Na osnovu člana 22 Statuta Brčko distrikta Bosne i Hercegovine ("Službeni glasnik Brčko distrikta BiH" broj 3/07), a u skladu s članom 59 stavom 3 Okvirnog zakona o osnovnom i srednjem obrazovanju u Bosni i Hercegovini ("Službeni glasnik BiH", broj: 18/03), Skupština Brčko distrikta BiH na 15. vanrednoj sjednici održanoj 26. i 27. marta 2008. godine, usvaja

ZAKON

O OBRAZOVANjU U OSNOVNIM I SREDNjIM ŠKOLAMA U BRČKO DISTRIKTU BOSNE I HERCEGOVINE

(Objavljeno u "Sl. glasniku Brčko Distrikta", br. 10 od 16 aprila 2008; 25/08; 4/13)

DIO PRVI - OSNOVNE ODREDBE

(Predmet zakona)

Član 1

Ovim zakonom propisuju se ciljevi, organizacija i djelatnost ustanova osnovnog i srednjeg obrazovanja Brčko distrikta Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Distrikt), reguliše se njihovo osnivanje, rad, upravljanje, rukovođenje, finansiranje, nadzor nad njima i druga pitanja koja se odnose na njihov rad.

(Principi, norme i standardi)

Član 2

(1) Distrikt obezbjeđuje obrazovanje svih učenika pod jednakim uslovima uz primjenu principa i normi utvrđenih ovim zakonom.
(2) Sveukupnom organizacijom i primjenom visokih standarda obrazovanja osiguravaju se optimalni uslovi razvoja ličnosti djeteta, prilagođeno njegovom uzrastu, mogućnostima, duševnim i tjelesnim sposobnostima.

(Cilj osnovnog i srednjeg obrazovanja)

Član 3

(1) Osnovno i srednje obrazovanje je djelatnost od posebnog društvenog interesa za Distrikt i jedinstveno je za ustanove koje je osnovao Distrikt, koje obezbjeđuju takvo obrazovanje, a odražavaju multietnički sastav Distrikta i njeguju multietničnost u programu i sadržaju svoga rada.
(2) Sticanjem osnovnog i srednjeg obrazovanja, zasnovanog na vrijednostima i principima savremene nauke, tehnologije, umjetnosti i kulture, učenici:
a) stiču odgovarajući odgoj i obrazovanje;
b) spoznaju moralne i estetske vrijednosti;
c) razvijaju svijest o zdravlju i zaštiti životne okoline;
d) se osposobljavaju da promovišu poštivanje ljudskih prava i sloboda i pripremaju se za život u društvu koje uvažava demokratske principe i vladavinu zakona;
e) razvijaju svijest o pripadnosti državi Bosni i Hercegovini (u daljnjem tekstu: BiH), vlastitom nacionalnom i kulturnom identitetu, jeziku i tradiciji, istovremeno upoznajući vrijednosti drugih, poštujući različitosti i njegujući međusobno razumijevanje, toleranciju i solidarnost među svim ljudima, narodima i zajednicama u BiH;
f) savremenim pedagoškim normama i metodologijama podstiču cjeloživotno učenje;
g) kvalitetnim učenjem i međunarodnim standardima znanja dobijaju mogućnost za uključivanje i nastavak školovanja u evropskom obrazovnom sistemu.
(3) Pored navedenih općih ciljeva iz stava 2 ovog člana u okviru gimnazija i srednjeg stručnog obrazovanja i obuke se:
a) srednje stručno obrazovanje i obuka podižu na nivo obrazovanja kao u zemljama članicama Evropske unije;
b) osigurava pod jednakim uslovima učeniku pravo na srednje obrazovanje i obuku u skladu sa vlastitim interesovanjima i sposobnostima;
c) pruža učeniku podrška u odabiru odgovarajućeg zvanja ili zanimanja i integrisanje u društveni život;
d) razvija kod učenika svijest o potrebi za daljnjim obrazovanjem i obukom;
e) usklađuju potrebe sa zahtjevima tržišta rada.

(Potrebe i zadaci)

Član 4

Potrebe i zadaci Distrikta u osnovnom i srednjem obrazovanju i obuke su:
a) organizacija sistema općeg i stručnog obrazovanja na području Distrikta zasnovanog na dostignućima savremene nauke, tehnologije i društvenog razvoja, radi sticanja znanja i vještina za rad i nastavak obrazovanja;
b) osnivanje ustanova osnovnog i srednjeg obrazovanja, unapređivanje njihove djelatnosti, osiguravanje uslova za rad prema savremenim standardima i normativima, realizacija i usavršavanje nastavnog plana i programa;
c) unapređenje djelatnosti obrazovanja prema sposobnostima i mogućnostima učenika;
d) obezbjeđivanje udžbenika, lektire, priručnika, časopisa i druge školske literature.

(Tržište rada)

Član 5

(1) U segmentu srednjeg obrazovanja i obuke osnivač osigurava da se potrebe osnivanja i organizacije škole za srednje obrazovanje i obuku usaglašavaju sa potrebama i zahtjevima tržišta rada.
(2) S ciljem osiguranja povezanosti srednjeg stručnog obrazovanja i osposobljavanja sa tržištem rada, osnivač osigurava osnivanje tripartitnog savjetodavnog vijeća, koje ima savjetodavnu ulogu, a čine ga predstavnici poslodavaca, sindikata i Odjeljenja za obrazovanje (u daljnjem tekstu: Odjeljenje).
(3) Odjeljenje koordinira zajedničke sastanke tripartitnog savjetodavnog vijeća, koje se sastaje najmanje jednom u periodu od šest mjeseci.
(4) Na prijedlog Odjeljenja, Vlada Distrikta donosi podzakonski akt kojim se utvrđuje nadležnost tripartitnog savjetodavnog vijeća.

(Zabrane)

Član 6

U osnovnim i srednjim školama zabranjena je:
a) bilo koja vrsta političke aktivnosti, a naročito djelovanje političkih stranaka i njihovih podmladaka;
b) diskriminacija ili favorizovanje zasnovano na nacionalnoj, vjerskoj, spolnoj, političkoj, socijalnoj ili bilo kojoj drugoj osnovi;
c) isticanje bilo kakvih nacionalnih, religijskih ili drugih simbola, izuzev simbola utvrđenih Statutom Distrikta, u školi čiji je osnivač ili suosnivač Distrikt.

(Djelatnost osnovnog obrazovanja)

Član 7

(1) Djelatnost osnovnog obrazovanja obuhvata odgoj i obrazovanje:
a) učenika;
b) učenika s posebnim potrebama;
c) odraslih.
(2) Osnovno obrazovanje se organizuje u redovnim i paralelnim školama.
(3) Osnovno obrazovanje učenika sa posebnim potrebama, kao i dodatno obrazovanje posebno nadarenih učenika, može se organizovati i u posebnim odjeljenjima formiranim u tu svrhu u osnovnim školama Distrikta, sa posebnim, za njih prilagođenim, nastavnim planovima i programima.
(4) Pod paralelnom školom podrazumijeva se škola koja nije obavezna i koja se pohađa istovremeno sa osnovnom školom, kao što je muzička škola, plesna škola i slično.
(5) Osnivanje, organizacija, trajanje i pohađanje nastave u paralelnim školama detaljnije se regulišu podzakonskim aktom, koji donosi šef Odjeljenja.

(Trajanje osnovnog obrazovanja)

Član 8

(1) Osnovno obrazovanje je obavezno.
(2) Osnovno obrazovanje traje devet godina.
(3) Osnovno obrazovanje je besplatno i obezbjeđuje se svoj djeci.

(Obaveze nadležnih organa i osnivača)

Član 9

(1) Nadležni organi i osnivač obavezni su preduzimati sve neophodne mjere kako bi se učenicima osigurali uslovi za slobodan pristup i učešće u obrazovanju, naročito u nabavci besplatnih udžbenika, priručnika i drugog didaktičkog materijala, kao i besplatan prevoz za sve učenike osnovne škole koji žive dalje od 3 km od škole koju pohađaju.
(2) Nadležni organi i osnivač mogu osigurati besplatan prevoz i za učenike srednje škole s područja Distrikta koji žive dalje od 3 km od škole koju pohađaju.
(3) Nadležni organi i osnivač dužni su osigurati besplatan odgovarajući prevoz za učenike sa poteškoćama u psihofizičkom razvoju bez obzira na udaljenost od škole koju pohađaju.

(Sticanje srednjeg obrazovanja)

Član 10

(1) Srednje obrazovanje se stiče u srednjim školama i dostupno je svim učenicima koji su završili osnovnu školu.
(2) Srednje obrazovanje u školama čiji je osnivač Distrikt je besplatno u smislu plaćanja bilo kakvih naknada ili taksi za pohađanje škole.
(3) Srednja škola u Distriktu može biti osnovana kao:
a) gimnazija, u kojoj se pored općeobrazovnih programa, ostvaruju i posebni programi iz posebnih oblasti, u četverogodišnjem trajanju;
b) srednja tehnička i srodne škole, u kojima se stiče srednje obrazovanje za rad i daljnje školovanje po odgovarajućem općeobrazovnom programu i stručnom programuIVstepena stručnog zvanja odgovarajuće struke, u četverogodišnjem trajanju;
c) srednja stručna škola, u kojoj se, pored općeobrazovnog programa, ostvaruje i programIIIiIVstepena stručnog zvanja ili zanimanja, u trogodišnjem i četverogodišnjem trajanju. U srednjoj stručnoj školi mogu se realizovati i odgovorajući programi stručnog obrazovanja za rad u trajanju od jedne ili dvije godine, sticanje obrazovanja I iIIstepena složenosti, odnosno obrazovanje kroz kurseve, te specijalističko obrazovanje;
d) mješovita srednja škola, u kojoj se pored odgovarajućeg općeobrazovnog programa ostvaruje i program srednje tehničke i srodne škole i srednje stručne škole;
e) umjetnička škola, u kojoj se stiče srednje obrazovanje za rad i daljnje školovanje u četverogodišnjem trajanju, a to su: muzičke, plesne, likovne i druge škole.
(4) Srednja stručna škola je dužna da stvara sve potrebne uslove za obrazovanje učenika sa smanjenim psihofizičkim sposobnostima u jednostavnim ili manje jednostavnim zanimanjima, I iIIstepena složenosti.
(5) Srednje obrazovanje učenika sa posebnim potrebama, kao i obrazovanje posebno nadarenih učenika, može se obavljati i u posebnim odjeljenjima srednjih škola Distrikta, formiranim za te potrebe, sa posebno prilagođenim nastavnim planovima i programima za svaku od tih kategorija.
(6) Trajanje srednjeg obrazovanja učenika sa posebnim potrebama kao i način sticanja stepena stručne spreme reguliše se posebnim aktom koji donosi Vlada Distrikta na prijedlog