ZAKON

O SUDSKIM VJEŠTACIMA

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 79 od 23. decembra 2004)

IOSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim zakonom uređuju se uslovi za vršenje vještačenja, postupak postavljenja i razrješenja sudskih vještaka (u daljem tekstu: vještak), dužnosti i prava vještaka, kao i druga pitanja od značaja za njihov rad.

Član 2

Vještačenje vrše fizička i pravna lica koja ispunjavaju uslove predviđene ovim zakonom, državni organi u okviru kojih se može obaviti vještačenje, kao i naučne i stručne ustanove.

Član 3

Vještak je dužan da se odazove pozivu suda i da da svoj nalaz i mišljenje u određenom roku.
Vještak je dužan da vrši vještačenje savjesno, nepristrasno i u skladu sa pravilima nauke ili vještine.

Član 4

Vještaka postavlja i razrješava Komisija za postavljenje i razrješenje vještaka (u daljem tekstu: Komisija) obrazovana u skladu sa ovim zakonom.

Član 5

Vještak ima pravo na nagradu za rad i naknadu troškova.

IIUSLOVI ZA VRŠENjE VJEŠTAČENjA

Član 6

Fizičko lice može biti postavljeno za vještaka ako ispunjava zakonom propisane opšte uslove za rad u državnim organima, kao i sledeće posebne uslove:
- da ima odgovarajuću visoku školsku spremu za određenu oblast vještačenja;
- da ima najmanje pet godina radnog iskustva u struci;
- da posjeduje stručno znanje i praktična iskustva za određenu oblast vještačenja.
Izuzetno od stava 1 alineje 1 ovog člana, za vještaka se može postaviti i lice koje ima najmanje srednju školsku spremu, ukoliko nema dovoljan broj vještaka za određenu oblast.

Član 7

Stručno znanje i praktična iskustva za određenu oblast lice dokazuje objavljenim stručnim ili naučnim radovima, kao i mišljenjima ili preporukama sudova ili drugih državnih organa, stručnih udruženja i drugih institucija.
Lice sa specijalističkim i naučnim zvanjima nije dužno da dostavlja dokaze iz stava 1 ovog člana.

Član 8

Pravno lice može vršiti vještačenja ako ispunjava sledeće uslove:
- da je registrovano u Centralnom registru Privrednog suda u Podgorici za vještačenje za odgovarajuću oblast;
- da je u tom pravnom licu zaposlen vještak postavljen po ovom zakonu.
Vještačenje mogu vršiti i državni organi u okviru kojih se može obaviti vještačenje, kao i naučne i stručne ustanove (fakulteti, instituti i sl.).
Organi i ustanove iz stava 2 ovog člana određuju jednog ili više stručnjaka odgovarajuće specijalnosti ili obrazuju komisije ili odbore sastavljene od naučnih i stručnih radnika koji su zaposleni kod njih koji će izvršiti vještačenje.

IIIPOSTUPAK POSTAVLjENjA I RAZRJEŠENjA VJEŠTAKA

Član 9

Postupak postavljenja i razrješenja vještaka vodi Komisija.
Stručne i administrativne poslove u postupku postavljenja vještaka obavlja Administrativni ured Vrhovnog suda Republike Crne Gore ( u daljem tekstu: Administrativni ured).

Član 10

Postojanje potrebe za vještacima za određene oblasti vještačenja predsjednici prvostepenih sudova dostavljaju Administrativnom uredu.
Poziv za postavljenje za vještake objavljuje Administrativni ured u jednom od štampanih medija u Republici Crnoj Gori.
Prijavu sa prilozima kojima se dokazuje da su ispunjeni uslovi za postavljenje za vještaka predviđeni ovim zakonom kandidati podnose Administrativnom uredu.
U prijavi se navode lični podaci, zvanje, radna biografija i oblast vještačenja.

Član 11

Prijave kandidata razmatra Komisija koju obrazuje predsjednik Vrhovnog suda Republike Crne Gore (u daljem tekstu: Vrhovni sud).
Komisiju čini pet članova, i to:
- dva člana iz reda sudija;
- dva člana iz Udruženja sudskih vještaka;
- jedan član iz Ministarstva pravde.
Predsjednik Komisije imenuje se iz reda sudija.
Članovi Komisije iz reda sudija imenuju se na predlog Opšte sjednice Vrhovnog suda, članovi iz reda Udruženja sudskih vještaka na predlog organa određenog statutom Udruženja, a član iz Ministarstva pravde na predlog ministra.
Članovi Komisije imenuju se na vrijeme od četiri godine.
Komisija donosi Poslovnik o svom radu.

Član 12

Članstvo u Komisiji prestaje prije isteka vremena na koje je član imenovan, ako to sam zatraži ili mu prestane funkcija, odnosno radni odnos ili članstvo u Udruženju, koji su bili osnov za imenovanje u Komisiju.
Prestanak članstva u Komisiji konstatuje predsjednik Vrhovnog suda.

Član 13

Komisija utvrđuje da li kandidat ispunjava uslove iz člana 6 ovog zakona.
Ako Komisija utvrdi da dokazi koje je kandidat dostavio nijesu dovoljni za ocjenu njegovog stručnog znanja i praktičnih iskustava uputiće zahtjev Udruženju sudskih vještaka za provjeru njegove stručnosti.
Ako kandidat ne prihvati da se izvrši provjera njegovog stručnog znanja i praktičnih iskustava ili ako na provjeri ne pokaže zadovoljavajuće rezultate smatra se da ne ispunjava uslove za vještaka predviđene ovim zakonom.

Član 14

Provjeru stručnog znanja i praktičnih iskustava kandidata za određenu oblast vještačenja vrše najmanje tri člana Udruženja sudskih vještaka sa naučnim ili specijalističkim zvanjima koje određuje nadležni organ određen statutom Udruženja.
Ako za određenu oblast vještačenja nema dovoljan broj vještaka sa naučnim ili specijalističkim zvanjima, provjeru iz stava 1 ovog člana vrše vještaci sa visokom školskom spremom.
Nakon izvršene provjere Udruženje sudskih vještaka dostavlja Komisiji mišljenje o osposobljenosti kandidata za vršenje vještačenja u pisanom obliku.

Član 15

Način provjere stručnog znanja i praktičnih iskustava kandidata, kao i troškovi provjere znanja bliže se uređuju aktom Udruženja sudskih vještaka na koji saglasnost daje Ministarstvo pravde.
Troškove provjere stručnog znanja i praktičnih iskustava snosi kandidat.

Član 16

Rješenje o postavljenju vještaka donosi Komisija.
Protiv rješenja iz stava 1 ovog člana kandidat koji nije postavljen za vještaka može pokrenut upravni spor.
Vještak se postavlja na vrijeme od šest godina i može biti ponovo postavljen.

Član 17

Rješenje o postavljenju vještaka sadrži lične podatke vještaka, zvanje i oblast vještačenja za koju se postavlja.
Rješenje o postavljenju vještaka dostavlja se vještaku i objavljuje se u "Službenom listu Republike Crne Gore".

Član 18

Vještak polaže zakletvu pred predsjednikom Vrhovnog suda ili sudijom kojeg on odredi najkasnije u roku od 15 dana od dana postavljenja.
Tekst zakletve glasi: "Zaklinjem se da ću vještačiti savjesno i nepristrasno, po svom najboljem znanju i da ću tačno i potpuno iznositi svoje nalaze i mišljenja".

Član 19

Vještak ima pečat okruglog oblika, prečnika 32 mm, koji sadrži: ime i prezime vještaka, prebivalište i oblast vještačenja.
Pravo na izradu pečata vještak dokazuje dostavljanjem ovjerene kopije rješenja o postavljenju pečatoreznici.

Član 20

Otisak pečata i svojeručni potpis vještak deponuje u Administrativnom uredu.
Vještak je dužan da pečat čuva sa posebnom pažnjom, a u slučaju njegovog gubitka dužan je da odmah obavijesti Administrativni ured i da ga oglasi nevažećim u "Službenom listu Republike Crne Gore".

Član 21

Vještak ima legitimaciju koju izdaje Administrativni ured, a koja sadrži:
- broj legitimacije;
- oblast vještačenja;
- ime i prezime;
- prebivalište;
- fotografiju;
- potpis vještaka;
- datum postavljenja;
- potpis predsjednika Vrhovnog suda;
- pečat Vrhovnog suda.
Troškove za izradu legitimacije snosi vještak.