ZAKON

O ZAŠTITI OD POŽARA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 71 od 27. jula 2012)

I- OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom propisuje se sistem zaštite od požara, prava i obaveze privrednih društava i drugih pravnih lica, republičkih organa uprave i drugih organa, jedinica lokalne samouprave, preduzetnika i drugih fizičkih lica kao subjekata zaštite od požara (u daljem tekstu: subjekti zaštite od požara), mjere zaštite od požara, planiranje i organizovanje zaštite od požara, organizacija vatrogasne službe, gašenje požara, nadzor nad sprovođenjem mjera zaštite od požara i finansiranje zaštite od požara.

Član 2.

(1) Zaštita od požara obuhvata skup mjera i radnji upravne, organizacione, materijalno-tehničke, obrazovne i propagandne prirode, koje se preduzimaju radi sprečavanja izbijanja i širenja požara, njegovog otkrivanja i gašenja, te spasavanja ljudi, imovine i životne sredine ugroženih požarom.
(2) Zaštita od požara organizuje se i sprovodi u svim mjestima i na svim objektima koji su izloženi opasnostima od izbijanja i širenja požara.

Član 3.

Zaštita od požara je djelatnost od posebnog interesa za Republiku Srpsku.

Član 4.

Izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeća značenja:
a) požar - proces nekontrolisanog sagorijevanja gorive materije kojim se ugrožavaju život i zdravlje ljudi, materijalna dobra i životna sredina, a koji je karakterističan po istovremenom otpuštanju toplote, dima, toksičnih gasova i plamena,
b) požarni sektor - granica širenja požara koja se određuje na osnovu analize požarnog opterećenja, načina širenja požara, požarnog rizika i materijalne vrijednosti objekta u kojem se određuje,
v) dimovod - unutrašnji dio dimnjaka kroz koji se odvodi dim,
g) teritorijalna vatrogasna jedinica je vrsta profesionalne vatrogasne jedinice koja se osniva na području opštine ili grada,
d) preduzetna vatrogasna jedinica je vrsta profesionalne vatrogasne jedinice koja se osniva u privrednim društvima i drugim pravnim licima i
đ) dobrovoljna vatrogasna jedinica je vrsta vatrogasne jedinice koja se formira u jedinicama lokalne samouprave, vatrogasnim društvima, privrednim društvima, drugim pravnim licima, republičkim organima uprave ili drugim organima.

II- PRAVA I OBAVEZE SUBJEKATA ZAŠTITE OD POŽARA

Član 5.

Vlada Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada) na prijedlog Ministarstva unutrašnjih poslova (u daljem tekstu: Ministarstvo) donosi godišnji program aktivnosti sprovođenja posebnih mjera zaštite od požara od interesa za Republiku Srpsku.

Član 6.

(1) Subjekti zaštite od požara dužni su da u sprovođenju mjera zaštite od požara postupaju u skladu sa ovim zakonom, planovima zaštite od požara i opštim aktima subjekata zaštite od požara.
(2) U izvršavanju obaveza iz stava 1. ovog člana ostvaruje se saradnja sa ovlašćenim privrednim društvima i drugim pravnim licima iz člana 23. ovog zakona i privrednim društvima i pravnim licima koja su stručno osposobljena i registrovana za vršenje djelatnosti zaštite od požara.
(3) Direktor privrednog društva ili drugog pravnog lica, odnosno rukovodilac koji rukovodi republičkim organom uprave ili drugim organom, rukovodni radnici u privrednom društvu i pravnom licu, odnosno radnici sa posebnim ovlašćenjima u republičkom organu uprave, svaki u svom djelokrugu odgovorni su za organizovanje i sprovođenje zaštite od požara, posebno za primjenu propisanih i naloženih mjera, održavanje u ispravnom stanju i namjensku upotrebu opreme i sredstava za gašenje požara, kao i za upoznavanje radnika sa opasnostima od požara u vezi sa njihovim poslovima i zadacima.
(4) Svaki građanin koji primijeti požar ili neposrednu opasnost od požara dužan je da ga ugasi ili otkloni neposrednu opasnost od požara, ako to može učiniti bez opasnosti za sebe ili drugog.

Član 7.

Za organizovanje i ostvarivanje zaštite od požara, u skladu sa ovim zakonom, drugim propisima i opštim aktima, odgovorni su:
a) u privrednim društvima i drugim pravnim licima
- direktor,
b) u političkim strankama i udruženjima građana -izvršni organi i
v) u republičkim organima uprave i drugim organima
- rukovodioci koji rukovode tim organima.

Član 8.

(1) Radi utvrđivanja odgovarajuće organizacije i preduzimanja drugih mjera potrebnih za uspješno funkcionisanje i sprovođenje mjera zaštite od požara, subjekti zaštite od požara razvrstavaju se u četiri kategorijeI, II,IIIiIVstepena rizika ugroženosti od požara, a zavisno od tehnološkog procesa, vrste materijala koji proizvode, prerađuju ili uskladištavaju, vrste materijala upotrijebljenog za izgradnju objekta i značaja objekta.
(2) Ministar unutrašnjih poslova (u daljem tekstu: ministar) donosi rješenje kojim razvrstava subjekte zaštite od požara u odgovarajuće kategorije stepena rizika ugroženosti od požara, na koje se može izjaviti žalba u roku od 15 dana od dana prijema rješenja.
(3) Ministar donosi propise o uslovima, osnovima i mjerilima za razvrstavanje privrednih društava i drugih pravnih lica, republičkih organa uprave i drugih organa i preduzetnika, u odgovarajuće kategorije stepena rizika ugroženosti od požara.
(4) U određenim slučajevima, ministar može odrediti, zbog privrednog, kulturnog, istorijskog i drugog značaja djelatnosti koje vrše subjekti zaštite od požara da oni budu razvrstani u kategoriju neposredno višeg stepena rizika ugroženosti od požara.

Član 9.

(1) Privredna društva i druga pravna lica razvrstana u kategorijuIstepena rizika ugroženosti od požara dužna su da donesu plan zaštite od požara i da imaju vlastitu vatrogasnu jedinicu sa odgovarajućim brojem radnika na organizovanju i sprovođenju preventivnih mjera zaštite od požara.
(2) Privredna društva i druga pravna lica razvrstana u kategorijuIIstepena rizika ugroženosti od požara obavezna su da donesu planove zaštite od požara i da imaju odgovarajući broj radnika radi vršenja poslova stalnog dežurstva, neposrednog gašenja požara i sprovođenja preventivnih mjera zaštite od požara radi organizovanja službe zaštite od požara.
(3) Subjekti zaštite od požara, razvrstani u kategorijuIIIstepena rizika ugroženosti od požara obavezni su da imaju najmanje jednog radnika koji neposredno organizuje i sprovodi preventivne mjere zaštite od požara.
(4) Subjekti zaštite od požara, razvrstani u kategorijuIVstepena rizika ugroženosti od požara moraju da imaju najmanje jednog radnika zaduženog za organizovanje i sprovođenje preventivnih mjera zaštite od požara ili ugovor sa ovlašćenom ustanovom.
(5) Subjekti zaštite od požara razvrstani u kategorije iz st. 1. do 4. ovog člana donose opšti akt o zaštiti od požara.

Član 10.

(1) Subjekti zaštite od požara dužni su da pod uslovima i na način propisan ovim zakonom učestvuju u gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom i da daju na raspolaganje svoja prevozna, tehnička i druga sredstva potrebna za gašenje požara i spasavanje ljudi i imovine ugroženih požarom.
(2) Subjekti zaštite od požara dužni su da:
a) obavijeste sve radnike koji su izloženi opasnosti od požara ili mogu da budu izloženi opasnosti od požara, o mjerama i radnjama koje se preduzimaju, a odnose se na zaštitu od požara i
b) daju uputstva da radnici prestanu raditi u slučaju opasnosti od požara i da se upute na sigurno mjesto.
(3) U slučaju izbijanja požara, od radnika se ne smije zahtijevati da nastave rad u situaciji u kojoj postoji opasnost za njihov život i zdravlje.
(4) Subjekti zaštite od požara dužni su da omoguće radnicima da preduzmu mjere i radnje u skladu sa svojim znanjima i raspoloživim tehničkim sredstvima radi izbjegavanja posljedica opasnosti od požara, u slučaju kada postoji ozbiljna opasnost po njihovo zdravlje ili zdravlje drugih lica usljed požara, a neposrednog rukovodioca nije moguće kontaktirati.
(5) Zbog preduzimanja mjera i radnji iz stava 4. ovog člana radnici ne snose odgovornost, osim ako su postupali namjerno ili iz krajnje nepažnje.

Član 11.

(1) Privredno društvo i drugo pravno lice, kao i fizičko lice koji izrađuju tehničku dokumentaciju, investitori i izvođači radova na objektima dužni su da u izradi tehničke dokumentacije i građenju primjenjuju propisane mjere i normative zaštite od požara.
(2) Za građevinski materijal, elemente, opremu i druge materijale koji se ugrađuju u objekat, a koji su od posebnog značaja za sprečavanje nastanka ili širenja požara u tom objektu, moraju se obezbijediti dokazi o njihovoj vatrootpornosti i požarnim karakteristikama.
(3) Za finalnu obradu vodoravnih i vertikalnih površina izlaza i izlaznih puteva u objektima smiju se ugrađivati samo materijali određenih požarnih karakteristika.
(4) Za ugrađeni materijal iz stava 2. ovog člana izvođač radova dužan je da pribavi dokaze o njihovoj vatrootpornosti i požarnim karakteristikama i da ih na uvid Ministarstvu prije izdavanja saglasnosti iz člana 24. stav 1. ovog zakona.

Član 12.

Osim mjera zaštite od požara propisanih ovim zakonom, skupštine opština - grada, mogu u skladu sa potrebama propisati i druge mjere kojima je