Na osnovu člana 6 stav 5 Zakona o zaštiti konkurencije ("Službeni list CG", broj 44/12) Ministarstvo ekonomije, donijelo je

PRAVILNIK

O NAČINU I KRITERIJUMIMA UTVRĐIVANjA RELEVANTNOG TRŽIŠTA

(Objavljen u "Sl. listu Crne Gore", br. 18 od 12. aprila 2013)

Predmet

Član 1

Ovim pravilnikom propisuju se način i kriterijumi za utvrđivanje relevantnog tržišta.

Relevantno tržište proizvoda i relevantno geografsko tržište

Član 2

Relevantno tržište proizvoda se utvđuje uzimajući u obzir naročito cijenu, uslove nabavke, ponude, namjene, kupovine ili prodaje proizvoda ili usluga koji se smaraju blisko zamjenljivim sa stanovišta prodavca, kupca ili korisnika.
Relevantno geografsko tržište, u zavisnosti od uslova konkurencije i mogućnosti zamjenjivosti tražnje i ponude proizvoda u kraćem vremenskom periodu, a u odsustvu značajnih troškova, može biti utvrđeno kao teritorija Crne Gore, geografsko područje uže od teritorije Crne Gore i geografsko područje van teritorije Crne Gore.
Ako se relevantno geografsko tržište utvrđuje na način da obuhvata geografsko područje uže ili šire od administrativnih granica teritorije Crne Gore, naročito se ima u vidu kupovna moć kupaca ili potrošača na tim područjima, odnosno mogućnost učešća učesnika na tržištu na tim područjima u ponudi robe ili usluga kupcima i potrošačima na utvrđenom relevantnom geografskom tržištu.
Prilikom utvrđivanja relevantnog geografskog tržišta van teritorije Crne Gore naročito se uzima u obzir postojanje sistema nabavke grupe kupaca sa sjedištem u Crnoj Gori koji relevantan proizvod nabavljaju od fizičkih ili pravnih lica sa teritorije druge države.
Radi utvrđivanja relevantnog geografskog tržišta, izrađuje se analiza karakteristika posmatranog tržišta na osnovu dostavljenih i u toku postupka prikupljenih podataka, a naročito podataka o tržišnim udjelima domaćih i inostranih učesnika na tržištu koji se smatraju direktnim ili potencijalnim konkurentima, značaja poslovanja na određenom relevantnom geografskom tržištu, praksa kupovine i prodaje preko drugih geografskih tržišta, razlika relevantnog proizvoda od drugih proizvoda i usluga kao i pokazatelja o cijeni i razlici u cijeni u okviru teritorije Crne Gore ili van teritorije Crne Gore.
U analizi iz stava 5 ovog člana, posebna pažnja se posvećuje uslovima pristupa tržištu, a naročito troškovima transporta i ograničenjima putne infrastrukture, mogućnosti uspostavljanja i pristupa kanalima distribucije i sa tim povezanim troškovima, postojanje i uticaj propisa kojima se uređuje učešće na tržištu (carine, kontingenti, kvote, regulisane cijene i uslovi prometa, dozvole, uslovi javnih nabavki, tehnički propisi i standardi i drugi slični zahtjevi) , navike i običaji potrošača, kao i o ostale činjenice od značaja za utvrđivanje stepena tržišne integracije Crne Gore sa drugim državama i međunarodnim organizacijama.

Kriterijumi za utvrđivanje relevantnog tržišta

Član 3

Za utvrđivanje relevantnog tržišta primjenjuje se kriterijum zamjenjivosti tražnje relevantnog proizvoda, odnosno zamjenjivosti ponude određenim proizvodom, a u zavisnosti od ocjenjenih uslova konkurencije, postojanja i stepena razvoja potencijalnih konkurenata, odnosno prepreka za ulazak na tržište.

Zamjenjivost tražnje

Član 4

Zamjenljivost tražnje određenog proizvoda u smislu ovog pravilnika je utvrđivanje vrste ili grupe proizvoda koje potrošači smatraju međusobno zamjenjivim. Proizvodi i cijena ne moraju biti identični da bi se smatrali zamjenljivim.
Zamjenljivost tražnje dodatno se ocjenjuje na osnovu kriterijuma procjene mogućnosti kupaca i potrošača da u relativno kratkom vremenskom roku i bez značajnih dodatnih troškova obezbjede odgovarajući ili zamjenljiv proizvod.
Mogućnost zamjenljivosti tražnje ocjenjuje se na osnovu dostavljenih i u toku postupka prikupljenih podataka, a naročito na osnovu:
1) opštih karakteristike robe i usluga, namjene i kvalitativnih svojstava;
2) cijena relevantnog proizvoda i komplementarnih proizvoda u Crnoj Gori odnosno njenom dijelu i drugim, susjednim tržištima;
3) visine materijalnog i nematerijalnog izdatka za nabavku prihvatljivog zamjenljivog proizvoda;
4) održivosti snabdijevanja i nabavke zamjenljivog proizvoda u dužem vremenskom periodu;
5) rezultatata ispitivanja kupaca, potrošača, učesnika na tržištu, zaključaka stručnih studija i analiza tržišta;
6) mogućnosti korišćenja zamjenjivog proizvoda u uspostavljenom proizvodnom i tehničko-tehnološkom sistemu;
7) dinamičnost tržišta i prepreke za ulazak, elastičnost tražnje, istraživanje i razvoj novih proizvoda, korelacija cijena i sl.
Proizvod je zamjenjiv kada se:
1) sa sigurnošću ili na osnovu podataka iz stava 3 ovog člana može predvidjeti da će kupci, odnosno potrošači relevantnog proizvoda potrebu nabavke zadovoljiti drugim, na tržištu već raspoloživim proizvodom kao odgovor na eventualno malo (5% do 10%), ali trajno povećanje cijena relevantnog proizvoda; i/ili
2) sa izvjesnošću ili na osnovu podataka iz stava 3 ovog člana može predvidjeti da će kupci odnosno potrošači relevantnog proizvoda prihvatiti zamjenljiv proizvod drugog dobavljača kao odgovor na hipotetički malo (5% do 10%), ali trajno povećanje cijena