ZAKON

O LUKAMA

(Objavljen u "Sl. listu CG", br. 51 od 22. avgusta 2008, 40/11, 27/13)

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet zakona

Član 1

Ovim zakonom uređuju se: pravni status, podjela luka, upravljanje, naknade, koncesije, red, inspekcijski nadzor kao i druga pitanja koja su od značaja za luke u Crnoj Gori.

Javni interes, sloboda korišćenja i svojina

Član 2

Luka predstavlja dobro u opštoj upotrebi od interesa za Crnu Goru i dostupna je na korišćenje, pod jednakim uslovima, svim zainteresovanim fizičkim i pravnim licima u skladu sa zakonom.
Lučko zemljište i infrastruktura su u državnoj svojini.
Lučka suprastruktura može biti u svojini pravnih ili fizičkih lica.

Primjena propisa prilikom izgradnje

Član 3

Izgradnja i rekonstrukcija objekata lučke infrastrukture i suprastrukture vrši se u skladu sa propisima koji uređuju planiranje i uređenje prostora i izgradnju objekata.

Značenje pojedinih izraza

Član 4

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:
1) brodogradilišna luka je luka u kojoj se brod ili drugi plovni objakat gradi kao i luka namijenjena za pristajanje, sidrenje i zaštitu brodova ili drugih plovnih objekata radi popravke i prepravke;
2) lučka infrastruktura je operativna i osnovna infrastruktura;
2a) operativna infrastruktura obuhvata lučka postrojenja i izgrađene objekte namijenjene komercijalnom pretovaru brodova (operativne obale, lučke gatove, ro-ro rampe, uređaje za privez brodova, bokobrane, privezišta, bitve), lučke drumske i željezničke saobraćajnice, elektro-energetsku, telekomunikacionu, vodovodnu i kanalizacionu mrežu i cjevovode unutar luke, koju je koncesionar dodbio u koncesiju;
2b) osnovna infrastruktura obuhvata lučke objekte zaštite luke od vjetrova i visokih talasa (lukobrane i nasipe) i pristupa luci (označeno sidrište, lučki akvatorijum, izgrađene drumske i željezničke saobraćajnice, elektroenergetski, telekomunikacioni, vodovodni, kanalizacioni vodovi i cjevovodi do luke) koju mogu da koriste, pod jednakim uslovima, svi koncesionari u luci;
3) lučka suprastruktura obuhvata objekte i postrojenja izgrađene na lučkom području, kao što su poslovne zgrade, skladišta, silosi, rezervoari i instalacije, pretovarni mostovi, stalno učvršćeni ili pokretni kranovi i dizalice, pokretni dokovi, radionice i druge objekte i postrojenja;
4) lučke usluge su:
- nautičke usluge, koje obuhvataju: lučku pilotažu, tegljenje, privezivanje i odvezivanje plovnih objekata,
- operacije rukovanja teretom, koje obuhvataju: utovar, istovar, pretovar i skladištenje tereta,
- putničke usluge, koje obuhvataju: ukrcaj, iskrcaj i transfer putnika,
- smještaj, čuvanje, zaštita, održavanje, popravka, prepravka i izgradnja plovnih objekata,
- pomoćne djelatnosti koje obuhvataju: snabdijevanje plovnih objekata, kontrolu tereta, agencijske poslove, zastupanje u carinskom postupku, prikupljanje i tretiranje zauljanih i otpadnih voda, odvoz smeća i druge pomoćne djelatnosti;
5) luka je morski i s morem neposredno povezani kopneni prostor s izgrađenim i neizgrađenim obalama, gatovima, lukobranima, objektima, uređajima i postrojenjima namijenjenim za pružanje lučkih usluga i obavljanje drugih djelatnosti koje su s njima u privrednoj, saobraćajnoj ili tehnološkoj vezi;
6) luka nautičkog turizma - marina je luka namijenjena za smještaj, čuvanje, zaštitu, održavanje, popravku, opremanje i sidrenje jahti i čamaca;
7) javni brod je brod koji koristi crnogorski državni organ, a koji nije ratni brod i služi isključivo u neprivredne svrhe;
8) koncedent - davalac koncesije je Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada);
9) koncesija je pravo:
- korišćenja luke ili dijela luke, kao i obavljanja privrednih djelatnosti u luci, koje koncedent ugovorom ustupa koncesionaru na određeno vrijeme, pri čemu se može ugovoriti plaćanje koncesione naknade ili ostvarivanje javnog interesa pod uslovima utvrđenim zakonom,
- izgradnje, rekonstrukcije ili održavanja kao i finansiranja operativne infrastrukture i suprastrukture, njihovog korišćenja i predaje, u ugovorenom roku, u svojini koncedenta, u skladu sa zakonom i ugovorom o koncesiji poBOTsistemu (Build - Operate - Transfer, izgradi - koristi - predaj), uključujući i druge oblike ovog sistema;
10) koncesionar je pravno ili fizičko lice kome se dodjeljuje koncesija odnosno više pravnih ili fizičkih lica koja su međusobne odnose regulisala ugovorom u skladu sa posebnim zakonom;
11) međunarodni saobraćaj je pomorski saobraćaj između luke u Crnoj Gori i luke u inostranstvu;
12) prvenstvena koncesija je koncesija koju dodjeljuje Vlada privrednom društvu koje koristi luku, a na dan stupanja na, snagu ovog zakona nema zaključen ugovor o korišćenju luke;
13) ribarska luka je luka namijenjena za smještaj, čuvanje, zaštitu, održavanje, popravku, opremanje i sidrenje ribarskih brodova i čamaca;
14) sidrište luke je uređeni i obilježeni dio mora namijenjen sidrenju brodova i drugih plovnih objekata;
15) trgovačka luka je luka namijenjena za smještaj, operacije rukovanja teretom, putničke usluge, zaštitu i sidrenje brodova, kao i obavljanje drugih djelatnosti koje su sa tim uslugama u privrednoj, saobraćajnoj ili tehnološkoj vezi;
16) ugovor o koncesiji je ugovor u pisanom obliku, kojim se uređuju međusobna prava i obaveze između koncedenta i koncesionara;
17) unutrašnji saobraćaj je pomorski saobraćaj između luka u Crnoj Gori;
18) lučki gat je dio operativne obale namijenjen komercijalnom pretovaru brodova koji je izgrađen u vertikalnom ili kosom položaju prema obali;
19) ro -ro rampa je izgrađen objekat namijenjem komercijalnom pretovaru brodova koji služi za iskrcaj i ukrcaj ro - ro brodova ili za savlađivanje razlike u visini tereta za potrebe kretanja vozila sa jednog nivoa na drugi;
20) bitva je izgrađeni objekat namijenjen komercijalnom pretovaru brodova koji služi za privezivanje brodova ili drugih objekata;
21) manevar je uobičajeni termin u pomorstvu i označava upravljanje brodom u luci prilikom pristajanja, isplovljavanja, okretanja i dr;
22) fumigacija tereta je postupak sprječavanja, odnosno uništavanja štetočina na teretu u cilju zaustavljanja širenja štete na teretu;
23) degazacija predstavlja uvođenje svježeg vazduha u tanku na brod radi odstranjivanja otrovnih, zapaljivih i internih gasova, kao i radi povećavanja sadržaja kiseonika u tanku na 21%;
24) operativna obala je dio operativne infrastrukture i čini izgrađen objekat namijenjen komercijalnom pretovaru brodova, najčešće građena paralelno sa obalnom vodenom linijom.

II. PODJELA, UPRAVLjANjE I NAKNADE

Podjela luka prema vrsti pomorskog saobraćaja

Član 5

Prema vrsti pomorskog saobraćaja, luke se dijele na luke otvorene za međunarodni i unutrašnji saobraćaj.
Luka otvorena za međunarodni saobraćaj koristi se i za unutrašnji saobraćaj.
Vlada određuje luke i propisuje uslove za luke iz stava 1 ovog člana.

Podjela luka prema namjeni

Član 6

Prema namjeni luke se dijele na:
1) trgovačke luke;
2) luke nautičkog turizma - marine;
3) brodogradilišne luke;
4) ribarske luke.
Uslove koje moraju ispunjavati luke iz stava 1 ovog člana propisuje Vlada.
Odluku o podjeli luka iz stava 1 ovog člana donosi Vlada.
Dio luke iz stava 1 ovog člana može biti namijenjen za potrebe odbrane i bezbjednosti.

Podjela luka prema značaju

Član 7

Prema značaju luke se dijele na:
1) luke od nacionalnog značaja;
2) luke od lokalnog značaja.
Luke iz stava 1 ovog člana određuje Vlada, na osnovu:
1) ukupno ostvarenog prometa, njegove strukture i učestalosti u zadnjih pet godina;
2) projektovanog kapaciteta;
3) stanja lučke infrastrukture i suprastrukture;
4) kvaliteta i značaja saobraćajnih veza sa zaleđem i drugim lukama;
5) prostorne i privredne mogućnosti razvoja;
6) postojanja slobodne zone;
7) vrste pomorskog saobraćaja iz člana 5 ovog zakona.

Upravljanje lukama

Član 8

Lukama od nacionalnog značaja upravlja organ uprave nadležan za luke (u daljem tekstu: Organ uprave) u skladu sa ovim zakonom.
Lukama od lokalnog značaja upravlja pravno lice koje upravlja morskim dobrom (u daljem tekstu: Pravno lice) u skladu sa ovim i zakonom kojim se uređuje upravljanje morskim dobrom.

Organ uprave

Član 9

Organ uprave vrši upravne i sa njima povezane stručne poslove koji se odnose na:
1) staranje o izgradnji, rekonstrukciji, održavanju i upravljanju osnovnom insfrastrukturom, zaštitom i unaprjeđenjem osnovne infrastrukture;
2) nadzor nad korišćenjem luke, pružanjem lučkih usluga i obavljanjem ostalih djelatnosti u luci;
3) kontrolu nad izgradnjom, rekonstrukcijom, održavanjem i zaštitom operativne infrastrukture i suprastrukture;
4) obezbjeđenje uslova za obavljanje pomorskog saobraćaja i lučkih usluga u luci i na sidrištu luke;
5) primjenu domaćih propisa, međunarodnih sporazuma i standarda koji se odnose na luke;
6) pripremu planova razvoja luka koje donosi Vlada;
7) obezbjeđenje poslovanja luke u skladu s tržišnim principima;
8) pripremu kriterijuma za utvrđivanje visine naknada za korišćenje operativne infrastrukture;
9) pripremu koncesionog akta, učestvovanje u postupku za dodjelu koncesije i zaključivanje