Na osnovu čl. 43 stav 2 i 44 stav 2 Zakona o bezbjednosti hrane ("Službeni list CG", broj 14/07), Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede donijelo je

PRAVILNIK

O HIGIJENSKIM ZAHTJEVIMA ZA HRANU ŽIVOTINjSKOG ILI BILjNOG PORIJEKLA

(Objavljen u "Sl. listu CG", br. 14 od 24. februara 2009)

IOPŠTE ODREDBE

Član 1

Ovim pravilnikom propisuju se bliži uslovi i način ispunjavanja opštih higijenskih zahtjeva za subjekte u poslovanju hranom životinjskog porijekla (u daljem tekstu: subjekat poslovanja) u svim fazama proizvodnje i prometa hrane životinjskog porijekla, kao i u primarnoj proizvodnji hrane životinjskog i biljnog porijekla sa pratećim djelatnostima.
Opšti higijenski zahtjevi iz stava 1 ovog člana odnose se na:
1) zahtjeve za objekte i prostorije za proizvodnju i promet hrane;
2) transport;
3) opremu;
4) snabdijevanje vodom i odvod otpadnih voda;
5) ličnu higijenu zaposlenog osoblja;
6) obuku zaposlenog osoblja;
7) termičku obradu proizvoda;
8) hranu životinjskog porijekla (proizvode i sirovine);
9) pakovanje i ambalažiranje;
10) otpad od hrane životinjskog porijekla.

Značenje izraza

Član 2

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom pravilniku imaju sljedeća značenja:
1) kontaminacija je prisustvo ili uvođenje opasnosti u hranu;
2) pakovanje je stavljanje hrane u omotač ili posudu koja je u neposrednom kontaktu s hranom, koja obuhvata taj omotač odnosno posudu;
3) ambalažiranje je stavljanje jednog ili više komada pakovane hrane u drugu ambalažu ili posudu koja obuhvata i tu ambalažu odnosno posudu;
4) hermetički zatvorena posuda je posuda koja je izrađena na način koji onemogućava kontaminaciju sadržaja posude;
5) neprerađeni proizvod je proizvod koji nije podvrgnut postupku prerade i odnosi se na proizvod koji nije razdvojen, izdijeljen, otsječen, isjeckan, otkošćen, usitnjen, odran, samljeven, tranžiran, trimovan, oguljen, zgnječen, rashlađen, zamrznut, duboko zamrznut ili otopljen;
6) prerađeni proizvod je proizvod koji je nastao preradom neprerađenog proizvoda, a može da sadrži i sastojke koji mu daju određena specifična svojstva;
7) proizvod životinjskog porijekla je hrana životinjskog porijekla, uključujući krv i med;
8) voda za piće je voda koja ispunjava propisane zahtjeve;
9) čista morska voda je prirodna, vještačka ili pročišćena morska voda ili slana voda koja ne sadrži mikroorganizme, štetne supstance ili toksične morske planktone u količinama koje mogu direktno ili indirektno uticati na bezbjednost hrane;
10) čista voda je čista morska voda i slatkovodna voda sličnog kvaliteta;
11) prerada je djelovanje koje bitno mijenja neprerađeni proizvod koje obuhvata zagrijavanje, dimljenje, soljenje, zrenje, fermentaciju, sušenje, mariniranje, ekstrahovanje, presovanje ili kombinaciju ovih postupaka.

IIREGISTRACIJA I ODOBRAVANjE OBJEKATA

Registracija objekata

Član 3

Organ uprave nadležan za poslove veterinarstva odnosno organ uprave nadležan za fitosanitarne poslove na zahtjev privrednog društva, drugog pravnog lica, preduzetnika ili fizičkog lica koje obavlja djelatnost proizvodnje i prometa hrane životinjskog porijekla odnosno djelatnost u primarnoj proizvodnji hrane životinjskog i biljnog porijekla s pratećim djelatnostima, vrši upis u registar registrovanih objekata u skladu sa propisom.

Odobravanje objekata

Član 4

Organ uprave nadležan za poslove veterinarstva (u daljem tekstu: nadležni organ), na zahtjev subjekta poslovanja iz člana 3 ovog pravilnika koji obavlja djelatnost proizvodnje i prometa: mesa domaćih papkara i kopitara, živine, lagomorfa, uzgajane divljači, divljači, mljevenog mesa, mesnih prerađevina, mehanički odvojenog mesa, proizvoda od mesa, topljene životinjske masti, čvaraka, tretiranih želudaca, bešike i crijeva, želatina, kolagena, živih školjki, bodljokožaca, plaštaša, morskih puževa, proizvoda ribarstva, žabljih bataka i puževa, mlijeka i proizvoda od mlijeka, jaja i proizvoda od jaja vrši upis u registar odobrenih objekata u skladu sa propisom.
Analiza rizika i kritične kontrolne tačke (HACCP)

Član 5

Subjekat poslovanja koji obavlja djelatnost proizvodnje i prometa hrane životinjskog porijekla, osim primarne proizvodnje sa pratećim djelatnostima, uspostavlja, održava i kontinuirano primjenjuje postupke koji se zasnivaju na sljedećimHACCPprincipima:
1) identifikaciji opasnosti koja se mora spriječiti, eliminisati ili smanjiti na prihvatljiv nivo;
2) identifikaciji kritičnih kontrolnih tačaka u fazi ili fazama kod kojih je kontrola od bitnog značaja radi sprječavanja, eliminacije i smanjenja identifikovane opasnosti;
3) uspostavljanju graničnih vrijednosti kod kontrolnih tačaka, koje razdvajaju prihvatljivu vrijednost od neprihvatljive, radi sprječavanja, eliminisanja ili smanjivanja opasnosti na prihvatljiv nivo;
4) uspostavljanju i implementaciji efikasnih postupaka monitoringa kritičnih kontrolnih tačaka;
5) određivanju korektivnih djelovanja kada monitoring pokaže da kritična kontrolna tačka nije pod kontrolom;
6) određivanju postupaka, koji se redovno sprovode, radi provjere efikasnog funkcionisanja mjera iz tač. 1) do 5) ovog stava;
7) uspostavljanju dokumenata i evidencija, srazmjerno vrsti i obimu djelatnosti koja se obavlja, radi efektivnog prikazivanja primjene mjera iz tač. od 1) do 6) ovog stava.
Subjekat poslovanja tokom obavljanja djelatnosti vrši revizuju uspostavljenih postupaka i vrši neophodne izmjene prilikom izmjene proizvoda, prerade ili promjene u postupku proizvodnje.

IIIHIGIJENSKI ZAHTJEVI U PRIMARNOJ PROIZVODNjI HRANE ŽIVOTINjSKOG I BILjNOG PORIJEKLA S PRATEĆIM DJELATNOSTIMA

Opšti zahtjevi

Član 6

Subjekat poslovanja koji obavlja djelatnost u primarnoj proizvodnji hrane životinjskog i biljnog porijekla sa pratećim djelatnostima obezbjeđuje zaštitu primarnih proizvoda koja obuhvata i postupke koji se primjenjuju na primarnim proizvodima tokom njihove dalje obrade.
Pored zaštite iz stava 1 ovog člana, subjekat poslovanja sprovodi i mjere koje su utvrđene posebnim propisima koje se odnose na kontrolu opasnosti u primarnoj proizvodnji i pratećim djelatnostima, a naročito:
1) kontrolu kontaminacije koja potiče iz vazduha, zemlje, vode, hrane za životinje, đubriva, veterinarskih lijekova, veterinarsko medicinskih proizvoda, od sredstava za zaštitu bilja, od biocida, tokom skladištenja, rukovanja ili uklanjanja otpada;
2) kontrolu zaštite zdravlja i dobrobiti životinja, zaštite zdravlja bilja, koja je od značaja za zdravlje ljudi, uključujući mjere utvrđene programima monitoringa i kontrole zoonoza i njihovih uzročnika.
Subjekat poslovanja koji obavlja djelatnost uzgoja, sakupljanja ili lova ili koji obavlja djelatnost proizvodnje primarnih proizvoda životinjskog porijekla, sprovodi u skladu sa vrstom djelatnosti koju obavlja i sljedeće mjere:
1) održava čistim objekte odnosno prostorije koji se koriste u primarnoj proizvodnji i pratećim djelatnostima uključujući i objekte odnosno prostorije za skladištenje i rukovanje hranom za životinje i kada je neophodno, nakon čišćenja, vrši dezinfekciju prostorija na odgovarajući način;
2) održava čistom opremu, posude, gajbe, vozila, ribolovne plovne objekte i kada je neophodno, nakon čišćenja, vrši njihovu dezinfekciju na odgovarajući način;
3) obezbijeđuje, što je moguće veću čistoću životinja koje se upućuju na klanje;
4) koristi vodu za piće ili čistu vodu za sprječavanje kontaminacije primarnih proizvoda;
5) obezbijeđuje da primarnim proizvodima rukuje zaposleno osoblje obučeno iz oblasti opšte higijene hrane;