ZAKON

O PLANIRANjU I UREĐENjU PROSTORA

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 28 od 5. maja 2005)

IOPŠTE ODREDBE

Predmet uređivanja

Član 1

Ovim zakonom uređuju se osnove planiranja i uređenja prostora, vrste, sadržaj i postupak izrade i donošenja planskih dokumenata; uslovi za obavljanje poslova izrade planskih dokumenata i njihovo sprovođenje; vršenje nadzora nad primjenom odredaba ovog zakona, kao i druga pitanja od značaja za planiranje i uređenje prostora.

Cilj uređivanja

Član 2

Planiranjem i uređenjem prostora obezbjeđuju se uslovi zaštite, unapređenja, korišćenja i upravljanja prostorom Republike Crne Gore (u daljem tekstu: Republika) kao posebno vrijednog prirodnog bogatstva i nacionalnog dobra.

Planiranje prostora

Član 3

Planiranjem prostora smatra se utvrđivanje namjene i korišćenja prostora, izrada i donošenje planskih dokumenata, kao i praćenje njihovog ostvarivanja.

Uređenje prostora

Član 4

Uređenjem prostora smatra se privođenje prostora namjenama utvrđenim planskim dokumentom.

Planski dokument

Član 5

Planskim dokumentom određuje se odgovarajuća organizacija, korišćenje i namjena prostora, kao i mjere i smjernice za uređenje, zaštitu i unapređenje prostora.
Planski dokument ima karakter javnog dokumenta.

Međusobna usklađenost planskih dokumenata

Član 6

Planski dokumenti moraju biti međusobno usklađeni, s tim što se planski dokumenti užih teritorijalnih cjelina, u pogledu namjene prostora i koncepcije uređenja prostora, usklađuju sa planskim dokumentima širih teritorijalnih cjelina.
U slučajevima kada su planski dokumenti međusobno neusklađeni primjenjivaće se planski dokument šire teritorijalne cjeline.

Usklađenost sa posebnim propisima

Član 7

Planiranje i uređenje prostora mora biti usklađeno sa posebnim propisima iz oblasti zaštite životne sredine, kulturno-istorijskog, stvorenog i prirodnog nasljeđa, tla, vazduha, šuma, voda, zdravlja, kao i zaštite energetskih, rudarskih i industrijskih objekata, sprječavanja i zaštite od industrijskih nesreća; infrastrukturnih objekata i veza, sportskih, turističkih i objekata posebne namjene i njihove infrastrukture.

Učešće javnosti u postupku planiranja i uređenja prostora

Član 8

Svako ima pravo da, u skladu sa zakonom, bude obaviješten o pripremi i donošenju planskog dokumenta, da daje inicijative, mišljenja ili na drugi način učestvuje u poslovima vezanim za planiranje i uređenje prostora.

Načela

Član 9

Planiranje i uređenje prostora zasniva se na načelima:
- usklađenog ekonomskog, društvenog i kulturnog razvoja prostora Republike;
- održivog razvoja, racionalnog korišćenja i zaštite prostora i prirodnih resursa;
- zaštite integralnih vrijednosti prostora i zaštite i unapređenja stanja životne sredine;
- usaglašavanja interesa korisnika prostora i prioriteta djelovanja u prostoru;
- javnosti u postupku planiranja i uređenja prostora;
- javnog interesa u oblasti planiranja i uređenja prostora;
- usaglašenosti sa evropskim normativima i standardima u oblasti planiranja i uređenja prostora;
- uspostavljanja informacionog sistema o prostoru u cilju efikasnijeg planiranja i uređenja prostora;
- aseizmičkog planiranja i projektovanja.

Značenje izraza

Član 10

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:
- prostor je sastav fizičkih struktura iznad i ispod zemljine površine, do kojih dosežu neposredni uticaji ljudske djelatnosti;
- prostorni razvoj je izmjena prostora ljudskom djelatnošću u cilju njegovog unapređenja, korišćenja i upravljanja;
- namjena površina je planskim dokumentom određena svrha za koju se prostor može urediti, izgraditi ili koristiti na način propisan planskim dokumentom;
- javna površina je prostor utvrđen planskim dokumentom za objekte čije je korišćenje, odnosno izgradnja od opšteg interesa;
- objekti od javnog interesa su objekti čije je korišćenje, odnosno izgradnja od opšteg interesa;
- indeks izgrađenosti je količnik građevinske bruto površine objekata i površine parcele (lokacije, bloka, zone) izražene u istim mjernim jedinicama;
- indeks zauzetosti je količnik izgrađene površine na određenoj parceli (lokaciji, bloku, zoni) i ukupne površine parcele izražene u istim mjernim jedinicama;
- regulaciono rješenje je utvrđivanje regulacionih i urbanističkih uslova uređenja prostora na osnovu planskog dokumenta, odnosno na osnovu pravila urbanističke struke;
- nivelaciono rješenje je utvrđivanje nivelacionih tehničkih uslova uređenja prostora na osnovu planskog dokumenta, odnosno na osnovu pravila urbanističke struke;
- urbanistička parcela je dio prostora formiran na osnovu plana parcelacije ili smjernica koje se utvrđuju planskim dokumentom, a koji obuhvata jednu ili više katastarskih parcela ili njihovih djelova i koji zadovoljava uslove izgradnje propisane planskim dokumentom;
- regulaciona linija je linija koja dijeli javnu površinu od površina namijenjenih za druge namjene;
- građevinska linija je linija na, iznad i ispod površine zemlje i vode definisana grafički i numerički, do koje je dozvoljeno građenje;
- urbanizacija je usmjeravanje i podsticanje izgradnje na nekom području u skladu sa prirodnim svojstvima, razmještajem stanovništva, usmjeravanjem privrednih aktivnosti, izgradnjom infrastrukturnih sistema i mreže objekata društvenog standarada;
- centar jedinice lokalne samouprave je naselje u kojem se nalazi sjedište opštine, a koje se utvrđuje planskim dokumentom;
- zaštitne zone su površine zemljišta, vodne površine ili vazdušni prostor koji su definisani planskim dokumentom i namijenjeni za zaštitu života i zdravlja ljudi, bezbjednost i funkciju građevina, površina ili prostora, u skladu sa odredbama posebnih propisa.

IIPRAĆENjE STANjA U PROSTORU (MONITORING)

Praćenje stanja

Član 11

Praćenjem stanja u prostoru smatra se priprema i vođenje dokumentacione osnove o prostoru, izrada i donošenje izvještaja o uređenju prostora, izrada i donošenje programa planiranja i uređenja prostora i formiranje i vođenje informacionog sistema o prostoru.

Dokumentaciona osnova o prostoru

Član 12

Za potrebe praćenja stanja u prostoru i izrade planskih dokumenata, organ državne uprave nadležan za poslove planiranja i uređenja prostora (u daljem tekstu: nadležni organ državne uprave) i nadležni organ lokalne uprave vodi dokumetnacionu osnovu o prostoru.
Dokumentaciona osnova o prostoru sadrži: podatke od značaja za prostor i njegove analize i studije; geodetsko-katastarske, topografske, morfološke, geološke, seizmičke, hidrološke, pedološke i klimatske podatke; katastar podzemnih instalacija i druge podloge i analize koje se odnose na podobnost terena, ugrožene i patogene zone, zone mogućih industrijskih incidenata, kao i grafički prikaz postojećeg stanja prostornog uređenja sa analizom i ocjenom stanja životne sredine.
Osim podataka iz stava 2 ovog člana, dokumentaciona osnova o prostoru sadrži i analizu sprovođenja dokumenata uređenja prostora; evidenciju zahtjeva i potreba korisnika prostora; evidenciju podataka o objektima, koji su izgrađeni suprotno planskom dokumentu i dr.
Organi uprave i druge organizacije i institucije koje prate stanje ili vode evidenciju u smislu st. 2 i 3 ovog člana dužni su da svoje podatke, bez naknade, dostavljaju organu nadležnom za vođenje dokumentacione osnove o prostoru.
Nadležni organ državne uprave utvrđuje bliži sadržaj i način vođenja dokumentacione osnove o prostoru.

Izvještaj o stanju uređenja prostora

Član 13

Nadležni organ državne uprave i nadležni organ lokalne uprave dužni su da, za skupštinu nadležnu za donošenje planskog dokumenta, jednom godišnje sačine izvještaj o stanju uređenja prostora.
Izvještaj iz stava 1 ovog člana sadrži, naročito: analizu sprovođenja planskih dokumenata; ocjenu sprovedenih mjera i njihov uticaj na upravljanje prostorom; ocjenu zaštite vrijednosti prostora i okoline, ocjenu o iskazanim potrebama korisnika prostora, kao i druge elemente od važnosti za prostor za koji se izvještaj izrađuje.

Program planiranja i uređenja prostora

Član 14

Skupština Republike Crne Gore (u daljem tekstu: Skupština Republike) donosi petogodišnji program planiranja i uređenja prostora, a skupština jedinice lokalne