Na osnovu člana 17. stav 1. i člana 26. Zakona o Narodnoj banci Jugoslavije ("Službeni list SRJ", br. 32/93, 41/94, 61/95 i 29/97), guverner Narodne banke Jugoslavije donosi

ODLUKU

O USLOVIMA POD KOJIMA NARODNA BANKA JUGOSLAVIJE UČESTVUJE NA NOVČANOM TRŽIŠTU

(Objavljena u "Sl. listu SRJ", br. 10 od 26. februara 1999; 34/99, 40/99, 47/99, 9/01)

1.
Radi regulisanja ponude i tražnje novca, Narodna banka Jugoslavije učestvovaće na novčanom tržištu kupovinom i prodajom sledećih hartija od vrednosti izdatih u skladu sa saveznim zakonom:
1) blagajničkih zapisa Narodne banke Jugoslavije;
2) menica izdatih po osnovu prometa robe i usluga, sa rokom dospeća do 90 dana, koje su avalirale prvoklasne banke;
3) kratkoročnih hartija od vrednosti koje je izdala SR Jugoslavija ili republika članica SR Jugoslavije;
4) kratkoročnih hartija od vrednosti koje su izdala javna preduzeća, a za koje je SR Jugoslavija ili republika članica SR Jugoslavije dala garanciju.
Avalom u smislu stava 1. odredba pod 2 ove tačke smatra se jemstvo koje je u tekstu menice označeno kao "jemac-platac" (solidarno jemstvo) u smislu člana 1004. tačka 3. Zakona o obligacionim odnosima ("Službeni list SFRJ", br. 29/78, 39/85, 45/89 i 57/89 i "Službeni list SRJ", br. 31/93).
Prvoklasnom bankom, u smislu stava 1. odredba pod 2 ove tačke, smatra se banka koja ispunjava minimalne uslove kreditne sposobnosti koje je Narodna banka Jugoslavije propisala na osnovu ovlašćenja iz člana 33. Zakona o Narodnoj banci Jugoslavije.
2.
Narodna banka Jugoslavije kupuje i prodaje menice iz tačke 1. stav 1. odredba pod 2 ove odluke ako ispunjavaju sledeće uslove:
1) da su ih pravna lica izdala po osnovu dužničko-poverilačkih odnosa zasnovanih na prometu robe u vršenju proizvodnih usluga i da je po njima trasant ili remitent pravno lice iz oblasti proizvodnje;
2) da sadrže sve bitne elemente predviđene Zakonom o menici ("Službeni list FNRJ", br. 104/46, "Službeni list SFRJ", br. 16/65, 54/70 i 57/89 i "Službeni list SRJ", br. 46/96);
3) da je na licu meničnog blanketa, posle klauzule "vrednost primljena", trasant označio broj i datum izdavanja fakture o izvršenom robno-novčanom poslu na osnovu koga je menica izdata, sa naznakom da se robno-novčani posao odnosi na plaćanje kupljenih sirovina i reprodukcionog materijala ili izvršenih proizvodnih usluga, odnosno na plaćanje robe kupljene neposredno od proizvođača, i to stavljanjem klauzule "u robi za proizvodnju" ili "u proizvodnoj usluzi" ili "u robi od proizvođača", sa oznakom broja fakture i datuma njenog izdavanja, a što banka avalista, nakon provere dokumentacije, overava svojim potpisom i pečatom;
4) da ih je prethodno eskontovala banka od koje ih Narodna banka Jugoslavije kupuje i da su pre tog eskontovanja najmanje jedanput korišćene indosiranjem kao sredstvo plaćanja u robno-novčanim odnosima;
5) da su u portfelju banaka bile najmanje 15 dana;
6) da do roka njihovog dospeća ne preostaje manje od 10 dana;
7) da ne glase na iznos manji od 10.000 dinara.
Narodna banka Jugoslavije neće kupovati menice od banke avaliste, kao ni menice koje je banka kupila od izdavaoca ili od remitenta.
3.
Narodna banka Jugoslavije obavlja transakcije kupoprodaje hartija od vrednosti, u smislu ove odluke, na finansijskoj berzi koja je osnovana u skladu sa saveznim zakonom i koja je od Narodne banke Jugoslavije dobila dozvolu za rad.
Transakcije kupoprodaje hartija od vrednosti, u smislu ove odluke, Narodna banka Jugoslavije obavlja neposredno sa bankama koje su dobile saglasnost Narodne banke Jugoslavije za obavljanje berzanske trgovine i posredno preko berzanskih posrednika brokerskog načina poslovanja.
4.
Transakcije kupoprodaje hartija od vrednosti, u smislu ove odluke, Narodna banka Jugoslavije obavlja sa bankama pod sledećim uslovima:
1) da banka ispunjava minimalne uslove kreditne sposobnosti koje je propisala Narodna banka Jugoslavije;
2) da prosečno dnevno stanje depozita banke u toku prethodnog meseca nije bilo manje od minimalnog iznosa novčanog dela osnivačkog kapitala banke u smislu člana 18. Zakona o bankama i drugim finansijskim organizacijama ("Službeni list SRJ", br. 32/93 i 61/95).
Depozitima banke u smislu stava 1. odredba pod 2 ove tačke smatraju se depoziti koji se preko Narodne banke Jugoslavije - Zavoda za obračun i plaćanja (u daljem tekstu: Zavod) uključuju u poslovni račun te banke.
5.
Banka može Narodnoj banci Jugoslavije prodavati hartije od vrednosti, u smislu ove odluke, tako da ukupno stanje prodatih hartija od vrednosti ne bude veće od prosečnog stanja sredstava obavezne rezerve te banke na računu 201 kod Zavoda u toku prethodnog meseca.
6.
Obaveze banke prema Narodnoj banci Jugoslavije po osnovu transakcija iz ove odluke ne mogu se izvršavati nalogom za obračun.
7.
Guverner Narodne banke Jugoslavije ili lice koje on ovlasti, u skladu sa ciljevima i zadacima monetarne politike, a na osnovu monetarnih kretanja, donosi pojedinačni akt kojim utvrđuje bliže uslove kupovine, odnosno prodaje hartija od vrednosti iz ove odluke, a naročito pojedinačni iznos kupovine, odnosno prodaje, vrstu hartija od vrednosti i najduže rokove njihovog dospeća, kamatne stope i instrumente obezbeđenja, u skladu sa uslovima iz ove odluke.
8. Danom stupanja na snagu ove odluke prestaje da važi Odluka o uslovima pod kojima Narodna banka Jugoslavije učestvuje na finansijskom tržištu ("Službeni list SRJ", br. 8/96).
9. Ova odluka stupa na snagu 11. septembra 1999. godine.