Na osnovu člana 82 stav 1 tačka 2 i člana 91 stav 2 Ustava Crne Gore, Skupština Crne Gore 24. saziva, na osmoj SJednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u 2012. godini, dana 26. jula 2012. godine, donijela je

ZAKON

O UNUTRAŠNjIM POSLOVIMA

(Objavljen u "Sl. listu Crne Gore", br. 44 od 9. avgusta 2012, 36/13)

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet zakona

Član 1

Ovim zakonom uređuju se unutrašnji poslovi, ovlašćenja i dužnosti zaposlenih u Ministarstvu unutrašnjih poslova, kao i druga pitanja od značaja za unutrašnje poslove.

Pojam unutrašnjih poslova

Član 2

Unutrašnji poslovi su zakonom utvrđeni poslovi čijim se obavljanjem ostvaruje zaštita bezbjednosti i imovine građana, kao i drugi poslovi kojim se ostvaruju prava i slobode građana.

Vrste unutrašnjih poslova

Član 3

Unutrašnji poslovi, u smislu člana 2 ovog zakona, su: policijski poslovi, upravni unutrašnji poslovi i drugi poslovi iz nadležnosti Ministarstva unutrašnjih poslova (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Policijske poslove vrši organ uprave u sastavu Ministarstva (u daljem tekstu: Policija).

Pružanje stručne pomoći

Član 4

Ministarstvo, u okviru svoje nadležnosti, pruža stručnu pomoć građanima, pravnim licima i drugim državnim organima u ostvarivanju njihovih prava i obaveza, zaštite života, lične bezbjednosti građana i imovine.
Građani, pravna lica i državni organi omogućavaju nesmetano vršenje unutrašnjih poslova.

Obavještavanje javnosti

Član 5

Ministarstvo obavještava javnost o obavljanju unutrašnjih poslova kada je to u interesu građana Crne Gore i njihove bezbjednosti.
Obavještenja iz stava 1 ovog člana koja sadrže lične podatke dostavljaju se u skladu sa posebnim zakonom.

Dan unutrašnjih poslova

Član 6

Dan unutrašnjih poslova je 2. oktobar.

Shodna primjena propisa

Član 7

Na prava, obaveze i odgovornosti zaposlenih u Ministarstvu, koja nisu uređena ovim zakonom i propisima o državnim službenicima i namještenicima, primjenjuju se opšti propisi o radu.

Upotreba rodno osjetljivog jezika

Član 8

Svi izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu podrazumijevaju iste izraze u ženskom rodu.

II. POLICIJSKI POSLOVI

Direktor policije

Član 9

Za direktora Policije (u daljem tekstu: direktor) može biti imenovano lice koje, pored opštih uslova propisanih zakonom, ispunjava i posebni uslov da ima najmanje deset godina radnog iskustva, od čega najmanje tri godine iskustva na rukovodećim radnim mjestima u organima državne uprave.
Direktora, na osnovu javnog konkursa, imenuje i razrješava Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada), na predlog ministra nadležnog za unutrašnje poslove (u daljem tekstu: ministar).
Predlog za imenovanje direktora Vlada dostavlja Skupštini Crne Gore (u daljem tekstu: Skupština), radi davanja mišljenja.
Skupština, nakon rasprave u nadležnom radnom tijelu, daje mišljenje o predloženom kandidatu.
Direktor može imati jednog ili više pomoćnika koje, na njegov predlog, postavlja ministar. Direktor ne može biti član političke partije, niti politički djelovati. Direktor za svoj rad i rad Policije odgovara ministru i Vladi.
U slučaju razrješenja direktora prije isteka vremena na koji je imenovan ili u slučaju spriječenosti direktora da iz bilo kojih drugih razloga stalno ili na duži rok obavlja svoju dužnost, ministar će, uz prethodnu saglasnost Vlade, odrediti jednog od njegovih pomoćnika da obavlja poslove direktora, najduže na period od šest mjeseci.

Pojam i vrste policijskih poslova

Član 10

Policijski poslovi, u smislu ovog zakona, su:
1) zaštita bezbjednosti građana i Ustavom utvrđenih sloboda i prava;
2) zaštita imovine;
3) sprječavanje vršenja i otkrivanje krivičnih djela i prekršaja;
4) pronalaženje učinilaca krivičnih djela i prekršaja i njihovo dovođenje nadležnim organima;
5) održavanje javnog reda i mira;
6) obezbjeđivanje javnih okupljanja građana;
7) obezbjeđivanje određenih lica i objekata;
8) inspekcijski nadzor i kontrola bezbjednosti u saobraćaju;
9) granična kontrola;
10) kontrola kretanja i boravka stranaca;
11) obezbjeđivanje uslova za nesmetan rad sudova, državnog tužilaštva i održavanje reda,
12) obezbjeđivanje uslova za izvršenje zadržavanja lica;
13) drugi poslovi propisani zakonom.

Načela obavljanja policijskih poslova

Član 11

Obavljanje policijskih poslova zasniva se na načelima zakonitosti, profesionalizma, saradnje, srazmjernosti u primjeni ovlašćenja, efikasnosti, nepristrasnosti, nediskriminacije i blagovremenosti.

Cilj obavljanja policijskih poslova

Član 12

Policijski poslovi obavljaju se sa ciljem da se obezbijedi jednaka zaštita bezbjednosti, prava i sloboda, primijeni zakon i obezbijedi vladavinu prava.

Upotreba mjera prinude

Član 13

U obavljanju policijskih poslova mogu se primjenjivati samo mjere prinude, odnosno upotrebljavati samo sredstva prinude koja su propisana zakonom i kojima se cilj postiže sa najmanje štetnih posljedica.

Državni i međunarodni standardi policijskog postupanja

Član 14

Policijski službenici postupaju u skladu sa Ustavom, potvrđenim međunarodnim ugovorima, zakonom i drugim propisima.
Policijski službenici se pridržavaju standarda policijskog postupanja, a naročito onih koji proizilaze iz obaveza utvrđenih međunarodnim aktima, a odnose na dužnost služenja ljudima, poštovanje zakonitosti i suzbijanje nezakonitosti, ostvarivanje ljudskih prava, nediskriminaciju pri izvršavanju policijskih zadataka, ograničenost i uzdržanost u upotrebi sredstava prinude, zabranu mučenja i primjene nečovječnih i ponižavajućih postupaka, pružanje pomoći nastradalim licima, obavezu zaštite tajnih i ličnih podataka, obavezu odbijanja nezakonitih naređenja i suprostavljanje svakom obliku korupcije.

Kodeks policijske etike

Član 15

Kodeks policijske etike predstavlja skup načela o etičkom postupanju policijskih službenika koji se temelji na međunarodnim standardima. Kodeks iz stava 1 ovog člana donosi Ministarstvo.

Pravo na pritužbu

Član 16

Fizičko lice ima pravo da podnese pritužbu na rad Policije kad smatra da je policijski službenik u vršenju policijskih poslova povrijedio neko njegovo pravo ili nanio mu štetu, najkasnije u roku od 30 dana od dana kad je šteta nastala.
Pritužbu iz stava 1 ovog člana može podnijeti i pravno lice.
Policija je dužna da podnosiocu pritužbe dostavi pisani odgovor, u roku od 30 dana od dana prijema pritužbe.
Podnosiocu pritužbe, odnosno njegovom pravnom zastupniku obezbjeđuje se učešće u postupku provjere i utvrđivanja činjeničnog stanja u vezi sa pritužbom.
Ukoliko podnosilac pritužbe nije zadovoljan odgovorom može se obratiti Ministarstvu, u roku od 15 dana od dana prijema odgovora.
Način postupanja po pritužbama iz stava 1 ovog člana utvrđuje se aktom Ministarstva.

Pravo na sudsku zaštitu i naknadu štete

Član 17

Lice koje smatra da su mu vršenjem policijskih poslova povrijeđene slobode i prava ili mu je nanijeta šteta ima pravo na sudsku zaštitu i naknadu štete.

Pomoć u izvršenjima

Član 18

Policijski službenici, u skladu sa zakonom, pružaju pomoć državnim organima, organima državne uprave, organima lokalne samouprave i pravnim licima u postupku izvršenja njihovih odluka, ako se u tom postupku očekuje ili pruža fizički otpor.
Uslove i način pružanja pomoći iz stava 1 ovog člana propisuje Ministarstvo.

Vozila, plovila, naoružanje i oprema

Član 19

Radi vršenja zakonom utvrđenih poslova, Policija upotrebljava vozila, plovila, naoružanje i posebnu opremu.
Boju i oznake vozila i plovila, naoružanje i posebnu opremu koji se upotrebljavaju za vršenje policijskih poslova, utvrđuje Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada).

Prostorije za zadržavanje

Član 20

Prostorije namijenjene za zadržavanje lica lišenih slobode moraju ispunjavati neophodne higijenskotehničke uslove, a naročito u pogledu kubature vazduha, minimalne površine, osvjetljenja i provjetravanja.
Uslovi koje moraju ispunjavati prostorije za zadržavanje lica lišenih slobode iz stava 1 ovog člana, propisuje Ministarstvo.

Objekti

Član 21

Radi vršenja zakonom utvrđenih poslova, Policija koristi objekte i pripadajuće zemljište, u skladu sa zakonom.

Obezbjeđenje određenih lica i objekata

Član 22

Određivanje lica i objekata iz člana 10 stav 1 tačka 7 ovog zakona, čiju zaštitu vrši Policija, način obezbjeđivanja, kao i druga pitanja od značaja za obezbjeđivanje lica i objekata utvrđuje Vlada.

III. POLICIJSKA OVLAŠĆENjA I DUŽNOSTI

1. Opšta pravila

Vrste policijskih ovlašćenja

Član 23

Policijski službenik, pored ovlašćenja, mjera i radnji utvrđenih Zakonikom o krivičnom postupku, Zakonom o prekršajima i posebnim zakonima, ovlašćen je da:
1) prikuplja i obrađuje lične i druge podatake;
2) vrši pozivanje;
3) daje upozorenja i izdaje naređenja;
4) upotrebljava tuđe saobraćajno sredstvo i sredstvo veze;
: