Na osnovu člana 73 stav 4 Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata ("Službeni list CG", broj 51/08), Ministarstvo za ekonomski razvoj, donijelo je

PRAVILNIK

O BLIŽIM USLOVIMA I NAČINU PRILAGOĐAVANjA OBJEKATA ZA PRISTUP I KRETANjE LICA SMANjENE POKRETLjIVOSTI

(Objavljen u "Sl. listu CG", br. 10. od 10. februara 2009)

I. OPŠTE ODREDBE

Član 1

Ovim pravilnikom se propisuju uslovi i način obezbjeđivanja nesmetanog pristupa, kretanja, boravka i rada licima smanjene pokretljivosti (u daljem tekstu: pristupačnost) objektima koji su u javnoj upotrebi, stambenim i stambeno-poslovnim objektima i uslovi i način jednostavnog prilagođavanja pristupačnosti stambenim i stambeno-poslovnim objektima.

Član 2

Pristupačnost i jednostavno prilagođavanje pristupačnosti objekata iz člana 1 ovog pravilnika obezbjeđuje se izradom tehničke dokumentacije i izgradnjom tih objekata na način da sadrže obavezne elemente pristupačnosti i/ili da ispunjavaju uslove upotrebe pomagala lica sa invaliditetom.
Kada su elementi pristupačnosti istovremeno i dio puta za evakuaciju u slučaju opasnosti, tada se moraju ispuniti zahtjevi po posebnom propisu.

Član 3

Grafički prikaz oznaka pristupačnosti, uslova upotrebe pomagala i obaveznih elemenata pristupačnosti, dat je u Prilogu koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni dio. Oznake pristupačnosti moraju biti odgovarajuće veličine i postavljene na lako uočljivom mjestu.

Član 4

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom pravilniku imaju sljedeće značenje:
1. lice smanjene pokretljivosti je lice koje ima privremene ili trajne smetnje pri kretanju usljed invalidnosti, starosti, trudnoće ili drugih razloga;
2. lice sa invaliditetom je lice sa urođenom ili stečenom fizičkom, senzornom, intelektualnom ili emocionalnom umanjenom sposobnošću;
3. pomagala lica sa invaliditetom su pomagala za orjentaciju i pomagala za pokretljivost;
4. pomagala za orjentaciju su bijeli štap i pas vodič;
5. pomagala za pokretljivost su invalidska kolica, štap, štake, hodalica i pas pomagač;
6. prepreka je komunikacijska i orjentaciona smetnja koja lice smanjene pokretljivosti može ometati i/ili sprječavati u nesmetanom pristupu, kretanju, boravku i radu;
7. pristupačnost je rezultat primjene tehničkih rješenja u izradi tehničke dokumentacije i građenju objekata, kojima se licima smanjene pokretljivosti i licima sa invaliditetom obezbjeđuje nesmetan pristup, kretanje, boravak i rad u tim objektima na istom nivou kao i ostalim licima;
8. pristupačni objekat, dio objekta ili oprema (rampa, stepenište, lift, vertikalno-podizna platforma, koso-podizna sklopiva platforma, ulazni prostor, komunikacije, NjC, kupatilo, kuhinja, soba, učionica, radni prostor, stan/apartman, kafana, restoran, kabina za presvlačenje, tuš kabina, ulaz u vodu na plaži i na bazenu, mjesto u gledalištu, telefon, tekstofon, faks, bankomat, električne instalacije, kvake na vratima i prozorima, pult, oglasni pano, orjentacioni plan za kretanje u objektu, stajalište i peron, parking mjesto, javna pješačka površina, semafor, pješački prelaz, pješačko ostrvo i rakrsnica) je onaj objekat, dio objekta ili oprema koji obezbjeđuje ispunjavanje obaveznih elemenata pristupačnosti propisanih ovim pravilnikom;
9. obavezni elementi pristupačnosti su elementi za izradu tehničke dokumentacije i građenje, kojima se određuje veličina, svojstva, instalacije, uređaji i druga oprema objekata radi obezbjeđivanja pristupa, kretanja, boravka i rada lica sa invaliditetom i lica smanjene pokretljivosti na istom nivou kao i ostalim licima;
10. oznake pristupačnosti su oznake kojima se označavaju primijenjeni obavezni elementi pristupačnosti;
11. jednostavno prilagodljivi stan je stan koji se po potrebi može prilagoditi u pristupačni, bez uticaja na upotrebljivost objekta ;
12. vizuelno-svjetlosna najava je upozorenje i obavještenje gluvom licu i licu oštećenog sluha putem svjetlosnih signala;
13. zvučna najava je upozorenje i obavještenje slijepom i slabovidom licu putem zvuka;
14. zvučna signalizacija je signalizacija koja pomaže slijepim i slabovidim licima pri snalaženju u prostoru;
15. induktivna petlja ili transmisioni obruč je instalacija koja se ugrađuje u objekat radi otklanjanja šumova iz okoline i poboljšanja kvaliteta zvuka;.
16. komunikaciona pomagalo je uređaj koji omogućava licima koja koriste slušni aparat primanje zvučnih signala bez smetnji;
17. taktilna obrada je završna reljefna obrada hodne površine;
18. taktilna crta vodenjake, taktilna obrada hodne površine namijenjena usmjeravanju kretanja slijepih i slabovidih lica, koja se na kraju puta vođenja i na mjestu promjena smjera vođenja označava promjenom u strukturi reljefne obrade;
19. taktilna crta upozorenja je taktilna obrada hodne površine koja se postavlja sa svrhom upozorenja slijepim i slabovidim licima na opasnost od vozila;
20. taktilno polje upozorenja je taktilna obrada hodne površine koja služi za upozorenje i obavještavanje slijepim i slabovidim licima o promjeni nivoa kretanja;
21. tekstofon je prilagođeni telefon za gluva lica i lica oštećenog sluha, pri čemu oba sagovornika komuniciraju pismenim putem;
22. tipski element je predmet čija je namjena razgraničavanje javne pješačke površine od kolovoza, biciklističke staze i/ili parkirališta, a može biti različitog oblika i druge primarne namjene - na primjer: žardinjera za cvijeće, zid, klupa i si;
23. javna pješačka površina je: trotoar, pješačka staza, pješački trg, pasarela, pješački prolaz, pješački most i sl.

Član 5

Obaveze iz ovog pravilnika odnose se na objekte u javnoj upotrebi i na stambene i stambeno-poslovne objekte. Objekti u javnoj upotrebi su:
1. objekti trgovačke, ugostiteljske i/ili turističke namjene: robna kuća; trgovački i uslužni centar; samoposluživanje uslužne površine od 400 m2 i više; tržnica;caffe bar, kafana i restoran, sa 80 i više sjedećih mjesta; disko klub i noćni klub, površine od 400 m2 i više; turistički informativni centar; turistička agencija površine od 200 m2 i više; zasebno stojeća recepcija; objekat nautičkog turizma; hotel (soba/TWC) sa 50 i više soba; hostel sa 50 i više soba sa zajedničkim sanitarnim jedinicama; turističko naselje sa 50 i više apartmana; kamp za 500 i više gostiju; restoran uz magistralni put ili autoput; hotel sa posebnom oznakom - motel uz magistalni ili autoput; trgovačko-ugostiteljski sadržaj uz pumpu za gorivo i sl;
2. objekti poštanske i/ili telekomunikacione namjene: poštanska sala za rad sa strankama sa manje od tri šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; poštanska sala za rad sa strankama sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; telekomunikacioni centar za pružanje usluga korisnicima sa manje od tri šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; telekomunikacioni centar za pružanje usluga korisnicima sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; objekti u kojima se nude telekomunikacione usluge telefoniranja, faksiranja i sl. sa tri ili više uređaja i sl;
3. objekti za pružanje finansijskih usluga: poslovnica banke sa dva ili više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; poslovnica finansijske agencije sa dva ili više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja i sl;
4. objekti zakonodavne, sudske, upravne i slične namjene: Vlada Crne Gore; Skupština Crne Gore; organi sudske vlasti; organi državne i lokalne uprave i sl;
5. objekti zdravstvene, rehabilitacione, socijalne i dječje zaštite: ustanove zdravstvene, rehabilitacione, socijalne i dječje zaštite; apoteka i prodavnica ortopedskih pomagala; apoteka i prodavnica ortopedskih pomagala sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; ambulanta; dom zdravlja; bolnica; lječilište; zatvoreni bazen u lječilištu; otvoreni bazen u lječilištu; ljecilišna plaža; zatvoreno lječilišno kupalište/banja; javno kupalište; dom za stare osobe sa 10 i više soba sa zajedničkim sanitarnim jedinicama; dom za stare osobe hotelskog tipa (soba/TWC) sa 10 i više soba; dom za stare osobe apartmanskog tipa sa 10 i više apartmana; narodna kuhinja i sl;
6. objekti u kojima često borave lica sa invaliditetom: objekti u kojima se nalaze poslovne prostorije saveza, društava i/ili udruženja lica sa invaliditetom; ustanova za vaspitanje i obrazovanje lica sa invaliditetom; ustanova za rehabilitaciju; ustanova za smještaj lica sa invaliditetom i sl;
7. objekti vaspitne i obrazovne namjene: dječji vrtić; škola, visoko-obrazovna institucija; učenički i studentski dom sa 50 i više soba sa zajedničkim sanitarnim jedinicama; učenički i studentski dom hotelskog tipa (soba/TWC) sa 50 i više soba; studentska apartmanska naselja sa 50 i više apartmana i sl;
8. objekti kulturne namjene: centralna biblioteka; gradska biblioteka; univerzitetska biblioteka; kulturni centar; kongresni centar; muzej, galerija, izložbeni prostor površine 300 m i više; bioskop, pozorište i koncertna dvorana, i sl;
9. objekti saobraćajne namjene: aerodrom; autobuska i željeznička stanica; autobusko stajalište, željeznički peron; putnička zgrada u trajektnim i brodskim pristaništima; odmorište uz magistralni ili auto-put; javno parkiralište; javna garaža; benzinska pumpa, i sl;
10. objekti sportsko - rekreacione namjene: sportski teren; sportska dvorana sa 100 i više mjesta u gledalištu i sl;
11. objekti zabavne namjene: zabavni park; zoološki i botanički vrt i sl;
12. objekti vjerske namjene: obredna dvorana; vjerski i