ZAKON

O OBRAZOVANjU ODRASLIH

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 59 od 2. jula 2009, 1/12)

I- OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

(1) Ovim zakonom uređuju se organizacija i struktura obrazovanja odraslih.
(2) Obrazovanje odraslih je dio jedinstvenog obrazovnog sistema Republike Srpske (u daljem tekstu: Republika), kojim se obezbjeđuje obrazovanje, usavršavanje i osposobljavanje odraslih lica.

Član 2.

(1) Obrazovanje odraslih može biti:
a) formalno,
b) neformalno i
v) informalno.
(2) Formalno obrazovanje odraslih označava obrazovni proces koji se izvodi u obrazovnim ustanovama po programima osnovnog i srednjeg obrazovanja prilagođenim potrebama i mogućnostima odraslih.
(3) Formalno obrazovanje odraslih sprovodi se u skladu sa zakonima kojima se uređuju djelatnosti osnovnog i srednjeg obrazovanja, osim u pitanjima koja su uređena ovim zakonom.
(4) Neformalno obrazovanje odraslih je organizovan proces učenja i obrazovanja usmjeren ka usavršavanju, specijalizaciji i dopunjavanju znanja, vještina i sposobnosti prema dijelovima programa formalnog obrazovanja (modulima) i po posebnim programima za sticanje znanja, vještina i sposobnosti, a koji se mogu organizovati kod obrazovnih ustanova i specijalizovanih organizacija koje ispunjavaju uslove prema programu koji izvode.
(5) Informalno učenje podrazumijeva permanentno samoobrazovanje, usavršavanje i sticanje znanja i vještina van obrazovnih ustanova i specijalizovanih organizacija obrazovanja odraslih.

Član 3.

Obrazovanje odraslih zasniva se na načelima:
a) cjeloživotnog učenja,
b) racionalnog korišćenja obrazovnih mogućnosti, teritorijalne blizine i dostupnosti obrazovanja svima pod jednakim uslovima, u skladu sa njihovim sposobnostima,
v) slobode i autonomije pri izboru načina, sadržaja, oblika, sredstava i metoda obrazovanja,
g) uvažavanja različitosti i uključivanja lica sa posebnim potrebama,
d) stručne i moralne odgovornosti andragoških radnika,
đ) garancije kvaliteta obrazovne ponude i
e) poštovanja ličnosti i dostojanstva svakog učesnika u obrazovanju odraslih.

Član 4.

Obrazovanje odraslih ima za cilj:
a) postizanje najmanje osnovnog obrazovanja,
b) osposobljavanje za zapošljavanje odraslih lica koja nemaju završeno formalno obrazovanje,
v) omogućavanje daljeg obrazovanja i obuke, odnosno mogućnost dokvalifikacije, prekvalifikacije i kontinuiranog stručnog usavršavanja tokom cijelog radnog vijeka i
g) omogućavanje obrazovanja i sticanje znanja i vještina koje odgovaraju ličnim sposobnostima, afinitetu i životnom dobu pojedinca.

Član 5.

Pojedini izrazi u ovom zakonu imaju značenje:
a) odrasli su lica starija od 15 godina koja nisu završila osnovno obrazovanje, odnosno lica starija od 18 godina,
b) prvo zanimanje je obrazovanje i osposobljavanje za uključivanje u rad nakon završene osnovne škole,
v) dokvalifikacija je sticanje novog znanja u okviru istog zanimanja s ciljem povećanja kompetencija,
g) prekvalifikacija je obrazovanje i osposobljavanje za drugo zanimanje, radi zapošljavanja,
d) specijalizacija je obrazovanje i osposobljavanje u okviru istog zanimanja radi sticanja posebnih znanja i radnih vještina,
đ) polaznik obrazovanja je odraslo lice koje pohađa program obrazovanja odraslih i
e) posebni programi su programi za povećanje opšte-obrazovnog i kulturnog nivoa stanovništva i povećanja stručnih i drugih kompetencija i
ž) javno važeći obrazovni program je program obrazovanja koji je donio nadležni organ republičke uprave ili program koji sadrži znanja utvrđena od strane nadležnog organa, u skladu sa zakonom.

Član 6.

Gramatički izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu za označavanje muškog ili ženskog pola podrazumijevaju oba pola.

II- PLAN OBRAZOVANjA ODRASLIH

Član 7.

(1) Opšti interes u obrazovanju odraslih utvrđuje se Planom obrazovanja odraslih Republike Srpske (u daljem tekstu: Plan obrazovanja).
(2) Plan obrazovanja iz stava 1. ovog člana donosi Vlada Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada) za period od jedne godine, na prijedlog Zavoda za obrazovanje odraslih (u daljem tekstu: Zavod).
(3) U pripremi Plana obrazovanja, Zavod obavezno pribavlja mišljenje Zavoda za zapošljavanje, Privredne komore Republike Srpske, Udruženja poslodavaca, organa jedinice lokalne samouprave i nadležnih ministarstava.

Član 8.

Planom obrazovanja iz člana 7. ovog zakona se:
a) utvrđuju prioritetne obrazovne oblasti obrazovanja odraslih,
b) određuju infrastrukturne djelatnosti potrebne za izvođenje obrazovanja odraslih;
v) određuje raspoređivanje programa obrazovanja na jedinice lokalne samouprave, pri čemu se vodi računa o racionalnom korišćenju postojećih obrazovnih kapaciteta, broju polaznika obrazovanja, razvojnim specifičnostima područja, obezbjeđivanju jednakih uslova za sticanje obrazovanja i osposobljavanja odraslih i o dostupnosti obrazovanja,
g) određuje okvirni obim sredstava koja su potrebna za njegovu realizaciju,
d) određuju ministarstva koja su nadležna za sprovođenje Plana obrazovanja i
đ) određuju programi i dinamika njihovog ostvarivanja.

Član 9.

(1) U sprovođenju Plana obrazovanja Zavod:
a) objavljuje konkurse za izvođenje odgovarajućih programa obrazovanja,
b) prati izvođenje programa obrazovanja i preduzima mjere koje su potrebne za njihovo izvođenje,
v) planira sredstva za finansiranje programa osnovnog obrazovanja, prvog zanimanja i infrastrukturne djelatnosti za njihovo ostvarivanje i
g) obavlja druge zadatke određene Planom obrazovanja.
(2) Na osnovu raspisanog konkursa, direktor Zavoda donosi rješenje o izboru organizatora obrazovanja.
(3) Protiv rješenja iz stava 2. ovog člana može se izjaviti žalba ministru prosvjete i kulture (u daljem tekstu: ministar) i
(4) Na osnovu rješenja iz stava 2. ovog člana zaključuje se ugovor o međusobnim pravima i obavezama Zavoda i organizatora obrazovanja.
(5) Ministar donosi pravilnik o postupku izbora organizatora obrazovanja.

III- ORGANIZATORI OBRAZOVANjA ODRASLIH

Član 10.

(1) Obrazovanjem odraslih, kao svojom redovnom djelatnošću ili djelatnošću koja prati redovnu mogu se baviti osnovne i srednje škole koje su registrovane za obrazovanje odraslih i specijalizovane organizacije za obrazovanje odraslih, kao što su radnički univerziteti, centri za obuku, škole stranih jezika, auto škole, kao i druga pravna lica koja ispunjavaju uslove predviđene pojedinačnim programom za obrazovanje odraslih (u daljem tekstu: organizatori obrazovanja).
(2) Organizator obrazovanja iz stava 1. ovog člana koji ima status pravnog lica može da obavlja obrazovanje odraslih u posebnoj jedinici van svog sjedišta ukoliko ispunjava predviđene uslove.
(3) Organizatori obrazovanja mogu