Na osnovu člana 9. stav 1. tačka 1) Zakona o hartijama od vrijednosti ("Službeni list RCG", broj 59/2000), Komisija za hartije od vrijednosti, na sjednici od 04. aprila 2001. godine, donosi

PRAVILA

O IZDAVANjU DOZVOLE ZA RAD BERZE

(Objavljena u "Sl. listu RCG", br. 16 od 10. aprila 2001, 45/01, 69/03, "Sl. listu Crne Gore", br. 52 od 12. oktobra 2012)

Član 1.

Ovim pravilima uređuju se uslovi i postupak dobijanja dozvole za rad berze.

Član 2.

Osnivači berze podnose Komisiji za hartije od vrijednosti (u daljem tekstu: Komisija) zahtjev za izdavanje dozvole za rad koji sadrži:
1) naziv i sjedište berze;
2) datum potpisivanja ugovora o osnivanju, odnosno održavanja osnivačke skupštine;
3) naziv i sjedište osnivača berze;
4) visinu novčanog i nenovčanog osnivačkog kapitala berze;
5) kapitalske veze osnivača berze sa drugim pravnim licima; i
6) podatke o v.d. direktoru, i to: ime i prezime, godinu rođenja, školsku spremu, ukupan radni staž i poslove koje je obavljao do podnošenja zahtjeva, kao i podatke o tome da li je osuđivan za krivična djela protiv privrede ili službene dužnosti.

Član 3.

Uz zahtjev za izdavanje dozvole za rad berze, osnivači su dužni da podnesu Komisiji sljedeću dokumentaciju:
1) ugovor o osnivanju berze, uz koji se dostavljaju i kopije rješenja o upisu u sudski registar osnivača berze i osnovni bilansni pokazatelji poslovanja osnivača (bilans stanja i bilans uspjeha) na dan 31. decembar po godišnjem računu za prethodnu godinu, sa mišljenjem ovlašćenog revizora;
2) statut berze;
3) dokaz da je jedina djelatnost obavljanje poslova tržišta hartija od vrijednosti;
4) opis poslova i plan rada za narednu godinu dana;
5) pravila berze i procedure koje obezbjeđuju obavljanje poslova na redovan način i uz neophodnu zaštitu investitora;
6) pravila o rješavanju situacija u slučaju kada član berze nije u mogućnosti da izvrši svoju obavezu iz jednog ili više ugovora;
7) dokaz da su osnivači berze obezbijedili, u skladu sa ugovorom o osnivanju, osnivački ulog berze - u novcu u iznosu od najmanje 100.000 EUR, odnosno u stvarima ili pravima preko tog iznosa, sa određivanjem pojedinačnog uloga svakog osnivača i ukupnim brojem njegovih akcija;
8) dokaz o porijeklu stranog uloga, ako je osnivač strano lice;
9) dokaz o tehničko-tehnološkoj opremljenosti za obavljanje poslova tržišta hartija od vrijednosti;
10) dokaz o organizacionoj i kadrovskoj osposobljenosti za obavljanje poslova tržišta hartija od vrijednosti sa nacrtom pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta i sa podacima o licima sa posebnim ovlašćenjima i odgovornostima;
11) dokaz o načinu obezbjeđivanja odgovarajućeg poslovnog prostora za rad berze;
12) dokaz postojanja najmanje tri člana koja će biti uključena u poslovanje sa hartijama od vrijednosti;
13) predlog aktivnosti u vezi sa saldiranjem i plaćanjem u poslovanju hartijama od vrijednosti u cilju ostvarivanja transakcija na tržištu hartija od vrijednosti i njihovog registrovanja;
14) ovlašćenje za lice sa kojim će Komisija sarađivati u postupku po zahtjevu za izdavanje dozvole za rad;
15) dokaz o uplati propisane naknade Komisiji.

Član 4.

Osnivači berze mogu biti samo pravna lica.
Ugovor o osnivanju berze potpisuju ovlašćena lica osnivača i ovjeravaju ga svojim pečatima.
Ugovor o osnivanju berze sadrži datum i mjesto njegovog zaključenja. Listovi ugovora o osnivanju moraju biti povezani tako da onemogućavaju njihovo naknadno vađenje i zamjenu.

Član 5.

Dokaz da je jedina djelatnost berze obavljanje poslova tržišta hartija od vrijednosti je utvrđivanje ove djelatnosti kao jedine u ugovoru o osnivanju i statutu berze.

Član 6.

Opis poslova i plan rada berze za narednu godinu poslovanja obuhvata naročito: planiranje poslovne politike, predviđeni obim transakcija sa hartijama od vrijednosti, vrste hartija od vrijednosti za koje se planira da će biti predmet transakcija, visinu provizija i naknada i njihov obim koji planira da ostvari.

Član 7.

Pravilima berze utvrđuju se naročito: način trgovine hartijama od vrijednosti, način omogućavanja pravilnog i efikasnog regulisanja i kontrole trgovanja hartijama od vrijednosti, članstvo, listing, obim promjene cijena, adekvatnost kapitala, poslovanje berze, podaci i periodični izvještaji, informisanje o transakcijama, razmatranje prigovora i žalbi na obavljanje transakcija njenog člana.
Pravilima berze utvrđuje se i način formiranja različitih lista za trgovanje hartijama od vrijednosti i utvrđuju se uslovi koje određene hartije od vrijednosti treba da ispune da bi se njima trgovalo na pojedinim listama.
Pravila berze se, nakon dobijanja dozvole za rad, obavljaju u "Službenom listu Crne Gore".
Uslovi za kotaciju na listama berze uređuju se pravilnikom o kotaciji.

Član 8.

Pravila o rješavanju situacija u slučaju kada član berze nije u mogućnosti da izvrši svoju obavezu iz jednog ili više ugovora sadrže odredbe o postupanju u slučajevima kada lice koje koristi usluge berze nije u mogućnosti da izvrši obavezu iz jednog ili više ugovora o transakciji sa hartijama od vrijednosti.

Član 9.

Dokazom da su osnivači obezbijedili novčani dio osnivačkog kapitala smatra se izvod sa privremenog računa kod nosilaca platnog prometa o uplaćenim sredstvima na ime novčanog dijela osnivačkog kapitala berze, saglasno rokovima utvrđenim u ugovoru o osnivanju.
Osnivači koji osnivački kapital berze obezbjeđuju u nenovčanom obliku dostavljaju izvještaj ovlašćenog procjenjivača o vrijednosti uloga u stvarima ili pravima, u skladu sa propisima.

Član 10.

Kada je osnivač berze strano pravno lice, kao dokaz o njegovom postojanju dostavlja se potvrda odgovarajućeg organa strane države u kojoj je sjedište tog lica (notara, nadležnog suda i sl.).
Strano pravno lice, osnivač berze koji obezbjeđuje novčani dio osnivačkog kapitala berze, dostavlja dokaz da su novčana sredstva uplaćena na račun banke ovlašćene za obavljanje poslova sa inostranstvom.
Strano pravno lice, koje osnivački kapital berze obezbjeđuje u nenovčanom obliku, dostavlja izvještaj ovlašćenog procjenjivača o vrijednosti uloga u stvarima ili pravima, u skladu sa propisima.

Član 11.

Dokaz o tehničko-tehnološkoj opremljenosti berze predstavlja dokumentacija o načinu obezbjeđivanja informacionog, kompjuterskog i telekomunikacionog sistema (pravo svojine na osnovu osnivačkog uloga, dugoročni zakup, lizing ili drugi osnov), sa specifikacijom računarske i druge opreme i odgovarajućim programima kojima se dokazuje da se tom opremom mogu vršiti poslovi tržišta hartija od vrijednosti.
Radi obezbjeđivanja ispunjavanja kriterijuma za istovremeno, ravnopravno i pod