ZAKON

O PRAVOBRANILAŠTVU REPUBLIKE SRPSKE

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 16 od 25. februara 2005, 77/06, 119/08, 78/11)

I- OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Pravobranilaštvo Republike Srpske je samostalni organ koji u postupku pred sudovima i drugim nadležnim organima preduzima pravna sredstva radi zaštite imovinskih prava i interesa Republike Srpske, grada, opštine i njihovih organa i organizacija, te drugih organa i organizacija koji nemaju svojstvo pravnog lica i nisu upisani u sudski registar, a finansiraju se iz budžeta Republike Srpske.
Pravobranilaštvo vrši i druge poslove određene zakonom.
U postupcima radi naplate komunalne naknade i naknade utvrđene u postupku izdavanja odobrenja za građenje, kao i u sporovima iz radnih odnosa, poslove zastupanja grada i opštine pred sudovima i drugim organima vršiće lice određeno zakonom ili drugim aktom tih subjekata, a ukoliko to nije utvrđeno zakonom ili drugim aktom, nadležni organ grada, odnosno opštine posebnom odlukom će odrediti lice koje će ga zastupati.
Lice iz prethodnog stava mora biti diplomirani pravnik sa položenim pravosudnim ispitom.

Član 2.

Pravobranilaštvo vrši svoju funkciju na osnovu zakona i drugih propisa.

Član 3.

Pravobranilaštvo se osniva i ukida zakonom. Pravobranilaštvo ima svoj pečat.
Sjedište Pravobranilaštva je u Banjoj Luci.

Član 4.

Pravobranilac i zamjenik pravobranioca ne mogu biti narodni poslanici, vršiti političke i upravne funkcije, vršiti drugu službu ili dužnost koja bi mogla uticati na njihovu samostalnost u radu, ili bi mogla umanjiti njihov ugled ili ugled pravobranilačke funkcije.

Član 5.

Pravobranilac je za svoj rad odgovoran Narodnoj skupštini Republike Srpske.
Zamjenik pravobranioca odgovara za svoj rad Narodnoj skupštini Republike Srpske i pravobraniocu.
Pomoćnik pravobranioca odgovara za svoj rad pravobraniocu.

Član 5a.

Pravobranilac, zamjenici i pomoćnici pravobranioca imaju službene legitimacije, koje izdaje Ministarstvo pravde.
Pravilnik o obliku i izgledu službene legitimacije donosi ministar pravde.

Član 6.

Bračni drug pravobranioca, zamjenika i pomoćnika pravobranioca, srodnici u pravoj liniji i srodnici u pobočnoj liniji do četvrtog stepena srodstva, kao i srodnici do drugog stepena tazbinskog srodstva ne mogu vršiti funkciju zamjenika ili pomoćnika.

Član 6a.

Pravobranilac i njegovi zamjenici ne mogu biti krivično gonjeni ili lišeni slobode za iskazano mišljenje u vršenju svoje funkcije.

Član 7.

(Brisan)

Član 8.

Pravobranilaštvo može pred Ustavnim sudom prijedlogom pokrenuti postupak za ocjenu ustavnosti zakona i zakonitosti drugih propisa i opštih akata, kad ocijeni da su povrijeđena imovinska prava i interesi subjekata iz člana 1. ovog zakona.

Član 9.

Sudovi i drugi organi dužni su obavještavati Pravobranilaštvo ako u toku postupka uoče da treba preduzeti mjere za zaštitu prava i interesa Republike, grada, opština i drugih subjekata koje je Pravobranilaštvo po zakonu dužno da zastupa.

Član 10.

Organi, organizacije, preduzeća i druga pravna lica dužni su dostavljati obavještenja o ugrožavanju i narušavanju, ili osporavanju prava i stvari u svojini subjekata iz člana 1. ovog zakona, radi preduzimanja daljih pravnih radnji za koje je Pravobranilaštvo ovlašćeno.
Organi i pravna lica dužni su na zahtjev Pravobranilaštva dostaviti podatke, obavještenja i spise, kao i stručno mišljenje, koji su potrebni za preduzimanje radnji iz njegove nadležnosti.

Član 11.

Pravobranilaštvo prije pokretanja postupka pred nadležnim sudom ili drugim državnim organom može preduzeti mjere radi pokušaja zaključenja vansudske nagodbe.
Vansudska nagodba, ako je potrebna klauzula izvršnosti, zaključuje se kod notara.
Prije zaključenja vansudske nagodbe Pravobranilaštvo je dužno da dobije pismenu i ovjerenu saglasnost stranke koju zastupa na nagodbu takvog sadržaja.
Pravobranilaštvo može učestvovati u postupcima medijacije, s tim što se i na nagodbe u medijaciji primjenjuju uslovi iz stava 3. ovog člana.
Pravobranilaštvo prije pokretanja postupka pred nadležnim sudom ili drugim državnim organom može preduzeti mjere radi pokušaja zaključenja vansudske nagodbe.
Vansudska nagodba, ako je potrebna klauzula izvršnosti, zaključuje se kod notara.
Prije zaključenja vansudske nagodbe Pravobranilaštvo je dužno da dobije pismenu i ovjerenu saglasnost stranke koju zastupa na nagodbu takvog sadržaja.
Pravobranilaštvo može učestvovati u postupcima medijacije, s tim što se i na nagodbe u medijaciji primjenjuju uslovi iz stava 3. ovog člana.
Troškovi za zastupanje Pravobranilaštva obračunavaju se po Tarifi o nagradama i naknadama za rad advokata i predstavljaju prihod budžeta.

Član 12.

Zamjenik pravobranioca podnosi godišnji izvještaj o svom radu gradu ili opštinama sa područja tog sjedišta zamjenika.
Pravobranilaštvo prati i proučava pojave i probleme iz oblasti vršenja svojih funkcija koje se odnose na primjenu zakona, te obavještava nadležne organe i predlaže mjere za sprečavanje društveno štetnih pojava.

Član 13.

Pravobranilaštvo o svom radu podnosi godišnju informaciju Narodnoj skupštini Republike Srpske.
Zamjenik pravobranioca dužan je da dostavi informaciju o stanju pojedinih predmeta ili sporova i prije podnošenja godišnje informacije, kada to od njega zatraži skupština grada, odnosno skupština opštine ili gradonačelnik grada, odnosno načelnik opštine.
Ako skupština grada ili opštine ne prihvati informaciju zamjenika pravobranioca iz stava 2. ili 3. ovog člana, pravobranilac će o tome obavijestiti ministra pravde.

Član 14.

Rad Pravobranilaštva je javan i svako ima pravo pristupa informacijama u skladu sa Zakonom o slobodi pristupa informacijama.
Pravobranilaštvo može, kada to pravobranilac ocijeni cjelishodnim, putem medija obavijestiti javnost o stanju zaštite imovinskih interesa Republike Srpske i drugih subjekata iz člana 1. ovog zakona.

II- DJELOKRUG POSLOVA PRAVOBRANILAŠTVA

Član 15.

Funkciju Pravobranilaštva vrši pravobranilac.
Pravobranilac ima određen broj zamjenika. Broj zamjenika, na prijedlog ministra pravde, utvrđuje Narodna skupština Republike Srpske.

Član 16.

Zamjenik može preduzimati svaku radnju u postupku pred sudovima i drugim nadležnim organima za koje je ovlašćen pravobranilac.
Ukoliko pravobranilac nije saglasan sa preduzimanjem neke radnje zamjenika, dužan mu je dati upute kako da postupi u konkretnom slučaju.
Ako i poslije toga zamjenik odbije da postupi po uputama iz prethodnog stava, tu radnju preduzima pravobranilac umjesto nadležnog zamjenika.

Član 17.

Pravobranilac i zamjenik pravobranioca mogu ovlastiti pomoćnika da ih u određenim predmetima zamjenjuje u zastupanju.
U postupku eksproprijacije nepokretnosti radi izgradnje objekata od javnog interesa pravobranilac može dati ovlašćenje iz stava 1. ovog člana i licu zaposlenom kod korisnika eksproprijacije, odnosno investitora izgradnje objekta.
Izuzetno, ako to zahtijeva priroda spora i razlozi ekonomičnosti postupka, ovlašćenje iz stava 1. ovog člana može se dati i drugom licu zaposlenom u Pravobranilaštvu Republike Srpske, u skladu sa zakonom ili licu koje je zaposleno kod subjekta kojeg zastupa Pravobranilaštvo Republike Srpske.
Na zahtjev grada ili opštine,