Na osnovu člana 13. stav 3. Opšteg zakona o obrazovanju i vaspitanju ("Službeni list RCG", br. 64/02), Ministarstvo prosvjete i nauke donosi

PRAVILNIK

O POSTUPKU PRIBAVLjANjA, OCJENjIVANjA, ODOBRAVANjA I PRIPREME UDžBENIKA I NASTAVNIH SREDSTAVA

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 31 od 14. maja 2004; 38/05, 22/07, 84/09)

Sadržaj pravilnika

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuje se postupak pribavljanja, ocjenjivanja, odobravanja i pripreme udžbenika i nastavnih sredstava koji se upotrebljavju u ustanovama iz oblasti obrazovanja (predškolska ustanova, škola, zavod, organizator obrazovanja odraslih), koje se organizuju u skladu sa zakonom.

Pojmovnik

Član 2.

Udžbenik, u smislu ovog pravilnika, je osnovno nastavno sredstvo, štampano ili višemedijski oblikovano, koje omogućava postizanje obrazovno vaspitnih ciljeva i standarda znanja određenih obrazovnim programom, odnosno katalogom znanja.
Nastavno sredstvo, u smislu ovog pravilnika, pored udžbenika je i radna sveska, priručnik za nastavnike, zbirka zadataka (vježbe i testovi), atlas, netekstualni materijali i ostala neštampana sredstva.
Radna sveska dopunjuje udžbenik i sadrži prostor za vježbe i utvrđivanje znanja i vještina u različitim sadržinskim vezama i situacijama.
Priručnik za nastavnike sadrži informacije o naučno-teorijskoj zasnovanosti udžbenika i metodska uputstva za njihovu praktičnu primjenu u radu sa učenicima.
Zbirka zadataka omogućava ponavljanje, utvrđivanje, produbljivanje i povezivanje sadržaja.
Atlas je zbirka geografskih i/ili istorijskih karata, odnosno slika iz određene struke.
Netekstualni materijali su: pisanke, bojanke, kajdanke, likovne mape i druga izdanja namijenjena za upotrebu u školi.
Ostala neštampana sredstva su: audio kasete, video kasete, CD i zapisi u drugim medijima.

Sadržaj udžbenika

Član 3.

Udžbenik i nastavno sredstvo mora da ispunjava naučne, pedagoško-psihološke, didaktično-metodičke, etičke, jezičke, likovno-grafičke i tehničke zahtjeve utvrđene standardima.
Udžbenik, odnosno nastavno sredstvo ne sadrži reklamnu poruku i oglas.
Izuzetno, od stava 2. ovog člana, nadležni savjet može da odobri objavljivanje reklamnih poruka i oglasa za udžbenike i nastavna sredstva za stručno obrazovanje kada fizičko i pravno lice finansira izdavanje tog udžbenika, odnosno nastavnog sredstva. Logotip i kratka prezentacija pravnih i fizičkih lica daje se na posljednje dvije unutrašnje stranice.

Nadležnost

Član 4.

Za ostvarivanje javno važećeg obrazovnog programa, na predlog nadležnih savjeta, Ministarstvo prosvjete i nauke utvrđuje neophodne udžbenike i nastavna sredstva za upotrebu za određenu oblast obrazovanja.
Postupak pribavljanja i pripreme udžbenika za opšte obrazovanje i za opšteobrazovne predmete u stručnom obrazovanju sprovodi Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, a za stručno obrazovanje, odnosno stručno-teorijske predmete Centar za stručno obrazovanje (u daljem tekstu: izdavači), na osnovu obrazovno-vaspitnih i pedagoško-metodskih standarda koje donosi nadležni savjet, na predlog Zavoda da školstvo, odnosno Centra za stručno obrazovanje.

Pribavljanje rukopisa

Član 5.

Udžbenik se priprema na osnovu rukopisa.
Rukopis za udžbenik se pribavlja na osnovu javnog konkursa.
Izuzetno, od stava 2. ovog člana, rukopis za udžbenik može se pribaviti neposrednim izborom autora, odnosno neposrednom ponudom autora u slučaju:
- kada na konkursu nije izabran rukopis za udžbenik;
- ako obrazovni program počinje da se primjenjuje u roku kraćem od 18 mjeseci od dana njegovog donošenja.

Konkurs

Član 6.

Konkurs za pribavljanje rukopisa za udžbenik, ili više udžbenika za jedan predmet, odnosno oblast za dva ili više razreda osnovne ili srednje škole, raspisuje izdavač i javno ga objavljuje.
Konkurs, iz stava 1. ovog člana, sadrži:
- naziv udžbenika;
- namjenu udžbenika za određeni nastavni predmet, odnosno oblast;
- rok predaje likovno-grafički sređenog rukopisa u određenom obimu i sadržaju;
- rok kada će biti objavljeni rezultati konkursa;
- obavezu da se rukopis potpisuje šifrom, a autorstvo dokazuje identičnom kopijom rukopisa;
- način preuzimanja materijala neophodnog za pripremu udžbenika;
- adresu na koju se rukopis dostavlja;
- broj primjeraka rukopisa koji se dostavlja i način štampanja;
- i druga pitanja od značaja za pribavljanje rukopisa.

Prijavljivanje na konkurs

Član 7.

Na konkursu za pribavljanje rukopisa za udžbenik može učestvovati državljanin Crne Gore i strani državljanin ukoliko čini dio autorskog tima sa državljaninom Crne Gore.
Na konkursu za pribavljanje rukopisa za udžbenik ne mogu učestvovati lica zaposlena kod izdavača, kao ni lica koja učestvuju u radu organa nadležnih za odobravanje udžbenika.
Rukopis za udžbenik dostavlja se anonimno pod šifrom.

Ocjenjivanje rukopisa

Član 8.

Svaki rukopis udžbenika podliježe stručnoj ocjeni - recenziji.
Recenziju o rukopisu za udžbenik daje recenzentska komisija, koju određuje izdavač, a na osnovu liste potencijalnih recenzenata koju utvrđuje nadležni savjet.
Komisija, iz stava 2 ovog člana, ima od pet do sedam članova, od kojih su za recenziju rukopisa za udžbenike, za:
- predškolsku ustanovu, osnovnu školu i zavod, najmanje dva člana naučni radnici, jedan nastavnik koji izvodi nastavu iz predmeta ili oblasti za koju se priprema udžbenik, jedan pedagog i jedan psiholog;
- srednje opšte obrazovanje, stručno obrazovanje i obrazovanje odraslih najmanje dva člana naučni radnici, dva nastavnika koji izvode nastavu iz predmeta ili oblasti za koju se priprema udžbenik i jedan pedagog.
Za člana komisije, iz stava 3. ovog člana, ne može biti imenovano lice koje je autor rukopisa, niti lice koje je sarađivalo na izradi rukopisa.
Način rada i odlučivanje recenzentske komisije bliže se uređuje poslovnikom o radu recenzentske komisije.

Troškovi recenzentske komisije

Član 8a

Naknadu za rad recenzentske komisije obezbjeđuje izdavač.
Izuzetno, od stava 1 ovog člana, kada se