ZAKON

O FINANSIRANjU INSTITUCIJA BOSNE I HERCEGOVINE

(Objavljeno u "Sl. glasnik BiH", br. 61 od 29 decembra 2004, 49/09, 42/12, 87/12, 32/13)

I- Opće odredbe

Predmet primjene

Član 1.

Ovim zakonom uređuje se priprema, donošenje, izvršenje, računovodstvo, izvještavanje i nadzor Budžeta Bosne i Hercegovine, jedinstveni račun Trezora na nivou Bosne i Hercegovine i investiranje javnih sredstava, i principi, sistem i harmonizacija finansijskog upravljanja i kontrole u institucijama Bosne i Hercegovine.

Definicije

Član 2.

(1) U smislu ovog zakona, termini koji se u njemu koriste imaju sljedeće značenje:
a) Budžet: predstavlja akt Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine kojim se utvrđuje plan finansijskih aktivnosti budžetskih korisnika, koji obuhvata projekciju iznosa prihoda i utvrđenog iznosa rashoda za period jedne fiskalne godine. Ovim budžetom također je utvrđena gornja granica cjelokupnog duga Bosne i Hercegovine, uključujući i postojeći dug i projekciju novog duga za datu fiskalnu godinu;
b) Budžetski korisnici: su sve institucije Bosne i Hercegovine i svi ostali organi koji se finansiraju iz budžeta i regulatorni organi;
c) Entiteti, odnosno entitet: Federacija Bosne i Hercegovine, odnosno Republika Srpska;
d) Distrikt: Brčko Distrikt Bosne i Hercegovine;
e) Fiskalna godina: period od 1. januara do 31. decembra;
f) Prihodi: podrazumijevaju, bez ograničenja, poreske i neporeske prihode, transfere iz budžeta entiteta, ostale prihode utvrđene zakonskim propisima uključujući prihode od poslovnih aktivnosti budžetskih korisnika;
g) Javna novčana sredstva: podrazumijevaju, bez ograničenja, sva novčana sredstva naplaćena po osnovu prihoda, naknada, kompenzacija i vlastitih prihoda od pružanja javnih usluga i djelatnosti, kredita i grantova koji se moraju deponirati na jedinstvenom računu Trezora i isplaćivati putem jedinstvenog računa Trezora;
h) Fond: predstavlja fiskalni i računovodstveni subjekt sa samobalansirajućom serijom računa na kojima se evidentiraju novčana sredstva i drugi finansijski izvori, uključujući i sve obaveze koje se na njih odnose kao i odgovarajuća salda i izmjene na njima, koji su izdvojeni u svrhu obavljanja posebnih djelatnosti ili ispunjavanja određenih ciljeva utvrđenih posebnim propisima ili ograničenjima. Računovodstveni fond nema svojstvo pravne osobe;
i) Jedinstveni račun Trezora: predstavlja sistem koji se sastoji od svih bankovnih računa koji se vode u ime Ministarstva finansija i trezora Bosne i Hercegovine kod jedne ili više poslovnih banaka, putem kojeg se vrše sve transakcije koje se odnose na budžetska sredstva i evidentiraju u sistemu Glavne knjige Trezora;
j) Rashodi: predstavljaju umanjenje budžetskih resursa i čine ih: tekući troškovi (plaće i naknade za zaposlene, materijalne troškove i usluge, troškovi osiguranja, bankarske usluge i ugovorene usluge), tekući grantovi, kapitalni izdaci, servisiranje duga, grantovi dodijeljeni ostalim nivoima vlasti, subvencije i donacije;
k) Aproprijacija: predstavlja zakonsko ovlaštenje koje daje Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine sadržano u budžetu za budžetske korisnike za preuzimanje obaveza za nabavku roba, usluga, radova ili objekata koji će se koristiti u svrhe utvrđene u budžetu, i to u iznosima koji ne mogu biti veći od iznosa odobrenog za te namjene tokom fiskalne godine;
l) Alokacija budžetskih sredstava: odnosi se na ovlaštenje Ministarstva finansija i trezora da u toku fiskalne godine prema usvojenim stavkama budžeta prenese budžetska ovlaštenja i raspodijeli raspoloživa budžetska sredstva po vremenskim periodima među budžetskim korisnicima;
m) Opterećenja budžetske pozicije: odnosi se na potencijalne rashode, koji nastaju nabavkom roba, usluga, radova ili objekata. Opterećenje ili zaduženje budžetskih pozicija je važeće od trenutka kada je zahtjev za nabavku roba, usluga, radova ili objekata odobren, unesen i evidentiran u automatiziranom sistemu Glavne knjige Trezora. To je budžetski konto koji se koristi za knjigovodstveno evidentiranje iznosa narudžbenica, ugovora ili obaveza za plaće kojima se tereti aproprijacija;
n) Regulatorni organi: svi nezavisni regulatorni organi uspostavljeni na nivou države, koji imaju status pravne osobe u skladu sa zakonima Bosne i Hercegovine i koji se u potpunosti samofinansiraju;
o) Modificirana računovodstvena osnova nastanka događaja: računovodstvena osnova prema kojoj se prihodi evidentiraju u periodu u kojem postaju raspoloživi i mjerljivi, a rashodi se priznaju u momentu nastanka obaveze;
p) Neisplaćene obaveze: bilo koja obaveza koju treba platiti, a koja na dan dospijeća plaćanja nije u potpunosti plaćena;
r) Program: grupisanje sličnih aktivnosti ili usluga koje obavlja resorno ministarstvo ili budžetski korisnik u određenom vremenskom roku kako bi postigao svoje strateške ciljeve;
s) Dokument okvirnog budžeta: akt koji sadrži makroekonomske prognoze, projekcije prihoda, politike potrošnje i budžetske gornje granice rashoda za budžetske korisnike za sljedeću i naredne dvije fiskalne godine i predstavlja preliminarni nacrt budžeta za narednu godinu;
t) Gornja granica rashoda: najveći iznos rashoda odobrenih budžetskom korisniku u fiskalnoj godini;
u) Budžetski kalendar: odgovarajući akt Ministarstva finansija i trezora s definiranim ključnim zahtjevima za izradu izvještaja i rokovima za pripremu Dokumenta okvirnog budžeta i godišnjeg budžeta;
v) Interni nadzor: predstavlja sistem kojim se propisuju i provjeravaju primjene procedura i odgovornosti koje koriste institucije Bosne i Hercegovine kako bi se minimizirale mogućnosti pojave prevara i zloupotreba;
z) izjava o odgovornosti za ostvarenje ciljeva institucije podrazumijeva izjavu kojom rukovodilac institucije potvrđuje da je tokom fiskalne godine osigurao namjensko, svrsishodno i zakonito korištenje sredstava odobrenih budžetom institucije za ostvarivanje utvrđenih ciljeva, te ekonomično, efikasno i efektivno funkcioniranje sistema finansijskog upravljanja i kontrola u instituciji;
aa) institucija Bosne i Hercegovine - budžetski korisnici definirani na način utvrđen članom 2. stav (1) tačka b) ovog zakona i javna preduzeća definirana na način utvrđen članom 1. stav (2) i članom 2. stav (2) Zakona o internoj reviziji institucija Bosne i Hercegovine;
bb) finansijsko upravljanje i kontrola je sveobuhvatan sistem politika, procedura i aktivnosti koji uspostavlja i za koji je odgovoran rukovodilac institucije. Sistem finansijskog upravljanja i kontrole zasniva se na upravljanju rizicima i daje razumno uvjeravanje da će ciljevi institucije biti ostvareni na pravilan, ekonomičan, efikasan i efektivan način;
cc) rizik je vjerovatnoća da će se desiti neki događaj koji može da utiče na ostvarivanje ciljeva organizacije. Rizik se mjeri prema uticaju i vjerovatnoći dešavanja;
dd) standardi interne kontrole podrazumijevaju općeprihvaćene standarde dobrih praksi koji su u skladu sa Smjernicama za internu kontrolu u javnom sektoru Međunarodne organizacije vrhovnih revizorskih institucija (INTOSAI);
ee) revizorski trag je dokumentirani tok finansijskih i drugih transakcija, od njihovog početka do kraja, s ciljem omogućavanja rekonstrukcije svake pojedinačne aktivnosti i njenog odobravanja. Obuhvata sistem dokumentiranja, evidentiranja i izvještavanja;
ff) nepravilnost je bilo kakvo kršenje propisa u vezi s finansijskim upravljanjem ili kontrolom poslovanja, koja je posljedica postupka ili greške rukovodioca ili zaposlenog u instituciji, a koja ima, ili bi mogla imati, štetan uticaj na sredstva kojima raspolaže institucija;
gg) prevara podrazumjeva svjesno činjenje ili propust koji se odnosi na lažno, netačno ili nepotpuno prikazivanje činjenica, te na zloupotrebu, što za posljedicu ima negativan učinak na sredstva kojima raspolaže institucija;
hh) Centralna harmonizacijska jedinica - upravna organizacija u okviru Ministarstva finansija i trezora BiH uspostavljena na osnovu Zakona o internoj reviziji institucija Bosne i Hercegovine i Zakona o Vijeću ministara, ministarstvima i drugim organima uprave Bosne i Hercegovine;
ii) Koordinacioni odbor centralnih jedinica za harmonizaciju (u daljnjem tekstu: KOCJH) - koordinacijsko tijelo uspostavljeno na osnovu člana 28.