ZAKON

O STOČARSTVU

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 34 od 19. aprila 2006, 100/11)

I- OPŠTE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom se uređuju proizvodnja i uzgoj kvalitetno-priplodne stoke, osjemenjavanje stoke, organizacija uzgoja kvalitetno-priplodne stoke, osposobljavanje i istraživački rad u oblasti stočarstva, trgovina kvalitetno-priplodnom stokom, zoohigijenski uslovi držanja stoke, proizvodnja i kvalitet hrane za životanje i proizvoda životinjskog porijekla, nadzor nad sprovođenjem ovog zakona te druga pitanja važna za efikasnost i unapređenje stočarstva.
Odredbe ovog zakona odnose se na uzgoj kopitara, goveda, svinja, ovaca, koza, živine, i drugih vrsta stoke koje imaju privredni značaj (u daljem tekstu: domaće životinje).
Uzgojem iz stava 1. ovog člana podstiče se:
1. povećanje efikasnosti proizvodnje i uzgoja domaćih životinja uz očuvanje ili poboljšanje njihove vitalnosti,
2. povećanje ekonomičnosti stočarske proizvodnje,
3. poboljšanje kvaliteta stočarskih proizvoda,
4. očuvanje genetske raznovrsnosti domaćih životinja.

Član 2.

Pojedini pojmovi, u smislu ovog zakona imaju sljedeća značenja:
1. Stočarstvo je grana poljoprivrede koja se bavi uzgojem i držanjem domaćih životinja za privredno iskorišćavanje;
2. Kvalitetno-priplodna stoka je umatičena ili upisana domaća životinja te matično jato živine i to:
- umatičena životinja je domaća životinja čiste rase upisana u matičnu knjigu, čiji su roditelji, djedovi i babe upisani u matičnu knjigu iste rase;
- upisana životinja je domaća životinja čiste rase ili križanac poznatih roditelja, upisana u uzgojni registar;
- matično jato je jato čiste rase ili hibrid upisan u glavni registar matičnih jata;
3. Rasa je skup životinja iste vrste koje zbog uticaja zajedničkog porijekla i prilagođenosti na jednake uslove života imaju karakteristične rasne oznake kako u morfološkom, tako i u fiziološkom pogledu, sigurno ih prenose na potomstvo, a pod uticajem izmijenjenih uslova života mogu ih više ili manje mijenjati prema želji uzgajivača;
4. Soj je skupina životinja unutar rase sličnih nasljednih osobina;
5. Uzgoj stoke je sistem genetskih i zootehničkih postupaka u izgradnji proizvodnih osobina životinje;
6. Stvaranje kvalitetno-priplodne stoke je skup uzgojno-selekcijskih postupaka i mjera kojima se izgrađuje genetski vrijedna i u populaciji natprosječna životinja;
7. Uzgojni program je skup selekcijskih postupaka kojima se ostvaruje genetsko unapređenje pojedinih vrsta i rasa stoke;
8. Ispitivanje proizvodnosti je postupak utvrđivanja proizvodnih osobina životinja, uključujući kvalitet proizvoda, a cilj je ocjena priplodne vrijednosti u usmjeravanju tehnologije njihovog iskorišćavanja;
9. Priplodna vrijednost je nasljedni uticaj životinje na genetsku vrijednost njenih potomaka;
10. Testiranje je postupak ocjene priplodne vrijednosti primjerenim metodama i tehnološko-tehničkim postupcima;
11. Test na vlastiti rast i razvoj (performans test) je postupak ocjene priplodne vrijednosti za osobine rasta i razvoja testirane jedinke;
12. Test po potomstvu (progeni test) je postupak ocjene priplodnih vrijednosti životinje na osnovu podataka o proizvodnim osobinama potomaka;
13. Kontrolni test je postupak utvrđivanja rezultata ukrštanog uzgoja;
14. Ukrštanje je parenje životinja različitih rasa, sojeva i linija da bi se dobile proizvodno kvalitetnije životinje;
15. Licenciranje je uzgojna mjera odabira i ocjene priplodnjaka za prirodni pripust;
16. Genetska manipulacija je plansko mijenjanje genoma pojedinih životinja;
17. Genetski materijal je biološki reproduktivni materijal (sjeme, jajne ćelije i oplođene jajne ćelije);
18. Genetska različitost je stepen učestalosti gena unutar vrste;
19. Hibrid je životinja dobijena sistemskim i planskim postupcima ukrštanja;
20. Proizvodna osobina je važna i mjerljiva privredna osobina životinje;
21. Rodovnik je potvrda o porijeklu i proizvodnim osobinama (pedigre) matičnih životinja;
22. Potvrda o porijeklu je isprava o porijeklu upisane životinje;
23. Agencija za uzgoj i selekciju u stočarstvu je upravna organizacija čiji je djelokrug poslova utvrđen Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o ministarstvima i ovim zakonom;
24. Agencija za pružanje stručnih usluga u poljoprivredi je upravna organizacija čiji je djelokrug poslova utvrđen Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o ministarstvima i ovim zakonom;
25. Matična knjiga je knjiga koju vodi Agencija za uzgoj i selekciju u stočarstvu, udruženje uzgajivača i reprocentri (knjiga, popis, kartoteka, datoteka, ili neki drugi oblik bilježenja podataka) o matičnim životinjama iz programa uzgoja čiste rase, da bi se te životinje mogle identifikovati i da bi se moglo dokazati porijeklo i proizvodne osobine tih životinja;
26. Uzgojni registar je registar koji vodi Agencija za uzgoj i selekciju u stočarstvu, i udruženje uzgajivača (knjiga, popis, kartoteka, datoteka ili neki drugi oblik bilježenja podataka) o životinjama iz programa ukrštanja i odabranih životinja iz populacije, a da bi se one mogle identifikovati te da bi se moglo dokazati porijeklo;
27. Centralni registar matičnih grla jeste centralni skup svih podataka o kvalitetnim priplodnim životinjama u Republici Srpskoj;
28. Centralni registar matičnih jata jeste centralni skup svih podataka o matičnim jatima Republike Srpske;
29. Zootehnika je sistem tehnološko-tehničkih postupaka u uzgoju i iskorišćavanju životinja, a zoohigijenski uslovi su uslovi smještaja i držanja stoke;
30. Izvorne rase su rase domaćih životinja stvorene na području Republike Srpske;
31. Hrana za životinje je kabasta i koncentrovana hrana, smjese i dodaci;
32. Uzgajivač je pravno ili fizičko lice koje je vlasnik kvalitetne priplodne životinje;
33. Udruženje uzgajivača je interesna grupa uzgajivača, čiji je osnovni cilj genetsko unapređenje domaćih životinja sprovođenjem uzgojnog programa;
36. Reprocentar je izolovano mjesto za proizvodnju kvalitetno-priplodne stoke i genetskog materijala.

II- PROIZVODNjA I UZGOJ KVALITETNO-PRIPLODNE STOKE

Član 3.

Proizvodnja kvalitetno-priplodne stoke u Republici Srpskoj vrši se prema uzgojnim programima za pojedine vrste i rase domaćih životinja.
Uzgojni program određuje veličinu populacije, uzgojni cilj, uzgojne metode, načine njegovog uspješnog sprovođenja i načine objavljivanja rezultata njegovog sprovođenja.
Uzgojne programe za Republiku Srpsku iz stava 1. ovog člana donosi Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo) na prijedlog Agencije za uzgoj i selekciju u stočarstvu.
Uzgojne programe koje donose uzgajivači, udruženja uzgajivača i reprocentri u proizvodnji kvalitetno-priplodne stoke, moraju biti usaglašeni sa uzgojnim programom za Republiku Srpsku.
Saglasnost na uzgojne programe iz prethodnog stava ovog člana daje Ministarstvo na prijedlog Agencije za uzgoj i selekciju u stočarstvu.
Ministarstvo će dati saglasnost za uzgojni program (iz stava 4. ovog člana) ako:
- se može utvrditi da će se njime ostvariti genetski napredak populacije na kojoj će se sprovoditi,
- se može utvrditi da je dovoljno velika populacija kvalitetno-priplodne stoke na kojoj će se sprovoditi,
- su osigurane stručne, tehničke i organizacijske pretpostavke za sprovođenje uzgojnog programa,
- su u sprovođenju uzgojnog programa uključeni odgovarajući stručnjaci,
- je osigurano kvalitetno vođenje sve propisane uzgojne dokumentacije,
- se osigurava održavanje genetske varijabilnosti,
- su osigurani uslovi sa sprečavanje parenja u srodstvu osim u slučaju kada je to uzgojnim programom predviđeno.

Član 4.

Uzgajivači, reprocentri, udruženja uzgajivača i Agencija za uzgoj i selekciju u stočarstvu vode matične knjige i uzgojni registar za one vrste i rase domaćih životinja za koje sprovode uzgojni program.
Način vođenja matičnih knjiga i uzgojnih registara, te uslove koje treba zadovoljiti da bi domaća životinja iz stava 1. ovog člana bila upisana u matičnu knjigu ili uzgojni registar propisuje Ministarstvo.

Član 5.

Kvalitetno-priplodna grla treba da budu trajno obilježena i upisana u centralni registar matičnih grla.
Matično jato živine vodi se u centralnom registru matičnih jata.
Način upisa kvalitetno-priplodnih grla i jata u centralni registar propisuje Ministarstvo.

Član 6.

Uzgojem kvalitetno-priplodne stoke mogu se baviti uzgajivači (pravna i fizička lica) koji ispunjavaju uslove i koji su upisani u registar uzgajivača kvalitetno priplodne stoke.
Registar uzgajivača kvalitetno-priplodne stoke vodi Agencija za uzgoj i selekciju u stočarstvu.
Sadržaj registra i prijave za upis iz stava 1. ovog člana propisuje Ministarstvo.
: