Na osnovu člana 8 stav 1 Zakona o zaštiti vazduha ("Službeni list CG", broj 25/10), Vlada Crne Gore, na sjednici od 29. marta 2012. godine, donijela je

UREDBU

O UTVRĐIVANjU VRSTA ZAGAĐUJUĆIH MATERIJA, GRANIČNIH VRIJEDNOSTI I DRUGIH STANDARDA KVALITETA VAZDUHA

(Objavljena u "Sl. listu Crne Gore", br. 25 od 11. maja 2012)

Predmet

Član 1

Ovom uredbom utvrđuju se vrste zagađujućih materija, granične vrijednosti i drugi standardi kvaliteta vazduha, granice ocjenjivanja, ciljne vrijednosti, kritični nivoi i potrebne mjere zaštite zdravlja ljudi, koje se pri njihovoj pojavi moraju preduzeti, kao i rokovi za postepeno dostizanje graničnih i ciljnih vrijednosti kvaliteta vazduha i dugoročnih ciljeva za ozon.

Značenje izraza

Član 2

Izrazi upotrijebljeni u ovoj uredbi, imaju sljedeća značenja:
1) dugoročni cilj je nivo koji treba postići tokom određenog dužeg perioda, radi otklanjanja mogućnosti nastupanja štetnih posljedica po zdravlje ljudi i/ili životnu sredinu u cjelini, osim u slučajevima kada to nije moguće ostvariti kroz proporcionalno ekonomične mjere;
2) prag upozoravanja je nivo iznad kojeg postoji opasnost po ljudsko zdravlje pri kratkotrajnom izlaganju stanovništva u cjelini i koji zahtijeva preduzimanje hitnih mjera;
3) prag obavještavanja je nivo iznad kojeg postoji opasnost po zdravlje ljudi pri kratkotrajnom izlaganju i posebno osjetljivih grupa stanovništva i kod kojeg je neophodno neposredno i odgovarajuće obavještavanje;
4) PM10 (Particulate Matter) suspendovane čestice su frakcija lebdećih čestica koja prolazi kroz ulaz uzorkivača propisanog standardomEN12341 sa 50% uspješnosti u odstranjivanju čestica aerodinamičkog dijametra 10 mikro m;
5)PM2.5(Particulate Matter) suspendovane čestice, su frakcija lebdećih čestica koja prolazi kroz ulaz uzorkivača propisanog standardomEN14907 sa 50% uspješnosti u odstranjivanju čestica aerodinamičkog dijametra 2,5 mikro m;
6) oksidi azota su zbir zapreminskih udjela azot monoksida i azot dioksida izraženih u jedinicama masene koncentracije azot-dioksida (NO2) u mikrogramima po kubnom metru (mikro g/m3);
: 52;7:7) kriterijumi za postizawe kvaliteta podataka utvr|uju se radi postizawa zadovoqavaju}eg nivoa kvaliteta podataka i obuhvataju stepen nepouzdanosti metoda ocjewivawa, minimalnu vremensku pokrivenost i minimalni broj prikupqenih podataka;
: 52;8:8) fiksna mjerewa su mjerewa, koja se vr{e na fiksnim mjernim mjestima, neprekidno ili -povremenim uzorkovawem, da bi se odredili nivoi zaga|enosti vazduha u skladu sa kriterijumima za postizawe kvaliteta podataka;
: 52;9:9) indikativna mjerewa su mjerewa, koja podlije`u bla`im kriterijumima za postizawe kvaliteta podataka od kriterijuma propisanih za fiksna mjerewa;
: 52;10:10) ukupna talo`na materija je ukupna masa zaga|uju}ih materija, koje se iz atmosfere talo`e na povr{ine (npr. tlo, vegetaciju, vodu, objekte, itd.) na odre|enom podru~ju u odre|enom vremenu;
: 52;11:11) arsen, olovo, kadmijum, nikal i benzo(a)piren je ukupan sadr`aj ovih elemenata i jediwewa u PM10 frakciji;
: 52;12:12) policikli~ni aromati~ni ugqovodonici (PAH) su organska jedinjenja, koja čine najmanje dva spojena aromatična prstena, sačinjena isključivo od ugljenika i vodonika;
13) prekursori ozona su supstance koje doprinose stvaranju prizemnog ozona;
14) isparljiva organska jedinjenja (VOC) su organska jedinjenja iz antropogenih i biogenih izvora, osim metana, koji na sunčevoj svjetlosti, reakcijom sa azotnim oksidima, mogu stvarati fotohemijske oksidante;
15) ukupna gasovita živa označava pare elementarne žive (Hgo) i reaktivnu živu, odnosno vrste žive rastvorljive u vodi sa dovoljno visokim pritiskom pare da mogu postojati u gasovitom stanju;
16) AOT40 (akumulativna izloženost veća od utvrđenog praga izražena u mikro g/m3 na čas) je zbir razlika između jednosatnih koncentracija viših od 80mikro g/m3 (=40 ppb) i 80mikrog/m3tokom određenog perioda godine, uzimajući u obzir samo jednosatne vrijednosti izmjerene svakoga dana između 8:00 i 22:00 časa po srednjeevropskom vremenu;
17)EMEPje Program saradnje za praćenje i procjenu prekograničnog prenosa zagađujućih materija u vazduhu na velikim udaljenostima u Evropi;
18) indikator prosječne izloženosti je prosječni nivo koncentracije PM 2,5 utvrđen na osnovu mjerenja na mjernim mjestima za mjernje pozadinskog zagađenja u gradskim područjima koji odražava izloženost populacije, a koristi se za izračunavanje nacionalne ciljne vrijednosti smanjenja izloženosti i obaveznog nivoa smanjenja izloženosti;
19) obavezni nivo smanjenja izloženosti je nivo koncentracijePM2,5 utvrđen na osnovu indikatora prosječne izloženosti radi smanjenja štetnog uticaja na zdravlje ljudi koji se mora postići u propisanom periodu;
20) nacionalna ciljna vrijednost smanjenja izloženosti je procenat smanjenja prosječne izloženosti stanovništva utvrđen za referentnu godinu radi smanjenja štetnog uticaja na zdravlje ljudi koji treba postići u propisanom periodu.

Zagađujuće materije

Član 3

Zagađujuće materije za koje su ovom uredbom propisani opšti kriterijumi za praćenje i kontrolu njihovih koncentracija sa ciljem da se obezbijedi najbolji mogući kvalitet vazduha i umanje rizici po zdravlje ljudi i/ili životnu sredinu u cjelini, utvrđene su u Prilogu 1, koji je sastavni dio ove uredbe.

Gornje i donje granice ocjenjivanja

Član 4

Gornje i donje granice ocjenjivanja za sumpor dioksid, azot-dioksid i okside azota, suspendovane čestice (PM10) i (PM2,5), olovo, benzen, ugljen-monoksid, benzo(a)piren, kadmijum, arsen i nikal, utvrđene su u Prilogu 2, koji je sastavni dio ove uredbe.

Utvrđivanje prekoračenja gornje i donje granice ocjenjivanja

Član 5

U slučaju kada postoje dostupni podaci, prekoračenja gornje i donje granice ocjenjivanja zagađujućih materija iz člana 4 ove uredbe, utvrđuju se na osnovu koncentracija zagađujućih materija, izmjerenih tokom prethodnih pet godina.
Smatra se daje granica ocjenjivanja prekoračena, ukoliko se prekoračenje dogodilo najmanje tokom tri od prethodnih pet godina.
U slučaju kada postoje dostupni podaci za manje od pet godina, radi utvrđivanja prekoračenja gornje i donje granice ocjenjivanja zagađujućih materija iz člana 4 ove uredbe ili dugoročnog cilja iz člana 7 stav 2 ove uredbe, mogu se kombinovati rezultati kratkotrajnih mjerenja u periodima i na mjestima gdje su očekivane najveće vrijednosti zagađenja sa podacima iz inventara emisija i modeliranja.

Granične vrijednosti i granice tolerancije

Član 6

Granične vrijednosti i granice tolerancije za sumpor dioksid, azot dioksid, olovo, benzen, ugljen-monoksid,PM10 iPM2,5, utvrđene su u Prilogu 3, koji je sastavni dio ove uredbe.

Ciljne vrijednosti, dugoročni ciljevi i kritični nivoi

Član 7

Ciljne vrijednosti koncentracija teških metala (arsena, kadmijuma i nikla) i benzo(a)pirena, kao markera za policiklične aromatične ugljovodonike u suspendovanim česticama