Na osnovu člana 10 stav 3 Zakona o nacionalnom okviru kvalifikacija ("Službeni list CG", broj 80/10), a po prethodno pribavljenom mišljenju Nacionalnog savjeta za obrazovanje i Savjeta za visoko obrazovanje, Ministarstvo prosvjete i sporta donijelo je

PRAVILNIK

O OPISU NIVOA I PODNIVOA KVALIFIKACIJA

(Objavljen u "Sl. listu Crne Gore", br. 51 od 28. oktobra 2011)

Sadržaj pravilnika

Član 1

Ovim pravilnikom određuje se opis nivoa i podnivoa kvalifikacija, koji se svrstavaju u osam nivoa nacionalnog okvira kvalifikacija.

Pojam

Član 2

Opis nivoa i podnivoa kvalifikacija je mjerljivi pokazatelj složenosti znanja, vještina i kompetencija koje je lice steklo učenjem i dokazalo nakon postupka učenja.

Prvi nivo (I)

Član 3

Prvi nivo (I) ima dva podnivoa, i to: podnivo jedan (I1) i podnivo dva (I2). Podnivo jedan (I1) opisuje se kroz znanje, vještine i kompetencije, i to:
1) znanje: elementarna znanja o jednostavnim činjenicama i pojmovima u oblasti rada ili disciplinama;
2) vještine: elementarna jezička i matematička pismenost; ovladavanje praktičnim vještinama u izvršavanju manjeg broja poznatih zadataka, koji se ponavljaju, uz upotrebu osnovnih alata i materijala;
3) kompetencije: rad u potpuno predvidljivim i poznatim situacijama, koje se ponavljaju; samostalnost u obavljanju poslova i zadataka je vrlo mala; obavljanje poslova i zadataka je pod neposrednim nadzorom; nema odgovornosti za rad drugih.
Podnivo dva (I2) opisuje se kroz znanje, vještine i kompetencije, i to:
1) znanje: osnovna opšta znanja, poznavanje osnovnih činjenica i pojmova u disciplini ili oblasti rada, ili disciplini, koja omogućava dalje sistematično učenje;
2) vještine: osnovna jezička, matematička i informatička pismenost; osnovna znanja iz prirodnih i društvenih nauka i osnove građanske osposobljenosti; obavljanje, uz detaljne smjernice, osnovnih i ranije isplaniranih zadataka, u poznatim situacijama, koji se rijetko mijenjaju, uz upotrebu osnovnih metoda, alata i materijala;
3) kompetencije: obavljanje poslova i zadataka u predvidljivim i poznatim situacijama; ograničenu samostalanost u radu na jednostavnim, poznatim poslovima i zadacima pod neposrednim nadzorom; vrednovanje rada je prema jednostavnim kriterijumima; nema odgovornosti za rad drugih.

Drugi nivo (II)

Član 4

Drugi nivo(II) opisuje se kroz znanje, vještine i kompetencije, i to:
1) znanje: osnovna opšta i funkcionalna stručna znanja, primjenjiva u praksi u oblasti rada ili disciplini;
2) vještine: osnovna funkcionalna jezička, matematička, informatička pismenost, upotreba osnovnih znanja iz prirodnih i društvenih nauka i osnove građanske pismenosti; izvođenje manje zahtjevnih, unaprijed definisanih poslova i zadatka u poznatim uslovima; rukovanje mašinama sa jednostavnim procedurama, sa jednostavnim alatima i uređajima, uz detaljna uputstva;
3) kompetencije: obavljanje poslova pod povremenim nadzorom, sposobnosti snalaženja u rješavanju jednostavnih problema u situacijama koje su vezane za određenu oblast ili disciplinu; vrednovanje sopstvenoga rada je prema osnovnim kriterijumima u svojoj oblasti rada, uz ograničenu odgovornost za kvalitet.

Treći nivo (III)

Član 5

Treći nivo (III) opisuje se kroz znanje, vještine i kompetencije, i to:
1) znanje: osnovna opšta i stručna znanja, uz poznavanje činjenica, principa i procesa u oblasti rada ili disciplini;
2) vještine: kognitivne i praktične vještine omogućavaju rješavanje poznatih i manje poznatih situacija; poslove i zadatke koji su srednje zahtjevni, manje standardizovani i relativno pregledni, sa različitim materijalima, alatima, opremom i uređajima u proizvodnji i uslugama;
3) kompetencije: osposobljenost za izvođenje poslova i zadataka koji nijesu uvijek unaprijed definisani, uz veći stepen odgovornosti i samostalnosti; rad je u skladu sa opštim instrukcijama; u okviru unaprijed datih ovlašćenja, u svom djelokrugu rada, planira, priprema, organizuje i vrednuje sopstveni rad i rad pojedinaca i manje grupe.

Četvrti nivo (IV)

Član 6

Četvrti nivo(IV) ima dva podnivoa, i to: podnivo jedan (IV1) i podnivo dva(IV2).
Podnivo jedan (IV1) opisuje se kroz znanje, vještine i kompetencije, i to:
1) znanje: sistematična i cjelovita opšta i stručna znanja u disciplini ili oblasti rada, koja uključuju povezivanje činjenica i teorijskih principa i omogućavaju dalje sistematično učenje;
2)vještine: primjena različitih kognitivnih i praktičnih vještina, baziranih na teorijskim znanjima i principima, neophodnih za rješavanje problema i izvršavanje različitih zadataka u oblasti rada ili disciplini;
3) kompetencije: samostalnost u rješavanju zadataka unutar discipline ili oblasti rada, uz predviđanje posljedica donesenih odluka i postupaka; odgovornost za sopstveni rad i rad grupe i vrednovanje rezultata rada prema utvrđenim kriterijumima.
Podnivo dva (IV2) opisuje se kroz znanje, vještine i kompetencije, i to:
1) znanje: specijalistička stručna znanja u užoj stručnoj oblasti o procesima, alatima, materijalima i uređajima;
2) vještine: razumijevanje teorijskih principa i njihova primjena u praksi i u rješavanju problema; izvođenje raznovrsnih, više zahtjevnih i specifičnih zadataka u djelimično nepredvidljivim situacijama, uz upotrebu različitih alata, uređaja i metoda;
3) kompetencije: samostalnost u rješavanju različitih i specifičnih problema u stručnom području; pripremanje i organizovanje sopstvenog rada i rada drugih i odgovornost za njihov rad; sposobnost prenošenja znanja iz svog djelokruga rada drugima; vrednovanje sopstvenog rada i rada grupe prema opštim i specifičnim kriterijumima u stručnom području.

Peti nivo (V)

Član 7

Peti nivo (3V4) opisuje se kroz znanje, vještine i kompetencije, i to:
1) znanje: sveobuhvatna sistematična stručna znanja u određenoj oblasti rada, koja omogućavaju kritičko razumijevanje koncepata, principa, tehnologija i metoda rada;
2) vještine: izvođenje velikog broja raznovrsnih, kompleksnih i složenih radnih zadataka u novim i nepoznatim situacijama, uz primjenu različitih metoda, tehnika i postupaka rada;
3) kompetencije: samostalnost u odlučivanju u novim i nepoznatim situacijama unutar djelokruga svog rada, uvođenje promjena i poboljšanja pri planiranju i organizaciji radnih procesa koji utiču na poboljšanje kvaliteta poslova i zadataka; odgovornost za uspješnost rada grupe, vrednovanje svoga rada, rada grupe i procesa.

Šesti nivo (3VI4)

Član 8

Šesti nivo (VI) opisuje se kroz znanje, vještine i kompetencije, i to:
1) znanje: pokazuje širok i integrisani dijapazon teorijskih i praktičnih znanja iz predmeta ili discipline koji omogućava razumijevanje i primjenu znanja struke u području studiranja; koristi znanje koje se zasniva na aktuelnim dešavanjima i kritički