ZAKON

O KULTURI

(Objavljen u "Sl. listu CG", br. 49 od 15. avgusta 2008, 16/11, 38/12)

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet zakona

Član 1

Ovim zakonom utvrđuje se javni interes u kulturi i uređuju ustanove kulture, status i prava umjetnika i stručnjaka u kulturi, podsticaj i podrška razvoja kulture, finansiranje kulture i druga pitanja od značaja za kulturu.

Pojam kulture

Član 2

Kultura obuhvata kulturno i umjetničko stvaralaštvo i djelatnosti kojima se stvaraju, prezentuju, promovišu, štite i čuvaju kulturna dobra,umjetnička djela i druge duhovne tvorevine, stručni i naučno-istraživački rad u kulturi i usluge od neposrednog značaja za ostvarivanje kulturnog i umjetničkog stvaralaštva.
Kultura je od javnog interesa za Crnu Goru.

Načela ostvarivanja i razvoja kulture

Član 3

Kultura se ostvaruje i razvija na načelima:
1) slobode stvaralaštva i poštovanja prava na kulturu;
2) opredijeljenosti države i lokalne samouprave da podstiču i pomažu razvoj kulturnog i umjetničkog stvaralaštva i zaštitu i očuvanje kulturne baštine;
3) ravnopravnog očuvanja svih kulturnih identiteta i poštovanja kulturne različitosti;
4) izgradnje i unapređenja sistema kulture, u skladu sa međunarodnim standardima, a naročito standardima Evropske Unije;
5) uspostavljanja efikasnog, racionalnog i kreativnog upravljanja u kulturi;
6) transparentnog djelovanja u kulturi;
7) poštovanja i zaštite autorskog i srodnih prava;
8) demokratizacije kulturne politike i decentralizacije organizovanja i finansiranja kulture.

Posebni propisi

Član 4

Pojedine oblasti kulturnog i umjetničkog stvaralaštva i djelatnosti kulture uređuju se posebnim zakonima.

II. JAVNI INTERES U KULTURI

Poslovi od javnog interesa u kulturi

Član 5

Javni interes u kulturi predstavlja, naročito:
1) ravnomjeran razvoj kulture na cijeloj teritoriji Crne Gore;
2) institucionalno organizovanje i obavljanje djelatnosti kulture;
3) zaštita i očuvanje materijalne i nematerijalne kulturne baštine;
4) zaštita i očuvanje crnogorskog kulturnog stvaralaštva i kulturnih dobara izvan teritorije Crne Gore;
5) stvaranje uslova za ostvarivanje i razvoj svih oblasti kulturnog umjetničkog stvaralaštva;
6) međunarodna kulturna saradnja i prezentacija crnogorskog kulturnog i umjetničkog stvaralaštva i kulturne baštine;
7) naučna istraživanja i stručna usavršavanja u kulturi;
8) stvaranje uslova za podsticaj razvoja i afirmaciju talenata;
9) podsticanje donatorstva i sponzorstva u kulturi;
10) očuvanje izvornih i tradicionalnih kulturnih i etno-kulturnih osobenosti;
11) razvoj amaterskog kulturno-umjetničkog stvaralaštva;
12) razvoj kulturnog i umjetničkog stvaralaštva lica sa invaliditetom;
13) obezbjeđivanje prostornih i materijalnih uslova za rad umjetnika i stručnjaka u kulturi;
14) stvaranje uslova za razvoj kreativnih industrija;
15) druge poslove od javnog interesa, u skladu sa zakonom.

Ostvarivanje javnog interesa

Član 6

Ostvarivanje javnog interesa u kulturi obezbjeđuju Crna Gora i lokalna samouprava (u daljem tekstu: opština).
Način i mjere ostvarivanja javnog interesa utvrđuju se Nacionalnim programom razvoja kulture (u daljem tekstu: Nacionalni program) i programima razvoja kulture u opštinama (u daljem tekstu: opštinski program).

Nacionalni program

Član 7

Nacionalni program je strateški dokument, kojim se utvrđuju dugoročni ciljevi i prioriteti razvoja kulture i određuju organizacione, finansijske i administrativne mjere za njihovo ostvarivanje na teritoriji Crne Gore.
Nacionalni program sadrži, naročito:
1) ciljeve i prioritete razvoja kulture Crne Gore kao multinacionalne, multikulturalne i multikonfesionalne države;
2) standarde kulturnih potreba na državnom i lokalnom nivou i principe njihovog ostvarivanja;
3) osnovne preduslove ostvarivanja kulture i način njihovog obezbjeđivanja;
4) projekciju obnove, izgradnje i tehničko-tehnološkog opremanja objekata u kulturi;
5) način obezbjeđivanja visoko profesionalnog stručnog, naučno-istraživačkog, stvaralačkog i umjetničkog kadra;
6) metodologiju evaluacije svih nosilaca djelatnosti kulture;
7) način podsticaja i pomoći razvoja kulturnog i umjetničkog stvaralaštva i djelatnosti kulture;
8) aktivnosti na zaštiti i očuvanju kulturne baštine;
9) prioritete međunarodne kulturne saradnje;
10) planiranje kadrovskih potreba, edukacije i profesionalnog usavršavanja;
11) naučno-istraživački rad i kapitalne projekte u kulturi;
12) mjere za obezbjeđivanje uslova za rad umjetnika i stručnjaka u kulturi;
13) mjere za poboljšanje socijalnog položaja zaposlenih u kulturi, samostalnih umjetnika i samostalnih stručnjaka u kulturi;
14) projekciju budžetskih i vanbudžetskih sredstava za finansiranje kulture;
15) smjernice za izradu opštinskih programa;
16) principe saradnje i koordinaciju aktivnosti subjekata u kulturi;
17) principe ostvarivanja i razvoja saradnje sa subjektima iz drugih oblasti;
18) metodologiju i rokove za ostvarivanje Nacionalnog programa;
19) druge aktivnosti i mjere od značaja za ostvarivanje i razvoj kulture.
Za pojedine oblasti i djelatnosti kulture, u skladu sa zakonom, može se donijeti posebni nacionalni program razvoja.

Donošenje Nacionalnog programa

Član 8

Nacionalni program donosi Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada), na predlog organa državne uprave nadležnog za poslove kulture (u daljem tekstu: Ministarstvo), za period od pet godina.
Ministarstvo je dužno da u izradu Nacionalnog programa uključi predstavnike naučnih i stručnih institucija, strukovnih udruženja, sindikata i drugih subjekata iz oblasti kulture.
Ministarstvo, po potrebi, a najmanje jednom godišnje, obavještava Vladu o ostvarivanju Nacionalnog programa.

Nacionalni savjet za kulturu

Član 9

Za praćenje stanja u pojedinim oblastima i djelatnostima kulture i za predlaganje mjera unapređenja i razvoja kulture, Vlada, na predlog Ministarstva, obrazuje Nacionalni savjet za kulturu (u daljem tekstu: Nacionalni savjet).
Sastav, mandat, nadležnost i način rada Nacionalnog savjeta utvrđuju se aktom o obrazovanju savjeta.
Član Nacionalnog savjeta imenuje se iz reda umjetnika i stručnjaka u kulturi, visoke reputacije, iz zemlje i inostranstva.
Administrativno tehničke poslove i sredstva za rad Nacionalnog savjeta obezbjeđuje Ministarstvo.

Opštinski programi

Član 10

Opštinski program sadrži: dugoročne potrebe lokalnog stanovništva i subjekata iz oblasti kulture, razvojne prioritete, dinamiku realizacije i organizacione, finansijske i administrativne mjere za njegovo ostvarivanje.
Program iz stava 1 ovog člana donosi skupština opštine, u skladu sa Nacionalnim programom,za period od pet godina.
Predsjednik opštine, najmanje jednom godišnje, podnosi skupštini opštine izvještaj o ostvarivanju opštinskog programa.
Program i izvještaj iz st. 2 i 3 ovog