Na osnovu čl. 7 stav 2, 9 st. 3 i 10 st. 1 i 5 Zakona o organskoj poljoprivredi ("Službeni list RCG", broj 49/04), Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede donijelo je

PRAVILNIK

O METODAMA ORGANSKE BILjNE PROIZVODNjE I SAKUPLjANjU ŠUMSKIH PLODOVA I LjEKOVITOG BILjA

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 38 od 24. juna 2005)

IOSNOVNA ODREDBA

Član 1

Ovim pravilnikom propisuju se minimalni uslovi koje mora ispunjavati proizvodna jedinica za zasnivanje organske poljoprivrede i metode organske biljne proizvodnje kojima se utvrđuju: izbor vrsta i sorti bilja, plodored, obrada zemljišta, sredstva i način đubrenja, sistem održavanja plodnosti zemljišta, način suzbijanja biljnih bolesti, štetočina i korova i mjesto, vrijeme i način sakupljanja šumskih plodova i ljekovitog bilja.

IIUSLOVI ZA ZASNIVANjE ORGANSKE POLjOPRIVREDE

Član 2

Proizvodna jedinica na kojoj se zasnivaju i primjenjuju metode organske biljne proizvodnje mora biti jasno definisana sa precizno naznačenim granicama (u daljem tekstu: proizvodna jedinica).
Proizvođač u organskoj poljoprivredi, prije zasnivanja organske proizvodnje, zaključuje ugovor o međusobnim odnosima u vršenju kontrole organske proizvodnje sa izabranim ovlašćenim pravnim licem.

Član 3

Proizvodna jedinica mora, radi zaštite od mogućeg zagađenja, biti na određenoj udaljenosti od industrijskih i drugih zagađivača u zavisnosti od konkretnih uslova (položaj zemljišta, smjer duvanja vjetrova, i sl.).
Udaljenost iz stava 1 ovog člana, na osnovu stručne ocjene, određuje ovlašćeno pravno lice.

Član 4

Kada se proizvodna jedinica na kojoj se zasniva i vrši organska biljna proizvodnja graniči sa konvencionalnom proizvodnom jedinicom, radi sprječavanja kontaminacije, moraju se preduzeti sljedeće mjere: postavljanje fizičkih barijera; regulisanje toka otpadnih voda i oticanja padavina; postavljanje graničnih zona, i druge mjere koje mogu doprinijeti otklanjanju opasnosti od kontaminacije nedozvoljenim materijama.
U graničnoj zoni moraju se primjenjivati metode organske biljne proizvodnje, s tim što proizvod ne može biti certifikovan kao proizvod organske biljne proizvodnje.

Član 5

Organska biljna proizvodnja može se zasnovati na zemljištu čiji je sadržaj teških metala i drugih kontaminenata do 50% od propisane maksimalno dozvoljene količine za konvencionalnu proizvodnju.

Član 6

Voda koja se koristi u organskoj poljoprivredi mora odgovarati prvoj i drugoj kategoriji u skladu sa propisima o kategorizaciji voda.
Vodnim resursima se mora rukovati na održiv način.

Član 7

Proizvod kontaminiran bilo kojom materijom, organizmom ili njegovim proizvodom, čija upotreba je zabranjena u organskoj poljoprivredi ili ako je rezultat okolnosti van kontrole proizvođača ne smije se označavati i prodavati kao proizvod organske poljoprivrede.

IIIPRELAZNI PERIOD

Član 8

Dužina prelaznog perioda u organskoj poljoprivredi određuje se prema vremenu koje je potrebno za uspostavljanje sistema rukovođenja proizvodnom jedinicom i uspostavljanje prirodne ravnoteže u agroekosistemu, a naročito u zavisnosti od:
- prethodne upotrebe zemljišta;
- ekološkog stanja ( činjenica) i posljedica;
- iskustva proizvođača u primjeni metoda organske proizvodnje.

Član 9

Početak prelaznog perioda se računa od prvog stručnog pregleda (inicijalna kontrola) ovlašćenog pravnog lica, koje kontroliše ispunjenost uslova za uključivanje u organsku poljoprivredu.
Za vrijeme prelaznog perioda, obavezna je primjena metoda organske poljoprivrede, na proizvodnoj jedinici koja je predmet ugovora o kontroli primjene metoda organske poljoprivrede, u skladu sa planom proizvodnje za prelazak na organsku poljoprivredu.

Član 10

Planom proizvodnje proizvodne jedinice za prelazni period, pored drugih obaveznih elemenata, utvrđuje se i: postojeće stanje proizvodne jedinice i naznačenje agrotehničkih mjera koje su primjenjivane do zasnivanja organske biljne proizvodnje; planirane mjere za sprječavanje kontaminacije zemljišta; aktivnosti i radovi koji će biti preduzeti i vrijeme njihovog sprovođenja.

Član 11

Prelazni period za proizvodnu jedinicu koja je bila izložena intenzivnoj upotrebi sintetičko-hemijskih sredstava ovlašćeno pravno lice može produžiti srazmjerno vremenu potrebnom za razgradnju sredstava korišćenih u tretiranju zemljišta.
Prelazni period može biti produžen i zavisno od konkretnih faktora prirodne sredine kao i od stručnih i rukovodnih sposobnosti proizvođača.

Član 12

Skraćenje prelaznog perioda ovlašćeno pravno lice može odobriti, ako su parcele, koje su već uključene u organsku proizvodnju, podvrgnute tretmanu pesticidima, kao obaveznoj mjeri zaštite biljaka naloženoj od nadležnog organa.
Dužina prelaznog perioda iz stava 1 ovog člana određuje se u skladu sa periodom potrebnim za razgradnju primijenjenog preparata za zaštitu bilja.
Proizvodi berbe, odnosno žetve, nakon tretmana sredstvima koja nijesu dozvoljena u organskoj biljnoj proizvodnji, ne mogu biti prodavani kao proizvodi organske poljoprivrede.

Član 13

Prelazni period se može skratiti na najmanje 12 mjeseci, ukoliko proizvođač dokaže da na proizvodnim jedinicama u prethodne tri godine nije koristio sredstva koja nijesu dozvoljena propisima o organskoj poljoprivredi.

Član 14

Označavanje proizvoda nazivom "Proizvod iz prelaznog perioda u organsku proizvodnju" može se izvršiti, po isteku 12 mjeseci, od otpočinjanja primjene metoda organske biljne proizvodnje.

IVPARALELNA PROIZVODNjA

Član 15

Na konvencionalnim proizvodnim jedinicama u paralelnoj proizvodnji nije dozvoljena upotreba genetski modifikovanih organizama u bilo kojoj proizvodnoj aktivnosti.
Kada se metode organske proizvodnje na poljoprivrednom gazdinstvu primjenjuju paralelno sa metodama konvencionalne proizvodnje, proizvodna jedinica mora biti fizički i jasno odvojena od proizvodne jedinice na kojoj se obavlja konvencionalna proizvodnja.
Na proizvodnoj jedinici organske biljne proizvodnje:
- mogu se gajiti samo sorte biljaka koje se nedvosmisleno razlikuju od sorti koje se proizvode na jedinici konvencionalne proizvodnje;
- inputi (sjeme, đubriva, zaštitna sredstva i sl.) skladište se odvojeno na način koji onemogućava njihovo miješanje sa inputima koji se koriste na proizvodnim jedinicama konvencionalne proizvodnje;
- branje, odnosno žetva vrši se u terminima različitim od termina branja i žetve na proizvodnim jedinicama konvencionalne proizvodnje, a početak procesa se najavljuje ovlašćenom pravnom licu najmanje 48 sati prije početka.

Član 16

Izuzetno od člana 15 stav 3 alineje prve, ovog pravilnika, po pribavljenoj saglasnosti ovlašćenog pravnog lica, mogu se gajiti iste sorte višegodišnjih biljaka, pod sljedećim uslovima: da je planom proizvodnje predviđeno uključivanje proizvodnih jedinica konvencionalne proizvodnje u organsku poljoprivredu, pri čemu prelazni period i posljednje proizvodne jedinice mora početi najkasnije za pet godina od utvrđivanja plana; da se berba obavlja u različito vrijeme i ovlašćeno pravno lice obavijesti 48 sati unaprijed o početku berbe, o tačno ubranim količinama i preduzetim mjerama kojima je spriječeno miješanje proizvoda iz organske i konvencionalne proizvodnje, i drugim uslovima utvrđenim aktom o davanju saglasnosti.

Član 17

Kada je paralelna proizvodnja zasnovana na istom gazdinstvu hemijsko-sintetički pesticidi ne smiju se koristiti, ni nalaziti na putevima, stazama i dvorištima, sa izuzetkom sirćetne kiseline.

Član 18

Na proizvodnim jedinicama i proizvodnim jedinicama u režimu prelaznog perioda ne smiju se naizmjenično koristiti metode organske i konvencionalne proizvodnje.

VIZBOR VRSTA, SORTI I SJEMENSKOG I SADNOG MATERIJALA

Član 19

U organskoj biljnoj proizvodnji koriste se vrste i sorte biljaka koje su prilagođene lokalnim agroekološkim uslovima.
Listu dostupnih sjemena i vegetativnog reproduktivnog materijala, proizvedenih metodama organske proizvodnje, obezbjeđuje ovlašćeno pravno lice.

Član 20

Sjeme i materijal za vegetativno razmnožavanje, koji se koriste u organskoj biljnoj proizvodnji, moraju biti proizvedeni u skladu sa metodama organske proizvodnje.
Primjena metoda organske proizvodnje iz stava 1 ovog člana obezbjeđuje da je za sjeme i materijal za vegetativno razmnožavanje, majka biljka u slučaju sjemena i matična biljka u slučaju materijala koji se koristi za vegetativno razmnožavanje, proizvedena:
a) bez upotrebe genetski modifikovanih biljaka ili proizvoda dobijenih od genetski modifikovanih organizama, i
b) u saglasnosti sa metodama organske proizvodnje najmanje jednu vegetacionu sezonu, ili u slučaju višegodišnjeg usjeva, dvije vegetacione sezone.

Član 21

Ukoliko sjeme i vegetativni reproduktivni materijal, koji ispunjava uslove utvrđene čl. 19 st. 1 i 2 ovog pravilnika, nije dostupan, uz saglasnost ovlašćenog pravnog lica, mogu se koristiti sjemena i vegetativni reproduktivni materijal koji nijesu proizvedeni u skladu sa metodama organske proizvodnje.
Sjeme i rasad iz stava 1 ovog člana ne smiju biti tretirani materijama hemijsko-sintetičkog porijekla i ne smiju voditi porijeklo od genetski modifikovanih biljaka.

VIOČUVANjE BIODIVERZITETA I PLODORED

Član 22

Podrška očuvanju biodiverziteta u organskoj biljnoj proizvodnji ostvaruje se kroz obavezno poštovanje plodoreda - smjena usjeva u vremenu i prostoru (u daljem tekstu: plodored), u skladu sa tipom