosti transporta i upravljanja transportnim sistemom za prirodni gas.
Opravdanost troškova se ocenjuje prema prirodi konkretnog troška sagledavanjem njegove svrsishodnosti, proverom količina i cene kojom je izazvan konkretan trošak, uporednom analizom troškova operatora transportnog sistema zasnovanom na podacima o troškovima u prethodnom periodu i troškovima drugih operatora transportnog sistema u zemlji i okruženju (benchmarking).