Na osnovu članaIV4.a) Ustava Bosne i Hercegovine, Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine na 12. sjednici Doma naroda, održanoj 25. februara 2008. godine, i na 24. sjednici Predstavničkog dama, održanoj 18. i 19. marta 2008. godine, usvojila je

ZAKON

O INTERNOJ REVIZIJI INSTITUCIJA BOSNE I HERCEGOVINE

(Objavljeno u "Sl. glasnik BiH", br. 27 od 31 marta 2008, 32/12)

I. Opće odredbe

Član 1.

(1) Cilj ovog Zakona je uspostavljanje efikasnog sistema interne revizije u organizacijama javnog sektora Bosne i Hercegovine u skladu sa strukturom vlasti i potrebama organizacija javnog sektora.
(2) Odredbe ovog Zakona primijenit će se na institucije Bosne i Hercegovine koje se finansiraju iz budžeta Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: organizacije) i javna preduzeća u kojima je država većinski vlasnik.
(3) Rukovodilac jedinice interne revizije i interni revizori nisu odgovorni za uspostavljanje i funkcioniranje adekvatnog i efikasnog finansijskog menadžmenta i sistema kontrola, jer je za to odgovoran rukovodilac organizacije.
(4) Rukovodilac jedinice interne revizije i interni revizori neće izvršavati poslove u organizaciji koji nisu vezani za funkciju interne revizije.

II. Osnovne definicije

Član 2.

1) Interna revizija je nezavisno, objektivno uvjeravanje i konsultantska aktivnost kreirana s ciljem da se doda vrijednost i unaprijedi poslovanje organizacije. Ona pomaže organizaciji da ostvari svoje ciljeve osiguravajući sistematičan, discipliniran pristup ocjeni i poboljšanju efikasnosti upravljanja rizikom, kontrolama i procesima upravljanja.
Interna revizija uspostavlja se i realizira kroz odjeljenja (jedinice) interne revizije.
2) Organizacija podrazumijeva svaku instituciju koja se finansira iz javnih sredstava ili javno preduzeće koje u strukturi ima najmanje 50% plus jednu akciju (dionicu) državnog kapitala.
3) Rukovodilac organizacije podrazumijeva najviši nivo upravljačke vlasti u organizacijama, koji je izabran ili imenovan.
4) Rukovodilac interne revizije je lice koje imenuje rukovodilac organizacije, u skladu sa zakonima i regulativama o državnoj upravi Bosne i Hercegovine, da upravlja odjeljenjem (jedinicom) interne revizije za organizaciju.
5) Odbor za reviziju je nezavisni, stalni odbor izabran izvan menadžmenta organizacije koji kolektivno osigurava savjete u pogledu interne revizije.
6) Budžetski korisnici prvog nivoa su institucije koje se finansiraju direktno iz budžeta Bosne i Hercegovine.
7) Budžetski korisnici drugog nivoa finansiraju se preko budžetskih korisnika prvog nivoa.
8) Usluge uvjeravanja podrazumijevaju ispitivanje dokaza čija je svrha osigurati nezavisnu ocjenu o upravljanju rizikom, kontrolama ili procesu rukovođenja unutar organizacije.
9) Kodeks etike podrazumijeva Principe profesije i prakse interne revizije (integritet, nezavisnost, objektivnost, povjerljivost i stručnost) i Pravila ponašanja koja propisuju kako treba da se ponašaju interni revizori u obavljanju svoje dužnosti. Kodeks etike primjenjuje se i na pojedince i na organizaciju koja pruža usluge interne revizije.
10) Sukob interesa podrazumijeva svaki odnos koji nije ili se čini da nije u najboljem interesu organizacije. Sukob interesa nepovoljno utiče na sposobnost pojedinca da objektivno ispuni svoje dužnosti i odgovornosti.
11) Uputstvo za internu reviziju podrazumijeva dokument u kojem su navedene procedure čija primjena je obavezna tokom rada interne revizije, a osmišljene su u svrhu ostvarivanja plana rada interne revizije.
12) Centralna jedinica za harmonizaciju (CJH) podrazumijeva organizaciju (jedinicu), uspostavljenu u okviru Ministarstva finansija i trezora Bosne i Hercegovine, zaduženu za nadzor nad provođenjem propisa iz oblasti interne revizije, koordinaciju rada jedinica interne revizije iz institucija Bosne i Hercegovine i izvještavanje o pomenutim aktivnostima.
13) Koordinacioni odbor centralnih jedinica za harmonizaciju je tijelo koje čine rukovodioci Centralne jedinice za harmonizaciju institucija Bosne i Hercegovine, Centralne jedinice za harmonizaciju Federacije Bosne i Hercegovine i Centralne jedinice za harmonizaciju Republike Srpske, koje se uspostavlja s primarnim ciljem harmonizacije politika, procedura i aktivnosti na polju interne revizije javnog sektora u Bosni i Hercegovini, te uz to, predlaganja amandmana na zakone o internoj reviziji i druge zakone i regulative relevantne za internu reviziju, usvajanja podzakonskih akata iz oblasti interne revizije, kodeksa etike za interne revizore, razvijanja i/ili provođenja programa obuke, te razvijanja i provođenja programa za certificiranje internih revizora.
14) Strukovno udruženje je organizacija internih revizora, uredno registrirano kod nadležnih institucija Bosne i Hercegovine.

III. Mandat interne revizije

Član 3.

Interni revizori vršit će sistematičan pregled i ocjenu upravljanja rizikom, internih kontrola i rukovođenja organizacije, što uključuje politike, procedure i aktivnosti organizacije. Interni revizori ocjenjivat će adekvatnost i efikasnost sistema za finansijsko upravljanje i kontrole, u smislu:
a) identifikacije rizika, ocjene rizika i upravljanja rizikom koje provodi uprava organizacije,
b) ispunjavanja zadataka i postizanja definiranih ciljeva organizacije,
c) ekonomične, efikasne i djelotvorne upotrebe resursa,
d) usklađenosti sa uspostavljenim politikama, procedurama, zakonima i regulativama,
e) čuvanja sredstava organizacije od gubitaka kao rezultata svih vidova nepravilnosti,
f) integriteta i vjerodostojnosti informacija, računa i podataka, uključujući procese internog i eksternog izvještavanja,
g) bh. standarda interne revizije, usklađenih s međunarodnim standardima interne revizije, prihvaćenim od CJH.

Član 4.

(1) Rukovodilac organizacije ima isključivo ovlaštenje da inicira posebne zadatke konsultantske prirode koji se odnose na internu reviziju, a koji nisu obuhvaćeni godišnjim planom interne revizije u okviru organizacije.
(2) Dogovor o cilju, obimu, vremenskom okviru i budžetu za takve posebne zadatke za konsultantske usluge usaglasit će se između rukovodioca organizacije i rukovodioca interne revizije.

IV. Osnovni principi interne revizije

Član 5.

(1) Funkcija interne revizije izvršavat će se u skladu sa sljedećim principima:
a) nezavisnost i objektivnost,
b) kompetentnost i dužna profesionalna pažnja,
c) integritet i povjerljivost.
(2) Izvršavanje funkcije interne revizije bit će u skladu s:
a) Metodologijom i Uputstvom o internoj reviziji u javnom sektoru odobrenim od Koordinacionog odbora centralnih harmonizacijskih jedinica Bosne i Hercegovine i izdatim od CJH,
b) Međunarodnim standardima za profesionalnu praksu interne revizije izdatim od Instituta internih revizora (IIA) i usvojenim od Koordinacionog odbora, i
c) Kodeksom profesionalne etike za internu reviziju izdatim od Instituta internih revizora (IIA) i usvojenim od Koordinacionog odbora.

V. Organizacija izvršavanja interne revizije

Član 6.

Izvršavanje aktivnosti interne revizije u institucijama Bosne i Hercegovine obavlja:
a) jedinica interne revizije uspostavljena u okviru organizacija iz člana 1. ovog zakona, koje ispunjavaju kriterije koje definira CJH u skladu s članom 7. stav (1) ovog zakona,
b) jedinica interne revizije uspostavljena u jednoj od organizaciono ili resorno povezanih organizacija, koje, posmatrane kumulativno, ispunjavaju kriterije koje definira CJH u skladu s članom 7. stav (1) ovog zakona,
c) Centralna jedinica za internu reviziju Ministarstva finansija i trezora Bosne i Hercegovine za organizacije koje nisu obuhvaćene tač. a) i b) ovog člana.

Član 7.

(1) Uspostavljanje jedinice (odjeljenja) interne revizije iz člana 6. ovog zakona vršit će se na bazi kriterija koje definira CJH uzimajući u obzir sljedeće faktore:
a) ukupan godišnji budžet,
b) broj zaposlenih,
c) kompleksnost transakcija i
d) stepen rizika koji je uključen.
(2) Rukovodilac interne revizije izvještavat će rukovodioca organizacije direktno.

Član 8.

(1) U okviru Ministarstva finansija i trezora Bosne i Hercegovine organizira se Centralna jedinica za internu reviziju institucija Bosne i Hercegovine.
(2) Rukovodilac Centralne jedinice za internu reviziju uspostavit će funkciju interne revizije za Ministarstvo finansija i trezora Bosne i Hercegovine i one organizacije koje ne ispunjavaju kriterije koje definira CJH u skladu s članom 7. ovog Zakona.

Član 9.

(1) Rukovodioci organizacija iz člana 6. ovog Zakona osigurat će zapošljavanje izvršilaca u Jedinici za internu reviziju u skladu s kriterijima koje definira CJH.
(2) Jedinica intrene revizije mora imati najmanje dva zaposlena uključujući i interne revizore koji su u statusu obuke.

Član 10.

(1) Jedinice interne revizije osnovane u skladu s članom 7. ovog Zakona izvršit će internu reviziju svih organizacija, programa, aktivnosti i procesa, uključujući i budžetske korisnike drugog nivoa potrošnje u okviru organizacije koje nisu ispunile kriterije za uspostavljanje jedinice za internu reviziju iz člana 7. ovog Zakona.
(2) Jedinice interne revizije onih organizacija koje su odgovorne za upravljanje projektima i programima koji se realiziraju između više organizacija (odjeljenja) koordinirat će rad jedinica