Na osnovu člana 82 Zakona o porezu na dohodak građana ("Službeni list RCG", broj 30/93 i 3/94), Ministarstvo finansija Republike Crne Gore propisuje

PRAVILNIK

O SADRŽINI I NAČINU VOĐENjA POSLOVNIH KNjIGA I ISKAZIVANjU FINANSIJSKOG REZULTATA KOD OBAVLjANjA SAMOSTALNE DJELATNOSTI

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 11/94, 37/96)

IOPŠTE ODREDBE

Član 1

Ovim pravilnikom propisuje se sadržina i način vođenja poslovnih knjiga koje su dužni da vode obveznici poreza, koji ostvaruju prihode od samostalne djelatnosti, posebno za svaku djelatnost odnosno za svaku poslovnu jedinicu (u daljem tekstu: poreski obveznik), kao i iskazivanje finansijskog rezultata.

Član 2

Poslovne knjige sadrže podatke o prihodima, rashodima, stanju osnovnih sredstava i sitnog inventara.

Član 3

Iskaz o stanju sredstava i finansijskom rezultatu sastavlja se za period januar - juni (polugodišnji izvještaj tekuće godine po završetku poslovne godine nakon zaključenja poslovne godine (godišnji izvještaj).

Član 4

Poslovne knjige su:
1. knjiga prihoda;
2. knjiga rashoda, i
3. knjiga osnovnih sredstava i sitnog inventara.
Evidenciju o prometu vode obveznici poreza na dohodak građana koji porez na prihode od samostalne djelatnosti plaćaju prema paušalno utvrđenom neto prihodu.

Član 5

Poslovne knjige imaju karakter javne isprave.
Poslovne knjige prije početka knjiženja treba da su povezane, ostraničene i ovjerene od strane nadležnog poreskog organa.
Izuzetno, od stava 1 ovog člana, poslovne knjige mogu se prenijeti na neki od medija automatske ili mikrografske obrade podataka.

Član 6

Poslovne knjige se moraju voditi tačno, ažurno i uredno.
U poslovnim knjigama knjiže se podaci o stanju sredstava, prihoda, rashoda i evidentiraju se sve poslovne promjene.

Član 7

Knjiženje poslovnih promjena na sredstvima, prihodima i troškovima poslovanja vrši se na osnovu vjerodostojnih knjigovodstvenih isprava. Knjigovodstvene isprave na osnovu kojih se knjiže promjene su: fakture, prijemnice, trake registar kase, paragon blokovi, platni spiskovi, kalkulacije, zapisnici i drugo.

IIVOĐENjE POSLOVNIH KNjIGA

1. Knjiga prihoda

Član 8

U knjigu prihoda koja se vodi na obrascu K-1, koji je sastavni dio ovog pravilnika, knjiži se ostvareni prihod na kraju svakog radnog dana za prodatu robu, odnosno izvršene usluge na slijedeći način:
1. u kolonu 1 upisuje se redni broj svakog pojedinačnog knjiženja. Redni broj knjige upisuje se na proknjiženoj knjigovodstvenoj ispravci koja je poslužila za knjiženje ostvarenog prometa, koja se odlaže po redu knjiženja;
2. u kolonu 2 upisuje se broj dokumenta i datum uknjiženja;
3. u kolonu 3 daju se opis knjiženja tako što se upisuje broj knjigovodstvene isprave i datum izdavanja knjigovodstvene isprave na osnovu koje je ostvaren promet (prihod);
4. u kolonu 4 upisuje se iznos ostvarenog prihoda u gotovu koji je evidentiran na kontrolnoj traci registar kase ili na osnovu zbira pojedinačnih računa;
5. u kolonu 5 upisuje se iznos ostvarenog prihoda preko žiro-računa, odnosno na osnovu izdatih računa;
6. u kolonu 6 upisuje se ukupan iznos ostvarenog prihoda iz kolone 4 i 5;
7. u kolonu 7 upisuju se eventualne primjedbe u vezi proknjiženog ostvarenog prihoda.

Član 9

Knjiga prihoda, data na obrascu K-1, zaključuje se tako što se ispod posljednjeg knjiženja iskazuje zbir svih iznosa u kolonama od 4 do 6.
Knjiga prihoda se zaključuje po završetku poslovne godine za prethodnu godinu i obveznik je ovjerava svojim potpisom i pečatom.
U knjizi prihoda vrši se sabiranje iznosa prihoda svake strane i tako dobijeni ukupan iznos prenese na slijedeću stranu, kao donos prethodne strane, a zatim se nastavlja knjiženje tekućeg prihoda.

Član 10

Sastavni dio knjige prihoda čini evidenciju dnevne prodaje hrane, alkoholnih i bezalkoholnih pića koju vode obveznici poreza na prihod od samostalnog obavljanja ugostiteljske djelatnosti i vodi se na obrascu K-1a, a obveznici poreza na prihod od komisione djelatnosti na obrascu K-1b, koji su odštampani uz ovaj pravilnik i čine njegov sastavni dio.

Član 11

U evidenciji dnevne prodaje hrane, alkoholnih i bezalkoholnih pića na obrascu K-1a, iz člana 10 ovog pravilnika, knjiži se dnevni promet hrane, alkoholnih i bezalkoholnih pića na slijedeći način:
1. u koloni 1 upisuje se redni broj;
2. u koloni 2 upisuje se naziv robe tako što prvo upišu naziv alkoholnog i bezalkoholnog pića, a zatim nazivi prodate hrane. Ukoliko prodata roba iz ove evidencije ne može da stane na jednom listu evidentiranje se nastavlja na drugom listu i tako redom;
3. u koloni 3 upisuje se jedinica mjere za prodatu robu;
4. u koloni 4 upisuju se prenijete zalihe robe iz prethodnog dana;
5. u koloni 5 upisuje se nabavka robe u toku dana po količinama;
6. u koloni 6 upisuje se zbirni iznos svega prodate robe na dan (4+5);
7. u koloni 7 upisuje se količina prodate robe;
8. u koloni 8 upisuje se cijena po jedinici mjere;
9. u koloni 9 upisuje se prodaja robe u toku dana izvršena od strane pravnog lica;
10. u koloni 10 upisuje se prodaja robe u toku dana izvršena od strane građana;
11. u koloni 11 upisuje se ukupni iznos bruto naplaćenih prihoda;
12. u koloni 12 upisuje se stanje zaliha robe: hrane, alkoholnih i bezalkoholnih pića na kraju dana, i
13. u koloni 13 upisuju se eventualne napomene od strane poreskog obveznika.
Knjiženje prodaje hrane, alkoholnih i bezalkoholnih pića vrši se na kraju svakog radnog dana u toku poslovne godine.

2. Knjiga rashoda

Član 12

U knjigu rashoda koja se vodi na obrascu K-2, koja je sastavni dio ovog pravilnika, knjiže se poslovni rashodi koji se odnose na ostvareni promet.
Knjiženje rashoda vrši se u momentu njihovog nastanka, na osnovu tada raspoložive dokumentacije tako što se:
1. u kolonu 1 upisuje redni broj poslovne promjene. Isti redni broj upisuje se i na proknjiženom dokumentu;
2. u kolonu 2 upisuje broj dokumenta i datum knjiženja;
3. u koloni 3 vrši se opis knjiženja i broj knjigovodstvene isprave. Opis knjiženja sadrži naziv dobavljača, osnov za isplatu i adresu lica kome je izvršena isplata;
4. u kolonu 4 upisuje nabavna vrijednost robe;
5. u kolonu 5 obveznici proizvodnih djelatnosti upisuju iznos troškova repromaterijala;
6. u kolonu 6 upisuje iznos amortizacije;
7. u kolonu 7 upisuje iznos materijalnih troškova (troškovi repromaterijala i sirovine, energije, rezervnih djelova, sitnog inventara i slično) i nematerijalni troškovi (naknade troškova radnicima, do visine utvrđene kolektivnim ugovorom, proizvodne usluge, kamate na kredite, troškovi reklame i propagande, reprezentacije i slično);
8. u kolonu 8 upisuju isplaćene bruto plate;
9. u kolonu 9 upisuje plaćeni porez na promet;
10. u kolonu 10 upisuju ostali neophodni troškovi i
11. u kolonu 11 upisuje zbir iznosa rashoda iz kolone 4 do 9.

Član 13

Knjiga rashoda, data na obrascu K-2, zaključuje se tako što se ispod poslednjeg knjiženja iskazuje zbir svih iznosa u kolonama od 4 do 9.
Knjiga rashoda zaključuje se po završetku poslovne godine za prethodnu godinu i ovjerava se pečatom i potpisom obveznika.

Član 14

U knjizi rashoda vrši se sabiranje iznosa rashoda svake strane i tako dobijeni ukupni iznos prenosi se na sledeću stranu, kao donos prethodne strane, a zatim se nastavlja knjiženje tekućih rashoda.

Član 15

Sastavni dio knjige rashoda čini evidencija o nabavci robe, koju su dužni da vode svi obveznici poreza na prihod od samostalnog obavljanja djelatnosti, na obrascu K-2a, osim obveznika komisione djelatnosti koji se vode na obrascu K-2b, koji su sastavni dio ovog pravilnika.
U evidenciji o nabavci robe, obrazac K-2 iz stava 1 ovog člana, knjiže se poslovne promjene tako što se:
1. u kolonu 1 upisuje radni broj nabavke robe;
2. u kolonu 2 upisuje naziv robe koja je nabavljena;
3. u kolonu 3 upisuje naziv i mjesto dobavljača;
4. u kolonu 4 upisuje broj fakture dobavljača;
5. u kolonu 5 upisuje datum prijema robe;
6. u kolonu 6 upisuje jedinica mjere;
7. u kolonu 7 upisuje količina nabavljene robe;
8. u kolonu 8 upisuje se fakturisana cijena robe;
9. u kolonu 9 upisuje iznos fakturisane vrijednosti robe;
10. u kolonu 10 upisuje iznos zavisnih troškova nabavke;
11. u kolonu 11 upisuje iznos nabavne cijene;
12. u kolonu 12 upisuje nabavna vrijednost robe;
13. u kolonu 13 upisuje vrijednost marže;
14. u kolonu 14 upisuje prodajna cijena robe bez poreza na promet;
15. u kolonu 15 upisuje prodajna vrijednost bez poreza na promet;
16. u kolonu 16 upisuje zbirna stopa