ZAKON

O GIMNAZIJI

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 64 od 28. novembra 2002, 49/07, "Sl. listu Crne Gore", br. 45 od 4. avgusta 2010, 39/13)

IOSNOVNE ODREDBE

Predmet regulisanja

Član 1

U gimnaziji se ostvaruje opšte srednje obrazovanje, na način i pod uslovima propisanim ovim zakonom.

Ciljevi

Član 2

Obrazovanje u gimnaziji ima za cilj da učenicima omogući:
1) sticanje potrebnih znanja, vještina, sposobnosti i navika, zasnovanih na dostignućima nauke, tehnike, kulture i umjetnosti, radi nastavljanja školovanja;
2) postizanje međunarodno uporedivog nivoa znanja;
3) razvijanje kritičkog mišljenja i prosuđivanja;
4) razvijanje sposobnosti komunikacije;
5) razvijanje odgovornog odnosa prema radnoj i životnoj sredini;
6) razvijanje sposobnosti za život u pluralističkom i demokratskom društvu;
7) podsticanje razumijevanja, tolerancije i solidarnosti.

Vrste gimnazija

Član 3

Gimnazija se osniva kao javna ili privatna ustanova, u skladu sa zakonom.
Gimnazija se osniva kao opšta gimnazija.
U opštoj gimnaziji mogu se osnovati odjeljenja specijalističke gimnazije, uz odobrenje organa državne uprave nadležnog za poslove prosvjete (u daljem tekstu: Ministarstvo).

Trajanje obrazovanja

Član 4

Obrazovanje u gimnaziji traje četiri godine, u skladu sa obrazovnim programom.

Školarina

Član 4a

U ustanovi za sticanje opšteg srednjeg obrazovanja, koja se finansira iz sredstava javnih prihoda, redovni učenik ne plaća školarinu.

Matura

Član 5

Učenik je stekao opšte srednje obrazovanje kad položi maturski ispit.
Pravo da polaže maturski ispit ima i lice koje je završilo maturski tečaj.
U gimnaziji u kojoj postoje uslovi može se, uz saglasnost Ministarstva, organizovati priprema i polaganje međunarodnog maturskog ispita.
Lice koje položi međunarodni maturski ispit nije dužno da polaže maturski ispit iz stava 1 ovog člana.

Sticanje obrazovanja

Član 6

(Brisan)

Horizontalna prohodnost

Član 7

Učenik može da pređe iz gimnazije u stručnu školu, pod uslovima propisanim zakonom.

Vertikalna prohodnost

Član 8

Učenik koji položi maturski ispit stiče opšti uslov za nastavak obrazovanja na visokoškolskoj ustanovi.

Obrazovanje stranih državljana

Član 9

(Brisan)

Posebne potrebe

Član 10

Obrazovanje u gimnaziji učenika sa posebnim obrazovnim potrebama (učenici sa smetnjama i teškoćama u razvoju) ostvaruje se u skladu sa ovim zakonom i posebnim propisima.

Obrazovanje odraslih

Član 11

Obrazovanje odraslih u gimnaziji ostvaruje se u skladu sa ovim zakonom i posebnim propisima.

Nadzor

Član 12

Nadzor nad sprovođenjem odredaba ovog zakona vrši Ministarstvo.

Upotreba rodno osjetljivog jezika

Član 12a

Svi izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu obuhvataju iste izraze u ženskom rodu.

IIUPIS U GIMNAZIJU

Uslovi upisa

Član 13

U prvi razred gimnazije odnosno u obrazovni program opšteg srednjeg obrazovanja može se upisati lice koje je završilo osnovno obrazovanje, a ima manje od 17 godina života.
Ako je broj prijavljenih učenika koji se žele upisati u gimnaziju čiji je osnivač Republika, odnosno jedinica lokalne samouprave veći od broja traženog konkursom, upis se vrši na osnovu sljedećih kriterijuma:
1) uspjeha na eksternoj provjeri znanja u završnom razredu osnovne škole;
2) opšteg uspjeha u posljednjem ciklusu osnovne škole;
3) uspjeha iz crnogorskog ili maternjeg jezika, matematike i predmeta značajnih za dalje školovanje u posljednjem ciklusu osnovne škole;
4) rezultata sa državnih i međunarodnih takmičenja, odnosno osvojenih nagrada, priznanja i slično.
Izuzetno od stava 2 ovog člana, kandidati sa posebnim obrazovnim potrebama koji ispunjavaju uslove upisa upisuju se na osnovu rješenja o usmjeravanju u obrazovni program.
Uslove upisa učenika u privatnu gimnaziju određuje osnivač.
Način, postupak i vrednovanje kriterijuma za upis učenika u gimnaziju propisuje Ministarstvo.

Upis

Član 13a

Status učenika stiče se upisom u gimnaziju.
Učenici se upisuju u gimnaziju kao redovni i vanredni učenici.
Redovni učenik stiče obrazovanje redovnim pohađanjem nastave.
Vanredni učenik stiče obrazovanje pohađanjem pripremne nastave (instruktivno-konsultativne nastave) i polaganjem ispita, u skladu sa ovim zakonom.

Upis stranih državljana i lica sa inostranom obrazovnom ispravom

Član 14

Strani državljanin koji ima privremeni boravak ili stalno nastanjenje u Crnoj Gori može se upisati u gimnaziju po uslovima kao i crnogorski državljanin, u skladu sa ovim zakonom.
Škola je dužna da učeniku iz stava 1 ovog člana i učeniku crnogorskom državljaninu koji ne poznaje ili nedovoljno poznaje jezik na kojem se izvodi nastava pruži pomoć u savladavanju jezika.
Lice koje je završilo osnovnu školu ili je započelo, odnosno steklo dio obrazovanja u inostranstvu može se upisati u gimnaziju, ako mu je priznata inostrana obrazovna isprava, u skladu sa zakonom.
Ministarstvo može odrediti broj upisnih mjesta u okviru programa za razmjenu učenika.

Konkurs za upis

Član 15

Upis u gimnaziju redovnih učenika vrši se u junskom i avgustovskom roku, na osnovu javnog konkursa koji raspisuje Ministarstvo na predlog gimnazije, po pravilu četiri mjeseca prije početka školske godine.
Upis vanrednih učenika u gimnaziju vrši se do kraja septembra, na osnovu javnog konkursa koji raspisuje Ministarstvo, na predlog gimnazije.
Odluku o broju učenika koji se upisuju u prvi razred gimnazije čiji je osnivač Republika, odnosno jedinica lokalne samouprave donosi Ministarstvo na predlog gimnazije.

IIIORGANIZACIJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA

1. Obrazovno-vaspitni rad

Sadržaj obrazovno-vaspitnog rada

Član 16

Obrazovno-vaspitni rad u gimnaziji obuhvata:
1) teorijsku nastavu i vježbe iz obaveznih predmeta i obaveznih izbornih predmeta;
2) obavezne izborne sadržaje (dodatna, dopunska i fakultativna nastava, ekskurzije, izleti i sl.);
3) praćenje postignuća učenika, provjeravanje i ocjenjivanje;
4) ispite;
5) kulturnu i javnu djelatnost;
6) analizu uspjeha i discipline učenika;
7) druge oblike obrazovno-vaspitnog rada od značaja za gimnaziju.

Organizacija nastave

Član 17

Nastava se izvodi u skladu sa obrazovnim programom.
U okviru obrazovnog programa izučavaju se obavezni predmeti, obavezni izborni predmeti i obavezni izborni sadržaji.
Teorijska nastava iz obaveznih predmeta izvodi se sa učenicima jednog ili više odjeljenja istog razreda.
Organizaciju i izvođenje teorijske nastave iz obaveznih izbornih predmeta, utvrđuje gimnazija.
Listu i sadržaj obaveznih izbornih predmeta donosi Ministarstvo na predlog Nacionalnog savjeta za obrazovanje (u daljem tekstu: Nacionalni savjet).
Vježbe, kao praktična primjena usvojenih teorijskih sadržaja, izvode se u grupama.
Obavezni izborni sadržaji mogu se izvoditi u gimnaziji i van nje.
Nastavni predmeti mogu se izučavati na standardnom i višem nivou, u skladu sa obrazovnim programom.

Godišnji program rada

Član 18

Obrazovno-vaspitni rad u gimnaziji izvodi se prema godišnjem programu rada.
Godišnji program rada sadrži:
1) organizaciju nastave i drugih oblika obrazovno-vaspitnog rada, po predmetima, odnosno grupama predmeta;
2) organizaciju obaveznih izbornih sadržaja;
3) plan obezbjeđenja kvaliteta putem interne evaluacije;
4) plan upisa;
5) raspoređivanje učenika u odjeljenja i grupe;
6) rokove za polaganje ispita;
7) stručno obrazovanje nastavnika, saradnika u nastavi i stručnih saradnika;
8) saradnju sa roditeljima, lokalnom samoupravom, drugim školama i đačkim domovima, istraživačkim, sportskim i kulturnim organizacijama;
9) listu obaveznih izbornih predmeta;
9a) plan rada direktora, pomoćnika direktora, stručnih saradnika i stručnih organa;
10) druge sadržaje od značaja za gimnaziju.

Nedjeljno opterećenje učenika i trajanje školskog časa

Član 19

Nastavni čas traje 45 minuta.
Za iste ili srodne nastavne oblasti mogu se predvidjeti blok časovi.
U toku jednog dana učenici mogu imati najviše sedam časova nastave.
U toku jedne sedmice učenici mogu imati do 32 časa, s tim što sedmični fond časova ne može iznositi više od 35 časova, uključujući i obavezne izborne sadržaje.

Broj učenika u odjeljenju

Član 20

Odjeljenje po pravilu ima 30 učenika.
Izuzetno od stava 1 ovog člana, Ministarstvo može odobriti upis još četiri učenika.
Obrazovnim programom u gimnaziji može se odrediti manji broj učenika u odjeljenju, odnosno grupi.

2. Napredovanje i ocjenjivanje

Cilj

Član 21

Praćenjem postignuća učenika, provjeravanjem i ocjenjivanjem znanja utvrđuje se uspješnost učenika u