ZAKON
O MASLINARSTVU
(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 55 od 1. oktobra 2003)
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1
Ovim zakonom uređuju se način i uslovi uzgoja, zaštita masline, berba i prerada ploda masline i stavljanje u promet jestivog maslinovog ulja.
Član 2
Maslinjaci, kao dobro od opšteg interesa, uživaju posebnu zaštitu i koriste se pod uslovima i na način propisanim ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu ovog zakona.
Član 3
Plodovi masline koriste se za proizvodnju jestivog maslinovog ulja, kao i jestivog ulja komine masline, stone masline i drugih proizvoda (u daljem tekstu: proizvodi).
Član 4
Preradom ploda masline mogu se baviti privredna društva i preduzetnici, pod uslovima i na način utvrđen ovim zakonom.
II. NAČIN I USLOVI UZGOJA MASLINE
Član 5
Maslina se uzgaja u skladu sa rejonizacijom masline i sortnom listom.
Rejonizaciju i sortnu listu masline utvrđuje ministarstvo nadležno za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo), na predlog naučne ustanove registrovane za obavljanje djelatnosti maslinarstva (u daljem tekstu: naučna ustanova).
Član 6
U uzgoju masline primjenjuju se agrotehničke mjere, i to:
1) u postojećem zasadu: revitalizacija (rezidba na podmlađivanje, đubrenje; obrada zemljišta, oranje i kultivisanje) i rekonstrukcija zasada (podizanje suvomeđa, izgradnja prilaznih puteva do u unutar maslinjaka, popunjavanje prostora novim sadnicama i prekalemljivanje sorti nepodobnih za proizvodnju);
2) u podizanju novog zasada: izbor lokacija; melioracija zemljišta; obrada; izbor i način gajenja pojedine sorte masline i navodnjavanje.
Član 7
Agrotehničke mjere iz člana 6 ovog zakona sprovodi vlasnik, odnosno zakupac maslinjaka (u daljem tekstu: maslinar) u skladu sa programom unapređenja maslinarstva i programom unapređenja maslinarstva u mikrolokalitetima.
Program unapređenja maslinarstva donosi Ministarstvo, na predlog naučne ustanove.
Program unapređenja maslinarstva u mikrolokalitetima, u skladu sa programom iz stava 2 ovog člana, donosi organ lokalne samouprave nadležan za poslove poljoprivrede u okviru svoje izvorne nadležnosti (u daljem tekstu: nadležni organ), na predlog naučne ustanove.
Program iz stava 2 ovog člana, sadrži uglavnom:
1) katastar (inventarizacija) maslinjaka;
2) rejonizaciju masline;
3) popis mikrolokaliteta;
4) agrotehniku masline;
5) zaštitu masline od abiotskih i biotskih faktora;
6) programe podizanja savremenih zasada.
Član 8
Maslinaru koji uzgaja masline na površini od najmanje 0,2 ha, Ministarstvo obezbjeđuje sadni materijal u skladu sa programima iz člana 7 ovog zakona.
Član 9
Zahtjev za uzgoj masline maslinar podnosi nadležnom organu nakon sprovedenih agrotehničkih mjera u skladu sa članom 6 ovog zakona.
U zahtjevu iz stava 1 ovog člana maslinar navodi najbitnije podatke o planiranom uzgoju masline (lokacija, vrsta i površina zasada, sprovedene agrotehničke mjere, izbor i način gajenja pojedine sorte masline, potreban sadni materijal i sl.).
Član 10
Nadležni organ, nakon provjere podataka iz dostavljenih zahtjeva maslinara, donosi odluku o maslinarima koji ispunjavaju uslove za uzgoj masline i istu dostavlja Ministarstvu radi obezbjeđivanja odgovarajućeg sadnog materijala.
Član 11
Nadležni organ, u okviru svoje izvorne nadležnosti, vodi registar maslinjaka.
Maslinar je dužan da organu iz stava 1 ovog člana podnese prijavu za upis u registar maslinjaka.
Prijava iz stava 2 ovog člana sadrži: površinu maslinjaka; broj maslina po sortama (ukupno i rodnih stabala maslina); godinu podizanja maslinjaka; ostvareni prinos ploda masline, ulja i zalihe maslinovog ulja iz prethodne godine.
Uz prijavu iz stava 3 ovog člana prilaže se:; dokaz o svojini, odnosno ugovor o zakupu maslinjaka ili zemljišta za maslinjake, sa oznakom katastarske opštine i katastarskim brojem parcele sa bonitetom, odnosno klasom zemljišta u maslinjaku.
Organ iz stava 1 ovog člana utvrđuje da li podnosilac prijave ispunjava propisane uslove i donosi rješenje o upisu u registar maslinjaka.
Maslinar je dužan da svaku promjenu, koja je od uticaja na upis maslinjaka u registar, prijavi organu iz stava 1 ovog člana, u roku od 30 dana od dana nastale promjene.
Član 12
Bliže propise o obrascu registra i vođenju evidencije iz člana 11 ovog zakona donosi Ministarstvo.
III. ZAŠTITA MASLINE
Član 13
Zaštita masline obuhvata mjere zaštite od bolesti i štetnih organizama i mjere fizičke zaštite masline i ploda masline.
Mjere zaštite masline od bolesti i štetnih organizama obuhvataju obavezne mjere zaštite protiv maslinine muve, maslinovog moljca, paunovog oka i bijelog moljca.
Član 14
Vrijeme i način sprovođenja mjera iz člana 13 ovog zakona vrši se u skladu sa programom obavezne zaštite masline od bolesti i štetnih organizama koji donosi Ministarstvo, na predlog naučne ustanove.
Član 15
Sredstva za sprovođenje obaveznih mjera zaštite iz člana 13 ovog zakona obezbjeđuju se: 30% iz budžeta Republike, 20% iz budžeta opština koje su obuhvaćene rejonizacijom masline i maslinar 50% od iznosa potrebnih sredstava.
Član 16
Maslinar je dužan da za podizanje novog, odnosno dopunu postojećeg zasada koristi sadni materijal određen sortnom listom.
Član 17
Maslinjak "Maslinada Valdanos" u Opštini Ulcinj, "Stara maslina" u Opštini Bar i "Velja maslina" Opština Budva uživaju zaštitu u skladu sa programom posebne zaštite masline koji donosi Ministarstvo, na predlog naučne ustanove.
Član 18
Rezidbom masline mogu se baviti stručno osposobljena lica.
Stručna osposobljenost iz stava 1 ovog člana provjerava se na ispitu.
Program ispita za obavljanje rezidbe masline propisuje Ministarstvo.
Stručnu osposobljenost provjerava stručna komisija koju imenuje Ministarstvo.
Član 19
U maslinjacima je zabranjena:
1) izgradnja stambenih i drugih objekata;
2) sječa maslinovih stabala i sadnica, kao i njihovo oštećenje.
Član 20
Skupština opštine, u skladu sa uslovima uzgoja, kao i drugim specifičnostima maslinjaka bliže će propisati uslove i način napasanja stoke u maslinjacima i druge mjere fizičke zaštite maslinjaka.
IV. BERBA PLODA MASLINE
Član 21
Berba ploda masline vrši se sakupljanjem opalog ploda, ručnom berbom ploda sa stabla i mehanizovanom berbom (trešenjem).
Berba ploda masline sakupljanjem opalog ploda i mehanizovanom berbom (trešenjem) obavlja se upotrebom mreža, u skladu sa programima iz člana 7 ovog zakona.
Član 22
Berba ploda masline vrši se u vremenu njegove tehnološke zrelosti, koju određuje naučna ustanova.
Naučna ustanova iz stava 1 ovog člana dužna je da pravovremeno obavijesti maslinare o vremenu berbe ploda masline za proizvodnju pojedinih proizvoda.
V. SKLADIŠTENjE PLODA MASLINE
Član 23
Plod masline se skladišti u natkrivenom prostoru ili zatvorenoj prostoriji koja je prozračna i bez vlage, sa podovima i zidovima čije su površine glatke, odnosno od materijala koji ne upija ulje, kao i da temperatura skladišnog prostora ne prelazi 10oC.
Član 24
Plodovi masline se ne smiju skladištiti i čuvati u velikim hrpama; u najlonskim ili jutanim vrećama; u drvenim ili plastičnim posudama i posudama sa morskom vodom ili salamurom i čuvati duže od tri dana od dana skladištenja.
VI. PRERADA PLODA MASLINE
Član 25
Jestivo maslinovo ulje i maslinovo ulje i stone masline (konzervirane) proizvode se od ploda sorti masline za ulje, sorti kombinovanih svojstava i stonih sorti masline.
Član 26
Preradom ploda masline može se baviti privredno društvo i preduzetnik, ako su registrovani za obavljanje te djelatnosti, odnosno ako ispunjavaju posebne uslove utvrđene ovim zakonom.
Član 27
Za obavljanje djelatnosti iz člana 26 ovog zakona privredno društvo je dužno da obezbijedi sljedeće uslove:
1) objekat sa odgovarajućim prostorijama za smještaj ploda masline, smještaj i čuvanje jestivog maslinovog ulja koja mora biti prozračna, zamračena, s temperaturom od 14 - 15oC, sa rezervoarom od nerđajućeg čelika - inoha;
2) kontinuiranu liniju za preradu ploda masline;
3) uređaje za doradu i pakovanje proizvoda;
4) u stalnom radnom odnosu diplomiranog