ZAKON

O UNUTRAŠNjEM PLATNOM PROMETU

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 52 od 7. juna 2012, 92/12)

I- OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom uređuje se obavljanje unutrašnjeg platnog prometa u Republici Srpskoj, određuju učesnici i organizacije ovlašćene za obavljanje poslova platnog prometa, definišu vrste računa, način i oblici plaćanja, izvršenje plaćanja i prinudna naplata sa računa, postupanje, prava i obaveze učesnika u unutrašnjem platnom prometu.

Član 2.

(1) Pod unutrašnjim platnim prometom u smislu ovog zakona podrazumijeva se otvaranje i vođenje računa učesnika i plaćanja između učesnika u unutrašnjem platnom prometu u konvertibilnim markama.
(2) Plaćanje je izvršenje platnih transakcija radi prenosa sredstava sa jednog računa na drugi račun, uplate i isplate sa računa, naplate sa računa, obračunsko plaćanje, kao i drugi poslovi platnog prometa u skladu sa ovim zakonom i propisima koji uređuju platne transakcije.
(3) Pojedini pojmovi koji su definisani u Zakonu o platnim transakcijama imaju isto značenje i u ovom zakonu, ako nije drugačije određeno ovim zakonom.

Član 3.

(1) Učesnici u platnom prometu (u daljem tekstu: učesnici) su poslovni subjekti i fizička lica koja vrše plaćanja u skladu sa ovim zakonom i drugim propisima.
(2) Poslovnim subjektima smatraju se: privredna društva, javna preduzeća, republički organi uprave i organi jedinica lokalne samouprave, banke i druge finansijske organizacije, ostali oblici organizovanja pravnih lica čije je osnivanje registrovano kod nadležnog organa ili osnovano zakonom, kao i fizička lica koja samostalno obavljaju registrovanu poslovnu djelatnost.
(3) Odredbe ovog zakona koje se odnose na poslovne subjekte primjenjuju se i na poslovne jedinice stranog pravnog lica koje su registrovane i obavljaju poslovnu djelatnost u Republici Srpskoj u skladu sa propisima koji uređuju ovu oblast.
(4) Učesnici u platnom prometu mogu biti i strana pravna i fizička lica, u skladu sa posebnim propisima.

II- OVLAŠĆENE ORGANIZACIJE ZA OBAVLjANjE POSLOVA PLATNOG PROMETA

Član 4.

(1) Ovlašćene organizacije za obavljanje poslova platnog prometa (u daljem tekstu: ovlašćene organizacije) u smislu ovog zakona su: banke sa sjedištem u Republici Srpskoj, filijale banaka iz Federacije Bosne i Hercegovine i Brčko Distrikta Bosne i Hercegovine koje imaju dozvolu Agencije za bankarstvo Republike Srpske (u daljem tekstu: Agencija) i drugi subjekti koji obavljaju poslove platnog prometa za ovlašćene organizacije u skladu sa ovim zakonom.
(2) Pored ovlašćenih organizacija iz stava 1. ovog člana, Centralna banka Bosne i Hercegovine obavlja poslove unutrašnjeg platnog prometa u skladu sa Zakonom o Centralnoj banci Bosne i Hercegovine.

Član 5.

Ovlašćene organizacije obavljaju sljedeće poslove platnog prometa:
a) otvaraju, vode i zatvaraju račune učesnika, u skladu sa ovim zakonom i drugim propisima,
b) vode evidenciju računa učesnika,
v) primaju i provjeravaju ispravnost naloga za plaćanje,
g) izvršavaju naloge za plaćanje i vrše prenos sredstava sa jednog računa na drugi,
d) izvršavaju platne transakcije putem telekomunikacionih prenosa, digitalnih ili informaciono-tehnoloških uređaja,
đ) evidentiraju platne transakcije na računima,
e) obavljaju poslove gotovinskog platnog prometa,
ž) vrše usluge izdavanja i/ili prihvatanja platnih instrumenata i usluge novčanih pošiljki,
z) obavljaju blagajničko-trezorske poslove i obezbjeđuju smještaj i čuvanje gotovog novca,
i) izvještavaju učesnike o promjenama i stanju sredstava na računima,
j) vrše poravnanje međubankarskih naloga za plaćanje u skladu sa zakonom i propisima koji uređuju platne transakcije,
k) vode evidencije, dostavljaju podatke i izvještaje u skladu sa ovim zakonom i drugim propisima,
l) arhiviraju i čuvaju dokumentaciju sa podacima o platnom prometu i
lj) obavljaju i druge poslove u skladu sa propisima.

Član 6.

Preduzeće za poštanski saobraćaj Republike Srpske a. d. Banja Luka, putem svojih organizacionih dijelova, može za ovlašćene organizacije obavljati sljedeće poslove platnog prometa:
a) primati naloge za plaćanje od fizičkih lica,
b) obavljati isplate fizičkim licima za račun poslovnih subjekata i fizičkih lica koja imaju račune kod ovlašćenih organizacija,
v) primati uplate gotovog novca od fizičkih lica u korist računa poslovnih subjekata i fizičkih lica koja vrše plaćanja preko računa i
g) preuzimati i otpremati gotov novac ovlašćenim organizacijama i vršiti obračun sa ovlašćenim organizacijama.

Član 7.

U obavljanju poslova platnog prometa ovlašćene organizacije dužne su primjenjivati odredbe propisa o poslovanju banaka koje uređuju zaštitu prava i interesa korisnika finansijskih usluga, kao i odredbe drugih propisa kojima se uređuju zaštita potrošača, obligacioni odnosi i platne transakcije.

III- RAČUNI ZA OBAVLjANjE PLATNOG PROMETA

Član 8.

(1) Poslovni subjekti dužni su da za potrebe plaćanja otvore račune u ovlašćenim organizacijama i da sva novčana sredstva vode na tim računima, kao i da vrše plaćanja preko računa, u skladu sa ovim zakonom, zakonom koji uređuje platne transakcije i zaključenim ugovorom o otvaranju i vođenju računa sa ovlašćenom organizacijom kojim su uređena međusobna prava i obaveze.
(2) Fizička lica kod ovlašćenih organizacija mogu otvoriti račune za obavljanje platnog prometa i račune za polaganje novčanih depozita i uloga na štednju u skladu sa zaključenim ugovorom, propisima koji uređuju obligacione odnose i ovim zakonom.
(3) Strana pravna i fizička lica otvaraju nerezidentne račune i vrše poslovanje preko tih računa u skladu sa posebnim propisima.

Član 9.

(1) Ovlašćene organizacije otvaraju račune učesnicima na njihov zahtjev ili na osnovu propisa koji nameće obavezu otvaranja računa bez zahtjeva učesnika.
(2) Ovlašćene organizacije dužne su da učesniku, prije zaključenja ugovora, dostave ili stave na raspolaganje, u pisanoj formi ili elektronskom obliku, potpune i jasne informacije o svim bitnim uslovima korišćenja usluga platnog prometa.
(3) Ovlašćene organizacije mogu da mijenjaju odredbe ugovora iz stava 2. ovog člana na način koji je prethodno ugovoren, a u skladu sa propisima koji uređuju poslovanje banaka i obligacione odnose.

Član 10.

(1) Poslovni subjekti kod ovlašćenih organizacija mogu otvoriti:
a) račun za redovno poslovanje koji glasi na ime poslovnog subjekta,
b) račun organizacionog dijela poslovnog subjekta koji se registruje u skladu sa zakonom,
v) račun za posebne namjene i
g) račun za prikupljanje javnih prihoda.
(2) Ovlašćene organizacije dužne su da račune organizacionih dijelova poslovnog subjekta i račune za posebne namjene povežu