ZAKON

O POŠTANSKOM PROMETU FEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE

(Objavljeno u "Sl. novine FBiH", br. 76 od 28 decembra 2004)

I- OPĆE ODREDBE

Sadržaj Zakona

Član 1.

Ovim zakonom utvrđuju se: osnovna pitanja organizacije, uvjeti i način pružanja poštanskih usluga u unutrašnjem i međunarodnom poštanskom prometu, u skladu sa potvrđenim međunarodnim konvencijama i drugim međunarodnim aktima, a naročito opći interesi poštanskog prometa, principi i pravila poštanske politike, poštanske usluge, organizacija i upravljanje poštanskim prometom, nadzor i kaznene odredbe.

Opći interes

Član 2.

Funkcioniranje poštanskog prometa i pružanje poštanskih usluga je od općeg interesa za Federaciju Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: Federacija).

Definiranje

Član 3.

Svi pojmovi koji se koriste u ovom zakonu imaju sljedeća značenja:
1. "poštanske usluge" - su usluge prijema, prijenosa i uručenja poštanskih pošiljki i sve druge usluge koje su navedene u nomenklaturi poštanskih usluga;
2. "poštanski operator" - je pravno lice koja je u isključivom ili većinskom vlasništvu države i koje je, u skladu sa ovim zakonom, ovlašteno za pružanje rezervisanih i nerezervisanih poštanskih usluga;
3. "davalac poštanskih usluga" - je pravno lice koje je, u skladu sa ovim zakonom, ovlašteno za pružanje nerezervisanih poštanskih usluga;
4. "poštanske pošiljke" - su sve pošiljke koje primi na prijenos i za koje odgovara poštanski operator i davalac poštanskih usluga;
5. "pismovna pošiljka" - je pismo, dopisnica, tiskanica, sekogram i mali paket adresiran na određenog primaoca kome se treba pošiljka uručiti;
Računi, finansijski i drugi dokumenti smatraju se pismovnim pošiljkama;
6. "pošiljalac" - je svako fizičko ili pravno lice koje je dalo ili u čije ime je poštanska pošiljka predana na prijenos poštanskom operatoru ili davaocu poštanskih usluga;
7. "univerzalne poštanske usluge" - su sve one poštanske usluge koje, u skladu sa ovim zakonom i drugim poštanskim propisima, moraju biti osigurane na cijelom prostoru Bosne i Hercegovine u okviru propisanog kvaliteta, pod jednakim uvjetima za sve korisnike, bez diskriminacije;
8. "rezervisane poštanske usluge" - su oni dijelovi univerzalnih poštanskih usluga koje pružaju samo poštanski operatori;
9. "nerezervisane poštanske usluge" - su dijelovi univerzalnih poštanskih usluga koje osim poštanskih operatora mogu pružati i davaoci poštanskih usluga;
10. "finansijske poštanske usluge" - su domaće i međunarodne žiralne usluge, novčane doznake i čekovne usluge, kao i sve druge slične usluge čiji je predmet novac, a koje su definirane poštanskim propisima u okviru propisa Svjetske poštanske zajednice;
11. "poštanski propis" - je svaki propis koji je donesen od ovlaštenog organa a odnosi se na pružanje poštanskih usluga;
12. "poštanska marka" - je svaka poštanska marka koja je javno izdana od poštanskog operatora, uključujući i sve poštanske naljepnice i sva druga propisana poštanska obilježja koja služe kao dokaz plaćanja poštanske usluge;
13. "korisnik poštanske usluge" - je pravno ili fizičko lice koje koristi poštanske usluge kao primalac ili pošiljalac;
14. "poštanski sandučić" - je sandučić u koji mogu korisnici ubaciti obične pismovne pošiljke kako bi se one otpremile ili uručile;
15. "zbirni poštanski sandučić" - je sandučić koji se koristi za uručenje i preuzimanje poštanskih pošiljaka od onih korisnika koji su udaljeni od naseljenih mjesta a postavljaju se uz put ili cestu, odnosno na pogodno mjesto za korisnike i poštara;
16. "adresirana pošiljka" - je poštanska pošiljka na kojoj se nalazi adresa primaoca na koju treba uručiti pošiljku.

II- PRINCIPI I PRAVILA POŠTANSKE POLITIKE

Član 4.

Svi subjekti koji u Federaciji pružaju poštanske usluge moraju konzekventno uvažavati i provoditi sljedeće principe i pravila poštanske politike:
1. poštanske usluge moraju biti dostupne svim građanima Bosne i Hercegovine, bez bilo kakve diskriminacije;
2. sloboda komunikacije putem pismovnih i drugih poštanskih pošiljaka mora biti zagarantirana svim fizičkim i pravnim licima u Bosni i Hercegovini, bez bilo kakvih ograničenja;
3. interes svih korisnika poštanskih usluga mora biti zaštićen kroz raspoloživost i kvalitet tih usluga;
4. tarife poštanskih usluga moraju biti nediskriminirajuće i transparentne;
5. pružanje poštanskih usluga mora se organizirati na način koji ne dovodi u opasnost zdravlje i sigurnost ljudi i imovine;
6. organizacijom poštanskog sistema mora se osigurati primjena propisa koji se odnose na uvozno i izvozno carinjenje roba;
7. sva tehnološka rješenja u poštanskom prometu moraju uvažavati principe ekonomičnosti, efikasnosti i sigurnosti;
8. tehnički standardi koji se odnose na nivo poštanskih usluga moraju se usklađivati sa standardima Evropske unije;
9. cijene rezervisanih poštanskih usluga su pod državnom kontrolom, a ukoliko se ovakvim cijenama ne osigurava pokriće stvarnih troškova i razvojne potrebe poštanskog sistema, Vlada Federacije Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: Vlada Federacije) dužna je osigurati dodatne usluge poštanskim operatorima.
Nije dozvoljeno subvencioniranje nerezervisanih i drugih poštanskih usluga iz sredstava rezervisanih poštanskih usluga;
10. konkurencija u poštanskom prometu se potiče do razine kojom se ne ugrožava društvena funkcija poštanskih operatora;
11. sistemi poštanske numeracije moraju osigurati identifikaciju poštanskih operatora;
12. saradnja između poštanskih operatora mora se zasnivati na čistim ekonomskim odnosima, uz uvažavanje interesa svih građana Bosne i Hercegovine;
13. razvoj poštanskih usluga se potiče odgovarajućim mjerama ekonomske politike i kontinuirano usklađuje sa potrebama korisnika, te tehnološkim, ekonomskim i društvenim prilikama;
14. u pružanju i korištenju poštanskih usluga i ostvarivanju međusobnih prava i obaveza koje iz toga proizlaze, poštanski operatori, davaoci poštanskih usluga i korisnici dužni su se pridržavati načela savjesnosti, poštenja i osigurati nepovredivost poštanskih pošiljaka.
Poštanski operatori i davaoci poštanskih usluga moraju prilikom pružanja usluga osigurati tajnost poštanskih pošiljaka.
Djelatnicima u poštanskom operatoru i davaocu poštanskih usluga zabranjeno je:
1. neovlašteno doznati sadržaj poštanskih pošiljaka ili zadržati, prikriti ili neovlaštenom licu predati poštansku pošiljku;
2. neovlaštenim licima saopštiti bilo kakve podatke koji su u vezi sa poštanskim pošiljkama;
3. neovlaštenim licima omogućiti ili pomoći u izvršenju neke od radnji iz tač. 1. i 2. ovog stava.
Zabrana iz stava 3. tačke 2. ovog člana odnosi se na djelatnike i nakon prestanka rada u poštanskom operatoru i davaocu poštanskih usluga. Načelo nepovredivosti tajnosti poštanskih pošiljaka može se narušiti samo u slučajevima i pod uvjetima određenim zakonom.
Izgradnja i upotreba objekata
1. Poštanski objekti i oprema moraju se graditi, održavati i upotrebljavati prema principima i pravilima Federacije i međunarodnim preporukama Svjetske poštanske zajednice.
2. Objekti i oprema iz stava 1. ovog člana moraju se graditi na način da poštanske usluge budu dostupne i lakšim invalidima.
3. Upravitelj stambene zgrade odnosno vlasnik porodične kuće obavezan je na pogodnom mjestu postaviti i održavati poštanski sandučić za pismovne pošiljke.

III- POŠTANSKE USLUGE

Član 5.

Poslove poštanskog prometa u Federaciji vrše dva poštanska operatora i davaoci poštanskih usluga čiji nazivi ne smiju sadržavati državni i nacionalni predznak.
Sjedište poštanskih operatora je u Sarajevu i Mostaru.

Član 6.

Poštanske usluge su:
a) univerzalne poštanske usluge,
b) rezervisane poštanske usluge,
c) nerezervisane poštanske usluge,
d) finansijske poštanske usluge,
e) ostale poštanske usluge.
a) Univerzalne poštanske usluge

Član 7.

Univerzalne poštanske usluge u unutrašnjem i međunarodnom prometu obuhvataju prijem, prijenos i uručenje poštanskih pošiljaka:
1. pismovnih pošiljaka mase do dva kg;
2. paketskih pošiljaka mase do 15 kg;
3. brzojavnih saopštenja;
4. poštanskih i brzojavnih uputnica;
5. preporučenih i vrijednosnih pošiljaka.
Maksimalne i minimalne dimenzije poštanskih pošiljaka obuhvaćenih univerzalnim poštanskim uslugama su dimenzije koje su utvrđene Univerzalnom poštanskom konvencijom i Općim uvjetima za pružanje poštanskih usluga (u daljem tekstu: Opći uvjeti).
Univerzalna poštanska usluga se osigurava svakog radnog dana najmanje pet dana u sedmici, osim pod uvjetima i geografskim prilikama koje su poštanskim propisima definirane kao vanredne.

Podjela područja

Član 8.
Područja na kojima se pružaju poštanske usluge određuju se tako da obuhvataju sva naselja na području Federacije.
Podjela područja u smislu užeg, šireg i najšireg dostavnog područja na kojem se