ZAKON

O SJEMENSKOM MATERIJALU POLjOPRIVREDNOG BILjA

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 28 od 3. maja 2006, "Sl. listu Crne Gore", br. 73 od 12. decembra 2010, 40/11, 61/11)

I. OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim zakonom uređuju se uslovi i način proizvodnje, dorade, stručne kontrole, kvalitet, stavljanje u promet, naknadna kontrola i uvoz sjemenskog materijala poljoprivrednog bilja: žita, industrijskog, krmnog, povrtarskog, ljekovitog, aromatičnog i začinskog bilja, cvijeća, kao i micelije jestivih i ljekovitih gljiva (u daljem tekstu: sjemenski materijal), priznavanje sorti, upis sorti u Registar sorti poljoprivrednog bilja i druga pitanja od značaja za proizvodnju i promet sjemenskog materijala.
Na proizvodnju, stavljanje u promet, uvoz i priznavanje sorti genetički modifikovanog sjemenskog materijala primjenjuju se i odredbe zakona kojima se uređuju genetički modifikovani organizmi.

Član 2

Odredbe ovog zakona ne odnose se na:
1) proizvodnju i promet genetički modifikovanog sjemenskog materijala;
2) uzorke sjemenskog materijala koje privredno društvo, odnosno drugo pravno lice ili preduzetnik, koji se bavi poslovima ispitivanja i oplemenjivanja poljoprivrednog bilja, umnožava, prima ili šalje drugom pravnom licu u cilju naučnih istraživanja i izvođenja eksperimenata u količinama koje služe za ogledne svrhe ili za banke biljnih gena;
3) sjemenski materijal šumskog bilja.

Član 3

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:
1) sjemenski materijal su generativni ili vegetativni djelovi biljaka (sjeme, krtole, lukovice, češnjevi, rizomi, rasad, micelije i sl.) koji se koriste za umnožavanje i ponovnu proizvodnju poljoprivrednog bilja;
2) sorta je skup biljaka unutar jedinstvene botaničke klasifikacije najniže poznate kategorije, koja je definisana izražavanjem osobina koje su karakteristične za određeni genotip ili kombinacije genotipova i razlikuje se od drugog skupa biljaka bar po jednoj od karakterističnih osobina i koji predstavlja jedinicu u odnosu na mogućnost sorte za razmnožavanje bez promjena;
3) kategorija sjemenskog materijala je određeni stepen kvaliteta sjemenskog materijala poljoprivrednog bilja;
4) oplemenjivač sorte je privredno društvo, odnosno drugo pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje je stvorilo ili otkrilo novu sortu;
5) održavalac sorte je oplemenjivač ili proizvođač sjemenskog materijala koji održava sortu po propisanim metodama i garantuje da ona tokom održavanja ostaje uniformna i stabilna;
6) uzorak sjemena je najmanja propisana količina sjemena, prepoznatljiva po homogenosti i koja reprezentuje partiju iz koje je uzeta;
7) partija sjemena je određena količina sjemena porijeklom sa iste parcele i iste godine proizvodnje čija masa ne prelazi najveću dozvoljenu količinu, homogena je, fizički se može identifikovati i označena je jedinstvenim brojem.

Član 4

U promet se može stavljati sjemenski materijal kojem je utvrđena kategorija u postupku priznavanja proizvodnje sjemenskog materijala.
Kategorije sjemenskog materijala za pojedine vrste poljoprivrednog bilja propisuje organ državne uprave nadležan za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo).
U nedostatku kategorija sortnog sjemena iz stava 1 ovog člana, organ uprave nadležan za poslove iz oblasti sjemenskog materijala (u daljem tekstu: organ uprave) može da odobri proizvodnju u tekućoj godini i niže kategorije sjemenskog materijala iz domaće proizvodnje.
Način pakovanja i označavanja pojedinih kategorija sjemenskog materijala propisuje Ministarstvo.

II. PROIZVODNjA SJEMENSKOG MATERIJALA

Član 5

Proizvodnjom sjemenskog materijala može se baviti privredno društvo, odnosno drugo pravno lice ili preduzetnik (u daljem tekstu: proizvođač), koji je upisan u Registar proizvođača sjemenskog materijala (u daljem tekstu: Registar proizvođača).
Proizvodnjom sjemenskog materijala može se baviti i fizičko lice, na osnovu zaključenog ugovora o saradnji sa proizvođačem, a sjemenski materijal proizveden u toj saradnji smatra se proizvodnjom proizvođača.
Lice iz stava 2 ovog člana dužno je da organu uprave dostavi primjerak ugovora o saradnji sa proizvođačem, radi sprovođenja stručne kontrole proizvodnje sjemenskog materijala.
Metode, specifične uslove i način proizvodnje i prometa sjemenskog materijala pojedinih biljnih vrsta ili grupa biljnih vrsta propisuje Ministarstvo.

Član 6

Organ uprave utvrđuje ispunjenost uslova za upis u Registar proizvođača i vodi Registar proizvođača, kao i evidenciju lica iz člana 5 stav 2 ovog zakona.
Podaci iz Registra proizvođača su javni.
Sadržinu i način vođenja Registra proizvođača propisuje Ministarstvo.

Član 7

Upis proizvođača u Registar proizvođača izvršiće se, ako ima:
1) zemljište potrebno za proizvodnju sjemenskog materijala;
2) u radnom odnosu lice koje je odgovorno za proizvodnju sjemenskog materijala (u daljem tekstu: odgovorno lice), sa završenim specijalističkim studijama, odnosno poljoprivrednim fakultetom (smjer: ratarski, povrtarski, opšti ili drugi smjer biljne proizvodnje).
Upis u Registar proizvođača vrši se na osnovu zahtjeva koji sadrži podatke o:
1) proizvođaču (naziv, sjedište, adresa, jedinstveni matični broj, poreski broj i šifra djelatnosti);
2) odgovornom licu (ime i prezime, adresa, jedinstveni matični broj i školska sprema);
3) vrsti, sorti i kategoriji sjemenskog materijala.
Uz zahtjev iz stava 2 ovog člana dostavlja se sledeća dokumentacija:
1) dokaz o pravu raspolaganja, odnosno korišćenja poljoprivrednog zemljišta za sjemensku proizvodnju ( izvod iz posjedovnog lista ili ugovor o zakupu);
2) dokaz o zaposlenju i stručnoj spremi odgovornog lica;
3) okvirni plan proizvodnje (podaci o obradi, njezi usjeva, zaštiti zemljišta i očuvanju bioloških i hemijskih svojstava zemljišta i obimu proizvodnje;
4) potvrda o registraciji u CRPS-a.
Ako proizvođač obavlja djelatnost na više različitih mjesta, uz zahtjev dostavlja dokumentaciju iz stava 3 tač. 1, 3 i 4 ovog člana za svako mjesto proizvodnje.
Proizvođač je dužan da svaku promjenu uslova za obavljanje djelatnosti prijavi organu uprave, u roku od 15 dana od dana nastale promjene.

Član 8

Proizvođač se briše iz Registra proizvođača, ako prestane da obavlja djelatnost ili prestane da ispunjava uslove iz člana 7 stav 1 ovog zakona.
Dokumentaciju na osnovu koje se vrši upis proizvođača u Registar proizvođača, organ uprave je dužan da čuva u originalu, najmanje tri godine od dana brisanja proizvođača iz Registra proizvođača.

Član 9

Proizvođač je dužan da vodi knjigu evidencije o proizvodnji sjemenskog materijala.
Knjiga evidencije iz stava 1 ovog člana naročito sadrži:
1) broj rješenja o upisu u Registar proizvođača;
2) ime odgovornog lica;
3) raspored sjemenskog usjeva, odnosno objekta sa jasno označenim dijelom gdje se proizvodi sjemenski materijal, vrstu, odnosno sortu i godinu proizvodnje sjemenskog materijala sa kojim se zasniva proizvodnja;
4) ukupnu količinu sjemenskog materijala za zasnivanje proizvodnje;
5) podatke o načinu proizvodnje;
6) vrstu i datum izvođenja radova;
6a) ime i prezime, jedinstveni matični broj i adresu lica iz člana 5 stav 2 ovog zakona;
7) količine ukupno primljenog, proizvedenog, prodatog i uništenog sjemenskog materijala.
Obrazac knjige evidencije propisuje Ministarstvo.

Član 10

Proizvođač može proizvoditi sjemenski materijal sorti koje su upisane u Registar sorti poljoprivrednog bilja.
Proizvođač je dužan da od vlasnika sorte obezbijedi saglasnost za umnožavanje sjemenskog materijala zaštićene sorte u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita biljnih sorti.

Član 11

Proizvođač je dužan da:
1) ima plan proizvodnje kojim će definisati kritične tačke za pojedine vrste poljoprivrednog bilja, koje bi mogle uticati na