ZAKON

O VISOKOM OBRAZOVANjU

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 60 od 28. oktobra 2003, "Sl. listu Crne Gore", br. 45 od 4. avgusta 2010)

IOPŠTE ODREDBE

Predmet zakona

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se osnove visokog obrazovanja, uslovi obavljanja djelatnosti, vrste programa, načela organizacije ustanova koje obavljaju ovu djelatnost, kao i druga pitanja od značaja za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja.

Ciljevi visokog obrazovanja

Član 2.

Ciljevi visokog obrazovanja su:
1) uspostavljanje, unapređivanje i razvijanje znanja, nauke, umjetnosti i kulture;
2) prenošenje opštih, naučnih i profesionalnih znanja i vještina putem nastave i istraživanja;
3) obezbjeđivanje mogućnosti za sticanje visokog obrazovanja tokom čitavog života;
4) uspostavljanje i razvijanje međunarodne saradnje.

Definicija visokog obrazovanja

Član 3.

Visoko obrazovanje, u smislu ovog zakona, je djelatnost od javnog interesa koja omogućava sticanje diplome:
1) primijenjenih osnovnih studija;
2) akademskih osnovnih studija;
3) specijalističkih studija;
4) primijenjenih magistarskih studija;
5) akademskog naziva magistra nauka;
6) akademskog naziva doktora nauka.

Ostvarivanje visokog obrazovanja

Član 4.

Visoko obrazovanje ostvaruju univerziteti i ustanove visokog obrazovanja (u daljem tekstu: ustanova) koje su licencirane i akreditovane u skladu sa ovim zakonom.

Autonomija ustanova

Član 5.

Ustanova je autonomna u obavljanju svoje djelatnosti, u skladu sa ovim zakonom.

Dostupnost visokog obrazovanja

Član 6.

Visoko obrazovanje dostupno je svim licima, pod uslovima propisanim ovim zakonom i statutom ustanove.

Jednakost

Član 7.

U ostvarivanju prava na visoko obrazovanje nije dozvoljena diskriminacija po osnovu: pola, rase, bračnog stanja, boje, jezika, vjere, političkog ili drugog ubjeđenja, nacionalnog, etničkog ili drugog porijekla, pripadnosti nacionalnoj zajednici, imovinskom statusu, onesposobljenosti (invalidnosti) ili drugom sličnom osnovu, položaju ili okolnosti.

Pojmovnik

Član 8.

Pojedini izrazi u ovom zakonu imaju značenje:
1) akreditacija je postupak utvrđivanja validnosti studijskih programa, odnosno ustanova, njihove primjerenosti važećim standardima kvaliteta i tržištu rada i certifikat obezbjeđivanja prava ustanovi na dodjelu stepena obrazovanja, zanimanja i profesije;
2) licenca je dokument kojim se ustanovi daje pravo na rad na osnovu ispunjenosti utvrđenih standarda;
3) ocjena kvaliteta predstavlja niz eksplicitnih postupaka vrednovanja ili procjena koji se odnose na studijske programe, nastavu i uslove rada ustanova, definisanih u saradnji sa agencijama za kvalitet evropskog prostora visokog obrazovanja;
4) diploma je javna isprava kojom se dokazuje da je stečena kvalifikacija rezultat uspješno završenog programa visokog obrazovanja;
5) dopuna diplome (Supplement)je javna isprava koja se prilaže uz određenu diplomu ustanove radi detaljnijeg uvida u nivo, prirodu, sadržaj, sistem i pravila studiranja i postignute rezultate tokom studija lica kome je diploma izdata, a koja je zasnovana na osnovnom modelu utvrđenom za jedinstveni evropski prostor visokog obrazovanja;
6) javno važeći obrazovni program je akreditovani obrazovni program;
7) evropski prostor visokog obrazovanja obuhvata ustanove visokog obrazovanja zemalja potpisnica Zajedničke deklaracije evropskih ministara visokog obrazovanja u Bolonji (1999);
8)ECTSje evropski sistem transfera kredita;
9)OTEFodržavanje tehničkih fakulteta.

Upotreba rodno osjetljivog jezika

Član 8a

Svi izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu obuhvataju iste izraze u ženskom rodu.

IINADLEŽNOST ORGANA U OSTVARIVANjU VISOKOG OBRAZOVANjA

1. Vlada Crne Gore

Član 9.

Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada):
1) utvrđuje strategiju razvoja visokog obrazovanja u Crnoj Gori;
2) osniva javne ustanove, u skladu sa ovim zakonom;
3) obezbjeđuje posebna sredstva ustanovama radi stvaranja jednakih uslova za ostvarivanje prava na visoko obrazovanje invalidnim licima studentima;
4) donosi akt o imenovanju Savjeta za visoko obrazovanje;
5) vrši i druge poslove propisane zakonom.

2. Ministarstvo nadležno za prosvjetu i nauku

Član 10.

Ministarstvo nadležno za prosvjetu i nauku (u daljem tekstu: Ministarstvo):
1) priprema i predlaže strategiju razvoja visokog obrazovanja;
2) izdaje, mijenja i oduzima licencu ustanovi;
3) propisuje sadržaj i oblik diplome i dopune diplome (Supplement)koje izdaju ustanove;
4) predlaže upisnu politiku na javnim ustanovama;
5) utvrđuje predlog normativa za finansiranje visokog obrazovanja;
6) daje predloge za utvrđivanje modela za finansijsku pomoć studentima;
7) podstiče mobilnost studenata i akademskog osoblja u okviru evropskog prostora visokog obrazovanja i na međunarodnom nivou;
8) prati međunarodne sporazume i konvencije za akademsko i profesionalno priznavanje kvalifikacija; pruža informacije javnosti o stranim kvalifikacijama i stara se o uključivanju ustanova u proces priznavanja visokoškolskih kvalifikacija u oblasti jedinstvenog evropskog prostora visokog obrazovanja;
9) stara se o obezbjeđivanju jednake mogućnosti u dostupnosti visokog obrazovanja, razvoja, osposobljavanja i usavršavanja osoblja i drugih aspekata visokog obrazovanja;
10) obezbjeđuje uslove za međunarodnu saradnju ustanova;
11) vodi registar licenciranih ustanova i akreditovanih studijskih programa;
12) donosi propise za sprovođenje ovog zakona;
13) vrši upravni nadzor, u skladu sa zakonom;
14) obavlja i druge poslove propisane zakonom.

3. Savjet za visoko obrazovanje

Član 11.

Za unapređivanje oblasti visokog obrazovanja Vlada imenuje Savjet za visoko obrazovanje (u daljem tekstu: Savjet).

Nadležnost Savjeta

Član 12.

Savjet analizira stanje i dostignuća u visokom obrazovanju, daje stručne predloge Vladi i, u tom cilju, ima posebna ovlašćenja da:
1) daje mišljenje na predlog strategije razvoja visokog obrazovanja;
2) daje mišljenje u postupku utvrđivanja normativa za izdavanje, izmjene i oduzimanje licence;
3) daje mišljenje na mjerila za izbor u akademska zvanja;
4) daje mišljenje u postupku utvrđivanja normativa za finansiranje visokog obrazovanja;
5) utvrđuje mjerila za ocjenjivanje studijskih programa sa stanovišta njihove usklađenosti sa profesionalnim potrebama i međunarodne uporedivosti;
6) preduzima periodične kontrole kvaliteta licenciranih ustanova i izdaje certifikat o akreditaciji ili reakreditaciji;
7) vrši u druge poslove propisane ovim zakonom i aktom o osnivanju Savjeta.

Odgovornost Savjeta za kvalitet

Član 13.

Savjet je odgovoran za ostvarivanje kvaliteta visokog obrazovanja u Crnoj Gori.
Savjet je dužan da pomaže ustanove u unapređenju i održavanju kvaliteta njihovih djelatnosti.

Sastav i imenovanje Savjeta

Član 14

Savjet ima 13 članova, uključujući i predsjednika.
Savjet imenuje Vlada na period od četiri godine.
Članovi Savjeta se imenuju iz reda istaknutih stručnjaka iz oblasti visokog obrazovanja, nauke, tehnologije i umjetnosti i oblasti privrede, društvenih djelatnosti i drugih relevantnih oblasti i iz reda studenata, u skladu sa aktom o imenovanju Savjeta.
Najviše polovina članova Savjeta može biti još jedanput uzastopno birana, u skladu sa aktom o imenovanju Savjeta.
Vlada može razriješiti člana Savjeta prije isteka mandata kada ocijeni da za to postoje razlozi ili na lični zahtjev člana Savjeta.

Rad Savjeta

Član 15.

Rad Savjeta je javan.
Savjet je dužan da svoje zaključke, preporuke i mišljenja učini dostupnim javnosti.
Savjet obrazuje posebne komisije za evaluaciju i akreditaciju ustanova, odnosno studijskih programa, a za pojedine oblasti svog djelovanja može obrazovati radna tijela, komisije i nezavisne ekspertske grupe.
Za članove posebne komisije za evaluaciju i akreditaciju ustanova, odnosno studijskih programa imenuju se članovi sa liste eksperata za akreditaciju, koju utvrđuje Ministarstvo.
U komisiju iz stava 4 ovog člana mogu se imenovati strani eksperti sa liste eksperata za akreditaciju.
Sredstva za rad Savjeta obezbjeđuju se u budžetu Republike.
Stručne i administrativno-tehničke poslove za potrebe Savjeta obavlja Ministarstvo.
Organizacija i način rada Savjeta bliže se uređuje poslovnikom o radu.

IIIUSTANOVE

1. Zajedničke odredbe

Sticanje visokog obrazovanja

Član 16.

Ustanova na kojoj se stiče visoko obrazovanje (univerzitet i druga ustanova) osniva se kao javna ili privatna i ima svojstvo pravnog lica, koje stiče upisom u Centralni registar Privrednog suda, ukoliko ovim zakonom nije drukčije propisano.

Naziv ustanove

Član 17.

Naziv ustanove određuje osnivač, u skladu sa ovim zakonom.

Sloboda ustanove

Član 18.

Ustanova uživa slobodu nastave, istraživanja i umjetničkog rada, u okviru svoje licence, u skladu sa ovim zakonom.
Naučnoistraživački rad u ustanovi uređuje se posebnim zakonom.

Prava ustanove

Član 19.

Ustanova ima pravo da u skladu sa ovim zakonom:
1) inovira visoko obrazovanje u okviru svoje licence;
2) ponudi studijski program bilo kog obrazovnog nivoa za sticanje neophodnih ili odgovarajućih znanja radi ostvarivanja ciljeva visokog obrazovanja;
3) utvrđuje studijske programe koji će se izvoditi i predmete koji će se izučavati;
4) samostalno razvija i primjenjuje studijske planove i programe i istraživačke projekte;
5) određuje uslove za upis studenata i metode nastave i provjere znanja studenata;
6) bira organe upravljanja i rukovođenja i utvrđuje njihov sastav, djelokrug i mandat;
7) bira akademsko i drugo osoblje;
8) dodjeljuje počasne titule.

Nepovredivost prostora

Član 20.

Prostor ustanove je nepovrediv, osim u slučaju sprječavanja nastupajućeg krivičnog djela, krivičnog djela koje u toku, u slučaju prirodne nepogode, druge nesreće ili u drugim slučajevima predviđenim zakonom, uz odobrenje organa rukovođenja.

Imovina

Član 21.

Nepokretnosti i druga imovina obezbijeđena od Vlade, kao osnivača, za osnivanje i rad ustanove u državnoj su svojini.
Nepokretnosti iz stava 1. ovog člana ne mogu se otuđiti bez saglasnosti osnivača.
Nepokretnosti i druga imovina iz stava 1. ovog člana mogu se koristiti samo u funkciji obavljanja djelatnosti utvrđene ovim zakonom.
Nepokretnosti i druga imovina stečena obavljanjem djelatnosti ustanove, kao i na osnovu zavještenja i poklona svojina su ustanove koja je tu imovinu stekla.

Autonomija

Član 22.

U obavljanju djelatnosti iz člana 19 ovog zakona ustanova:
1) ostvaruje imovinska prava i raspolaže sredstvima u skladu sa ovim zakonom;
2) uređuje unutrašnju organizaciju, u skladu sa ovim zakonom i statutom;
3) bira i zapošljava akademsko i drugo osoblje;
4) u obrazovne i istraživačke svrhe osniva posebne profitabilne organizacione oblike;
5) zaključuje ugovore sa drugim ustanovama u Crnoj Gori;
6) zaključuje ugovore sa institucijama na međunarodnom nivou;
7) ima i druga prava potrebna za obavljanje djelatnosti, u skladu sa ovim zakonom i statutom ustanove.

Akademske slobode i zaštita

Član 23.

Ustanova je obavezna da garantuje akademskom osoblju slobodu misli, ideja, provjere stečenih znanja, odnosno da obezbijedi slobodu organizovanja i udruživanja i zaštitu akademskog osoblja od diskriminacije po bilo kom osnovu.
Akademsko osoblje i studenti imaju prava i slobode utvrđene ovim zakonom, a ostvaruju ih na način propisan statutom ustanove.

Sloboda istraživanja

Član 24.

Akademsko osoblje univerziteta ima slobodu da objavljuje rezultate svojih istraživanja, u skladu sa pravilima univerziteta, koja se odnose na korišćenje prava intelektualne svojine u korist univerziteta.

Akreditacija studijskog programa

Član 24a

Ustanova prije početka rada treba da podnese zahtjev za akreditaciju studijskog programa Savjetu, najmanje šest mjeseci prije datuma za koji se traži akreditacija.
U postupku akreditacije studijskog programa vrši se ocjena kvaliteta studijskog programa i njegove usklađenosti sa profesionalnim potrebama i usvojenim standardima.
Akreditacija iz stava 1 ovog člana se izdaje na vremenski period od najduže tri godine.

Licenciranje

Član 25.

Svaka ustanova koja je osnovana ili izvodi nastavu u Crnoj Gori mora imati licencu za rad.
Licencu iz stava 1. ovog člana izdaje Ministarstvo.
Ustanova ne može da počne sa upisom studenata, izvođenjem nastave i ispita prije dobijanja licence.
Licencom se utvrđuje vrsta ustanove, akreditovani studijski programi, maksimalan broj studenata koji se mogu upisati na pojedine studijske programe, kao i stepeni i diplome koji se mogu dodjeljivati.
Licenca se izdaje na osnovu standarda i normativa koji se odnose na:
1) adekvatnost zgrada i opreme, uključujući učionice, laboratorije, biblioteku i računarsku opremu;
2) broj i kvalifikacije akademskog osoblja;
3) prostorije za vannastavne aktivnosti studenata;
4) finansijska sredstva.
Ustanovi se može izdati licenca nakon dobijanja certifikata o akreditaciji od strane Savjeta.
Uvođenje novih studijskih programa, stepena i diploma za te programe podliježe postupku licenciranja.
Standarde i normative, kao i postupak izdavanja, izmjene i oduzimanja licence utvrđuje Ministarstvo, uz mišljenje Savjeta.

Akreditacija

Član 26.

(Brisan)

Početna akreditacija

Član 27.

(Brisan)

Reakreditacija

Član 28.

Ustanova, odnosno studijski program podliježu postupku reakreditacije u periodu od najviše pet godina.
Reakreditacija se zasniva na izvještaju o ocjeni kvaliteta rada ustanove, odnosno studijskog programa.
Ako ustanova, odnosno studijski program ne dobije reakreditaciju, njegova akreditacija važiće za period od najviše godinu dana, bez mogućnosti upisa studenata u toj godini.
Ako se poslije isteka roka iz stava 3. ovog člana ne dobije reakreditacija, licenca se oduzima.
Akt o oduzimanju licence je konačan.

Postupak akreditacije

Član 28a

Akreditaciju i reakreditaciju vrši Savjet i o tome izdaje certifikat.
Akreditacija i reakreditacija vrši se u skladu sa standardima i po postupku koji propisuje Ministarstvo, na predlog Savjeta.
Obrasce certifikata iz stava 1 ovog člana odobrava Ministarstvo.

Inostrana reakreditacija

Član 28b

Izuzetno od člana 28a ovog zakona, reakreditaciju ustanove, odnosno studijskog programa može da vrši i inostrana akreditaciona organizacija koja je ovlašćena da utvrđuje validnost i kvalitet studijskih programa i usklađenost sa profesionalnim potrebama zemlje.
Odluku o angažovanju inostrane akreditacione organizacije iz stava 1 ovog člana donosi Ministarstvo.
Troškove akreditacije iz stava 1 ovog člana finansira ustanova.

Izmjena studijskog programa

Član 29

Licencirana ustanova može da vrši izmjene studijskog programa na dodiplomskim studijama najviše do 30 (ECTS) kredita bez postupka akreditacije.
Ako ustanova iz stava 1 ovog člana vrši izmjenu studijskog programa na dodiplomskim studijama više od 30 (ECTS) kredita, dužna je da pokrene postupak akreditacije i licenciranja.

Samovrednovanje i ocjena kvaliteta

Član 30.

Ustanova sprovodi postupak samovrednovanja i ocjene kvaliteta svojih studijskih programa i uslova rada i izvještaje dostavlja Savjetu.
Samovrednovanje se sprovodi kontinuirano, u skladu sa statutom ustanove.
Metode samovrednovanja se utvrđuju u zavisnosti od studijskih planova i programa, nastavne opreme, kvalifikacija akademskog osoblja, načina obavljanja nastave, procenta prolaznosti na ispitima, procenta diplomiranih stručnjaka i drugih neophodnih pokazatelja uspješnosti rada ustanove.

Eksterna ocjena kvaliteta

Član 31.

Ocjenu kvaliteta studijskih programa ustanove vrši Savjet za svaki studijski program u periodu od najviše pet godina, putem ekspertskog tijela za pojedine programe.
U sastav ekspertskih tijela iz stava 1. ovog člana mogu biti uključeni i strani eksperti sa liste eksperata.

Javni interes

Član 32.

Radi ostvarivanja javnog interesa, Ministarstvo može da zahtjeva od ustanove da inovira studijski plan i program, kojim se obezbjeđuje sticanje kvalifikacije za nastavnika u ustanovama javnog obrazovanja.

2. Javne ustanove

Osnivanje, ukidanje i statusne promjene

Član 33.

Javnu ustanovu osniva i ukida Vlada, na predlog Savjeta.
Predlog Savjeta za osnivanje ustanove sadrži naročito: certifikat o akreditaciji i dokaz o ispunjenosti uslova iz člana 25. stav 4. ovog zakona.

Član 34.

U slučaju statusnih promjena ili ukidanja javne ustanove, Savjet pribavlja mišljenje organa upravljanja te ustanove.
U slučaju iz stava 1. ovog člana, Vlada uređuje pitanja koja se odnose na imovinu i obaveze ukinutih ustanova ili ustanova koje su izvršile statusnu promjenu.

Član 35.

U slučaju ukidanja javne ustanove, određuje se studijska godina u kojoj javna ustanova prestaje da upisuje studente u prvu godinu studija.
U slučaju iz stava 1. ovog člana, Vlada je dužna da zatečenim studentima omogući završetak studija u roku određenom aktom o ukidanju ustanove.

Univerzitet

Član 36.

Univerzitet je autonomna ustanova koja u obavljanju djelatnosti objedinjuje obrazovni, naučno-istraživački i umjetnički rad, kao djelove jedinstvenog procesa visokog obrazovanja.
Univerzitet obezbjeđuje razvoj visokog obrazovanja, nauke, struke i umjetnosti, u skladu sa njegovom misijom unapređivanja znanja, misli i učenosti, razvijanja naučno-istraživačkog rada kao osnove nastavne djelatnosti, razvijanja kreativnih sposobnosti i pripreme studenata za obavljanje profesionalne djelatnosti, obrazovnog, naučnog, kulturnog, društvenog i ekonomskog razvoja Crne Gore, kao i promocije demokratskih ljudskih prava i sloboda građanskih i nacionalnih prava i dostignuća najvećih standarda nastave i učenja.
Naučno-istraživački, odnosno umjetnički rad obavlja se i organizuje u skladu sa zakonom i opštim aktom ustanove.

Zaštita naziva "univerzitet"

Član 37

Ustanova može imati status univerziteta, odnosno u svom nazivu koristiti odrednicu "univerzitet", pod uslovom da realizuje najmanje pet različitih studijskih programa na osnovnim studijama, od kojih najmanje jedan studijski program mora imati osnovne, postdiplomske i doktorske studije.
Studijski programi moraju biti iz najmanje tri od sljedećih osam oblasti: prirodno-matematičke, tehničko-tehnološke, medicinske, biotehničke, društveno-humanističke, pravno-ekonomske, kulturno-istorijske i umjetničke.

Organizacija univerziteta

Član 38.

Univerzitet svoju djelatnost ostvaruje preko: fakulteta, akademija, instituta i visokih stručnih škola, kao organizacionih jedinica, kao i realizacijom pojedinih studijskih programa.
Univerzitet ima svojstvo pravnog lica.
Organizaciona jedinica univerziteta iz stava 1 ovog člana nema svojstvo pravnog lica.
Univerzitet može organizacionoj jedinici iz stava 1. ovog člana prenijeti određena ovlašćenja za stupanje u pravni promet, u skladu sa statutom univerziteta.

Ostale ustanove

Član 39.

Vlada može osnivati i druge ustanove na kojima se stiču diplome osnovnih, specijalističkih i magistarskih studija.
Ustanova iz stava 1. ovog člana ne može biti podijeljena na fakultete i druge slične organizacione jedinice.
Na osnivanje i rad ustanova iz stava 1 ovog člana shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na javne ustanove.

Drugi načini organizovanja studija

Član 40.

Univerzitet čiji je osnivač Vlada može, uz saglasnost Vlade, organizovati studije u saradnji sa domaćom ili stranom ustanovom ili međunarodnom organizacijom.
U organizovanju studija iz stava 1. ovog člana, univerzitet ima pravo da sprovodi program duplih ili zajedničkih diploma.
Privatne ustanove mogu organizovati studije u saradnji sa domaćom ili stranom ustanovom ili međunarodnom organizacijom.

3. Privatne ustanove

Osnivanje

Član 41.

Privatnu ustanovu može da osnuje domaće i strano fizičko ili pravno lice.

Početak rada

Član 42.

Privatna ustanova može da počne sa radom nakon dobijanja licence.
U postupku izdavanja licence privatna ustanova može oglašavati i regrutovati studente u skladu sa zahtjevima licence.

Provjera strane akreditacije

Član 43.

Privatna ustanova koja je akreditovana od strane druge države ili organizacije dužna je da certifikat o toj akreditaciji podnese Savjetu, koji sprovodi postupak njegove ocjene, u skladu sa svojim aktom.

Finansijske garancije

Član 44.

Privatna ustanova je dužna da, prilikom podnošenja zahtjeva za dobijanje licence, pored dokaza o ispunjenosti uslova iz člana 25 ovog zakona, podnese i poslovni plan, uključujući i garanciju osnivača o njenoj finansijskoj sposobnosti za period od najmanje tri godine.
Licenca za privatnu ustanovu sadrži i obavezu ustanove da, u slučaju prestanka sa radom, obezbijedi finansijska sredstva za završetak započetih studija za sve upisane studente kod druge ustanove.

Prestanak rada

Član 45.

Privatna ustanova može da prestane sa radom samo na kraju studijske godine.

4. Organi ustanove

Organ upravljanja univerziteta

Član 46.

Organ upravljanja univerziteta, čiji je osnivač Vlada, je upravni odbor.
Upravni odbor utvrđuje poslovnu politiku.
Upravni odbor ima najviše 15 članova i čine ga predstavnici: akademskog osoblja, neakademskog osoblja, studenata i predstavnici osnivača i javnosti kao spoljni članovi.
Spoljni članovi, čije imenovanje se vrši iz reda lica sa relevantnim profesionalnim ili praktičnim znanjima, čine najviše 1/3 ukupnog broja članova upravnog odbora.
Nadležnost, broj, sastav, trajanje mandata, način izbora i razrješenja, kao i način rada i odlučivanja upravnog odbora bliže se uređuje statutom univerziteta.

Organ upravljanja javne ustanove

Član 47.

Organ upravljanja javne ustanove koja nije univerzitet određuje se statutom ustanove.
Nadležnost, broj, sastav, trajanje mandata, način izbora i razrješenja, kao i način rada i odlučivanja organa upravljanja ustanove iz stava 1 ovog člana bliže se uređuje statutom ustanove.

Godišnji izvještaj o radu

Član 48.

Organ upravljanja je dužan da objavi godišnji izvještaj o radu javne ustanove i dostavi sve informacije koje zahtijeva Vlada ili Savjet.

Organ rukovođenja univerziteta

Član 49.

Organ rukovođenja univerziteta, čiji je osnivač Vlada, je rektor.
Univerzitet iz stava 1. ovog člana može imati prorektore.
Rektor je odgovoran za efikasan i kvalitetan rad i red na univerzitetu, kao i za rukovođenje u okviru poslovne politike utvrđene od strane upravnog odbora.
Rektora bira upravni odbor, iz reda redovnih profesora univerziteta, na predlog Senata.
Način izbora rektora, odnosno prorektora, ovlašćenja, trajanje mandata i druga pitanja bliže se uređuju statutom univerziteta.

Organ rukovođenja javne ustanove

Član 50.

Organ rukovođenja javne ustanove koja nije univerzitet određuje se statutom te ustanove.
Izbor i imenovanje organa rukovođenja, ovlašćenja, trajanje mandata i druga pitanja u ustanovi iz stava 1. ovog člana bliže se uređuju statutom ustanove.
Organ rukovođenja organizacione jedinice univerziteta iz člana 38. stav 1. ovog zakona je dekan, odnosno direktor.
Izbor i imenovanje organa rukovođenja iz stava 3. ovog člana, ovlašćenja, trajanje mandata i druga pitanja bliže se uređuje statutom univerziteta.

Stručni organ univerziteta

Član 51.

Stručni organ univerziteta, čiji je osnivač Vlada, je Senat.
Senat čine rektor, prorektori, predstavnici akademskog osoblja i predstavnici studenata, i skladu sa statutom univerziteta.
Nadležnost, broj, sastav, trajanje mandata, način izbora i razrješenja, kao i način rada i odlučivanja Senata bliže se uređuje statutom univerziteta.

Stručni organ javne ustanove

Član 52.

Stručni organ javne ustanove koja nije univerzitet određuje se statutom te ustanove.
Izbor i imenovanje stručnog organa, ovlašćenja, trajanje mandata i druga pitanja kod ustanove iz stava 1. ovog člana bliže se uređuje statutom te ustanove.
Stručni organ organizacione jedinice univerziteta iz člana 38. stav 1. ovog zakona je vijeće.
Izbor i imenovanje stručnog organa iz stava 3. ovog člana, ovlašćenja, trajanje mandata i druga pitanja bliže se uređuje statutom univerziteta.

5. Statut

Statut ustanove

Član 53.

Statut je osnovni akt ustanove kojim se uređuju pitanja od značaja za obavljanje djelatnosti ustanove.
Statut ustanove donosi organ upravljanja.

Statut javne ustanove

Član 54.

Statutom javne ustanove bliže se uređuju:
1) osnovi organizacije javne ustanove;
2) organi i način rada javne ustanove;
3) sticanje diplome akademskih i primijenjenih studija;
4) obavljanje istraživačkog, naučnog i umjetničkog rada;
5) postupak izbora u akademska zvanja;
6) način ostvarivanja prava i obaveza osoblja i studenata;
7) organizovanje osoblja i studenata;
8) finansijska kontrola;
9) evidencije;
10) druga pitanja od značaja za rad javne ustanove.
Na statut javne ustanove saglasnost daje Vlada.

Statut privatne ustanove

Član 55.

Privatna ustanova samostalno uređuje, statutom ili drugim odgovarajućim aktom, model upravljanja i rukovođenja tom ustanovom, s tim što se mora omogućiti učešće predstavnika akademskog osoblja i studenata u donošenju odluka koje su od njihovog interesa.
Nadležnost, broj, sastav, trajanje mandata, način izbora i razrješenja, kao i način rada i odlučivanja stručnog organa privatne ustanove uređuje se statutom ustanove.

IVFINANSIRANjE

1. Finansiranje javne ustanove

Izvori finansiranja

Član 56.

Javna ustanova finansira se iz:
1) budžeta Crne Gore za nastavu;
2) školarina i drugih naknada koje plaćaju studenti;
3) intelektualnih i drugih usluga;
4) donacija, poklona i zavještanja;
5) projekata i ugovora sa nacionalnim, međunarodnim, državnim ili privatnim subjektima u svrhu promovisanja nastave, istraživanja i konsultantskih aktivnosti.

Ovlašćenja javne ustanove

Član 57.

Javna ustanova može da zaključuje ugovore u oblasti visokog obrazovanja.
Javna ustanova može investirati sredstva u bilo koji oblik obavljanja privredne djelatnosti, u obrazovne ili istraživačke svrhe, pod uslovom:
1) da se ugovorom ne terete sredstva iz budžeta Crne Gore, bez saglasnosti Vlade;
2) da se sredstva iz budžeta Crne Gore ne izlažu riziku.

Privremeno finansiranje

Član 58.

Ukoliko javna ustanova ne izvrši reakreditaciju u skladu sa ovim zakonom, Vlada može dozvoliti privremeno nastavljanje finansiranja do ponovnog dobijanja akreditacije.

Normativi i standardi za finansiranje

Član 59

Vlada, uz mišljenje Savjeta, utvrđuje visinu sredstava za finansiranje javnih ustanova i studenata na tim ustanovama za svaku studijsku godinu.
Visina sredstava iz stava 1 ovog člana utvrđuje se na osnovu normativa i standarda za finansiranje javnih ustanova koje donosi Vlada.

Određivanje broja studenata

Član 60.

Prilikom dodjele sredstava, Vlada određuje broj studenata koji će se finansirati iz budžeta Crne Gore za određeni studijski program, u skladu sa brojem propisanim u važećoj licenci javne ustanove.
Odluku o broju studenata koji se finansiraju iz budžeta Crne Gore za studijske programe donosi Vlada, na predlog javne ustanove.

Uslovi finansiranja

Član 61.

Vlada može za sredstva koja se dodjeljuju javnoj ustanovi za nastavu i istraživanje propisati određene uslove za njihovo korišćenje, koji se odnose na:
1) sticanje, upotrebu i raspolaganje zemljištem, zgradama i opremom;
2) visinu i korišćenje školarine i drugih plaćanja koja se propisuju studentima;
3) transfer sredstava raspoređenih za studijske programe.

Finansiranje iz drugih izvora

Član 62.

Vlada ne može propisivati uslove koji bi ograničavali javnu ustanovu da, u skladu sa statutom, prikuplja sredstva iz drugih izvora, uključujući i sredstva od školarine za dodatna studentska mjesta u okvirima dozvoljenim licencom, pod uslovom da to:
1) nema negativan uticaj na kvalitet obrazovanja koje se finansira iz budžeta Crne Gore;
2) ne utiče na javnu ustanovu da obavlja svoju djelatnost bez diskriminacije po bilo kom osnovu.

Povraćaj sredstava

Član 63.

Vlada može od ustanove da zatraži povraćaj dodijeljenih sredstava, ukoliko je nalazom nezavisnog i ovlašćenog revizora utvrđena nezakonita i nenamjenska upotreba sredstava.

Odgovornost organa rukovođenja

Član 64.

Organ rukovođenja javne ustanove je odgovoran za zakonitu i namjensku upotrebu sredstava obezbijeđenih u skladu sa ovim zakonom.

Revizija

Član 65.

U poslovanju javne ustanove obezbjeđuje se nezavisna spoljnja i unutrašnja finansijska kontrola.
Način vršenja unutrašnje finansijske kontrole uređuje se statutom javne ustanove.

Nezavisna revizija

Član 66.

Vlada može, u vršenju spoljne kontrole, da imenuje nezavisnog ovlašćenog revizora radi ispitivanja finansijskog stanja javne ustanove.
Organ upravljanja javne ustanove je dužan obezbijediti saradnju prilikom finansijske kontrole iz stava 1. ovog člana.

Sticanje profita

Član 67.

Javna ustanova je slobodna da, u skladu sa ovim zakonom, promoviše i koristi obrazovne i istraživačke djelatnosti radi sticanja profita u korist ustanove.
Kada obavlja djelatnost radi sticanja profita iz stava 1. ovog člana, javna ustanova je obavezna da prethodno traži saglasnost Vlade, kada ta djelatnost uključuje ili bi mogla uključiti korišćenje prava bilo koje značajnije intelektualne svojine, u bilo kojim literarnim, umjetničkim ili naučnim radovima, naučnim otkrićima, projektima, izumima, robi ili uslugama koje se, u cjelini ili djelimično, neposredno ili posredno, obezbjeđuju iz sredstava budžeta Crne Gore.

2. Finansiranje privatne ustanove

Finansiranje od Vlade

Član 68.

(Brisan)

Normativi i standardi za finansiranje

Član 69

Vlada, uz mišljenje Savjeta, utvrđuje broj studenata i visinu sredstava za finansiranje studenata na studijskim programima od javnog interesa na privatnim ustanovama za svaku studijsku godinu.
Visina sredstava iz stava 1 ovog člana utvrđuje se na osnovu normativa i standarda za finansiranje studijskih programa od javnog interesa na privatnim ustanovama, koje donosi Vlada.

Uslovi za korišćenje sredstava

Član 70.

Vlada može, za sredstva koja se dodjeljuju privatnoj ustanovi, propisati određene uslove za njihovo korišćenje, kao i zatražiti od privatne ustanove da podnese budžet koji je predložen za obavljanje njene djelatnosti za narednu fiskalnu godinu.
Privatna ustanova je odgovorna za zakonitu i namjensku upotrebu sredstava dodijeljenih od strane Vlade i dužna je da Vladi omogući pristup finansijskim knjigama i evidenciji.

VKONCESIJA

Dodjela koncesije

Član 71.

Za izvođenje javno važećeg obrazovnog programa može se dodijeliti koncesija privatnoj ustanovi, domaćem ili stranom pravnom i fizičkom licu koje ispunjava uslove za obavljanje visokog obrazovanja propisane ovim zakonom.
Koncesija iz stava 1. ovog člana se dodjeljuje odlukom Vlade, na osnovu javnog oglasa. Međusobna prava i obaveze po osnovu koncesije uređuju se ugovorom o koncesiji.
Na obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja na osnovu koncesije primjenjuju se odredbe Zakona o koncesijama, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Ugovor o koncesiji

Član 72.

(Brisan)

Shodna primjena propisa

Član 73.

Na rad koncesionara shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona kojima se uređuje rad javne ustanove.

VIAKADEMSKO OSOBLjE I AKADEMSKA ZVANjA

Akademsko osoblje

Član 74.

Akademsko osoblje, u smislu ovog zakona, su lica koja neposredno realizuju studijski program u ustanovi.

Akademska zvanja

Član 75.

Akademska zvanja, u smislu ovog zakona, su:
1) redovni profesor;
2) vanredni profesor;
3) docent;
4) profesor visoke stručne škole i predavač visoke stručne škole, koja je organizovana kao organizaciona jedinica univerziteta ili samostalna ustanova.
Akademsko osoblje iz stava 1. ovog člana bira Senat univerziteta, na osnovu javnog konkursa, na period od pet godina, izuzev redovnog profesora koji se bira na neodređeno vrijeme.

Uslovi za izbor u akademsko zvanje

Član 76.

U akademska zvanja iz člana 75. stav 1. ovog zakona može biti izabrano lice koje ima doktorat nauka i provjerene pedagoške sposobnosti.
U akademska zvanja za umjetničke i njima odgovarajuće predmete na fakultetu i akademiji za likovnu, primijenjenu, muzičku i dramsku umjetnost i arhitekturu može biti izabrano lice koje ima visoko obrazovanje, priznata umjetnička djela i provjerene pedagoške sposobnosti.
Za ostalo akademsko osoblje može biti izabrano lice koje ima visoko obrazovanje, u skladu sa statutom ustanove.
Akademsko osoblje iz člana 74 ovog zakona, pored uslova iz st. 1, 2. i 3. ovog člana, mora da ispunjava i uslove utvrđene mjerilima za izbor u odgovarajuće zvanje.
Mjerila za izbor iz stava 4. ovog člana donosi Senat, po prethodno pribavljenom mišljenju Savjeta i moraju biti međunarodno uporediva i moraju se učiniti dostupnim javnosti.

Postupak za izbor

Član 77.

Postupak za izbor i ponovni izbor u akademska zvanja, kao i druga pitanja u vezi sa izborom uređuju se statutom univerziteta.
Prilikom izbora akademskog osoblja može se omogućiti učestvovanje međunarodnih eksperata, u skladu sa statutom univerziteta.
Izbor u akademska zvanja vrši univerzitet.

Shodna primjena propisa za neakademsko osoblje

Član 78.

Na položaj, prava i obaveze neakademskog osoblja u ustanovi primjenjuju se opšti propisi o radnim odnosima.

VIIORGANIZACIJA STUDIJA

Stepeni i diplome

Član 79.

Ustanova dodjeljuje stepene i diplome koji su određeni u njenoj licenci, u skladu sa statutom ustanove.
Uslovi, način i postupak dodjele, odnosno opoziva stepena i diplome utvrđuju se statutom ustanove.
Akt o opozivu iz stava 2. ovog člana je konačan i može biti predmet sudske zaštite.

Studijski programi

Član 80.

Studijski programi za sticanje stepena i diploma visokog obrazovanja su:
1) dodiplomski:
- za sticanje diplome primijenjenih studija;
- za sticanje diplome akademskih studija;
2) postdiplomski:
- za sticanje diplome specijalističkih studija;
- za sticanje diplome primijenjenih magistarskih studija;
- za sticanje diplome akademskog naziva magistra nauka;
3) za sticanje diplome akademskog naziva doktora nauka.

Vrste stepena i diplome

Član 81.

Stepeni i diplome koji se stiču na ustanovi su:
1) diploma primijenjenih osnovnih studija poslije završenih primijenjenih studija (studijski program u trajanju od tri godine), a nakon sticanja svjedočanstva o završenoj srednjoj školi;
2) diploma akademskih osnovnih studija poslije završenih istraživački orijentisanih studija (studijski program u trajanju od najmanje tri godine), a nakon sticanja svjedočanstva o završenoj srednjoj školi;
3) diploma specijalističkih studija poslije završenog studijskog programa u trajanju do godinu dana, a nakon sticanja diplome primijenjenih osnovnih ili akademskih osnovnih studija;
4) diploma primijenjenih magistarskih studija poslije završenog studijskog programa u trajanju do dvije godine, a nakon sticanja diplome primijenjenih osnovnih studija ili akademskih osnovnih studija i odbrane magistarskog rada;
5) diploma akademskog naziva magistra nauka poslije završenog studijskog programa u trajanju do dvije godine, a nakon savladanog programa akademskih osnovnih studija, koji zajedno traju najmanje pet godina i odbrane magistarskog rada.
Diploma akademskog naziva doktora nauka stiče se na univerzitetu poslije završenog studijskog programa u trajanju od tri godine, a nakon sticanja diplome akademskog naziva magistra nauka i odbrane doktorske disertacije.
Izuzetno od stava 2 ovog člana, diploma akademskog naziva doktora nauka stiče se na univerzitetu poslije završenog studijskog programa u trajanju od najmanje 300 (ECST) kredita, završenog studijskog programa doktorskih studija i odbrane doktorske disertacije.

Sloboda utvrđivanja pravila studiranja

Član 82.

Ustanova ima slobodu da utvrđuje pravila studija, studijske programe, šeme i postupak ocjenjivanja i ispitivanja pravilima koja su transparentna, pravična i dostupna studentima.

Evropski sistem prenosa kredita

Član 83.

Studijski programi za sticanje stepena i diploma koje nude ustanove moraju biti osmišljeni tako da omoguće studentu ulazak i izlazak na odgovarajuće tačke obrazovnog procesa uz dodjelu poena ili kvalifikacija, u zavisnosti od postignutih rezultata svakog pojedinačnog studenta. U formulisanju svojih pravila studiranja, javna ustanova polazi od Evropskog sistema prenosa kredita (ECTS European Credit Transfer System).
Obim studijskog programa koji se izvodi u jednoj godini je 60(ECTS)kredita.

Upis u studijski program

Član 84

Studenti imaju pravo upisa na studijske programe na kojima se stiču diplome primijenjenih osnovnih studija ili diplome akademskih osnovnih studija, na konkurentskoj osnovi, a u skladu sa rezultatima postignutim u toku srednjeg obrazovanja, na stručnom, odnosno maturskom ispitu i rezultatima postignutim na dodatnom, odnosno prijemnom ispitu.
Za upis na određene studijske programe može se uvesti dodatni, odnosno prijemni ispit u skladu sa statutom ustanove.
Maturski, odnosno stručni ispit vrednuje se sa najmanje 15% od ukupnog broja bodova koji se stiče pri upisu vrednovanjem svih kriterijuma iz st. 1 i 2 ovog člana.
Način i postupak upisa u prvu godinu studija u skladu sa kriterijumima iz st. 1, 2 i 3 ovog člana uređuje se aktom ustanove.

Upis na specijalističke studije

Član 85.

Studenti imaju pravo upisa na studijske programe na kojima se stiču diplome specijalističkih studija kod javnih ustanova, na konkurentskoj osnovi, u skladu sa rezultatima postignutim na ispitima za sticanje diplome primijenjenih, osnovnih, ili akademskih osnovnih studija, u skladu sa ovim zakonom.

Upis na postdiplomske studije

Član 86.

Studenti imaju pravo upisa na postdiplomske studije, na konkurentskoj osnovi, u skladu sa rezultatima postignutim na ispitima za sticanje akademskog stepena ili njihovog ekvivalenta, u skladu sa ovim zakonom i statutom univerziteta.

Konkurs za upis

Član 87.

Konkurs za upis na studijske programe u javnoj ustanovi raspisuje ustanova, u skladu sa svojim statutom i licencom.

Broj studenata za upis

Član 88.

Ustanova utvrđuje broj studenata koji se upisuje na studijske programe koje organizuje, koji ne može biti veći od broja utvrđenog u licenci.
U slučajevima kada je broj kvalifikovanih kandidata za upis veći od broja javno finansiranih mjesta na bilo kojem studijskom programu, kandidati se upisuju na mjesta za koje se plaća školarina, na osnovu kriterijuma iz člana 84. ovog zakona, do broja utvrđenog u licenci.
Student koji plaća školarinu može da dobije javno finansirano mjesto na narednoj godini studija, ako pokaže uspjeh, u skladu sa statutom univerziteta.

Upis stranih državljana

Član 89

Strani državljani imaju pravo upisa na studijske programe u Crnoj Gori pod jednakim uslovima kao crnogorski državljani koji plaćaju školarinu u skladu sa ovim zakonom i statutom ustanove, ako međunarodnim ugovorom nije drukčije uređeno.
Pravo iz stava 1 ovog člana ima i strani državljanin kojem je odobren privremeni boravak ili stalno nastanjenje u Crnoj Gori.

VIIISTUDENTI

Status studenta

Član 90.

Status studenta stiče se upisom na odgovarajući studijski program u ustanovu.

Ugovor o studiranju

Član 91.

Student i javna ustanova zaključuju ugovor o studiranju, kojim se bliže uređuju njihova međusobna prava i obaveze.
Sadržaj ugovora iz stava 1. ovog člana propisuje Ministarstvo.

Prava studenata

Član 92.

Student ima pravo da:
1) pohađa predavanja, seminare i ostale vidove nastave organizovane u skladu sa njihovim statusom;
2) koristi biblioteke, računarske sale i ostale usluge koje ustanova pruža studentima;
3) bira i bude biran u organe ustanove, u skladu sa ovim zakonom i statutom ustanove;
4) ostvaruje prava iz oblasti studentskog standarda;
5) ostvaruje i druga prava u skladu sa ovim zakonom i statutom ustanove.
Način ostvarivanja prava iz stava 1. ovog člana bliže se uređuje statutom ustanove.

Posebna prava studenata

Član 93.

Student ima posebno pravo da iskaže mišljenje o kvalitetu nastave i radu akademskog osoblja ustanove.

Obaveze studenata

Član 94.

Student ima obavezu da:
1) se posveti studijama i učestvuje u akademskim aktivnostima;
2) poštuje pravila koja donosi ustanova;
3) poštuje prava osoblja i drugih studenata.

Zaštita studenata

Član 95.

Student ima pravo da ospori odluku ili radnju organa ustanove, kojom se povređuje neko od njegovih zakonom, statutom ili drugim aktom utvrđenih prava, pred nadležnim sudom.

Prestanak statusa studenta

Član 96.

Status studenta prestaje:
1) odlukom nadležnog organa ustanove, ukoliko ne ostvari odgovarajući uspjeh i napredovanje u studijama, u skladu sa ovim zakonom, statutom i pravilima studija;
2) ispisom;
3) nakon što položi završni ispit za sticanje stepena za koji se upisao.
Okolnosti pod kojima se student može ispisati ili isključiti, kao i postupci po žalbi bliže se uređuju statutom ustanove.
Lice koje je izgubilo status studenta u javnoj, odnosno privatnoj ustanovi po osnovu stava 1 tačka 1 ovog člana ima pravo žalbe Senatu, odnosno stručnom organu.
Odluka organa iz stava 3. ovog člana je konačna.

Isključenje studenta

Član 97.

Student može biti isključen iz ustanove najduže dvije studijske godine, od strane Senata, odnosno drugog stručnog organa, u skladu sa statutom ustanove.
Žalba na odluku iz stava 1. ovog člana može se izjaviti upravnom odboru, odnosno drugom organu upravljanja.
Odluka organa iz stava 2 ovog člana je konačna.

Finansijska pomoć Vlade

Član 98

Vlada može pružiti odgovarajuću finansijsku pomoć studentima u plaćanju školarine i drugih naknada na osnovnim, postdiplomskim i doktorskim studijama ukoliko je to u javnom interesu.

Finansijska pomoć javne ustanove

Član 99.

Javne ustanove mogu dodjeljivati pomoć studentima iz sredstava koja im nisu dodijeljena iz budžeta Crne Gore.

Utvrđivanje školarine

Član 100.

Upravni odbor, uz saglasnost Ministarstva, utvrđuje školarinu koju plaćaju studenti u javnim ustanovama.
Školarina iz stava 1. ovog člana može da se odredi za studente u različitoj visini, odnosno za univerzitete i druge javne ustanove i, u okviru njih, za različite studijske programe, zavisno od troškova za realizaciju studijskih programa.

Ograničavanje naplate naknada

Član 101.

Javne ustanove mogu, u visini administrativnih troškova, naplaćivati samo naknade koje su odobrene od strane organa upravljanja, i to za upis, ponovno polaganje ispita i izdavanje diplome.

Studentski standard

Član 102.

Prava iz oblasti studentskog standarda su lična i neprenosiva.

Prava iz studentskog standarda

Član 103.

Student ima pravo na:
1) smještaj i ishranu u domu;
2) studentski kredit;
3) stipendiju za najbolje studente;
4) participaciju prevoza u prigradskom i međugradskom saobraćaju;
5) usavršavanje;
6) zdravstvenu zaštitu.
Kriterijume, način, uslove i visinu naknade za ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana propisuje Ministarstvo.

Studentski dom

Član 104.

Smještaj i ishrana studenata organizuje se u domovima studenata, odnosno domovima učenika i studenata (u daljem tekstu: studentski dom).
Na osnivanje, organizovanje, unutrašnju organizaciju i rad, statusne promjene, način upravljanja i rukovođenja, finansiranje, zastupanje i predstavljanje i druga pitanja od značaja za rad studentskog doma shodno se primjenjuju odredbe Opšteg zakona o obrazovanju i vaspitanju.

Studentske organizacije

Član 105.

Statutom ustanove se obezbjeđuje uspostavljanje jedne ili više organizacija koje zastupaju studente i doprinose zadovoljenju socijalnih, kulturnih i akademskih potreba i potrebi fizičke rekreacije studenata.

Studentski parlament

Član 106.

Studentski parlament je institucionalni oblik organizovanja studenata, koji je autonoman u svom radu i ovlašćen za zastupanje i zaštitu prava i interesa studenata.
Studentski parlament iz stava 1. ovog člana se obrazuje u ustanovi, a čine ga predstavnici studenata.
Nadležnost, način izbora, kao i organizacija rada Studentskog parlamenta bliže se uređuje statutom.

Finansijska pomoć studentskim organizacijama

Član 107.

Javne ustanove mogu pružati finansijsku pomoć za osnivanje i rad studentskih organizacija, uključujući i sredstva za investicione i tekuće troškove prostora i opreme.

IXNOSTRIFIKACIJA I EKVIVALENCIJA

Nostrifikacija

Član 108.

Nostrifikacijom se inostrana diploma izjednačava sa odgovarajućom diplomom stečenom u Republici u pogledu prava na nastavljanje obrazovanja i prava na zapošljavanje.

Ekvivalencija

Član 109.

Ekvivalencijom se inostrana diploma izjednačava sa odgovarajućom diplomom stečenom u Republici u pogledu prava na nastavljanje obrazovanja u odgovarajućem obrazovnom programu.

Nadležnost

Član 110.

Nostrifikaciju, odnosno ekvivalenciju inostrane diplome vrši univerzitet čiji je osnivač Vlada.
O nostrifikaciji, odnosno ekvivalenciji inostrane diplome donosi se rješenje.

Uporedivost obrazovanja

Član 111.

U postupku nostrifikacije, odnosno ekvivalencije uzima se u obzir sistem obrazovanja u zemlji u kojoj je stečena inostrana diploma, obrazovni program, uslovi upisa na obrazovni program, prava koja daje ta diploma u zemlji u kojoj je stečena i druge okolnosti od značaja za nostrifikaciju, odnosno ekvivalenciju.
Ako se u postupku nostrifikacije, odnosno ekvivalencije utvrdi da obrazovni program inostrane ustanove znatno odstupa od obrazovnog programa ustanove u Republici, zaključkom se utvrđuje obaveza polaganja dopunskih ili diferencijalnih ispita.
Diploma osnovnih studija može da bude zamijenjena bilo nacionalnim ili međunarodnim kvalifikacijama ili znanjem za koje se ocijeni da je odgovarajuće od strane ustanove akreditovane u Republici.
U slučaju da se podnese uvjerenje od strane institucije visokog obrazovanja na ocjenu, takva institucija mora priložiti certifikat o izvršenoj ocjeni kvaliteta rada od strane nacionalnog ili nacionalno priznatog organa.

Klauzula

Član 112.

Sadržaj rješenja o nostrifikaciji, odnosno ekvivalenciji ispisuje se na poleđini originala i na primjerku prevoda inostranog svjedočanstva (klauzula o nostrifikaciji, odnosno ekvivalenciji).

Konačnost postupka

Član 113.

Rješenje o nostrifikaciji, odnosno ekvivalenciji je konačno u upravnom postupku.

Shodna primjena zakona

Član 114.

U postupku nostrifikacije, odnosno ekvivalencije primjenjuje se Zakon o opštem upravnom postupku, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Registar

Član 115.

O nostrifikaciji, odnosno ekvivalenciji inostranih diploma vodi se registar.
Registar iz stava 1. ovog člana vodi univerzitet koji vrši nostrifikaciju, odnosno ekvivalenciju.

Bliži propisi

Član 116.

Postupak i način nostrifikacije, odnosno ekvivalencije inostrane diplome i vođenje registra utvrđuje univerzitet čiji je osnivač Vlada, posebnim aktom.

XEVIDENCIJA I JAVNE ISPRAVE

Evidencija

Član 117.

Ustanova vodi: matičnu knjigu studenata, evidenciju o izdatim diplomama i dopunama diploma, kao i evidenciju o ispitima.
Matična knjiga studenata i evidencija o izdatim diplomama trajno se čuva.

Javne isprave

Član 118.

Na osnovu podataka iz evidencije ustanova izdaje javne isprave.
Javne isprave, u smislu ovog zakona, su: indeks, diploma i dopuna diplome, uvjerenje o položenim ispitima i uvjerenje o završenim studijama.
Bliže propise o vođenju matične knjige, evidenciji i sadržaju javnih isprava propisuje Ministarstvo.

XINADZOR I KAZNENE ODREDBE

Nadzor nad sprovođenjem zakona

Član 119.

Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrši Ministarstvo.

Kazne za prekršaje

Član 120.

Novčanom kaznom u iznosu od dvadesetostrukog do tristastrukog iznosa najniže cijene rada u Crnoj Gori kazniće se za prekršaj ustanova, ako:
1) počne sa radom i obavlja djelatnost suprotno čl. 25 i 42 ovog zakona;
2) prestane sa radom suprotno odredbama čl. 33, 34 i 45 ovog zakona;
3) primjenjuje statut na koji nije data saglasnost u skladu sa članom 53 ovog zakona;
4) investira sredstva suprotno članu 57 ovog zakona;
5) stiče profit u svoju korist suprotno članu 67 stav 2 ovog zakona;
6) primi u radni odnos akademsko osoblje suprotno čl. 75 i 76 ovog zakona;
7) izdaje stepene i diplome suprotno članu 79 ovog zakona;
8) upisuje studente suprotno čl. 84, 85, 86 i 89 ovog zakona;
9) upisuje studente preko broja utvrđenog članom 88 ovog zakona;
10) ne zaključi sa studentom ugovor o studiranju u skladu sa članom 91 ovog zakona;
11) naplati školarinu veću od utvrđene članom 100 ovog zakona;
12) vrši naplatu naknada suprotno članu 101 ovog zakona;
13) vrši nostrifikaciju, odnosno ekvivalenciju inostrane diplome suprotno članu 111 ovog zakona;
14) ne vodi na propisan način ili neuredno vodi evidenciju i izdaje javne isprave suprotno odredbama čl. 117 i 118 ovog zakona.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se organ rukovođenja i odgovorno lice u ustanovi u iznosu od polovine do dvadesetostrukog iznosa najniže cijene rada u Crnoj Gori.

XIIPRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Osnivanje Savjeta

Član 121.

Savjet će se osnovati najkasnije u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do osnivanja Savjeta njegovu funkciju obavlja Ministarstvo.

Rok za imenovanje Savjeta

Član 121a

Akt o imenovanju Savjeta iz člana 14 ovog zakona donijeće se u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Postojeći Savjet za visoko obrazovanje nastaviće sa radom do imenovanja novog Savjeta za visoko obrazovanje.
Donošenjem akta iz stava 1 ovog člana prestaje sa radom Savjet za visoko obrazovanje, imenovan u skladu sa Odlukom o osnivanju Savjeta za visoko obrazovanje ("Službeni list RCG", br. 31/04 i 47/05 i "Službeni list CG", br. 22/08).

Rok za donošenje podzakonskih akata

Član 122.

Propisi za sprovođenje ovog zakona donijeće se najkasnije u roku od 180 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja propisa utvrđenih ovim zakonom primjenjivaće se propisi koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona, ako nijesu u suprotnosti sa ovim zakonom.

Donošenje podzakonskih akata

Član 122a

Propisi za sprovođenje ovog zakona donijeće se u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja propisa utvrđenih ovim zakonom primjenjivaće se propisi koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona, ako nijesu u suprotnosti sa ovim zakonom.

Usklađivanje akata ustanova

Član 122b

Ustanove su dužne da usklade svoju organizaciju, rad i opšte akte sa ovim zakonom u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja opštih akata iz stava 1 ovog člana primjenjivaće se postojeći opšti akti, ako nijesu u suprotnosti sa ovim zakonom.

Izbor u akademska zvanja

Član 122c

Postupak izbora u akademska zvanja koji je započet do dana stupanja na snagu ovog zakona završiće se po propisima po kojima je započet.

Započeti postupak akreditacije i licenciranja

Član 122d

Postupak akreditacije i licenciranja ustanova, odnosno studijskih programa koji je započet do dana stupanja na snagu ovog zakona završiće se po propisima po kojima je započet.

Priznavanje licence i akreditacije Univerzitetu Crne Gore

Član 123.

Univerzitetu Crne Gore priznaje se licenca i akreditacija propisana u skladu sa ovim zakonom za studijske programe koji važe na dan stupanja na snagu ovog zakona.
Reakreditacija studijskih programa iz stava 1. ovog člana izvršiće se do 1. septembra 2007. godine.

Usklađivanje rada visokoškolskih ustanova

Član 124.

Postojeće ustanove na kojima se ostvaruje visoko obrazovanje po dosadašnjim propisima, kao i druge ustanove čija je djelatnost u funkciji realizacije visokog obrazovanja (Univerzitetska biblioteka, Dom učenika i studenata,OTEFi druge) dužne su da usklade svoju organizaciju, rad i opšte akte sa ovim zakonom, u roku od 180 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja opštih akata ustanova iz stava 1. ovog člana primjenjivaće se postojeći akti, ako nijesu u suprotnosti sa ovim zakonom.

Usklađivanje rada Više fizioterapeutske škole

Član 125.

Postojeća Viša fizioterapeutska škola Igalo nastavlja sa radom do 2005. godine do kada će regulisati svoj organizacioni status u skladu sa ovim zakonom.

Usklađivanje rada instituta

Član 126.

Postojeći Istorijski institut Podgorica; Institut za biologiju mora Kotor; Biotehnički institut Podgorica i Institut za strane jezike Podgorica nastavljaju sa radom kao organizacione jedinice univerziteta, u skladu sa zakonom i statutom.

Donošenje statuta Univerziteta Crne Gore

Član 127.

Univerzitet Crne Gore donijeće statut, najkasnije u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Danom stupanja na snagu Statuta Univerziteta Crne Gore prestaju da važe statuti dosadašnjih fakulteta i akademija umjetnosti.

Konstituisanje Upravnog odbora i Senata

Član 128.

Izbor, odnosno konstituisanje Upravnog odbora i Senata u skladu sa ovim zakonom izvršiće se u roku od 180 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do konstituisanja organa iz stava 1. ovog člana, postojeći Senat i Nastavno-naučno vijeće Univerziteta Crne Gore nastavljaju sa vršenjem poslova.
Konstituisanjem Upravnog odbora iz stava 1. ovog člana prestaju sa radom savjeti fakulteta i akademija umjetnosti Univerziteta Crne Gore.

Brisanje iz registra

Član 129.

Nakon isteka roka iz čl. 123 i 124 ovog zakona, postojeće ustanove se brišu iz registra Ministarstva i Centralnog registra Privrednog suda u Podgorici.

Rok za izbor organa rukovođenja

Član 130.

Lica koja na dan stupanja na snagu ovog zakona obavljaju poslove rektora, generalnog sekretara Univerziteta Crne Gore, dekana i direktora univerzitetskih jedinica, odnosno članica Univerziteta Crne Gore, nastavljaju sa radom do isteka perioda na koji su birani, odnosno imenovani.
Postupak za izbor, odnosno imenovanje lica iz stava 1. ovog člana započet do stupanja na snagu ovog zakona završiće se po propisima koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona.

Javne isprave

Član 131.

Licu koje je steklo pravo na izdavanje javne isprave prema ranijim propisima, ustanova izdaje javnu ispravu na obrascu propisanom u skladu sa Zakonom o Univerzitetu ("Službeni list RCG", br. 37/92 i 6/94).

Izjednačavanje stečenog obrazovanja

Član 132.

Obrazovanje koje je stečeno po propisima o visokom obrazovanju može se izjednačiti sa obrazovanjem koje se stiče u skladu sa ovim zakonom, na osnovu kriterijuma za izjednačavanje obrazovanja i programa, koje donosi univerzitet.

Priznavanje stečenih zvanja

Član 133.

Lica zatečena u zvanju asistenta na dan stupanja na snagu ovog zakona, zadržavaju svoj status do isteka perioda na koji su izabrani.

Status nastavnika i saradnika

Član 134.

Nastavnici i saradnici koji su izabrani prije stupanja na snagu ovog zakona nastavljaju sa radom do isteka vremena na koje su birani.
Postupci izbora nastavnika i saradnika započeti do stupanja na snagu ovog zakona završiće se po tim propisima, u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Započeti postupci

Član 135.

Lica koja su započela postdiplomske studije i postupak sticanja doktorata nauka na Univerzitetu Crne Gore prije stupanja na snagu ovog zakona završiće ih po propisima po kojima su započeli.

Započeti postupci nostrifikacije, odnosno ekvivalencije

Član 136.

Postupak nostrifikacije, odnosno ekvivalencije inostranih diploma započet do stupanja na snagu ovog zakona završiće se po propisima po kojima je započet.

Status studenta i primjena programa

Član 137.

Studenti upisani na Univerzitet Crne Gore prije stupanja na snagu ovog zakona nastavljaju na istim programima studija na koje su se upisali i imaju pravo da završe taj studij prema nastavnom planu i programu koji je važio u vrijeme upisa na prvu godinu studija za vrijeme dok im ne prestane status studenta po zakonu po kojem su upisani.
Studenti iz stava 1. ovog člana mogu se uključiti u studijske programe koji se organizuju u skladu sa ovim zakonom, na način i pod uslovima utvrđenim posebnim aktom koji donosi Senat.

Rok za završetak studijskih programa

Član 137a

Studenti upisani na Univerzitet Crne Gore prije stupanja na snagu ovog zakona nastavljaju na istim programima studija na koje su se upisali i imaju pravo da završe taj studij, prema nastavnom planu i programu koji je važio u vrijeme upisa na prvu godinu studija, do kraja studijske 2010/2011. godine.

Prestanak važnosti

Član 138.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe: Zakon o Univerzitetu ("Službeni list RCG", br. 37/92 i 6/94); Zakon o nostrifikaciji i ekvivalenciji svjedočanstava i diploma stečenih u inostranstvu ("Službeni list SRCG", br. 6/87) i Zakon o osnovnim pravima iz oblasti učeničkog i studentskog standarda ("Službeni list RCG", br. 6/94).

Stupanje na snagu

Član 139.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Republike Crne Gore".