ZAKON

O ŽELjEZNICI

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 21 od 31. marta 2004, 54/09)

IOPŠTE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom se uređuje upravljanje željezničkom infrastrukturom (u daljem tekstu: infrastruktura) i obavljanje prevoza u željezničkom saobraćaju.
Infrastruktura je, izuzimajući industrijske kolosjeke, dobro u opštoj upotrebi, u državnoj je svojini i dostupna je na korišćenje, pod jednakim uslovima, svim zainteresovanim privrednim društvima koja obavljaju prevoz.

Član 2.

Upravljanje infrastrukturom, u smislu ovog zakona, je: održavanje infrastrukture, organizovanje i regulisanje željezničkog saobraćaja, modernizacija infrastrukture, zaštita infrastrukture i vršenje investitorske funkcije na izgradnji i rekonstrukciji infrastrukture.
Prevoz putnika i stvari u željezničkom saobraćaju može se vršiti kao javni prevoz ili kao prevoz za sopstvene potrebe.

Član 3.

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:
1) "javni prevoz" je prevoz putnika i stvari, koji je dostupan svim korisnicima pod jednakim uslovima;
2) "prevoz za sopstvene potrebe" je prevoz lica ili stvari koji prevoznik, odnosno privredno društvo, imalac željezničkih voznih sredstava, vrši tim sredstvima za potrebe svoje djelatnosti;
3) "prevoznik" je privredno društvo registrovano za obavljanje djelatnosti prevoza u željezničkom saobraćaju koje garantuje vuču vozova;
4) "red vožnje" je akt upravljača infrastrukture kojim se utvrđuje plan saobraćaja vozova za prevoz putnika i stvari kao i za sopstvene potrebe na infrastrukturi;
5) "licenca za prevoz" je isprava koju organ uprave nadležan za poslove saobraćaja (u daljem tekstu: nadležni organ uprave) izdaje prevozniku, odnosno privrednom društvu o sticanju prava za obavljanje svih ili posebnih vrsta prevoza u željezničkom saobraćaju;
6) "sertifikat o bezbjednosti za prevoz" je isprava koju nadležni organ uprave izdaje prevozniku, odnosno privrednom društvu o ispunjenosti uslova propisanih za bezbjedno odvijanje željezničkog saobraćaja;
7) "licenca za upravljanje infrastrukturom" je isprava koju nadležni organ uprave izdaje privrednom društvu o sticanju prava na upravljanje infrastrukturom;
8) "sertifikat o bezbjednosti za upravljanje infrastrukturom" je isprava koju nadležni organ uprave izdaje privrednom društvu o ispunjenosti bezbjednosnih uslova propisanih za infrastrukturu;
9) "željeznička vozna sredstva" su vučna i vučena vozila;
10) "trasa" je plan saobraćaja voza između dva službena mjesta, u predviđenom vremenu i pod tačno utvrđenim tehničko-tehnološkim uslovima na infrastrukturi;
11) "dodjela trase" je dodjeljivanje trase na korišćenje u skladu sa zakonom kojim se reguliše učešće privatnog sektora u vršenju javnih usluga;
12) "korisnik trase" je prevoznik koji želi da koristi željezničku infrastrukturu, za čije korišćenje plaća odgovarajuću naknadu;
13) "ugovor o korišćenju infrastrukture" je ugovor kojim se uređuju međusobna prava i obaveze između upravljača i prevoznika;
14) "manipulativna pruga" je dio infrastrukture koja služi za prevoz stvari za potrebe privrednog društva, po potrebi i bez utvrđenog reda vožnje;
15) "industrijski kolosjek" je željeznički kolosjek koji se priključuje na infrastrukturu i služi za dopremanje i otpremanje stvari za vlasnika, odnosno nosioca prava korišćenja tog kolosjeka;
16) "pružni pojas" je prostor između željezničkih kolosjeka, kao i pored krajnjih kolosjeka, na odstojanju od najmanje 8 m, a ako željeznička pruga prolazi kroz naseljeno mjesto - na odstojanju od najmanje 6 m, računajući od ose krajnjeg kolosjeka;
17) "zaštitni pružni pojas" je zemljišni pojas sa obje strane pruge, širine 200 m, računajući od ose krajnjih kolosjeka.

IIINFRASTRUKTURA

Član 4.

Infrastruktura obuhvata: donji i gornji stroj pruge, objekte na pruzi, stanične kolosjeke, telekomunikaciona signalno-sigurnosna, elektrovučna, elektroenergetska i ostala postrojenja i uređaje na pruzi, opremu pruge, zgrade željezničkih službenih mjesta i ostale objekte na željezničkim službenim mjestima, koji su u funkciji organizovanja i regulisanja željezničkog saobraćaja, sa zemljištem koje služi tim zgradama, pružni pojas i vazdušni prostor iznad pruge u visini od 12 m, odnosno 14 m kod dalekovoda napona preko 220 kV, računajući iznad gornje ivice šine.
Industrijska željeznica, u smislu ovog zakona, je infrastruktura kojom prevoznik, odnosno privredno društvo prevozi stvari i lica za sopstvene potrebe, između svojih postrojenja i glavne mreže.

Član 5.

Upravljanje infrastrukturom je djelatnost od opšteg interesa.
Djelatnost iz stava 1 ovog člana obavlja privredno društvo (u daljem tekstu: upravljač).
Privredno društvo, pored opštih uslova utvrđenih zakonom, mora da ispunjava i posebne uslove: da ima licencu za upravljanje infrastrukturom i sertifikat o bezbjednosti za upravljanje infrastrukturom.
Pored uslova iz stava 3 ovoga člana upravljač mora ispunjavati i sljedeće uslove:
- odgovarajuće tehničke uslove i uslove za organizovanje i regulisanje željezničkog saobraćaja;
- da infrastruktura kojom upravlja zadovoljava uslove propisane zakonom kojim se uređuje bezbjednost u željezničkom saobraćaju i drugim propisima;
- da je osoblje koje zapošljava osposobljeno za organizaciju i regulisanje željezničkog saobraćaja, osavremenjavanje i održavanje infrastrukture u skladu sa važećim propisima.

Član 6.

Upravljač je dužan da obezbijedi trajno, neprekidno i kvalitetno održavanje i zaštitu infrastrukture, nesmetano korišćenje objekata infrastrukture i drugih sredstava rada za željeznički saobraćaj, kao i organizovanje i regulisanje bezbjednog i nesmetanog željezničkog saobraćaja.
Upravljač je, pri obavljanju djelatnosti, dužan da se stara o zaštiti životne sredine u skladu sa zakonom i drugim propisima, posebno u skladu sa Strateškom analizom životne sredine (Strategic Environmental Analysis)za razvojTrans European Network (TEN Network).
Upravljač odgovara za štetu koja nastane korisnicima prevoza zbog neizvršavanja svojih obaveza iz stava 2 ovog člana.

Član 7.

Infrastruktura se koristi pod uslovima i na način utvrđenim ovim zakonom.
Na infrastrukturi željeznički saobraćaj odvija se pod uslovima utvrđenim propisima kojima se uređuje bezbjednost željezničkog saobraćaja.

Član 8.

Domaćem i stranom pravnom licu može se dati koncesija na infrastrukturi pod uslovima utvrđenim zakonom kojim se uređuju koncesije.

Finansiranje infrastrukture

Član 9.

Finansiranje izgradnje, održavanja, rekonstrukcije i modernizacije infrastrukture obezbjeđuje se iz:
- budžeta Crne Gore;
- sredstava ulaganja domaćih ili stranih lica;
- kredita;
- drugih izvora, u skladu sa zakonom.

Član 9a

Za korišćenje infrastrukture koje nije obuhvaćeno čl. 15 i 16 ovog zakona korisnik plaća upravljaču infrastrukture mjesečnu naknadu za korišćenje:
1) pružnog pojasa;
2) zemljišta koje pripada infrastrukturi;
3) poslovnog prostora (otvorenog i zatvorenog).
Za postavljanje i korišćenje postavljenih: cjevovoda, vodovoda, telefonskih, telekomunikacionih, električnih i drugih vodova, podzemnih kablova, drugih instalacija, antenskih i drugih uređaja, reklamnih