---------------------
NAPOMENA:
Odlukom Ustavnog suda Crne Gore U-Ibr. 25/10 ("Sl. list Crne Gore", br. 6 od 31. januara 2013), utvrđuje se da odredba člana 82. stav 3. Zakona o Centralnoj banci Crne Gore ("Službeni list Crne Gore", br. 40/10), nije u saglasnosti sa Ustavom i prestaje da važi danom objavljivanja Odluke Ustavmog suda Crne Gore.
---------------------
Na osnovu člana 82 stav 1 tačka 2 i člana 91 stav 1 Ustava Crne Gore, Skupština Crne Gore 24. saziva, na 10. sednici prvog redovnog zasijedanja u 2010. godini, dana 16. jula 2010. godine, donijela je
ZAKON
O CENTRALNOJ BANCI CRNE GORE
(Objavljen u "Sl. listu Crne Gore", br. 40 od 22. jula 2010, 46/10, 6/13)
I. OSNOVNE ODREDBE Predmet
Član 1
Ovim zakonom uređuju se status, ciljevi, funkcije, poslovanje i organizacija Centralne banke Crne Gore.
Značenje izraza
Član 2
Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:
1) banka je pravno lice koje obavlja bankarske poslove na osnovu dozvole ili odobrenja Centralne banke Crne Gore (u daljem tekstu: Centralna banka) za obavljanje tih poslova;
2) finansijska institucija je mikrokreditna finansijska institucija, kreditna unija ili lice koje se bavi kreditnogarantnim poslovima kojima je Centralna banka izdala dozvolu, odnosno odobrenje za rad;
3) depozit je novac položen na račun, sa ili bez kamate ili drugih troškova, koji se isplaćuje po viđenju ili u određenom periodu, u zavisnosti od uslova ugovorenih u vrijeme polaganja depozita;
4) kredit je obaveza davaoca kredita da korisniku kredita stavi na raspolaganje određeni iznos novčanih sredstava, na određeno ili neodređeno vrijeme, za neku namjenu ili bez namjene, a korisnik se obavezuje da banci plaća ugovorenu kamatu i dobijeni iznos novca vrati u vrijeme i na način kako je ugovoreno;
5) fiskalni agent je funkcija Centralne banke po kojoj ona obavlja poslove u vezi sa hartijama od vrijednosti koje emituje Crna Gora, vrši isplatu glavnice, kamata i ostalih troškova koji se odnose na te hartije i obavlja druge sa njima povezane poslove;
6) Savjet Centralne banke je organ koji upravlja Centralnom bankom u skladu sa odredbama člana 44 ovog zakona;
7) guverner Centralne banke je organ koji rukovodi Centralnom bankom u skladu sa odredbama člana 45 ovog zakona;
8) Odbor za reviziju je stalno tijelo Savjeta Centralne banke;
9) glavni interni revizor je lice koje rukovodi internom revizijom Centralne banke.
Status Centralne banke
Član 3
Centralna banka je pravno lice. Sjedište Centralne banke je u Podgorici. Centralna banka se ne upisuje u Centralni registar Privrednog suda.
Ciljevi Centralne banke
Član 4
Osnovni cilj Centralne banke je podsticanje i očuvanje stabilnosti finansijskog sistema, uključujući podsticanje i održavanje zdravog bankarskog sistema i sigurnog i efikasnog platnog prometa.
Centralna banka doprinosi postizanju i održavanju stabilnosti cijena.
Centralna banka, ne dovodeći u pitanje ostvarivanje svojih ciljeva, podržaće ostvarivanje ekonomske politike Vlade Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada), djelujući pri tom u skladu sa načelima slobodnog i otvorenog tržišta i slobode preduzetništva i konkurencije.
Centralna banka ima sva ovlašćenja neophodna za postizanje ciljeva iz ovog člana.
Emisija novca i zabrana kreditiranja
Član 5
Centralna banka ima isključivo pravo izdavanja novčanica i kovanog novca, ukoliko bi Crna Gora uvela sopstvenu valutu.
Centralna banka može izdavati jubilarne novčanice i kovani novac koje nijesu sredstvo plaćanja.
Centralna banka ne može davati kredite, osim pod uslovima propisanim ovim zakonom.
Imovina Centralne banke
Član 6
Centralna banka samostalno stiče, upravlja, koristi i raspolaže državnom imovinom za izvršavanje funkcija utvrđenih zakonom.
O raspolaganju imovinom iz stava 1 ovog člana iznad vrijednosti od 150.000.000 EUR, na predlog Centralne banke, odlučuje Skupština Crne Gore.
Nezavisnost Centralne banke
Član 7
Centralna banka je nezavisna u ostvarivanju ciljeva i izvršavanju funkcija utvrđenih ovim zakonom.
Centralna banka, članovi njenih organa i zaposleni u Centralnoj banci nezavisni su u izvršavanju funkcija i obavljanju poslova utvrđenih ovim i drugim zakonom i ne smiju primati, niti tražiti uputstva od državnih i drugih organa i organizacija ili drugih lica.
Državni i drugi organi i organizacije i druga lica ne smiju vršiti uticaj na rad i odlučivanje članova organa Centralne banke.
Saradnja Centralne banke sa državnim organima i organizacijama
Član 8
U ostvarivanju utvrđenih ciljeva, Centralna banka može, ne dovodeći u pitanje svoju samostalnost i nezavisnost, sarađivati sa Vladom i drugim državnim organima i organizacijama i, u okviru svoje nadležnosti, preduzimati mjere za unapređenje te saradnje.
Vlada dostavlja Centralnoj banci, na njen zahtjev, podatke i informacije neophodne za ostvarivanje ciljeva i izvršavanje funkcija Centralne banke.
Centralna banka dostavlja Vladi, na njen zahtjev, podatke i informacije u vezi sa ostvarivanjem ciljeva i izvršavanjem funkcija Centralne banke, osim podataka i informacija koji se odnose na subjekte koje kontroliše i/ili za koje postoji obaveza čuvanja tajnosti u skladu sa zakonom.
Međunarodna saradnja
Član 9
Centralna banka može sarađivati sa drugim centralnim bankama, međunarodnim finansijskim institucijama i organizacijama (u daljem tekstu: međunarodne finansijske institucije) čija su područja djelovanja vezana za ostvarivanje ciljeva i izvršavanje funkcija Centralne banke i može biti članica međunarodnih institucija i učestvovati u njihovom radu.
Pečat i Statut Centralne banke
Član 10
Centralna banka ima pečat koji sadrži naziv Centralne banke i grb Crne Gore.
Centralna banka ima Statut koji se objavljuje u "Službenom listu Crne Gore".
II. KAPITAL CENTRALNE BANKE
Kapital Centralne banke
Član 11
Kapital Centralne banke se sastoji od osnovnog kapitala i rezervi.
Osnovni kapital Centralne banke
Član 12
Centralna banka ima osnovni kapital u visini od 50.000.000 EUR.
Osnovni kapital Centralne banke je u državnoj svojini.
Osnovni kapital Centralne banke se ne može prenositi, zalagati niti na bilo koji način opteretiti.
Osnovni kapital Centralne banke može se povećati u visini koju utvrdi Savjet Centralne banke.
Povećanje osnovnog kapitala Centralne banke vrši se iz sredstava opštih rezervi. Ukoliko sredstava opštih rezervi nijesu dovoljna za obezbjeđivanje utvrđenog iznosa povećanja osnovnog kapitala, nedostajuća sredstva mogu se obezbijediti iz budžeta Crne Gore.
Rezerve Centralne banke
Član 13
Rezerve Centralne banke se sastoje iz opštih, specijalnih i revalorizacionih rezervi.
Opšte rezerve se koriste za pokriće gubitka u poslovanju Centralne banke i povećanje osnovnog kapitala Centralne banke.
Centralna banka može, nakon konsultacija sa Vladom, formirati specijalne rezerve koje se koriste za pokriće određenih konkretnih troškova u poslovanju.
Centralna banka uspostavlja i vodi račun revalorizacionih rezervi za pokriće nerealizovanih rashoda po osnovu valuta koje nijesu EUR, zlata, hartija od vrijednosti i drugih sredstava.
III. FUNKCIJE CENTRALNE BANKE
Opšte odredbe
Član 14
Centralna banka:
1) nadzire održavanje stabilnosti finansijskog sistema kao cjeline i donosi propise i mjere iz ove oblasti;
2) izdaje dozvole i odobrenja za rad banaka i finansijskih institucija i vrši kontrolu banaka i finansijskih institucija;
3) sprovodi postupak stečaja i likvidacije banaka i finansijskih institucija u skladu sa zakonom;
4) uređuje platni promet u zemlji i sa inostranstvom i kontroliše obavljanje platnog prometa;
5) može biti vlasnik i operater platnog sistema i učesnik u drugom platnom sistemu;
6) izdaje dozvolu za rad platnog sistema čiji nije operater i vrši nadgledanje rada platnih sistema;
7) upravlja međunarodnim rezervama;
8) djeluje kao