Na osnovu člana 17 stav 1 tačka 2) i člana 11 tačka 3) Zakona o Centralnoj banci Crne Gore ("Sl. list RCG", br. 52/00, 53/00 i 47/01), Savjet Centralne banke Crne Gore, na sjednici održanoj 17. decembra 2004. godine, donio je

ODLUKU

O NAČINU IZVRŠAVANjA MEĐUBANKARSKIH PLAĆANjA SA OBRAČUNSKIH RAČUNA UČESNIKA U MEĐUBANKARSKOM PLATNOM SISTEMU

(Objavljena u "Sl. listu RCG", br. 78 od 22. decembra 2004; 39/05 i 69/05)

IOSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovom odlukom propisuje se način izvršavanja međubankarskih plaćanja sa obračunskih računa učesnika u međubankarskom platnom sistemu.

Član 2

Međubankarska plaćanja u međubankarskom platnom sistemu izvršavaju se kao bruto obračun u realnom vremenu i neto obračun u odloženom vremenu.

Član 3

Bruto obračun u realnom vremenu i neto obračun u odloženom vremenu obavlja Centralna banka Crne Gore (u daljem tekstu: Centralna banka).

IIBRUTO OBRAČUN U REALNOM VREMENU

1. Učesnici u bruto obračunu u realnom vremenu

Član 4

Učesnici u bruto obračunu u realnom vremenu (u daljem tekstu: RTGS) su:
1) Centralna banka,
2) banke koje obavljaju poslove platnog prometa u zemlji, i
3) drugi subjekti čiji se računi, u skladu sa zakonom, vode kod Centralne banke.

2. Uslovi i način priključenja u RTGS

Član 5

Za učešće u RTGS-u učesnici treba da:
1) ispunjavaju tehničke uslove i standarde za povezivanje sa RTGS-om;
2) prijave Centralnoj banci bankarski kod za identifikaciju (BIC kod) koji će koristiti u RTGS-u;
3) prijave lica ovlašćena za kontakt sa Centralnom bankom po poslovima obračuna u RTGS-u.

Član 6

Za učešće u RTGS-u učesnici podnose Centralnoj banci zahtjev za priključenje, koji je ovjeren službenim pečatom i koji je potpisalo lice ovlašćeno za zastupanje.
O priključenju RTGS-u učesnik sa Centralnom bankom zaključuje ugovor.

3. Sredstva za obračun u RTGS-u

Član 7

Za obračun u RTGS-u koriste se sredstva učesnika sa obračunskog računa u međubankarskom platnom sistemu kod Centralne banke.

4. Transakcije koje se izvršavaju u RTGS-u

Član 8

U RTGS-u obavezno se izvršavaju:
- transakcije koje glase na iznos od 1.000,00 EUR-a ili veći;
- transakcije koje se odnose na uplatu javnih prihoda (porezi, doprinosi, takse i dr.) na račune koje propisuje ministarstvo nadležno za poslove finansija i transakcije u korist i na teret računa Državnog trezora;
- transakcije kojima učesnici podižu gotovinu iz trezora Centralne banke.
Transakcije koje glase na iznos manji od 1.000,00 EUR-a mogu se izvršavati u RTGS-u, ukoliko to klijent zahtijeva.

5. Mjere zaštite i odgovornost

Član 9

Učesnici u RTGS-u dužni su da obezbijede mjere sigurnosti i zaštite, a naročito u odnosu na: zaposlene koji obavljaju poslove platnog prometa, kontrolu operacija, obradu podataka vezanih za rad sa RTGS-om, kao i fizičku kontrolu pristupa računarima povezanim sa Centralnom bankom za potrebe izvršenja obračuna u RTGS-u.

Član 10

Učesnici u RTGS-u obavezni su da odrede zaposlenog koji će biti zadužen za sigurnost i zaštitu komunikacije sa RTGS-om (u daljem tekstu: administrator zaštite), da ga za to ovlaste i ovlašćenje dostave Centralnoj banci.
Administrator zaštite zadužen je za:
1) konfigurisanje i administraciju hardverskih i softverskih sistema zaštite koji služe za bezbjednu komunikaciju sa RTGS-om;
2) obavljanje platnog prometa u skladu sa odlukom kojom se uređuje elektronski način obavljanja platnog prometa;
3) podnošenje pisanog izvještaja o primjeni bezbjedonosnih mjera i saradnji sa RTGS-om po zahtjevu Centralne banke.

Član 11

Učesnici u RTGS-u odgovorni su za vjerodostojnost, kodiranje i sadržinu poslatih poruka, za blagovremenost slanja poruka u RTGS, kao i za to da poruke šalju i primaju za to ovlašćena lica.

6. Način izvršenja plaćanja u RTGS-u

Član 12

Međusobna komunikacija učesnika u RTGS-u ostvaruje se porukama.
Poruka se smatra validnom ako ispunjava sljedeće uslove:
1) da je formirana uSWIFTformatu, u skladu sa formatom i namjenom poruka propisanim odlukom kojom se uređuje elektronski način obavljanja platnog prometa;
2) da je poslata i primljena na način i po pravilima propisanim odlukom kojom se uređuje elektronski način obavljanja platnog prometa;
3) da je poslata i primljena u skladu sa Dnevnim terminskim planom RTGS-a, sadržanim u Prilogu 1, koji je odštampan uz ovu odluku i čini njen sastavni dio.

Član 13

Poruke za plaćanje (transakcije) izvršavaju se u RTGS-u sa prioritetima od 1 do 99, pri čemu je 1 najviši, a 99 najniži prioritet. Oznake prioriteta od 1 do 9 rezervisane su za transakcije Centralne banke, a ostali učesnici oznake prioriteta od 10 do 99 koriste prema svojim potrebama.

Član 14

Transakcije se obrađuju i izvršavaju odmah poslije prijema u RTGS, i to do visine pokrića na obračunskom računu učesnika.

Član 15

Transakcije sa prioritetima od 10 do 49, za čije izvršenje nema pokrića na obračunskom računu učesnika, stavljaju se u red čekanja, a nakon obezbjeđenja pokrića, izvršavaju prema prioritetu i vremenu slanja do kraja obračunskog dana.

Član 16

Transakcije sa prioritetima od 50 do 99, za čije izvršenje nema pokrića na obračunskom računu učesnika, vraćaju se pošiljaocu.

Član 17

Pošiljalac može promijeniti prioritet poruke za plaćanje koja se nalazi u redu čekanja do kraja obračunskog dana.
Ako pošiljalac nije u mogućnosti da promjenu prioriteta poruke izvrši elektronskim putem, obavještenje o promjeni prioriteta poruke, na propisanom obrascu, dostavlja Centralnoj banci - Sektoru za platni promet (u daljem tekstu: Sektor), najkasnije do 17 časova.

Član 18

Poruka za plaćanje, koja iz bilo kog razloga ne može biti obrađena, vraća se pošiljaocu.

Član 19

Odmah poslije izvršenja transakcije, RTGS upućuje pošiljaocu odgovarajuću poruku o izvršenom obračunu, nakon čijeg se prijema transakcija smatra konačnom.

Član 20

Za poslate poruke sa instrukcijom izvršenja pojedinačnih naloga za plaćanje, za koje nijesu ispunjeni uslovi za izvršenje u toku tekućeg obračunskog dana, RTGS upućuje pošiljaocu odgovarajuću poruku o odbijanju izvršenja tih naloga, na osnovu koje se odbijanje izvršenja smatra konačnim.

Član 21

Transakcije iz člana 15 ove odluke, koje se ne mogu izvršiti do kraja obračunskog dana, vraćaju se pošiljaocu kao neizvršene.

Član 21a

Na kraju obračunskog dana, svakom učesniku se dostavlja izvještaj o izvršenim transakcijama, sa izvještajem o dnevnom iznosu naknade za usluge Centralne banke.

Član 22

Učesnik može podnijeti reklamacije koje se odnose na plaćanja izvršena u RTGS-u,